Þjóðviljinn - 24.12.1961, Síða 6

kryddlög sem 'Engelstad er
uppfinningamaður að. I við-
talinu segir þessi vísindamað-
ur, að möguleikarnir á hag-
nýtingu síldarinnar til mann-
eldís séu svo miklir og marg-.
víslegir, að áuðveít eigi að
vera að margfaldá neyzlu
síldarinnar ef eitthvað sé unn-
ið að • þessu máli, sem snerti
svo mjög .'-'hag bæði sjómanna
og útgerðar.
Síídirini sem irárhleidd var
með hinni áður’ <5í)ekktu að-
ferð, er nú verið að dreifa á
neytendamarkað í Noregi allt
frá Osló og nprður til Hamm-
erfesf. En jafnhliða innan-
landsmarkaðnúm er sót't með
Vetrarvertíð
og sumarsíld
veiðar báta
ara fiskafurða, þá vaknar
þessi spurning og krefst
svars: Hversvegna er söluverð
afurðanna ekki birt almenn-
ingi strax að afloknum sölum,
eða þegar heildarsamningar
hafa verið gerðir?
Mér þykir ástæða til að vekja
á þessu athygli, því sjálfsagt
ætti að vera, að slíkar frétt-
ir væru birtar almenningi í
útvarpi og blöðum. Það er að
vísu hægt að sjá meðalverð
afurða í Hagtíðindum, en bæði
er, að það segir ekki alla sögu,
svo iíka, að almenningur
kaupir ekki Hagtíðindi al-
mennt og fer því líka á mis
við þær upplýsingar sem þar
er að fá. En ekkert ætti að
vera sjálfsagðara í lýðræðis-
þjóðfélagi en það að gefa
þegnunum innsvn í þjóðar-
búskapinn á líðandi stund
með glöggum upplýsingum
um söluverð afurðanna á
hverjum tíma.
Það er vitláust og haldlaust
fyrir þjóðfélagið, að ætla að
leyna því fyrir þegnunum,
hvernig markaðsmálin standa
á hverjum tíma, en hrópa
þess í stað, að eiiíf kreppa
ríki hjá atvinnuvegunum og
því engin von til, að þeir geti
sómasamlega brauðfætt það
fo!E"sém vfð þá 'Vírinur. "Vilja
ekki" "merinirnir serii: hróþa
upp um lýðræðisást sína á
öllum vettvöngum hins dag-
lega lífs, svo maður fær
velgju í hálsinri að hlusta á
þann kór/ þegar staðreyndirp-
ar liggja ljóst fyMr'og vitna
!gegn þeim, — viljá þessir
Afli véibátaflotans á sl.
vetrarvertíð verður að teljast
í meðallagi þegar fré.taldar
eru Vestmannaeyjar, en þar
hafa tvær sl. vetrarvertíðir
reynzt talsvert fyrir neðan
meðallag. ' Síldveiðarnar fyr-
ir Norður- og Austurlandi í
sumar urðu talsvert betri eri
menn iþorðu að vona. Þátt-
taka flotans í veiðunum lækk-
aði úr 258 skipum árið 1960,
i 220 skip í ár. Afli skip-
anna hækkaði hinsvegar frá
Verkamannafélagið Dagsbrún
Hlaðinn síldarbátur á leið til hafnar.
Bókbindarafélag íslands
árinu 1960 úr 5978 málum að
meðaltarli hjá herpinótaskip-f
um í 10.285 mál í ár. Hjá
hringnótábátum var aukning-
in úr 3087 málum 1960 í
7.296 mál í ár. Margt virðist
nú benda til þess að ham-
ingjuhjól síldveiðanna fyrir
Norður- og Austurlandi fari
riú að snúast í rétta átt, og
er þá vel ef það yrði raunin
é næstu árum. En eínmitt á
sama tíma kalla þau verkefni
é. okkur, -áð gérðar vefði' ráð-
stafanir til betri og verðmeiri
nýtingar á síldinni en yerið
hefur til þessa. Ég hef marg-
sinnis bent á það í þessum
þáttum, að við íslendingar
værum orðnir eftirbátar ann-
arra þjóða við hagnýtingu á
síldinni. Ég hef bent á ótal
dærrii þessu til; sönriunar, áa
þess að menn hafi svo mikið
sem nrrriskað af-tíinum-V'æra
svefni í kyrrstöðunnt* <?'
Nú nýlega las ég viðtal við
efnaverkfr. Per Eugelstad
sem stjórnað hefur víðtækum
rannsóknum á hagnýtingu
síldar fyrir tvö' þekkt 'fyrir-
tæki í Noregi, og var nokk-
urn hluta sumarsins um borð
í skipum' frá þéssum fyrir-
tækjum sem unnu síld á ís-
landsmiðurri með riýjum að-
ferðum. Þessi tvö fyrirtæki
gerðu út 14 skip til síldveiða
við Island í sumar, og var
mestur hluti síldarinnar vél-
flakaður um borð í skipun-
unum á miðunum crg síðan
voru flökín lögð f éinskonar
þessa nyju voru a erlenda'
markaði^ Hvenær gérist eittr
frvért sýipað æiintýn í fram-.
leiðslu á íslenzkri síld?
svö góðir óg hrópa örlítið
‘rriinria, en getfa oíkkur þes» ít
stað meíri ög viðtækári 'upþ-v
lýsingar uin sðluverð afurða:
■ög fleira, errirriitt þá'Sdtneskju
sem á öllum tímum hlýtur að
vera þáttur í undirstöðu lýð-
ræðis í hverju landi?
Suðurlands-
síldveiðar
Sveinafélag pípulagningamanna
•■’Það nté. 'Segja að haustsíld-
veiðarnar hér við Faxaflóa
hafi gengið sæmilega það
sem af éi*- þegar veðnr’ hafa
ekki hámlað. veiðumi er\
haústið ftefur •vertð'- Sérstak-
lega stortriasamt -t>g því frá-
tafir talsverðar. Samarilögð
saltsildarsala í tíaust var 84
þúsund tunnur af Faxasíld og
um 10 þjm. var þeirri söltun
svo að segja að verða lokið,
en þá bættu Rússar við sig
kaupum á 40 þús. tunnum,
eða jafn hárri tölu og þeir
gerðu samninga um í haust
. (Hýr að pfan er sala á 20 þús.
t. af súrsíld til V-Þýzkalands
ekki taíin með). Eftir þessa
sölu til Rýssanna líta síidar-
'sáltendur, sjómerin ög úfgerð-
bjartari - atigum á
Veiðar
togaránna
Ég sagði fr!á því hér í þætt-
inum ekki alls fyrir löngu,
að togveiðar' hefðu verið frek-
ar íélegar á þessu ári, eiýki.
aðeins á' íslandsmiðum heldur
víðast hvar á norðurhvéli
jarðar. Þannig reyndust þesstír
veiðar á Grænlandsmiðum í
sumar, þó afli með línu yrði
þar tailsvert fyrir ofan meðal-
lag.
Eins og ég sagði í fyrri
skrifum mínum um þessi mál,
þá hef ég ekki ennþá náð i
öruggar heimildir um togveið-
ar á þorskmiðunum við Ný-
fundnaland í sumar. En á Ný-
fundnalandsmiðunum var
sæmilegur þorskafli í fyrra-
sumar í botnvörpu, þó hann
reyndist mjög lélegur á sama
tíma á Grænlandsmiðum (Hins
vegar liggur það fyrir að afli
Nýfundnalandsmanna brást
að mestu á sl. sumri).
Meáta afráhrötá sem ég hef
Eramtíald á 14. síðu
Málarafélág Reykjavíkur
armenn
haustsfld’arvéiðarnár en áður.
Enda - - er undirstaða þessara
veiða, svö og allra arinara
veiða, sú að hægt sé á hverj-
um tíma að selja afurðirnar
fyrir sæmilegt verð.
- , *
\ £ - x" %
# ' ílvert er
söluverðíð?
Félagið Skjaldborg
í sambandi við sölu síldar-
innar nú og áður, svo og ann-
Samband matreiðslu
framreiðslumanna
.6)
— ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 24. desember 1961