Þjóðviljinn - 12.08.1962, Blaðsíða 7

bæjarstjórn Ölafsfjarðar fyrir
gjafir til okkar kennaranna,
sem þakklætisvott fyrir nám-
skeiðið, sem þeir töldu mikils
virði til þess að glæða músík-
áhuga í bænum.
Brotið stofuorgel
— En svo að ég vendi nú
mínu kvæði í kross, Sigur-
sveinn, þá langar mig til þess
'að forvitnast svolítið um við-
skipti þín og tónlistarinnar á
líísleiðinni. , Hvenær byrjaðir
þú að læra músik?
— Já, svo þig langar til þess,
það er nú ailt erfiðara — seg-
ir Sigursveinn og brosir sínu
bjarta brosi, — þá verður mað-
ur að fara í ferðalag. Nú, sjáum
til. Faðir minn átti lítið stofu-
orgel. Hann keypti það sem
brak, þegar kirkjan á Kvía-
bekk fauk skömmu eftir alda-
mótin, og lét gera við það.
— Já, einmitt það, ennþá ís-
lenzki veðrahamurinn og tón-
listin.
— Já, með þessum einkenni-
lega hætti, segir Sigursveinn og
hlær. Á þetta orgel lærðum við
krakkarnir að stauta nóturnar.
Ég mun hafa verið á 12. árinu,
þegar ég byrjaði. Næsta vetur,
að íslenzk alþýða kynni að hafa
þörf íyrir að kveða í sig kjark \
og þor til þess að horfast í
augu við þann vanda sém að
henni steðjar og þess vegna j
skrifaði ég baráttusöngvana; en
um sinn hefu.r annar kveðskap-
ur veriö henni hugstæðari.
Kannski finnumst við aftur í
fyilingu tíiraas.
Fri^r.aíriöi \ ónlistar
og skózarnír
— Viðhcrf þín til tónrrennt- í
unar i ianu___u. e. und-
irsiaðan?
— Und.rstöðuna að tón-
menntun ra..dsmanna þarf að ‘
leggja i tu-..,. oKuiunum á sama
hátt . g au uui um greinum al-
mennrar niemuunar. Pað bend-
ir aiit tu ^ss, ad lAendinga
skorti i.jeúieiKa til að
koma upi- „auugri tónmenn- ,
ingu, en i.uu er augijóst, að þá
skorUr nij^g menrnun til þess,
eins og nu cr astati. — Til sani-
anburðar. iná reyna að gera sér
í huganund, hvar bokmenntir ;
þjóðari.nnar væru á vegi stadd-
ar, et lestur, skrift cg móður-
málskennsla væru niður felld í
barnasn.oiu.num, e.ns og nú er
v.m song- og mú.iKKennslu. víða
hvar, cja jainvel þótt til þess-
ara nmrsgieina væn varið ein-
um til t'féVm Ktx;*. .. ... iuum á
V:.,. ...iffi . _ di,a sér
h'tiogo^.kii ptKÍíir^u. i rrumat-
riðum tór . : nótnalestri,
nótn. _-iig og ieik á eitt
ei.niaii ..vðiæn, krefst tíma og
elju likt og nám erlendrar
tungu.. Þetta þari að gerast í
skólunum. Öll h’.n léttari hljóð-
iæri þuria SKölarnir að eiga og
lána nemenaum, cn það er
skoðun mín, að tónlistarckól-
urnir ættu heizt að annast
hljóðfærakenn.luna.
Tónlistarlíf okkar er
hjóm án þátttöku
fjöldans
— Hvaða h’.u.t te?ur þú að
verkalýðshreyf’.ngin geti átt að
því að ei.'.a tónlistariíf Islend-
inga?
— Ténl’.slarlíf mcð okkar fá-
mennu þjóð veröur eldrei ann-
að en h.jóm án þátttöku fjöld-
V’ T jif'nr hugsad
okkur dæmi írá btkmenntun-
um, þar sem vlð eigum heims-
þekkta sprn eini
Frai'r.ba'd á 10. síðu.
Blokkflautusveit nemenda í Tónskóla Siglufjarðar í febrúar 1958. Hélt hljóm-
leika í Nýja bíói á Siglufirði.
1923—4, þegar ég var á þrett-
ánda árinu, var það takmark
sett, að ég spilaði undir á jól-
unum úr kirkjusöngsbók Bjarna
Þorsteinssonar. Þessu takmarki
var náð cg það sem lifði vetrar
var það mitt embætti að spila
undir sálmasöng við húslestra.
Meðan faðir minn bjó í sveit
var siður að lesa húslestra á
sunnudögum og alla daga á
Viðtal við
Sigursvein D.
Kristinsson
tónskóld
langafö'tu. Þannig var mín
fyrsta músi.kiðkun fólgin í því
að styðja guðsþjónustu.na.
Sungið með fiðlunni
Vorið 1924 veiktist ég af löm-
unarveiki og lá nokkur ár rúm-
fastur. Þá eignaðist ég fiðlu.
Magnús bróðir minn gaf mér
hana. Gunnlau.gur Friðfinnsson
sagði mér hvað strengirnir hétu
á hljóðfærinu. Aðra tilsögn
fékk ég ekki næstu árin, en
spilaði því meira. Ég hafði
heyrt að Hjörleifur á Hnapp-
stöðum hefði. oft sungið bassa
með, þegar hann spilaði sönglög
á fiðluna sína. Þetta fannst mér
mikið ti.I u.m og æfði mig þang-
að til ég átti auðveit með þetta.
Rcddin sem ég söng mun þó
oftast ekki hafa veri.ð regiu-
legur bassi, Jieldur .dúettrödd,
sem ég samdi jafnóðum. Þetta
var vinsælt.
Mig minnir.að bað væri sum-
árið 1934, cem Theodcr Árna-
son fiðlu.leikari kom til Ólafs-
fjarðar. Hjá h.onu.m lærði é.g á
fiðlu. meðan h.ann dvaldi þar,
en Theodðr var cðrum þræði
í Ólafsfirði u.m fjcgurra ára
bil.
Frelsi þiólar *—
frelsi manns
— Hvenær hófst þú svo tón-
listarstörf fyrir alvöru?
— Á iýðveldishátiðinni 1944
sá ég um sönginn í Ólafsfirði.
Það var mín fyrsta tilraun í
kórstjórn. Ég varð við óskum
sveitunga minna vm::að annast
þetta af þyí enginn annar var
tj.ltækur. Upp frá því st.'órnaði
ég karlakórnum Kát'’r’ oiltar
meðan ég var í Óiaí.iirði, og
um tíma einnig Samkór verka ■
lýösiélaganna þar á staðnum.
Haustið 1946 hóf ég nám í Tón-
listarskólanum í Reykjavík og
lauk þaðan próii í tónsmíði
v r:ð 1955. Síðari h’v.ta vetrar
1950 stofnuðum við Söngfélag
verkalýðssamtakanna í Reykja-
vík, og ég stjórnaði þeim kór,
þangað til ég fcr til Þýzkalands
til náms í janúar 1956. Eftir að
ég kom þaðan réðist ég til bess
eð vinna með Lúðrasveit Siglu-
fjarðar u.m mánaðartima. Jatn-
framt kenndi ég krökkum að
leika á blokkflauíu. Upp úr því
var stofnaður Tcnskóli Siglu-
fjarðar þann 30. msrz 1958, og
ég hef unnið við hann síðan.
Að kveða í sig
kjark og þor
— Þú hefur samið 1 allmi.kið
af músik Sigufsveinn?
— Ég hef. samið nokkur verk
fyrir hljófæri og scng, þar á
meðal baráttusöngvá, en ■ þetta
hefur verið lítið f.’ú-tt, erin sém
komið er. — Ég hélt um tíma,
Lœknavísindi:
RAFMAGNSSVÆFIN6AR
EITURS OG TIMBURMANNA
í fyrsta sinn í sögu læknislistarinnar hafa nú
sjúklingar verið svæfðir með rafmagnsstraumi
fyrir meiriháttar uppskurði. Gerðist þetta fyrir
skömmu á háskólasjúkrahúsi í Mississippi í
Bandaríkjunum. Tvær konur voru skomar upp
og misstu þær báðar meðvitund þegar er veikum
riðstraitmi var hleypt á þær. Hálfri klukkustund
síðar var straumurinn rofinn og vöknuðu sjúk-
língarnir þegar. Svæfing þessi hafði ekki í för
með sér neinar þær eftirstöðvar, sem venjuleg-
ar lyfjasvæfingar valda.
Læknar höfðu í fifnm ár
: gért tilráunir með dýr áður en
iþeir hættu á að reyna hina
nýju svæfingaraðferð á mönn-
um. Með rannsóknum sínum
hefur þeim nú tekizt að upp-

götva aðferð til að svæía fcik
án þess að nota lyf sem inni-
halda eiturefni.
Timburmennirh r eftir veniu-
lega svæfingu. eru vel kunnir,
þar á meðal velgjan, truflanir
á blóðrásinni og ofnæm'ð. Þe s-
ar hliðarverkanir eru meðal
annars ástæðan 1:1 þess að
læknar liafa alltaf le'tað eftir
nýjum cðferðum t:'I sVæflnga,
allt frá þvi er hafið var.að nota
ether ,'og klóróform yið upp-
skurði.
Læknarnir i Missyynni fylj?H-
ust af mestu gaumgæfni með
1 .......
ífirifium þ.eiim er svæfingin
h--+'ði á s.iúklingana.'SM' jtaWéga
var gaumu.r gefinn áð þeim
breytingi’.m sem urðu á blóði,
h:artslæ*ti og bló’brýstingi
þ-rirra meðan á svæíingunni
stóð.
Tve'm mó’mp’.c'tvni var kom-
ið fyrir við gagnaugu kvenn-
o”'T’a. Áður höfðu læknarnir séð
1:.l bess að cndunin gengi eðli-
pfi'ari á fvæf'n.gunni stmði.
V:ð aúar mexiháttar svæfingar
'hrfu.r til hessa orðið að leg.gia
isF'nyu n.’.ðu.r í lu.ngu 'sjúklings-
’rs vesn.a þess að öndunarm'ð-
r-*öð heilans verður óvirk' f dá-
inu.
I máhnplöturnar var í fyrstu
hfeypt um 35 milliampera
stra”.mi en bann síðán au.kiiín
í 50 miHiamper og sofnuðu
r'úkl’ngarnir þá- þegar. I fyrstu
. vár cnduninni. haldið eðlile'gri
með því að þrýsta á brjóstkas'j-
"mn o.g þenja hann út, en brótt
fór Öndunin 'ad gar"a 'e’'''/,"'’
án. aðstoðar. Al’ar öryggisráð-
s. p.fanir sem læknarnir höfðu á
. t.'kteinum ef hjartslátturinn
færi úr Irgi ve.gna straumsins
reyndust óra”'syn1egar.
S’útoVnr'arnir vc’rnuðu þe.gar
eftir að e^gerðinni var lokið.
Þeir mu”du ckki s'tir neinu.
Þeir fundu eVki 1U ne:.nna ó-
þæpinda nema sárcaukans í
skurðinum.
Nákvæmt eftirlit næstu daga
leiddi í h/'s að cll starfsemi
líkr.m2”s kr'mst fyrr í eðlilegt
horf en V'"viulegt cr eöt r svæf-
■in.gEr. He'Hr.n starfaði algjör-
lega eðlUega, o.g sálfræðileg
rannsckn. ’eiddi í liós að að-
gerðin hafði. ekki bakað sjúkl-
ingun.um ne’tt andlegt tjón.
Eftir frekari rannsóknir og
ti.lrau.nir mu.nu men.n komast að
því hvort v”nt er að beita raf-
magnssvæfingu við aðgerðir
sem taka ’cngri t.'rra en hálfa
klu.kkustund. Það er ekki nóg
að sjúkFofarnir. rnissi . algjör-
lega meðv't”nd:.ra pg vakni
strax að aó?er3 lokinni, það
vnfftvr p:.T"r,'rr <0 ^an^a úr
skúgga ú.m það, áð langvárandi
rafmagns'iv/ri' nppv • káðí. ekki
heUann og öþnur viðkværtt ljf-
færi. .

Sunnudagur 12, ágúst 1962 — ÞJÓL'VILJINN — (7