Þjóðviljinn - 19.11.1961, Page 4

A) — ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 19. nóvember 1961
Sex börn ganga um
gólf með bolta í hendi.
Ung stúlka lsikur á
Mamma klukka: tikk-takk,
tikk-takk
blokkflautu og þegar
hún spilar á flautuna
stanza börnin, henda
boltunum upp í loft og grípa þá aftur — einu
sinni, tvisvar, þrisvar, eftir því sem flautu-
leikurinn segir til um.
Það leynir sér ekki á svip barnanna að l au hlusta mcð athygli. Lengst til vinstri er Jólianna
að teiluia á töfiuna. Börnin heita Ellert, Helga og Sólveig.
• •
TOiLIST
'
1
1
'
'
'
1
'
1
'
'
'
'
1
'
'
'
'
'
í
'
'
1
Við erum komin í heim-
sókn til Barnamúsikskól-
ans í Reykjavík, sem er
til húsa á efstu hæð Iðnskól-
ans, og erum í kennslustund
hjá einni deild forskólans.
Börnin sem leika sér á þennan
skemmtilega hátt eru 5—7 ára
gömul. Reyndar er þetta ekki
eintómur leikur, þau eru líka
að læra. Læra að hlusta á
tóna og hljóðfall og greina éitt
frá öðru.
Okkur skortir mikið á í tón-
mennt, íslendinga, til að stand-
ast samanburð við aðrar menn-
ingarþjóðir. Gott dæmi um það
er tónlistarsmekkur almenn-
ings sem hristir höfuðið og
„nennir ómögulega að hlusta
á þetta eilífa sinfóníuvæl í út-
varpinu“, en „sinfóníuvæl" er
það samheiti sem fólk gefur
allri klassískri tónlist. Til að
bæta úr þessu er ekki nóg að
leika mikið af klassískri tón-
list í útvarp og reka óróður
fyrir henni í blöðum. Það þarf
að byrja neðanfrá, kenna börn-
unum ungum að greina tónana
og meta góða tónlist og smá-
þyngja svo viðfangsefnin eftir
því sem þau eldast. Tónfræðsla
ætti að vera jafn sjálfsagt fag
í barnaskólum landsins eins og
t.d. landaíræði eða saga.
Amma klukka: bimm-bamm,
bimm-bamm
Litla vasaiirið: tikktakktikk-
takktikktakktikk
Þetta stendur nú til bóta
og er hafin tónfræðsla í sumum
barnaskólum Reykjavíkur og
tónlistarskólar starfa í nokkr-
um bæjum landsins, þar af
tveir í Reykjavík, Tónlistar-
skólinn og Barnamúsikskólinn.
Barnamúsikskólinn er að því
leyti frábrugðinn öðrum tón-
listarskólum á landinu, að tek-
ið er við börnunum mjög ung-
um og þeim kennt að þekkja
tóna og hreyfa sig eftir hljóð-
falli áður en þau fara að læra
á nokkurt hljóðfæri.
Farið í ferðalag
Jóhanna Jóhannesdóttir heit-
ir unga stúlkan sem kennir
börnunum í forskólanum. Hún
sezt nú við píanóið og spilar
lítið lag', Upp, upp, upp á
brún . . . . , og íbörnin setjast
og fara í ferðalag með boltana,
lyfta þeim upp íyrir höfuð og
svo „niður, niður, niður, alveg
niðrá tún.“ Þegar börnin eru
búin að æfa þetta svolitla
stund, hættir Jóhanna við lag-
ið og spilar í þess stað
ýmsar nótur, ýmist upp eða
niður eftir nótnaborðinu og
þau hlusta og láta boltana
fara í íerðalag eftir hljóðfall-
inu.
Jóhanna varar sig á að
þreyta ekki börnin með að láta
þau vera of lengi í einu með
það sama. Næst kemur hún
með trommu. og nemendurnir
litlu kasta boltunum í gólfið
og grípa þá eftir trumbu-
slættinum: kasta-grípa, kasta-
grípa og kasta-grípa-stanza,
kasta-grípa-stanza. Og þau fá
líka að Jeika svolítið á „hljóð-
færi“, trépinna sem þau slá
saman, þríhorn, hlemma og
f'eira. Jóhanna spilar lag á
píanóið og þau slá á hljóð-
iærin sín. Þetta er orðin heil
hljómsveit.
Amma klukka
— Sjáið þið nú tií, krakkar,
hér er amma klukka, segir Jó-
hanna og teiknar stóra klukku
á töfluna. — Þekkið þið
á klukku? Hvað eigum við að
láta hana vera þessa?
Það er samþykkt hvað
klukkan eigi að vera og svo er
teiknuð önnur klukka, mamm-
an og. sú -þriðja, litla barnið,
vasaúrið.
— Amma klukka segir
bimm-bamm, bimm-bamm. Jó-
hanna leikur nokkra djúpa,
hæga tóna á píanóið. —
Mamma klukka segir tikk-takk,
tikk-takk. Tónarnir hækka og
verða hraðari. — Og litla vasa-
úrið segir tikktakktikktakk. Nú
eru tónarnir háir og hraðir.
— Nú skulið þið leika
klukkurnar. Þegar það er
amma klukka gangið þið svona,
þu.ngum, stórum skrefum.
Mamma klukka gengur svona,
alveg eölilega. Og litla vasa-
úrið hleypur létt á tánum,
svona, sjáið þið.
Jóhanna sezt enn við pían-
óið og leiku.r klukkurnar.
ari. Eftir að Edelstein féll frá
tók Róbert við skólanum og
sá um hann þar til sl. haust er
ég tók við honum til bráða-
birgða. Stefán, sonu.r Edelsteins
er nú við nám í Þýzkalandi
,og að kynna sér nýjungar í
þessum málum. Gert er ráð
fyrir að hann taki við þessum
skóla er heim kemur og erum
við mjög bjartsýnir á starf
hans hér.
Skólinn er í fimm deildum,
sem eru forskóli fyrir 5—7
ára börn, 1. bekkur 8—10 ára,
2. og 3. bekkur og framhalds-
deild. Við reynum að hafa í
mesta lagi 15 í bekk, en að-
sóknin er gífurleg. Nú eru í
skólanum 250 nemendur og
hann er meira en fullsetinn.
Frá nemendatónleikum skólans sl. vor. Helga Óskarsdóttir
og Guðjón Sigurjónsson leika saman á fiðlu og sembaló.
i Gengíð um gólf við flautuleik. Frá vinstri: Jó hanna kennari, Bjarki, Ellert, Sesselja og Halla.
Börnin leika þær á gólfinu,
hlaupa ýmist eða ganga, fara
í kringum píanóið og út í öll
horn eftir því sem þeim dett-
ur í hug.
1 lok kennslustundarinnar
takast kennari og nemendur
í hendur, ganga í hring og
syngja saman kveðjulag áður
en þau fara heim.
Við snúum okkur að börn-
unum og spyrjum hvernig þeim
finnist að leika sér svona.
— Ægilega gaman. Við vor-
um líka í fyrra og þá vorum
við á nemendaskemmtuninni.
Hi.n taka öll í sama. streng,
þau vitdu ekki vera án þess að
vera í músikskólanum.
Undirstaðan gegnum leik
Skólastjóri Barnamúsíks-
skólans, Jón G. Þórarinsson,
fræðir okkur lítillega um starf-
semi hans.
— Dr. Hans Edelstein stofn-
Sétti skólann árið 1951 og mót-
aði stefnu hans allt frá byrj-
un, svo vel, að ekki hafa orðið
mik'ar breytingar á þessum
tíu árum sem skólinn hefur
starfað. Dr. Edelstein naut við
þetta aðstoðar dr. Róberts Ott-
óssonar sem enn er hér kenn-
I forskólanum eru kenndar
hreyfingar eftir hljóðfalli og
rytmi en ekki kennt á nein
hljóðfæri. Undirstaðan fæst
þannig gegnum leik. 1 1. bekk
er ekki heldu.r kennt á hljóð-
færi að ráði. Það er ekki skil-
yrði að hafa verið í forskól-
anum til að komast í 1. bekk
en börnin þurfa að vera læs.
Þau eru þjálfuð í tónheyrn og
nótnalestri, söng og raddbeit-
ingu, læi’a lítilsháttar á blokk-
f'autu og að nota slaghljóð-
færi.
— Hverjir kenna við skól-
ann?
— Kénnarar nú eru Róbert
A. Ottósson, Þafkéfl Si'gúf-
björnsson, Jóhanna Jóhann-
esdóttir, Ingólfur Guðbrands-
son. Rut Hermanns, Gunnar
Guðjónsson og Hreinn Stein-
grímsson. Allir kennararnir
kenna bæði á hljóðfæri og í
samtímum.
Áherzla lögð á félagslegt
gildi kennslunnar
— Hvenær fara börnin að
læra að leika á hljóðfæri?
— Þau velja sér hljóðfæri
í 2. bekk. Flest hafa valið sér
Framhald á 10. síðu.