Þjóðviljinn - 07.09.1961, Blaðsíða 6

ötgeíandl: Bamelnlngarflokkur alþýðu - Sósíallstaflokkurlnn. — Ritstjórar:
tfagnús KJartansson (áb.), Magnús Torfi Ólafsson, Sigurður Guðmundsson. —
rréttarltstjórar: ívar H. Jónsson, Jón Bjarnason. — Auglýsingastjóri: Guðgelr
tfagnússon. — Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Ekólavörðust. 19.
liml 17-500 (5 línur). Áskriftarverð kr. 45 á mán. — Lausasöluverð kr. 3.00
Prentsmiðja ÞJóðvilJans h.f.
Guðmundur Ágústsson:
Erlend f járfesting
\ ðalbankastjóri Noregsbanka, Erik Brofoss, kom
^ hingað til lands fyrir nokkrum dögum á vegum
Seðlabankans og flutti erindi í Háskóla íslands um er-
lent fjármagn f Noregi. Hafa stjórnarblöðin síðan
reynt að nota erindi hans sem sönnun þess að Islend-
ingum beri að heimila erlendum auðfélögum að koma
upp fyrirtækjum hér á landi; reynsla Norðmanna sýni
að það sé bæði hagkvæmt og algerlega hættulaust.
Hér skulu niðurstöður bankastjórans um málefni Nor-
egs ekki dregnar í efa, þótt um þær séu skiptar skoð-
anir í heimalandi hans, en athugað hvað frásögn hans
kennir okkur.
Ðankastjórinn skýrði frá því í ræðu sinni að Norð-
" menn öfluðu sér fyrst og fremst erlends fjármagns
í formi lána. í árslok námu erlendar heildarskuldir
Noregs brúttó 10.178 milljónum króna, og af þeirri upp-
hæð var erlend hlutabréfaeign í norskum félögum að-
eins 455 milljónir norskra króna — eða 4—5% af heild-
arupphæðinni. 455 milljónir norskra króna jafngilda
um 2.730 millj. ísl. króna miðað við núverandi gengi.
En þegar saman er borið þarf alltaf að minnast þess
að Norðmenn eru sem næst 20 sinnum fjölmennari en
íslendingar. Sé tekið tillit til þess kemur í Ijós að heild-
ar eign erlendra auðfélaga í Noregi myndi jafngilda
því að erlendir aðilar œttu ca. 137 milljónir króna í
íslenzkum fyrirtækjum.
Tjetta er sú erlenda fjárfesting sem leyfð hefur verið
* og framkvæmd í Noregi í næstum því heila öld,
en hún jafngildir því að erlend fjárfesting hér á landi
hefði numið 1—2 milljónum króna á ári að jafnaði!
Og þessi hlutföll hafa ekki aukizt neitt tiltakanlega
síðustu árin. Frá ársbyrjun 1958 hafa erlendir aðilar
lagt fram í norsk fyrirtæki ca. 630 milljónir íslenzkra
króna; hliðstæð erlend fjárfesting á íslandi væri um
32 milljónir króna. Árið 1959 nam útlenda fjárfesting-
in 33 milljónum íslenzkra króna, en það myndi jafn-
gilda sem næst 1,7 milljónum hér. í fyrra var hún 105
milljónir, en það samsvarar 5,3 milljónum hér. Og það
sem af er þessu ári er hún 31 milljón, eða sem svarar
1,6 milljónum króna á íslandi.
fjað má eflaust færa rök að því að erlend fjárfesting
af þessu tagi þyrfti ekki að vera hættuleg; sjálf-
stæði landsmanna þyrfti ekki að lenda í háska þótt er-
lendir aðilar fengju að kaupa hér hlutabréf fyrir 1—2
milljónir króna á ári, eða þótt þeir eignuðust á heilli
öld sem svarar þremur togurum. Hins vegar væri engin
ástæða til þess að heimila slíkt; það hefur ekki verið
neitt vandamál fyrir íslendinga að tryggja sér erlent
lánsfé sem svaraði þvíllkum upphæðum. Enda hefur
áróður stjórnarflokkanna alls ekki beinzt að því að
heimila erlenda fjárfestingu hliðstœða þeirri sem tíðk-
azt hefur í Noregi; þeir vilja leyfa erlendum auðfé-
lögum að koma hér upp fyrirtœkjum 'sem myndu
kosta þúsundir milljóna króna og yrðu á svipstundu
ráðandi afl í efnahagskerfi Islendinga, svo voldug að
þau drottnuðu yfir örlögum hvers einasta manns.Ekki
stoðar að líta til Noregs til þess að finna hliðstæður
slíkrar erlendrar fjárfestingar og raunar ekki til nokk-
urs sjálfstæðs ríkis á hnettinum; reynslu af þvílíkum
athöfnum erlendra auðfélaga er aðeins að finna í ný-
lendum og hálfnýlendum, og þá reynslu ættu allir að
þekkja. Þetta hljóta ráðamenn og sérfræðingar stjórn-
arflokkanna að gera sér ljóst, en þeim mun uggvæn-
legra er það að þeir skuli halda áróðri sínum áfram og
reyna að blekkja almenning með samanburði við Noreg
á gerfölsuðum forsendum. — m.
1
1
1
I
„Pommern gehört uns“ — Pommern er okkar er kjörorð þessara ungu manna, sem þramma í
takt í svipuðum klæðum og Hitlersæskan forðum. Þcssi æska er alin upp í hernaðaranda og
með bumbiuUI og blæstri boðar hún nýtt stríð á hcndur Póllandi. ;
Greirí II.
Núverandi Senatchef (borgar-
stjóri) V-Berlínar heitir Willy
Brandt (sbr. sá, sem setur allt í
bál og brand). Kenning hans er
sú, að aðalatriði sé fyrir verka-
lýðinn að ætla sér ekki að
breyta þjóðfélaginu, heldur
berjast gegn kommúnismanum.
Stríðsundirbúningur væri sam-
kvæmt ósk og þörf verkalýðs-
ins til að forðast kommúnism-
ann og alræði verkamanna og
bænda. Þannig varð Willy
1 stjarna og auðvitað vildi hann
taka upp nafn bálsins og
brandsins.
Maðurinn segir sig sem sagt
vera krata — og mun hann þá
eiga við toppkrata eins óg við
eigum heima, þ. e. þá, sem telja
úrelt orðið áð afmá auðvalds-
skipulagið, en í stað þess eigi
að „bæta“ það, auka frelsi þess,
réttlæti, jöfnuð, framtakssemi
— og helzt stöður. Þetta er í
stuttu máli samsetning Senat-
chefsins. Álíka er borgin.
■ v, ■■ ' i
• Valdalítið Senat
Senatið (borgarstjórnin) er
sett saman af 78 svona krötum
ög 42 kristilegum(I) afturhalds-
seggjum (Adenauers — CDU).
En nú geta þessi karlagrey á-
kveðið harla fátt. Hernámsveld-
in eru þeirra yfirboðarar. V-
Berlín tilheyrir ekki V-Þýzka-
landi og enginn alþjóðleg sam-
þykkt liggur að baki henni (sjá
grein VI). Hún svífur í lausu
lofti. Senatið hefur fengið það
verkefni að stjórna almennum
bæjarmálum.
• Bonn drcttnar
Fjármálavaldið í V-Berlín
(m. a. Deutsche Bank, AEG,
Siemens o. fl.) sjá til þess, að
hagkerfi V-Berlinai' sé áð fullu
háð v-þýzku stjórninni og þár'
með pólitíkin líká’.'
- -j v í í 'j vv . ....
V-Berlín er í augúm Bonn-'
stjórnarinnár' ögl’ auðhringá'nná
hinn mikilvægi puhkíirr' ‘í
njósna- og skemihdáfvérkásfarf-
semjnni gegn 'DDÉ. Hún á’ ab
reyna að veikja DDR’ innán' frá
á alla vegii óg"há í „upplýs'-.
ingar“, sem séu hagkvæmár yi'ð
að „frelsa“ DDR (sem þeif
nefna iðulega RÍið-Þýzkaland)
og önnur lönd, ‘ sefti tilheyrðu
Hitlers-Þýzkaláftdi fyfir 1939.
í þessu skyni ýeitír jBprin-
stjórnin 1,4' millj’afbá marka áf
fjárlögum sínum 1981 til V-
Berlínar kassans: Fjármálaráð-
herra Bonnstjórnaririnár Etzel
sagði við afgreiðslu fjáflagáriná
(17. marz), að þetta váeri álíka
upphæð og Frákkiand veitti í
Alsírstríðið.
Auk þessa koma upphæðir í
kassann frá þríveldunum. Já,
„Tíu ár við samningaborðið er
£) — ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 7. september 1961