Þjóðviljinn - 23.10.1962, Blaðsíða 12

Mýi
slökkvi-
bíllÍH enn
á bakkanum
Nýi slökkviliðsbíllinn, sem
gerður var að umræðuefni
I blöðunum á dögunum
stendur enn í portinu við
Borgarskála. Hann er bú-
inn að standa þar á ann-
an mánuð og ekki vitað
til að hann verði Icystur
út í bráð.
Hér er um að ræða slík-
an slóðaskap að stappar
nærri hneyksli. Nýr bíll
hefur ekki verið fluttur
inn í 20 ár og þau tæki,
sem slökkvistöðin hefur yf-
ir að ráða eru flest keypt
notuð af hernámsliðinu.
I»eim mun að vísu hafa
verið haldið vel við, skipt
um vélar á nokkurra ára
fresti og geymdir í upphit-
uðum húsakynnum, en það
segir sig sjálft að gömul
tæki, þó vel sé farið með
þau geta aldrei jafnast á
við það fullkomnasta og
nýjasta og það hlýtur að
vera brýn nauðsyn fyrir
borg eins og Reykjavík að
fylgjast vel með i þessum
cfnum sem öðrum. Oft
kemur Iika fyrir að Slökkvi-
Eðið er kvatt til hjálpar
útfyrir bæjarlandið og er
þá sérstaklega áríðandi að
hafa bíla, sem bæði geta
farið hratt yfir og er hægt
að treysta.
Annars skulum við vona
að ráðamenn sjái að sér og
Ieysi bílinn út strax á
morgun. — G.O.
LÍV gegn ASf
r wm t ■ i r •
i Felagsaomi
Málflutningur fyrir Félags-
dómi í máli Landssambands is-
lenzkra verzlunarmanna gegn
Alþýðusambandi íslands hefur
verið frestað til föstudags sam-
kvæmt beiðni Áka Jakobsson-
ar málfærslumanns Verzlunar-
maimasamb andsin s.
Nokkrir fulltrúar á þingi Iðnnemasambands Islands. (Ljósm. Þjóðv. A. K.).
Þriðjudagur 23. október 1962 — 27. árgangur — 230. tölublað.
Þing Iðnnemasambandsins
Guibjartur Einars-
son formabur
Mislynd veðrótta
Vatnavextir og skriðu-
föll valda skemmdum
Veðuríarð síðustu dagana hefur víða á land-
inu þótt tíðindum sæta. Fréttamaður Þjóðviljans
aflaði sér upplýsinga á Veðurstofunni, hjá Vega-
málaskrifstofunni og hjá fréttariturum blaðsins
víða um land. Hér fer á eftir stutt yfirlit um veð-
urfarið osr afleiðinear bess.
Mikil hitabylgja gekk yfir
landið fyrir síðustu helgi. Á
föstudag mældist mestur hiti á
Dalatanga, 19 stig. Á laugardag
mældust 18 stig á Akureyri og
víðar norðanlands og austan, og
hafa vatnsföll i þeim landshlut-
um verið ( miklum vexti, þótt
ekki hafi valdið skemmdum,
nema í öxnadal:' þar rauf
Öxnadalsá skarð f veginn við
nýju brúna frammi á dalnum,
og varð að beina umferðinni um
Hyjohétur dreginn
iogandi til haínar
IVESTMANNAEYJUM 22/10 — Upp úr hádeginu
í dag, mánudag, var vélbáturinn Sjöstjarnan VE
dreginn logandi til hafnar. Hafði kviknað í bátn-
um á miðunum.
Samkvasmt frásögn Svems, ar búnir að draga 6 bjóð um kl.
Valdimarssonar, skipstjóra á bv. 10.15 í morgun. Urðu þeir þá
Sjöstjömunni, var báturinn að! varir við mjög magnaðan eld í
gömlu brúna, sem þar stendur
enn. Á Austurlandi var sumar-
blíða alla síðustu viku. Geysi-
legar rigningar hafa verið vest-
anlands og sunnan. Mest mun
útkoman hafa verið á laugar-
dag og aðfaranótt hans. Mesta
úrkoman mældist í Kvíindisdal
i Patreksfirði: frá föstudags-
kvöldi til laugardagskvölds
mældist úrkoman þar 94 milli-
metrar. Til samanburðar má
geta þess. að ársúrkoman í
Reykjavík er 700—800 mm.
Víða skemmdir á vegum
Talsverðar skemmdir urðu á
vegum af völdum vatnavaxta og
skriðufalla í Borgarfirði, á Snæ-
fellsnesi og vestur um. Mest
gekk þó á á Vestfjörðum. Þar
hafa ár víða rofið skörð í veg-
ina og skriður fallið og eru
leiðir víða lokaðar af þeim sök-
um
Ella kemur til íslands
I gær hafði þegar kólnað í
veðri og þomað heldur. Víðast
á landinu var hæg norðan átt,
en hægviðri á Suðurlandi. Nyrst
á Vestfjörðum var hiti um frost-
mark og slydda. Fellibylurinn
Ella, sem um hefur verið getið
i fréttum, er nú orðinn að mik-
illi lægð skammt suður af Ný-
fundnalandi. og stefnir hún
norðaustur. Mun hún hafa á-
hrif á veðrið hér sennilega strax
á morgun F.T.
20. þing Iðnnemasambands Is-
Iands var haldið í Breiðfirðinga-
búð um helgina. Aðalmál þings-
ins var iðnfræðslan og var gerð
samþykkt i þvi máli. sem verð-
nr birt i blaðinu siðar.
Kjaramálin voru enn á dag-
skrá og var samþykkt að halda
fast við bær kröfur. sem gerðar
hafa verið um að iðnnemar fái
40% af sveinakaupi á fyrsta
námsári 50% á öðru ári 60%
á briðia ári og 70% á fjórða
ári Eftir 1 agfæringu. sem gerð
var snemma á þessu ári er kaup
þeirra sem hér segir- 30% á
1. ári. 40% á 2. ári 50% á
3. ári og 60% á fjórða ári
Skipulagsmál sambandsins
voru og rædd á binginu og þeim
vísað til sambandsstjórnar
t sftjórn voru kosnir: Guðbjart-
ur Einarsson véivirkjanemi for-
maður með 19 atkvæðum en
mótframbjóðandi hans. Loftur
Steinbergsson járniðnaðarnemi
fékk 18 atkvæði Páll Biörns-
son var kosinn varaformaður og
aðrir i stjóm Jömndur Guð-
mundsson prentnemi. Þórarinn
Jónsson vélvirkjanemi og Sum-
arliði Hrólfsson vélvirkj anemi.
Nánar verður skýrt frá sarn-
þykktum þingsins síðar.
Samningovið-
rœður hafnar
á Akureyri
Akureyri 22/10 — Síðastliðinn
laugardag var haldinn fyrsti
samningafundur Verkamannafé-
lags Akureyrarkaupstaðar og
Verkakvennafélagsins Einingar
annars vegar og fulltrúa Vinnu-
málasambands SÍS og Vinnu-
veitendafélags Akureyrar hins
vegar. Ekkert markvert gerðist
á fundinum. Þ-J- .
VESTMANNAEYJUM 22/10 — í gær var fundui
haldinn í Sjómannafélaginu Jötni. Var þar sam-
þykkt tillaga um að hefja verkfall 1. nóv. n.k., hafi
þá ekki náðst samningar í síldveiðideilunni. PH
Iðia segir upp
f gærkvöld var haldinn fé-
lagsfundur í Iðju, félagi verk-
smiðjufólks í Reykjavík, og var
á dagskrá fundarins uppsögn
kaupgjaldsákvæða samninga fé-
lagsins við atvinnurekendur.
Stjórn og trúnaðarmannaráð
lögðu til. að samningum yrðl
sagt upp og var það einróma
samþykkt á fundinum og stjórn-
inni falið að fara með samninga
fyrir félagið i nánu samstarfi við
önnur þau verkalýðsfélög er
sagt hafa upp samningum.
A fundinum var einnig lögð
fram og samþykkt reglugerð fyr-
ir sjúkrasjóð félagsins.
Mnuveiðum um 4 mílur norðvest-
trr af Súlnaskeri. Voru skipveri-
Fundur Kven-
félags sósíal-
ista á morgun
Kvenfélag sósíalista held-
ur félagsfund annað kvöld,
miðvikudaginn 24. október
kl. 8.30 í Tjarnargötu 20.
Fundarefni:
Margrét Sigurðardóttir
segir frá kvennaráðstefnu
sem haldin var í Rostock á
sl. sumri.
FélagsmáL M.a. kosnir
fulltrúar á aðalf. BandaJags
kvenna í Reykjavík.
Maria Þorsteinsdóttir
segir frá alþjóðl. kvenna-
ráðstefnu um afvopnun.
Þá verða rædd önnur
mál. — KaffL
Félagskonur eru hvattar
til að sækja fundinn og
mæta stundvíslega.
vélarrúmi bátsins og hafði
kviknað í út frá rafmagnstöflu.
Magnaður eldur
Skipstjóri kallaði þegar i Vest-
mannaeyjaradíó og bað um að-
stoð. Eldur var það magnaður,
að hálfri klukkustund eftir að
skipverjar urðu hans varir fóru
þeir í gúmbátinn.
Áður höfðu þeir gengið frá
dráttartaug og sett belgi á enda
hennar. Hálfri klukkustund síðar
komu Sigurfari VE og Dranga-
jökull þar að og tók Sigurfari
mennina um borð og dró )át-
inn í átt til Eyja.
Miklar skemmdir
Um kl. 11.30 kom vb. Jón
Stefánsson og Lóðsinn (hafnar-
báturinn) og hjálpuðust þeir að
að draga Sjöstjömuna í höfn.
var komið með bátinn hingað kL
1 á ytri höfnina og bar var eld-
urinn slökktur.
Báturinn er mjög brenndur að
innan. öll tæki í stýrishúsi eru
ónýt og geysimiklar skemmdir
i vélarrúmi, en ekki er vitað
hvort vélin er ónýt eða ekki,
Allir skipverjar. 4 talsins, sluppu
ómeiddir. — PH.
Settu vatn á
benzíntank
slökkvidœl-
unnar
BÍLDUDAL 22/10 — Um tvö
leytið i dag kom upp eldur í
nýju húsi. sem trésmiðjan Kvist-
ur hefur starfsemi sína í. Þetta
er nýjegt timburhús. pappa- og
jámklætt. sem trésmiðjan hef-
ur á leigu Slökkvilið staðarins
kom skjótlega á vettvang með
dælu eina sem það hefur til
umráða Þegar tiJ hennar átti að
taka reyndist dæla sú vatns-
laus. en þegar úr því skyldi
bætt tókst ekki betur tii en
svo. að slökkviliðsmenn settu
vatnið á benzíntknka dælunnar.
Kom hún þvi ekki að notum og
hefði illa getað farið. ef þama
hefðu ekki verið vaskir menn
sem sóttu vatn f fötum í næsta
hús og slökktu þannig eldinn.
Slökkviliðið virtist ekki í góðri
aefingu. enda nokkur ár síðan
það hefur haft æfingu. Talsverð-
ar skemmdir urðu á húsinu og á
smíðaefni. en vélaT og verkfæri
em óskemmd. Hús og vélar var
vátryggt. en smíðaefni ekki.
H. I.
Doktorsritgerð um íslenzk
hljóð og beygingafræði
Dagana 24. og 25. september s.l. lauk dr. Bruno
Kress, forstöðumaður norrænudeildar háskól-
ans í Greifswald, doktorsprófi hinu meira og
fjallaði doktorsritgerðin nm íslenzk hljóð og
beygingafræði.
Andmælendur við doktors-
prófíð. sem fram fór í Greifs-
wald. voru þeir dr. Sveinn
Bergsveinsson. prófessor við
Humboldt-háskóla í Berlín. og
dr Seidel, prófessor í saman-
burðarmálfræði við sama há
=;kóla
Ooktorspróf hið meir-
Próf það sem Bruno Kress
tók nú var doktorspróf hið
meira (dr. hagil). Hinu minna
doktorsprófi (dr. phil.) lauk
hann árið 1937 og kom þá út
bók hans „Laute des mod-
°rne Islandischen" Doktors-
ritgerðin sem Kress varði nú
nefnizt á þýzku „Laut und
Formenlehre des Islandichen"
eða fslenzk hlióð og beyginga.
træði. Mun ritgrðin koma ú(
■ bókarformi hjá forlagj >
Halle bráðlega. Þá hefur
Kress einnig i smíðum bók
um fslenzka setningafræði.
Nýjar kenningar
Það sem nýstárlegast má
telja í ritgerð dr. Bruno Kress
eru kenningar hans um
grundvöllinn undir myndun
samsettra sagnmynda. Telur
höfundur sig þar sanna að
fyrirbrigðis þess sem mál-
fræðingar nefna „Aspekt"
gæti talsvert f þessu sam-
bandi f islenzku, en áður hef-
ur þetta fyrirbrigði einkum
eða aðeins verið talið finn
ast í slavneskum málum
Bruno Kress segist hafa
samið verk sitt fyrst og
fremst með það fyrir augum
að auðvelda útlendingum is-
lenzkunám því að „hinna
merkilegu islenzku bók-
mennta sé aðeins hægt að
njóta til fulls á frummál-
inu“ ,Það er ekki mannfiöld
inn einn. sem gerir þjóðir
stórar“. segir hann „helduT
þau andlegu afrek sem bser
Dr. Br
ress
tiafa leyst af hendi. Það er
ekki vanzalaust hve tiltölu-
lega fáir hafa enn getað not-
ið bókmennta hinnar íslenzku
stórþjóðar"
4