Þjóðviljinn - 26.02.1961, Qupperneq 5

Sunnudagur 26. febrúar 1961 — ÞJÓÐVIUINN — (g
■...... vt/-*]L vvaöl'! !v'

;: : :L:
„Með fiskiflótann í taumi
við fúlan viðreisnarsand
er Ólafur karlinn aumi
eiuiþá sigldur í strand“.
Fiskibátaflotinn við Faxa-
flóa að stöðvast eða stöðvað-
ur, yfirvofandi stöðvun hans
á Vestfjörðum og Norður-
urlandi. í Vestmannaeyjum,
stærstu verstöð landsins, hafði
ekki verið unnið handtak það
sem af er árinu eða hálfan
annam mánuð.
Þannig voru fréttir dagsins
þegar ég var á leið til Vest-
mannaeyja. Hvað hafði gerzt?
Hafði spánslca veikin, sem Ár-
sæll íhaldsforseti í Eyjum tal-
aði um í útvarpinu, komið til
landisins ? Eða var kannski
svarti dauði kominn aftur til
að leggja landið í auðn?
Þegar til Vestmannaeyja
kom var óvenjulegur svipur á
Vestmannaeyjum á vetrarver-
tíð: Engin hreyfing við nokk-
urn fiskibát í höfninni, engin
hreyfing við noklcra fisk-
vinnslustöð í bænum. En það
Var einnig óvenjumargt fólk
á ferli á götunum — ,,í
vinnutíma".
Nei, „spánska veikin“ var
auðsjáan'ega ekki í þessum
bæ, Ástæðan fyrir kyrrstöð-
Uiini er einfaldlega sú að það
liéfuir. setið íhaldsstjórn að
völdum í landinu í tvö ár —
með þeim afleiðingum að jafn-
vel sanntrúuðum íhaldsmönn-
um dettur helzt lardfarsótt
í hug þegar þeir virða fyrir
sér árangurinn af verkum
heimar!
Ihaldsstjórn (kratablandin)
hefur nú setið að völdum í
tvö ár. Og enn er aðalatvinnu-
vegur þjóðarinnar kominn í
strand. Það hefur verið ó-
brigðult síðasta hálfan aiman
áratug (svo ekki sé lengra
rakið) að Ölafur Thórs hef-
ur ekki fyrr verið búinn að
mynda íhaldsstjórn en að at-
vinnuvegimir hafa stöðvazt
að meira eða niinna leyti með
einhverjum hætti.
Undir ílialdsstjórn hefur
það verið föst regla að stöðva
fiskiflotann í byrjun icrt'ðar,
ýmist með því, að neita sjó-
mönnum eða verkamönnum
um sjálfsögðustu lágmarks-
lagfæringar á kjörum, eða
með því að vanrækja á ann-
an’hátt að tryggja rekslur
útgerðarinnar. Og svo hefur
jafnvel verið framleiðslubann
vegna markaðskreppu.
Enn eru í fersku minni þeir
tímar þegar öll frystiliús voru
yfirfull af cseldum fyrsta
flokks fiski og íhaldsstjórnin
bannaði þjóðinni að framleiða
nema vissa tonnatölu af fryst-
um Tlökum. Ekki kassa þar
fram yfir! Þá var aðeins
skipt við hinn „frjálsa. heim“,
en svo kallar íhaldið auð-
va’dslöndin. Hinn „frjálsi
heimur“ viðurkenndi fúslega
„frelsi“ Islendinga til að
bjóða fisk sinn til sölu, en
áskildi sjálfum sér „frelsi“ til
að ákveða á lionum verðið,
„frelsi“ til að ráða hve mikl-
ar væru atvinnutebjur fólks
á Islandi.
Þessi markaðskreppa var
ekki til komin fyrir þá sök að
ekki væri þörf fyrir fisk í
heiminum og að ekki væri
hægt að se’ja fisk. Það voru
nógir markaðir, og góðir
markaðir, en þeir voru í lönd-
um sem ríkisstjórnir íhaldsins
á íslandi töldu fyrir neðan
virðingu sína að ræða við og
selja fisk. Á tíma vinstri
stjórnariiinar voru þessir
markaðir fullnýttir, með þeim
árangri að aldrei stöðvaðist
framleiðsla né sala á fiski.
Nú er íhaldsstjórnin komin
vel á veg með að eyðileggja
þessa markaði — enda eru
menn nú farnir að tala á-
hyggjufullir um hvert eigi að
selja alla þá síld sem veiðist
við Island! Það verði að
hætta að veiða síld! —. Einn
þeirra Vestmanna'syinga sem
nú hyggst. svelta verkamenn
og verkakcnur til hlýðni, hef-
ur nú játað að fjar.dskapur-
inn gegn því að nota fisk-
markaðinn í Austur-Evrópu
hefur ekkert átt skylt við
umhyggju fyrir endalokum
hins ættgöfuga íslenzka
þorsks, heldur hafi þessir
heiðursmenn enn verið að
liugsa um eigin hag: verzlun
við þau lönd þar sem þeir
gætu íalift fé sitt.
Einar ríki, niaðurinn sem
nú harðaeitar verkafólki í
Eyjum um smávægilega kaup-
hækkun og hyggst sveita þaft
til hlýðni, heíur orðið að
játa, a.ð hann og félagar hans
hafi laumað úr landi 140
millj. kr. af því fé sem þjóð-
in hefur lánað þeim og því fé
sem þeir hafa grætt á vinnu
verkalóllisins og notað það
tii fjárfestiiígar og atvinnu-
reksturs í Hollamli, Bretlandi
og Ameríku!
Einar riki og félagar
harðneita verkafólki í Vest-
mannaeyjum um eins eyris
kaupliækkun, en játa sam-
tímis að hafa varið 140
millj. í eignakaup og at-
vinnureksturs erlendis í
tveimur heimsálfiun!
Aðeins hinn skamma tíma
vinstri stjórnariníiar hefur
sjávarútvegurim verið í full-
um Igangi frá ársbyrjun til
ársloka. Aldrei hafa fram-
leiðslutæki landsmanna verið
betu’r nýtt en það tímabil.
Slíkt gat íhaldið ekki sætt
sig við. Svona mátti ekki
stjórra landinu, sagði íihald-
ið. Og loks tókst þvl að
fá nógu marga til að
trúa því að íhaldið myndi
stjórna betur, að það ásamt
krötunum, gat marið meiri-
hluta til að stjórr.a landinu.
Nú hefur íhald og kratar
stjórnað landinu í tvö ár.
Hver hefur árangurinn orð-
= Fimenn klíka valda- E
= manna í Reykjavík vill E
= heldur stöðva aðalat- =
E vimuiveg landsmanna en =
= semja við verkafólk um =
= réttmætar og óhjákvænij- =
= legar kjarabætur. Á 'minni =
= myndinni sést yfir svolít- E
E imi hluta bátaflotans í E
E Vestmannaeyjum, þar sem E
E liann er bundinn aðgerðir- E
| laus við bryggju. Stóra E
= myndin er tekin eftir =
= gengislækkunina 1950, er E
r togaraflotiim lá bundinn =
= við bryggjur.
uiiiiiiiiiiiiiiiiimmmimiimmiiiiiii
ið? Fyrst kauprán, undir for-
ustu kratanna, síðan kjara-
skerðing undir forustu íhalds-
ins, svo kaupmáttur launann,
hefur verið skertur um a.m.k.
40%. Og enn sem fyrr hrfui
íhaldið stöðvað sjávarútveginn
í byrjun vertíoar. Enn hefur
íhaldið reynzt stefnu sirrni
og fortíð trútt og svipt þjóð-
ina dýrmætum tekjum og
verkafólk atvinnu og hrauði.
Enn hefur íhaldi'ð sett allt í
straeid. En það hefur gerzt
fleira: Aldrei liefur fyrirlitn-
ari ríkisstjcrn setið að völd-
um á Islandi.
Það er sama hvaðan af
landii a maður hittir fclk, nið-
urstaðan er alltaf hin sama:
aldrei liefur setið fyrirlitnari
stjórn að völdum á Islandi.
Dvölin hér i Vestmannaeyj-
um, kynnin af verkfallinu hér
og hljóðinu í almenningi eru
þau, að ek’ki verður annað
séð en að stór hlnti þes^
fólk, sem fyrir tveimur
árum trúði íhaldinu fyrir
stjórn mála sinna, fólkið
sem nú á að svelta til
hlýð ii samkvæmt fyrirskip-
un fámennrar auðmamia-
e.g atvinnurekendaklíku,
hefur sannfærzt nm það
að slikum aðferðum dirfð-
ust atvinnurekendur ekki
að beita nema fyrir bsð eitt
að ríkisstjórnii; styður |)á
í herferðinni gegn verka-
fólkinu, — atvi'inu rekend-
ur trsysta á bjáln ríkis-
st.icrnarinpar til aft svelta
fólkið tii hlýðni.
Revnslan hefur sannað að
hvenær serti íhaldsstjórn nit-
ur a’ð völdum í landinu ei
óstiórn á atvinnuvegunum, og'
fámenn atvinnurekenda- og
Framhald á 10. síðu.