Þjóðviljinn - 22.05.1962, Blaðsíða 11

Verkamannaflokksforingi varar
við hömlum ó austurviðskintum
H. Wilson, fyrrum viðskipta-
málaráðherra (Verkamanna-
fiokknum): Eg spyr ríkisstjórn-
ina: Að hvaða marki verða
samkvæmt Rómarsamningnum
efnahagsmálin sett undir eina
stjórn, eins og við teljum á
iþörf hérna megin málstofunn-
ar?........Eg segi afdráttar-
laust við málstofuna, að i>ann-
ig skil ég Rómarsamninginn og
fyrirætlanir þeirra, sem nú
framkvæma hann, að ekki sé
aðstaða til að gera nauðsyn-
legar ráðstafanir til að hrinda
í framkvæmd stefnumiðunum,
sem sett eru fram í (stefnu-
skrá Verkamannaflokksins fyr-
ir næstu ár), án verul. breyt-
inga á viðkomandi greinum
samningsins ... Ekki biðst ég
afsökunar á því að segja, að
gefa hefði átt, eins og málin
standa, ráðherrunum þremur,
sem fyrir nokkru ferðuðust um
samveldið, heimild til, — eins
og Ernest Bevin, Stafford
Cripps og mér var veitt heim-
ild fyrir fjórtán árum, — að
leggja fyrir samveldislöndin til-
'boð um fríverzlunarsvæði, áð-
úr en endanleg ákvörðun var
tekin varðandi (Efnahagsbanda-;
lag Evrópu). Tilboðinu kynni
að hafa verið hafnað, eins og
því var hafnað fyrir fjórtán ár-
um, en það hefði að minnsta
kosti átt að gera það .. . Mér
skilst, að sumir (vina okkar) á
(meginlandi) Evrópu, nokkrir
helztu áhrifamanna á megin-
landi Evrópu, ræði nú sín á
milli fimm eða sjö ára (brezk-
an) samning, við Nýja Sjáland
um kaup á smjöri og öðrum
samveldisvörum, að sama hætti
og Þýzkaland gerði sjö ára
samning, — leynisamning eins
og hann var þá, — við Dan-
mörku, áður en leiðir skildu
með beim tveimur fyrir mynd-
un Efnahagsbandalagsins ....
Ætlar ríkisstjórnin að knýja á
um, að samveldislöndin með
sjálfstjóm verði tekin inn í
Efnahagsbandalagið sem auka-
aðilar?........Þótt fuU aðild
sé bundin við Evrópulönd, í
237. grein samningsins er í 23°.
greininni ekki lagt fyrir um
neinar bess háttar takmarkan-
ir og samkvæmt samningnum
væri ekki viðeigandi fyrir sam-
veldislöndin utan Evrópu að
skuldbinda sig bannig .....
(Ef) aðild að Efnahagsbanda-
laginu jafngildir hömlum
á viðskiptum okkar við Ráð-
stjórnarríkin eða önnur lönd
Austur-Evrópu eða Kína, fer
ég ekki dult með iþá skoðun
mína, að það verði til tjóns
efnahagslegri velmegun okkar
og horfunum á nægri atvinnu
handa öllum — og drági í lang-
inn frið í reýnd . . . (í> kola-
námunum bera menn fremur
kvíðboga fyrir, að gengið verði
í Kola- og járnsamsteypuna,
en hinu, að gengið verði í
Efnahagsbandalagið. Eg hlýt að
spyrja, hvaða ti-ygging er fyrir
því, ef við gerumst aðilar, að
brezk kol verði ekki sett hjá
með sams konar hætti og við-
hafður var til að ívilna olí-
unni frá Sahara?...........Dr.
Adenauer sagði, að stjórnmála-
leg eining yrði sem fyrr hið
sameiginlega markmið landa
Efnahagsbandalagsins, Dag einn
kæmi í ljós, að hann segði,
að evrópsk eining væri kom-
Edward Heath, ráðherrann seni
annast samningana við Efna-
hagsbandalagið fyrir hönd
brezku stjórnarinnar
Harold Wilson
in á. Guardian hermir upp á
hann 8. februar að hann stefni
að samibandsríki „með einum
forsætisráðherra og samræmdri
stefnu gagnvart umheiminum".
- (Mér) skilst, að það sé við-
horf Bandaríkjanna, að þau
■geti ekki fallizt á, og bau yrðu
mótfallin samningaviðræðum
um breytingar á Rómarsamn-
ingnum., . . . Eg geri mér þess
. grein, að þau^standa ekki að
'sarnhingáviðfæðunum, eh þau
hafa neitunarvald í stofnun Al-
mertnú sámbykktárinnar um
tolla og viðskipti.
Edwárd Heath, innsiglis-
vörður drottningar: Afstaða
Bándáríkjanná í þessum efn-
um er algerlega ljós. Við ým-
is konar skipan efnahagsmála,
sem á væri hægt að koma í
Evrópu, getur komið til þess,
að Bandaríkin verði afskipt í
efnahag-smálum, — satt að
segia, nær ávajlt, að svó miklu
leyti sem það leiðir til stjórn-
málalegrar einingar Evrópu,
telja Bandarikin það réttlætan-
legt, að þau séu sett hjá að því
leyti.......Ef börf verður á,
erum við reiðutoúnir, iþegar mál
er til, að hefja samningavið-
ræður um inngöngu í hin
bandalcgin tvö, Kola- og 'járn-
samsteypu Evrópu og Evrópsku
ikjamorkustofnunina . . . Eg
held, að bað skipti ekki meg-
inmáli, hvort hingið er kosið
í beinum kosningum eða ekki,
iþar sem verkefni IþingsLns er
einungis að vera ráðgefandi. í
Atlanzhafsbandalaginu höfum
við fallizt á þá staðreynd,- að
árás á eitt landið er árás á
öll. 1 Vestur-evrópska banda-
laginu höfum við fallizt á að
hafa her á (meginlandi) Evrópu
í fimmtíu ár. í stofnun Al-
mennu samþykktarinnar um
viðskipti og tolla höfum við
fallizt á takmarkabundnar
skuldbindingar.
William Warbey, (Vefkam.-
flokknum): Ætlar hæstvirtur
(ráðhei-ra), meðan hann er að
fjalla um þetta ákaflega mik-
ilvæga efni, stjórnmálalegar
stofnanir, ekki að minnast á
yfirlýsingu leiðtoga ríkisstjórna
landanna sex, sem að Efna-
hagsbandalaginu standa, birta
í Bonn fyirr aðeins tveimur
vikum, 18. júlí .... Stjórnar-
leiðtogamir sex ákváðu að fela
framkvæmdastjórninni . . . að
leggja fyrir þá tillögur sem
fyrst um að eining þjóða þeirra
yrði fest í lög.
Edw. Heath; (Hr. Warbey)
hefur í þessari andránni mirtnzt
á Bonntilkynninguna: Mun hún
leiða til annars skipúlagsforms?
I Rómarsamningnum sjálfum
felst engin skuldbinding bein-
línis eða óbeinl. til að aðhyllast
neins konar þróun í stjórnskip-
unarmálum umfram það, sem
segir Rómarsamningnum . ..
Samningaviðræðurnar eru ýms-
um vandkvæðum bundnar fyr-
ir sexveldin, og okkur hættir
stundum til að láta okkur sjást
yfir þá. Þau hafa áhyggjur af
iþví að upptaka nýrra meðlima
kunni að raska jafvægisstöð-
unni í Efnahagsbandalaginu og
hvernig jafnvæg: komist aftur
á. Til þessa þurfum við að taka
tillit í samningaviðræðunum,
en við erum staðráðnir að
reyria að leiða þær farsællega
til iykta. Stefnumiðið er ákaf-
lega einfalt. Það er að hindra
uýja uppskiptingu í Vestur-
Evrópu og skapa yfirgripsmeira
samfélag vestan járntjaldsins.
F. J. Bellenger (Verkamann.i-
Umræður í brezka
þinginu um inn-
göngu í Efnahags-
bandalag Evrópu
ÞRIÐJI HLUTI
flokknum): Það hvarflar ekki
gefið sér tíma til að bera upþ
......Ef við gerum tilraun til
að endurskoða Almennu sam«:
iþykktina um viðskipti og tollá
......tel ég, að við fengjum
tækifæri til að auka viðskiptia
við samveldislöndin. En al-
menna samþykktin um viðskipti
og tolla getur valdið erfiðleilc--
(im,- Rif jum upp sögú Almennu
samþykktarinnar. Ríkisstjórn.
Verkamannflokksins varð a9
taka lán hjá Bandaríkjununf
1946, sem ég var andvígur. EJ
taldi þá lántöku vera misráðnaj
og síðan greiddi hún lánið þids
verði að íallast á ákvæði í • AI«i
piennu samþykktinni á þá leið<
að mér andartak, að skjótur jað við gætúm efeki breytt við4;
nramrnr -r»«áíof /í ‘ ___• 1_____i___: ___: _ • »
arangur náist (í samningavið-
ræðunum). Grikkir áttu viðræð-
ur í tvö ár til að semja um
aukaaðild, sem þeim var veitt
samkv. 238. grein... Hvað
gagnaði fullveldið okkur í
•tvemur heimsstyrjöldum, sem'
við höfum háð um daga margra
■okkar?..........En mért finn-
:ast sum hinna nýju samveld-
islanda ekki vera yfir grun-
semdir hafin. Að umræðueftii
get ég ekki gert þeirra bona
fidcs......Mál þetta fer fyrir
kjósendúr í næstu kosningum,
ef ég fer næpri um það tíma-
skeið, sem ríkisstjórnin þarfn-
ast til samningaviðræðnanna.
Þeim verður ekki hespað af.
R. H. Turton (íhaldsflokkn-
um): Ef við verðum að falla
frá meginreglunum þremur, um
(varðveizlu) fullveldisins, um
(varðveizlu) samveldisins og
um (varðveizlu) landbúnaðarins,
til að komast inn í Efnahags-
bandalagið, segir ríkisstjórnin
í tillögu sinni til þingsályktun-
ar að hún leiti til málstofunnar
um samþykki. Það er vegna
þess, að okkur finnst ekki
nægilega vel um hnútana búið,
að við höfum reynt að bera
fram viðaukatillögu við tillögu
ríkisstjórnarinnar, sem forseti
málstofunnar hefur ,þó ekki
skiptafyrirkomulagi okkar viO
'samveldið okkur í hag, þótí
sérhvert nýtt fríverzlunarsyæðii
eða sameiginlegur markaðurv
svo sem Efnahagsbandalag Evr-
ónu og suður-ameríski sameig-«
inlegi markáðurinn hafi aiger-
lega frjálsar hendur í þessuin
éfnum..........Það er athygl-J
isvert, að nú í sömu viku og
við erum að foiðja Bandaríkin'
og Albjóðlega gjaldeyrissjóðinn!
um lán að upphæð 716 milljón-i
ir sterlingspunda, sklum við
l’ka vera að sækja um inn-
göngu lEfnahagsbandalagið
... Eg get alls ekki gertj.
mér að góðu svar hæstvirtá
vinar míns, forsætisráðherra
.... síðastliðinn mánudag . . .-
iHann var spurður, hvað gerðisí
ef samningaviðræðurnar færui
út u-m þúfur. Ef svo færi, svar-
aði forsætisráðherra, mun
„sitt hvað fylgja á eftir o§p
mikils háttar breytingar mun'
vissulega þurfa að gera á stefn-
unni í utanríkismálum 0$
skuldbindingum Bretlands“.'
(Þingtíðindi, 31. júlí 1961, toindí
645, d. 937—8).
Eg held, að málstofan og
þjóðin öll æski skýringar á1
þessu (svari). ;
Þingmenn; Heyr, heyr!
Verkalvðssamband Sovétríkjanna bauð Alþýðusambandi fslands að senda þrjá menn til að vera
viðstadcía hátíðahöldin í Moskvu fyrsta maí. Þessi mynd var tekin af fslendingunum þegar þeio
horfðu á 1. maí-gönguna á Rauða torginu. Len gst til vinstri er túlkur, þá Sigurður Runólfsson#
formaðnr MjóJkurfræðingafélagsins, Sveinn Gam; Iíelsson Dagsbrúnarmaður sem á sæti í stjórn Al-
þýðusambandsinr. og til hægri Guðmundur Sigurðsson, íormaður Verðalýðsfélags Borganess. j

Þriðjudagurinn 2". maí 1962 — ÞJÓDVILJINN — (11]