Þjóðviljinn - 09.11.1962, Blaðsíða 9

JVjstudagur 9. nóvember 1962
ÞJÓÐVILJINN
SlÐA 9
Avarp Alþjóiasambands
verkalýðsfélaga, WFTU,
fil verkalý&s og verka-
lý&sfélaga allra landa
Verkamenn og verka-
lýðsfélög!
Alþjóðasambandið hyllir þá
ykkar, í öllum löndum, sem
hafa fordæmt styrjaldarað-
gérðir og sjóránstilburði
bandarísku imperialistanna
og hafið látið í ljós samúð
ykkar og samstöðu með bræðr-
um ykkar á Kúbu.
í samræmi við tilfinningar
ykkar hefur Alþjóðasamband-
ið mótmælt kröftuglega, við
Sameinuðu þjóðirnar þeirri
ákvörðun Bandaríkjastjómar,
sem algerlega brýtur í bág
við stofnskrá Sam. þjóðanna,
að hafa fyrirskipað herkví um
Kúbu og tekið sér þann rétt
að rannsaka annarra þjóða
skip á opnu hafi.
Til þesS að reyna að eyði-
leggja fyrir kúbönsku þjóð-
Hef opnað
lækningastofu
Laugavegsapóleki
Viðtalstími 11 —12 alla
virka daga.
Sfmi 19690.
Ragnar Arinbjamar
læknir.
TIL SÖLU
þriggja herbcrgja ibúðar-
hæð við Þinghólsbraut. Sér
kynding og þvottahús á
sömu hæð. Laus til íbúðar
strax.
Hermann G. Jónsson hdl.
lögfræðiskrifstofa
Skjólbraut 1 Kópavogi.
Simi 10031 — Heima 51245.
inni ávinninga byltingarinnar,
til þess að endurreisa al-
ræði bandarísku auðhring-
anna og til þess að lama
andspyrnu þjóða Suður-Am-
eríku gegn bandarísku auð-
hringunum, hikuðu ráðamenn
Bandaríkjanna ekki við að
ógna heiminum 'méð atóm-
styrjöld.
1 fullkomnu blygðunarleysi
æpa ráðamenn Bandaríkjanna
upp um hei'stöðyar og ógn-
anir. En það eru þeir og eng-
ir aðrir, sem sett hafa upp
árásarstöðvar í 3.5 erlendum
ríkjum, komið sér upp her-
stöð á kúbönsku landi, sem
kúbanska þjóðin réttilega
krefst að verði fjarlægð. Það
eru þeir, sem eftir bylting-
una á Kúbu hafa staðið fyr-.
ir skemmdarverkum og.. ögr-
unum, stutt vopnaða innrás
og sprengjuárásir úr lofti,
allt í þeim tilgangi að eyði-
leggja kúbanska lýðveldið og
hindra þjóðina í því að fara
þá braut er hún hefur sjálf
valið. Með þessum aðgerð-
um sannar bandaríski imp-
erialisminn, enn einu sinni,
að hann er versti óvinur frið-
arins, þjóðlegs sjálfstæðis og
félagslegra framfara.
En vegna rólegrar fram-
komu Kúbu, Sovétríkjanna og
annarri sósíalistaríkja, vegna
aðgerða1 Asíu-1 og Afríkuríkja
og viðbragða verkalýðsins
víðsvegar um heim, hefur enn
tekizt að afstýra því versta:
En hættan er enn geig-
vænleg og verður eins lengi
og Bandaríkin hætta ekki með
öllu aðgerðum sínum.
1 þessu hættulega ástandi
er varðveizla friðarins í
höndum fólksins.
Verkamenn og verklýðsfé-
lög Suður-Ameríku!
Málstaður Kúbu er einnig
ykkar málstaður.
Hinar kröftugu aðgerðir
ykkar hafa dregið mjög úr
atlögu Bandaríkjamanna gegn
Kúbu. Með aðstoð ykkar við
bræður ykkar á Kúbu eru þið
jafnhliða að berjast fyrir
ykkar eigin hagsmunum.
A þessari örlagastundu
hvetur Alþjóðasambandið
ykkur til að herða baráttuna
og hindra með því fyrirætl-
anir árásarseggjanna gegn
Kúbu.
Verkamenn Bandaríkjanna!
Alþjóðasambandið dregur
ykkur ekki í sama dilk og
landa ykkar, stríðsæsinga-
mennina, eða þá af forystu-
mönnum ykkar sem eru
bandamenn þeirra. Eins og
aðrir verkamenn, hvar sem
er í heiminum, þráið þið frið
og þið hafið miklu hlutverki
að gegna í Varðveizlu hans.
Vonandi sameinast æ fleiri
ykkar bræðrum í öðrum
löndum í þeim tilgangi að
knýja Bandarikin til að
hættá ofbeldi sinu gegn
Kúbu.
Verkamenn og verkalýðsfé-
lög í öllum löndum!
Alþjóðasambandið skorar á
ykkur að halda vöku ykkar,
að efla og styrkja baráttu
ykkar
fyrir algerri afléttingu her-
kvíarinnar um Kúbu
fyrir fullri viðurkehningu
og tryggingu fyrir sjálfstæði
kúbönsku þjóðarinnar,
fyrir afnámi allra erlendra
herstöðvf I öðrum löndum,
fyrir friðsamlegum sam-
skiptum milli þjóða,
fyrir varðveizlu friðarins I
heiminum.
Með vaxandi sameiginlegri
baráttu getum við verndað
friðinn.
Framkvæmdaráð Alþjóða-
sambandsins, W.F.T.U. Prag
27. okt 1962
Frá árás lögreglu í Kaupmannahöfn á Dani sem fóru mótmælagöngu til bandatiska sendiráðsins
til að lýsa vanþóknun sinni á hafnbanni Kennedys forseta á Kúbu. Maður úr göngunni liggur í
götunni með höfuðsár eftir Iögreglukylfu og kona hlynnir að honum mcðan beðið er eftir sjúkrabil.
Rækjum skyldurnar við
sögu verkalýðssamtakanna
1 þessum mánuði hefst þing-
ganga alþýðufólks, sem drlfur
að víðsvegar af landinu og sezt
á rökstóla I Reykjavlk. Mörg
stefnumarkandi mál blða þings-
ins, sem landsfólkið allt fylg-
ist með af áhuga. En afgreiðsla
mála á Alþýðusambandsþingi
getur verið mjög afdrifarík fyr-
ir lífsafkomu allrar alþýðu og
fyrir gang þjóðmála.
Á þessu þingi verða að sjálf-
sogöu rsédd menningar- og
fræðslumál við hlið annarra
stórmála, og liggur mér á hug
að minnast á nokkrar greinar
þeirra mála og þær helzt sem
snerta sögu verkalýðssamtaka á
fslandi.
ísold hin gullna
NÝ BÓK EFTIR
KRISTMANN GUÐMUNDSSON
Út er komið fjórða bindið af sjálfs-
ævisögu Kristmanns Guðmundssonar.
„ÍSOLD HIN GULLNA“.
Fáein eintök fást enn í bókaverzlun-
um af fyrri bindum sjálfsævisögunnar:
ÍSOLD HIN SVARTA
DÆGRIN BLÁ
LOGINN H.VÍTI.
Bókfeílsútgáfan
Það eru meira en sjö tugir
ára síðan verkamannafélög voru
fyrst stofnuð hér á landi. Á
þeim áratugum hafa margir
þeir atburðir gerzt, sem höfðu
mikil og varanleg áhrif á líf
og sögu fólksins, en hafa ekki
verið bókfestir að neinu ráði.
Að yísu hafa nokkur félög
prentsett nokkrar glefsur úr
sögu sinni og sagnfræðingar
munu liggja með allmikla að-
viðun söguefna.
En í heild er sagan svo til ó-
skróð og það sem verra er,
liggur nú margt við dyr
gleymskunnar. Þó er enn full-
fært að afla fjölþættra gagna
í skrlfuðu máli, bundnu sem ó-
bundnu, söngvum og samtöl-
um og myndum af mönhum og
atburðum og skýrslum allskon-
ar. Og nú eru tæknilegir mögu-
leikar fyrir héndi, með hljóð-
ritun og öðrum þekktum hand-
hægum tækjum.
En ef taka á höndum til
stórverka um aðdrætti og úr-
vinnslu, verða heildarsamtökin
að bera starfið uppi.
Að sjálfsögðu verður að meta,
hversu þýðingarmikið er fyrir
íslenzka verkalýðshreyfingu og
íslandssöguna, að skyggna þenn-
an þátt þjóðlífsins augum sagn-
fræðinga, og í þágu alþýðu-
menntunar, það er að segja
hvereu vítt á að ganga til verks.
En víst er, að draga verður til
fanga, allt frá fyrstu dögum
samtakanna og aðdraganda
þeirra.
Verði þetta þjóðmenningar-
starf unnið, á það tvennan tíl-
gang, að skrifa söguna og að
vinna úr gögnunum til fræði-
legrar útfærelu.
Fólk vill þekkja sögu
feðra sinna og mæðra, vill vita
starf þeirra og baráttu, hvaðan
menn fengu kraftinn, þar sem
brjótast varð gegn fordómum
trúarlífs sem jarðbundinnar
þjóðfélagsstöðu erfiðis manns-
ins.
Það þurfti hörku til að ganga
burt frá húsi föður síns til
þess að veita því réttlæti lið
sem næstum var óþekkt og
hljómaði sem nýyrði á tung-
unni.
Að skipa öllum mönnum á
sama bekk mannsæmandi lífs-
kjara.
Og það var einmitt þá sem
Bjartur I Sumarhúsum skilur
son sinn ungan eftir meðal
verkfallsmanm á mSlinni, og
þó hann sjólfur snúi heim ear
hann með stolið brauð I magan-
um. Bóndinn komst ekki undan
áhrifum „hinnar ungbomu tíð-
ar”.
Það var erfitt að draga sjálf-
an sig útúr töturmennsku van-
ans, stofna verkalýðsfélög,
standa verkfallsvörð, fara i
kröfugöngur undir rauðum bylt-
ingafána og þora yfirleitt að
vera þátttakandi í baráttunni
fyrir bættum lífskjömm og
menningarlegri aðstöðu í þjóð-
félaginu. En einmitt þetta, að
þora stælti og fjölhæfði menn
til baráttulegrar sóknar.
Að sjólfsögðu var sjálfstæð-
isbaráttan Ijósveggur verkalýðs-
hreyfingarinnar, enda hefur
þannig þokað málum að nú er
verkalýðshreyfingin merkisberi
íslenzks sjálfstæðis, og sýnir
ekkert betur þjóðmennfngarlega
þýðingu samtakanna.
Verkafólk hefur með starfi
sínu I samtökunum og vegna
þeirra hugsjóna sem samtökin
em grundvölluð á, vakið til
vemleikans ýmis þau mál sem
lágu óklakin undir væng sam-
tiðarinnar, brotið þeim skum,
borið þau á höndum sér og
skilað inn I lífsheild þjóðmenn-
ingarmálanna og hefur atvinnu-
málin borið þar hæst, eða efl-
ing atvinnuveganna sem verka-
fólk hefur gengið grettistökum
undir. En launin eru enn mæld
á svikna vog auðhyggjunnar.
Eins og ég gat um í byrjun
liggur saga \verkalýðshreyfing*
arinnar ennþá að mestu I ó-
plægðri jörð. En vegna þeirrar
fræðslu sem hún gæti veitt
þeim sem framvegis bera uppi
verkalýðsbaráttuna. er nú brýn
þörf að opna leið til almennrar
sögusöfnunar.
Sagan er að vísu alltaf að
gerast og atburðir síðustu ára
draga slzt úr því að verkalýðs-
hreyfingin verður að vera vel
•j verði og tileinka sér það dýr-
rr.ætasta úr rauðum þræði sög-
unnar, baráttusannfæringuna og
þær hugsjónir sem stefna til
fullkomins lífsöryggis. réttlæt-
is og friðar í samskiptum manna
og þjóða.
En baráttusannfæringin og
hugsjónin sem hún ber eru
frelsisgjafir til verkalýðssam-
takanna frá miklum ieiðtogum
og þeim fjölda öreigafólks. sem
aldrei iét merkið falla beim
gjöfum megum vi« 'qta.
Tryggvi Emilssoo.