Þjóðviljinn - 26.02.1961, Blaðsíða 6

Þjóðviljinn - 26.02.1961, Blaðsíða 6
35) —, Jjpi^YIJLJXNN — .Symxjj.d^gur 26. ^e.brjkp:,. 1961 ÚtBefandl: Samelninparflokkur all>ýðu SÓBialistaflokkurinn. - Ritstjórar: Magnús Kjartansson Váb.h Magnús Torfi Ólafsson, Sig- ::: urður Guðmundsson. — Fíéttaritstjórar- ívar H. Jónsson, Jón £=5 Bjarnason. . ' Auglýsingastjóri: Guðgeir Magnússon. — Ritstjórn. afgreiðsla, auglýsingar, prehtsmiðja: Skólavörðustíg 19. — Símix== 17-500 (5 línur). - Askriftarverð kr. 45 á mán. - Lausasöluv. kr. 3.00. =EE: Prentsmiðja Þjóðviljans. E== Fyrrverandi alþýðuflokkur i '17'akið hefur athygli hve Alþýðublaðið þræðir nú orðið ná- §§§§ * kvæmlega málflutning Morgunblaðsins og Vinnuveitenda- 1|§§ sambandsins í málum verkalýðshreyfingarinnar. Ekki er nóg =§| með að Alþýðuflokksmönnum í verkalýðsfélögunum sé skipa𠧧= að kjósa í stjórn og aðrar trúnaðarstöður menn, sem valdir =§ eru af stjórn Sjálfstæðisflokksins og stjórnarklíkum Vinnu- §§§§ veitendasambandsins, (sbr. íhaldsþingmanninn Pétur Sigurðs- ||§ son í Sjómannafélagi Reykjavíkur, Magnús Jóhannesson bæj- J|| arfúlltrúa íhaldsins í Trésmiðafélaginu og álíka afturhalds- §§§ þjóna). Málflutningi Alþýðublaðsins um verkföll, launamál §§§ og verkalýðsmál er beinlínis hagað eins og atvinnurekendum og íhaldi kemur bezt. Og raunar ekki Alþýðublaðsins eins, = heldur er þessi afstaða gerð að samræmdri flokksstefnu. §§§ Verkamaðurinn á Akureyri benti nýlega á hve skrif Alþýðu- §|§ mannsins, blaðs Alþýðuflokksins á Norðurlandi, mótuðust nú §§§ orðið af nöldri og naggi um verkalýðsfélögin, óhróðri um þau =§§ og forystumenn þeirra, sem sízt gæfi eftir íhaldsblöðunum. §§§ A Iþýðuflokksmenn, sem staðið hafa í því að byggja upp £5 'í*p flokkinn og berjast fyrir tilveru blaða hans meðan þess === þurfti á þann hátt sem venjulegast er með verkalýðsblöð, §§§ svíður það að sjálfsögðu að lesa nú óhróðurinn um verka- §§§ lýðsfélögin, íhaldsnöldrið og íhaldsnagið og íhaldsníðið. um §§§ kjarabaráttu verkalýðsins, í blöðum sem lieita þó enn Al- §§§ þýðublaðið og Alþýðumaðurinn. En þannig er komið fyrir §§§§ Alþýðuflokknum, hann er seldur og ofurseldur afturhaldi og §§§[ íhaldi landsins, og hlýðir boði þess og banni. Núverandi for- = ystumenn flokksins eru einnig flestir fjarri því að hafa til- §§j§ einkað sér sósialisma sem lífsskoðun, það eru persónupotar- §§§ ar á borð við Emil Jónsson og Gylfa Þ. Gíslason eða menn §= gegnsýrðir af bandarískri auðvaldshyggju, eins og Guðmundur j§§| í. Guðmundsson og Benedikt Gröndal. Slíkum mönnum er §§S það að vísu áhugaefni að viðhalda einhverju af fylgi Al- = þýðuflokksins í verkalýðsfélögunum, vegna þess að einmitt === með því geta þeir keypt sig inn í ríkisstjórnir og feitar stöð- §§§ ir hjá Sjálfstæðisflokknum. Og þeir hika ekki við að nota §§§ leifarnar af fylgi Alþýðuflokksins í verkalýðshreyfingunni §§§ til að draga þar lokur frá hurðum og hefja til áhrifa útsend- §§f ara svörtustu fjandmanna alþýðusamtakanna. Það er verk s Alþýðuflokksins að menn eins og Pétur Sigurðsson og Guðjón = bróðir hans í Iðju eru gerðir að stjórnendum stórra verka- §s lýðsfélaga, samkvæmt fyrirskipunum auðklíkunnar sem stjóm- = ar- jafnt Sjálfstæðisflokknum og Vinnuveitendasambandi ís- = lands. Svo spilltur er orðinn sá flokkur, sem fátækt alþýðu- §§§ fólk á íslandi myndaði sér til halds og trausts í kjarabaráttu §§§ sinni, og vera átti. forystusveit þess í sókninni til alþýðuvalda §§§ á íslandi. §§§§ T þessari þróun eru auðrakin nú síðustu áratugi bein spill- === ingaráhrif bandaríska auðvaldsins. Forystumenn íslenzka js Alþýðuflokksins hafa frá byrjun hernámsins verið á kafi í §§§ ,,samböndum“ við hernámsliðin, núverandi stjórnmálaritstjóri = Alþýðublaðsins var meira að segja starfsmaður í „upplýs- j§j§ ingadeild“ bandaríska hersins á fslandi og Guðmundur í. == Guðmundsson hefur löngum verið einn aðalmaður bandarísku §!s leppmennskunnar á íslandi, svo einungis tvö dæmi séu nefnd. “ A lþýðuflokkurinn er aðili að Alþjóðasambandi sósíaldemó- §§|§ krata og bundinn af ákvörðunum þess. Þau samtök hafa §§§ einmitt nú undanfarin ár gengið rösklega fram því að þurrka jjjjjj allan vott af sósíalistískri hugsun úr stefnuskrám og fram- 1§§§ komu sósíaldemókrataflokkanna, og hefur fyrirskipunum þess- §§§ ara alþjóðasamtaka einnig verið trúlega hlýtt hér á landi. = Enda láta afleiðingarnar ekki á sér standa. Flokkurinn er orðinn {§§§ útibú afturhaldsins, verkfæri þess til að lama verkalýðshreyf- === inguna innan frá, notandi þingflokk sinn til að styðja svart- §§= asta afturhald landsins til hinna ósvífnustu árása á lífskjör §§§ fóíksins, gangandi einna lengst í leppmennsku fyrir banda- §§§ rískt auðvald og hervald. Þess háttar framkoma hlýtur að §^ vísu að hefna sin í fylgistapi meðal alþýðufólks, enda hefur §§§ núverandi ráðamaður flokksins, ólafur Thors, sagt það er- = iendum blöðum að fylgi Alþýðuflokksins hraki nú óðum. Rétt j|§ mun það vera, enda óhugsandi að flokkur sem þannig breytir, g geti ÍHv framtíð sem alþýðufÍQkkur á íslandi. §E§ ~ Sunnudagur 26. íebruar 1961 —' ÞJÓÐVILJINN (7: Danski blaðamaðurirm Jörg- en Schleimann hefur orðið fyrir árásum í dönskum blöð- um fyrir grein sína (birlist hér í Þjóðviljanum) þar sem hann krafðist þess að Dag Hammarskjöld viki úr 'emb- ætti framkvæmdastjóra SÞ fyrir þann þátt sem hann átti í dauða Lúmúmba og fyrir alla framkomu sína í Kongó- málinu. Maccarthyistar voru ékki seinir á sér að kalla hann kommúnista og rússa- cVndil og benti hann þeim þá hógværlega á að hann hefði jafnan verið svarinn andstæð- ingur kommúnista og Sovét- ríkjanna, hefði þannig verið fyrsti Daninn sem hlaut námsstyrk frá NATO, en sá styrkur var honum veittur til að kynna sér efnið „Kornrn- únisminn og menntamenn". Hann hefur nú ritað aðra grein þar sem hann rennir stoðum undir þá staðhæfingu s’na að Hammarskjöld hafi brugðizt í Kongómálinu. Hann rekur þau atriði sem hann telur skipta mestu máJi þegar dómur sé lagður á framferði Hammarskjölds. Hann segir m.a. í grein sinni: ,,1) Afstaða Hammar- skjölds var ekki nema að ytra borðinu hlutlaus, því jið hún veitti öðrum aðilanum mikla yfirburði. 'Það að láta hjá líða að taka afstöðu í deilunni var í sjálfu sér sama og að taka afstöðu á móti Lúmúmba og veitti skilnaðarmönnunum r Katanga og Suður-Kasai tíma til að festa sig í sassi, bæði pólit.'skt og hernaðarlega. 2) Þessi afstaða kom í veg fyrir að SÞ leystu af hendi verkefni sitt í Kongó, þár sem fyrirmæli Öryggisráðsins urðu með þesfeum hætti ósam- kvæm sjálfum sér og athafna- geta samtakanna lamaðist. Það átti að koma Balgum úr landinu, en hins vegar mátti ekki beita valdi. Það var við- urkennt sem meginregla, að Kongó væri undir einni mið- stjórn, en hins vegar var Kat- angavandamálið SÞ ofviða. Það átti að halda uppi röð og reglu, en hins vegar mátti ekki skerast í leikinn gegn uppreisn, þar sem s]íkt hefði þýlt að tekin væri afstaða í innanlandsdeilum o.s. frv. 3) Þessi afstaöa var I ó- samræmi við afstöðu SÞ í öðrum málum, eins og t d. Al- sírstríðinu og í átökum þeim sem orðið hafa í Suður-Af- ríku vegna apartheids-stefn- unnar, sem út frá formlegu sjónarmiði eru innanlandsmál, en sem SÞ hafa engu að síð- ur skipt. sér af margsinnis. 4) Þessi afstaða var elcki látin koma jafnt niður á báða hina stríðandi aðila í Kongó. Dæmin eru legíó og menn munu kannast við þau verstu. Lokun flugvallarins í Leo- poldville þegar Lúmúmba vildi beila hervaldi í Katanga. Lok- un útvarpsstöðvarinnar i Leo- poldville þegar Lúmúmba ætlaði að tala meðan á stóð deilu hans við Kasavúbú og bann það sem samtímis var gefið út að hermenn hollii Lúmúmba mættu vera á flug- vellinum við Leopoldville. Hér á móti kemur svo sú stað- reynd að SÞ liafa aldrei get- að komið í veg fyrir að hinn sjálfskipaði einvaldsherra Mo- bútú færi með hernaði upp á eigin spýtur gegn stuðn- ingsmönnum Lúmúmba í Austurfylkinu og Kívúfylki Framhald á 10. síðu. ftt ts n ■ a ■ ra a H IS B H H K H H n e H H H H H H H KaHHHEaSHHHMHHaaHHEHHHHHHHHHfflHHHHHHHHHiaEHSSHHHHHHHHHHHHHHHB í þtísund ár hefur þú, negri, þjáðst eins og dýr, — þeir stráðu ösku þinni í vindinn, sem þýtur yfir auðnina. Fagurgeislandi hof reistu harðstjórarnir þjáningu þinni og sál til varðveizlu. Hnefaréttur hrottans ríkti, réttur þeirra hvítu til svipunnar. Þinn réttur var sorgin og dauðinn. Á styttur verndarguða þinna ristu þeir rúnir ævarandi hungurs og þrælkunar, og jafnvel í fylgsnum skógarins beið þín ennþá skelfilegri dauði. Ur laufkrónum og rökkursmugum trjánna læddist hann að þér í hlykkjum höggormsins, og slöngvaði sér um líkama þinn og þjakaða sál. Svo lögðu þeir nöðru svikanna á brjóst þér, ok eldvatnsins um háls þér. Glerperlum guldu þeir konuna þína fögru, auðlegð þína, ómælanlega, öllu meiri. í dimmri nóttinni hljómuðu Tam-tam boðin frá kofa þínum og báru harmþunga kveinstafi upp fljótin breiðu svörtu, um svívirtar dætur, elfur blóðs og tára, um skip er sigldu til stranda, þar sem smælinginn morar eins og maurar í þúfu — og dollarinn er konungur, til hins bölvaða lands, sem þeir kalla föðurland. Þar voru börn þín og kona, daga og nætur, tætt i kvörn miskunnarlausra þjáninga. Þú ert maður eins og hinir. Þeir boða þú skulir trúa PaÉriee Liiiniimba: Dögun í hjarta Afríku 13. ágúst birti bókmenntaritið Kulturny Zivot í Bratislava á forsíðu þetta kvæði eftir Patrice Lúmúmba. Þar var skýrt frá J)v;í að það hefði verið þýtt úr ungversku, en síðan hefur kvæð- ið verið birt í f jölmör.gmn þýðingmn víða tim löncl. Vafalaust hefur ýmislegt farið forgörðxun í þýðingum margra mála, en kvæðið hefur senni- lega verið samið á frönsku í upphafi. En fjötr- ar tuugumálanna hefta elcki það eldheita ákall sem I kvæðinu býr. að hinn góði, hvíti guð muni að lokum sætta alla menn. Við eldinn söngst þú harmljóðin kveinandi röddu um betlarann hælislausa, sem krýpur við ókunnár dyr. Og þegar ofsinn greip þig og blóð þitt ólgaði í nóttinni dansaðir þú og stundir, altekinn skaphita föður þíns. I sterkum rómi þínum svall æðandi stormur Ijóðsins um þúsund ára þjáningu, sem í málmröddu jassins brast í nakið neyðaróp. Það geystist yfir álfuna eins og flóðalda. Heimurinn hrökk uþp, lostinn ótta við ógnþunga hrynjandi blóðsins, áferga hrynjandi jassins. Þeir hvítu urðu bleikir við hinn nýja söng sem bar rauðan kyndil sannleikans gegnum svarta nóttina. Morgunskíman er hér, bróðir minn, morgunskím- an! Horfðu í andlit okkar. Ný dögun birtist okkar gömlu Afríku. Brátt er jörðin okkar, vötnin okkar, fljótin okkar. í þúsund ár drúptir þú höfði, svarti maður. Leiftrandi sólstafir munu aftur lýsa veg okkar, þerra tárin í augum okkar, hrákann af andliti okkar. Um leið og þú brýtur hlekkina, hinar þungu festar, veiztu að tímar skelfinganna koma aldrei aftur. Frjálst, tígulegt Kongó mun rísa upp af hinni svörtu jörð, frjálst, tígulegt Kongó — blórhstrið svarta, frækornið svarta. S. Ö. þýddi lir dönsku Þessi mynd er af opnu í einni af bókumuii hans Þórðar. Á henxii eru miðar frá þýzku bjórfyrirtæki og sýna þeir vel, hve flöskumiðaruir eru oft fjölbreytilegir að gerð. Og þeir eru einnig mjög skrautiegir á litinn margir hverjir, þótt mjTitiiii sýni það ekki. — (Ljósm.: Þjcðv. A.K.) H H H H m n Það er ekki eitt heldur allt, sem mönnum dettur í hug að safna. Fjöldi manna safnar frímerkjum, bæði til gamans og í gróðaskyni, eins og frægt er orðið, sum- ir safna mynt, aðrir stein- um, skeljum, eggjum eða plöntum, smástelpur safna servíettum, virðulegir borg- arar eldspýtnastokkum eða einhverju álíka fánýtu og þannig mætti lengi telja. Nýverið frétti Þjóðviljinn af einum manni hér í bæ, er leggur stund á að safna flöskumiðum, og þar sem slík söfnun mun vera frem- ur sjaldgæf hér á landi lögðu blaðamaður og ljósmyndari frá Þjóðviljanum land und- ir fót um daginn og fóru í heimsókn til hans inn í Blesugróf, þar sem hann býr, til þess að skoða safn- ið, fá að taka myndir og spjalla svolítið við safnar- ann en hann heitir Þórður Jónsson og er starfsmaður í Ölgerðinni Agli Skalla- grímssyni. — Eg byrjaði að safna í hitteðfyrra. Það var stuttu eft- ir að ég byrjaði hjá Agli. Mér datt þetta í hug af því við höfum svo margar gerðir af þessu, segir Þórður. — Safnarðu öllum tegundum af flöskumiðum? >— Nei, bjór- og gosdrykkja- miðum eingöngu. ,»— Ekki miðum af vínflösk- um? — Nei, bæði eru þeir svo plássfrekir og stórir og svo hef ég nóg með þetta. — Hvað áttu marga miða? — Ég veit það ekki fyrir víst en það skiptir orðið þús- undum. Ég hef límt inn í bæk- ur, þær eru víst orðnar 12, og í þeim eru 3033 miðar. Svo á ég mikið óinnlímt, sem ég hef íengið sent viðs vegar að. Þetta eru sjálfsagt 4—5 þúsund merki í ajlt. — Áttu miða frá mörgum löndum? — Ég hef skrifað eftir mið- um til um 20 landa og auk þess hef ég fengið í skiptum miða víðar að. — Hvernig nærðu í þessa miða erlendis frá? — Mér hafa verið gefnar upp utanáskriftir fyrirtækja, er framleiða bjór og gos- drykki og siðan hef ég skrifað þeim. Kunningi minn hefur skrifað fyrir mig. Það, sem há- ir mér mest, er að skilja ekkert mál og verða að láta skrifa og þýða allt fyrir mig. Það er erfiðast að ná í utanáskriftir að austan, frá Rússlandi, Búlg- ariu, Austurriki og þeim lönd- um. Þó hef ég íengið flösku- miða frá Tékkóslóvakíu og Póllandi. Svo hef ég skrifazt á við Svía. og hann hefur sent mér miða alveg í bunum, alls staðar að. —• Áttu ekki flesta eða alla íslenzka öl- og gosdrykkjamiða? — Ég á mikið aí íslenzkum miðum, bæði gamla, sem nú er hætt að nota, og nýja. Ég á t. d. miða frá Ölgorðinni Agli Skallagrímssyni, Sanitas, Flóru, Efnagerð Akureyrar og íleirum. — Og þú ætlar að halda á- fram að safna? — Já, já, já. — Ert þú ekki eini maður- inn hér á landi, sem safnar flöskumiðum? — Nei, það var t.d. einn þarna niður frá byrjaður að safna miðum löngu áður en ég byrjaði þar og hann á orðið talsvert mikið safn. Svo hafa sumir strákarnir líka safnað dálitlu, en það hefur enginn Jagt eins mikið í þetta og ég. Ég er búinn að kosta stórfé í þetta, sendi t.d. bréf til Suð- ur-Ástralíu, það var tvöfalt bréf og kostaði 38 krónur und- ir það. — Safnarðu nokkru öðru. t.d. frímerkjum? — Nei, ég safna ekki frí- merkjum, en það hafa margir haft áhuga á merkjum, sem ég fæ á öllum bréfunum, er mér berast víðs vegar að, en ég hef ekki viljað láta þau. Ann- ars veit ég ekki hvort það er nokkurt verðmæti í beim. Á þessari mynd sjást fjórir gamlir og góðir miðar af íslenzkum ölflöskxun. Fyrst er Þórs sódavatn frá Ölgerðinni Þór, er síðar samcinaðist ÖJgerð Egils Skallagrímssonar. Þá kemur Óðinsöl frá Ölgerðinni Óðni, sem eitt sinn var stofnsett hér en leið fljótt xindir lok. Loks koma tveir miðar af ölflöskum frá Ag.li Skallagrímssyni. Fjrst kemur Export Bcer, 4,5% að styrkleika, þ.e. sterkur bjór eins og Egill sterki, sern ölraenn vilja nú fá til drykkjar, og síðan Bajerskt öl, er var víst öllu veikari drykkur. Þórðxir Jónsson með flöskxi- miða, er hann ætlar að fara. að líma ínn í bók. i ~k Þetta segir flöskumiðasafn- arinn Þórður Jónsson og hann,- sýnir okkur líka safnið og lol- ar okkur að taka myndir at]1 nokkrum miðum. Eins og Þórð- ur sagði límir hann miðana. inn í bækur, sem nú eru orðn- ar 12 að tölu. f elztu bókun- um eru miðar af ýmsum þjóð- ernum en s.ðan hefur hann tek- ið að flokka bá niður eftií' löndum. Þarna kennir margrrv- grasa og sumir miðarnir eru: anzi skrautlegir. Margur bjói- unnandinn myndi áreiðanlega! fá vatn í munninn af því að skoða safnið hjá Þórði. Og eit t.Þ er víst, að svona nokkuð eú' ekki fyrir Freymóð eða Gunn- Framh. á 10. síðx|-

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.