Þjóðviljinn - 22.10.1960, Síða 5

Laugardagur 22. október 1960 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Allar horfur eru taldar á því að dagar Karamanlis,
í'orsætisráðlierra Grikkja, í valdastóli verði brátt allir.
Rökstuddur grunur leikur á því að hann hafi verið
handbendi hins þýzka hernámsliðs á stríðsárunum þótt
þáð hafi farið leynt þangað til nú.
Það er þýzkur maður sem á
stríðsárunum var 'i hernáms-
stjórninni í Grikklandi sem
hefur vaíkið þessar grunsemdir.
Maður þessi, Merten að nafni,
var um skeið einn æðsti her-
námsstjóri Þjóðverja í Norður-
Grikklandi. Hann komst undan
í stríðslok, og he.fnr síðan
stundað lögfræðistörf heima í
Þýzkalandi. Vorið 1957 heim-
sótti hann fornar slcðir í
Grikklandi, enda þóttist hann
hafa ástæðu til að ætla að
grísk stiómarvöid hefðu látið
allar sakir á hendur honum
niður falla. Það fór á aðra ieið;
hann var handtebinn, leiddur
fyrir rétt og dæmdur í 25 ára
fangelsi fvrír stríðsglæpi. Hann
sat þó ekki lenr: ? fangelsinu,
heldur var homvm ’aumað úr
landi eftir aðeina, no'kkurra
mánaða. innisetu
Telur sig órétti beit'an
Merten þessi telur sig hafa
verið órétti beittan. Hann
kveðst ekki hafa átí sök á þeim
glæpum sem þýzka hernáms-
stjómin í Norður-Oríkklandi. í
héraðmu umhverfis Saloniki,
framdi. heldur hnfi aðrir menn
átt þn’* sökina. Einn þeirra hef-
ur hann nafngreiofe en sá gegn-
ir nú vírðulegu dómaraemhætti
í SlésVík-Holsetalandt.
Hinir rr'sku satn«frrfsmenn
Þá heldur hann því fram að
hafi hann verið sekur, þá sé
sö'k þeirra Grikkia sem unnn
með Þióðverjum cltki minni.
Það er hér sem Karamanlis'
forsæflsráðherra kemur til
sögurnar.
^/Tr'v'rn ppfnv 1) ,, 'Ö -5 1941
- 1942 hafi ung grísk stúlka
að nafni Doxula Leontidu unn-
ið sem túlkur á skrifstofu sinni.
Stúlka þessi hafi einnig unnið
; að því að koma þýzka hemáms-
jliðinu í samband við menn sem
I fyrir það vildu vinna.
j Meðal þeirra manna sem hún
| kom Merten 5 kvnni við var lög-
j fræðiugur að na.fni Konstantin
I Karanianlis frá Seres í Ma'ke-
| doníu, og kallaði hún hann
l frænda sinn; ennfremur maður
i að nafni Demetrios Makris
I sem lu'm kynnti sem unnusta
j siim.
Merten ber nú að þessi þrjú,
j Kons antin Karamanlis. sem nú
| er forsætisráðherra Grikklands,
, Demgi : ios Makris, sem nú er
inuanríkisráðhorra Grikklands,
og Doxula Leontidu, sem nú
. nefnist frú Makris, hafi öll
| lá’ið hinu þýríca hemámsliði
! í té mikilsverða þjómistu sem
það hafi launað með þv? að
<refa þeim verðmætar silki-
bú’gð'r sem verið höfðu eign
kaupmanns a.f gyðingaættum
í sí>m fluttur hafði verið í fanga-
: húðir.
staðhæft var að enginn fótur
væri fyrir fullyrðingum Mert-
ens, en gátu þó ekki hrakið
einstök atriði þeirra, a.m.k.
e'kki þau sem mestu máli
1 skiptu.
Doxula Makris hefur orðið
að játa að hún hafi þekkt |
Merten á stríðsárunum, en i Einn þeirra áhrifamanna Verkainannaflokksins sem hafa snúið
segir að sá kunningsskapur baki \ið Gaitskell er Anthony Greenwjood, sem liefur verið
hafi aldrei verið náinn. Mert- varaformaður þingflokksins, en hefur sagt því starfi af sér
en hefur hins vegar í höndun- og lýst yfir að hann inuni ekki taka aftur sæti í stjórn þing-
um órækar sannanir fyrir því fiokksins meðan Gaitskell sé formaður hans Hann sést hér á
; að þar var um náin kynni að myndinni ásamt konu sinni>
ræða, m.a. áletrað myndaalb- j
i úm sem Doxula færði honum;
að gjöf eftir jól 1942 en þau1
héldu þau saman. Önnur skjöl
sem sanna mál hans voru lögð
fram í réttarhöldunum yfir
honum í Grikkland og eru I
höndum grískra stjórnarvalda.
Hann 'hefur krafizt þess að fá
þau skjöl svo að hann geti
fært fullar sönnur á mál sitt.
Veife
mó'hámr
Frá þessu var fyrst skýrt í
vestuiþýzka blaðinu Hamburg-
er Echo í s'iðasta mánuði, en
J vikr.blaðið Spiegel tók upp frá-
! sögiina og birti um leið nýjar
| upplýsingar um málið. Mikið
fjaðrafok varð í Grikklandi þeg-
! ar fj óttimar bárust þangað.
Fyrst ætluðu Karamanlis og
I Makris að láta sem ekkert
væri, en vegna mikilla blaða-
1 skrifa neyddust þeir til að reyna
i ai’i þvo af sér áburðinn. Þeir
íráfu'úf tilkvnnirvn har scm
Fellur Karamanlis?
Það er því ekki lagður
mikill trúnaður á jrfirb'rsm"u
þeirra Karamanlis og Mfkris
um að þeir hafi hreinar skiöld.
Jafnvel sum þeirra bl'lð'> í
Grikklandi sem þeim
næst hafa e’kki fengizt tn cð
verja þá. Blaðið E'himc he.fur
í sessi með hverjum dei
Gaitskell, leiðtogi
\rerkamannafIoliksins,
valtari í sessi með
degi sem líður.
Hefur Harold Wilson, efna-
hagsmálasérfræðingur flokks-
ins, ákveðið að keppa \ið Gait-
skell um formennskuna fyrir
þingflokknum, og gat liann
ekki fengið skæðari keppinaut.
tírslit formannskjörsins verða
kunn eftir viku.
Eins og kunnugt er heið
þannig bent á að eitthvað sé hann mikinn ósigur á þingi
þogið við að þeir félagar skuli flokksins í Scarborough fyrir
ekki hafa höfðað meiðyrðamál , skemmstu, en þingið samþýkkti
á hin þýzku blöð sem borið
hafa þá svo alvarlegum sökum.
Frjálslynda blaðinu Eleftheria
þykir eitthvað bogið við það
að stríðsglæpamanni sem
dæmdur var í 25 ára fangelsi
skyldi sleppt þegar í stað.
Papandreú, einn af leiðtog-
Um stj órnarandstöðunnar og
fyrrverandi forsætisráðherra,
segir að nóg sé að Merten
sanni að hann hafl haft náin
kynni af frú Makris á stríðs-
árunum (en fyrir þv’í hefur
Merten einmitt órækar sann-
anir). Geti liann það hljóti
Karamanlis að fara frá völd-
um.
ályktun um landvarnamál sem
gekk í berhögg við yfirlýsta
stefnu Gaitskells og stuðnings-
manna hans, krafðist þess m.a.:
brezka g.engur j berhögg við yfirlýst-
verður an vilja flokksþingsins verður
hverjum ekki hjá þv'i komizt að flokk-
urinn klofni.
Síðan flo'kksþingið var haldið
hefur hver áhrifamaður flokks-
ins af öðrum lýst yfir því að
hann geti ekki unað forystu
Gaitskells lengur, nema þá að
hann lúti boði flokksþingsins.
Meðal þeirra sem sagt hafa
skilið við Gaitskell eru þing-
mennirnir Anthony Greenwood
og Wedgwood Benn, sem báðir
hafa átt sæti í stjórn þing-
flokksins og kunnur verkalýðs-
leiðtogi, Ness Edwards, formað-
ur póstmannasambandsins, sem
sagði að Gaits'kell sameinaði
ekki flokkinn heldur sundraði
Embættismerm S.Þ. í Kongó
saka Mobutu um hryðjuverk
Hermenn hans eru oístopaíullir bóíaílokkar
eftir að forsætisráðherrann
Eiim af æðstu embættis-
mönnum Sameinuðu þjóðanna í
Kongó sagði í fyrradag að
ekki væri hægt að leyfa Mo-
butu hershöfðingja að stjórna
landinu með hinum ofstopa-
fullu ofbeldislierflokkum sín-
um. Þeir bæru ábyrgðina á
vaxandi ógnaröld í Leopoldville
og víðar.
Þessi ummæli embættis-
mannsins voru birt skömmu
STEIHllÖR’slií
Demetrios og Doxula, ráðherrahjón, borin föðuriandssvikum.
Trúlofunarhringir, Stein-
bringir, Ilálsmen, 14 og 18
kt. gulL
honum.
Enn einn bættist við í fyrra-
dag, rétt áður en stjórn þing-
flokksins kom saman á fyrsta
fund sinn eftir flokksþingið.
Það var hinn mikilsvirti þing-
maður Sidney Silverman. Hann
ritaði Gaitskell bréf þar sem
hann skorar á hann að segja
af sér formennsku í þingflokkn-
um ef hann geti ekki af ein-
lægni fallizt á þá stefnu í
landvarnamálum sem sam-
þykkt var á flokksþinginu.
Hann biður Gaits'kell að hugsa
sig um tvisvar áður en hann
haldi áfram á þeirri braut sem
hann sé nú á, en hún leiði ekki
einungis til iglötunar fyrir
Verkamannaflokkinn, heldur
til algers vonleysis- fyrir hinn
lýðræðislega sósíalisma í heim-
inum.
Silverman varar Gaits'kell að
T'““ llokum við því að þverskallast
við þessari askorun. Lati hann
ekki af forystu flolcksins eða
skipti um skoðun, þá muni
að Bretar afsöluðu sér kjarn-
orkuvopnum og bönnuðu flug-
skeytastöðvar á landi sínu.
Þrátt fyrir þennan ósigur
hafði Gaitskell ásett sér að
vera áfram leiðtogi flokksins
og treysti hann á það að meiri-
hluti þingflokksins myndi
styðja hann til þess. Það er
reyndar vitað að meirihluti
þingmanna flokksins mun hafa
sömu skoðun á landavarnamál-
um og hann. En hitt er orð-
ið jafn ljóst að ef Gaitskell
hafi borið Mobutu og óaldar-
flokka hans hinum þyngstu
sökum. Þeir gengju rænandi
og ruplandi um borgina og hér-
aðið, hefðu í frammi margs-
konar ofbeldi þannig að eng-
inn væri óhultur fyrir þessum
vopnuðu bófum. Fór forsætis-
ráðherran fram á að Samein-
uðu þjóðirnar tækju að sér
alla löggæzlu í héraðinu, ella
verði héraðsstjórnin að koma
sér upp eigin vopnaðri lögreglu.
Fréttaritari brezka útvarps-
ins sagði í gær, að nú mætti
vænta úrslitaátaka milli Lúm-
úmba og Mobutu um völdin
i Kongó, og þótt ýmsum þætti ínu-
það kannske ótrúlegt, þá væri
Lúmúmba vænlegri til sigurs
í þeim átökum.
verða skipulögð andstaða gegn
honum innan þingfloltksins.
Stofna isýtt
aSþýðusamband
Um síðustu helgi var haldina
í Helsinki stofnfundur nýs al-
þýðusambands. Að sambandinu
standa verkalýðsfélög sem
hægrikratar ráða og sagt hafa
sig úr finnska .alþýðusamband-
inu. í klofningssambandinu eru
um 60.000 félagar, en í alþýðu-
sambandinu voru fyrir klofn-
inginn um 250.000.
Hrökklost stjórn Karamanlis
\ Grikkhrtdi Irá völdum?