Þjóðviljinn - 12.01.1963, Blaðsíða 6

0 SlÐA
- ÞJÓÐVILJINN
Laugardagur 12. janúar 1963
Hundurinn horfði á
Það kom fyrir á götu í San
Francisco hér á dögunum, að
maður að nafni Louis Branc-
hissi var úti að viðra hund
sinn. Kom þá að annar maður,
ónafngreindur, o'g tók að
strjúka hundinum og klóra bak
við eyrun. Branchissi varaði
manninn við því að láta vel að
seppa, hann kynni að bíta. Þá
stökk sá ónafngreindi á Branc-
hissi og beit hann í kinnina.
Hundurinn lét sér hvergi
bregða og horfði bara á.
Stærðfræðikennarí
fegurðardrottning
Það varð uppi fctui og fit í Angouleme-kvennaskólanum í Paris
nú tyrir ookkrum dögum. þegar það -/itnaðist að kennslukonan
sem kennir siúlkunum stærðfræði Muguette Fabris, 22 ára göm-
ul, hefði ngrað í fegurðarkeppni og hlotið titilinn „flngfrú Frakk-
land” Foreldrar stúlknanna hringdu i skólastýruna og sögðu
það algenega ósæmilegt að kennslukona héldi á sér sýningu hálf-
stríouð og kröfðusf þess að hinni nýkjörnu fegurðardrottningu
yrði vísað frá skólanum. Við þcirri kröfu >’ar ekki orðið, en
hins vegai varð ungfrúin að lofa því að nota ekki andlitsfarða
í kennslustundum A myndinni sést hinn óvenjulegi stærðfræði-
kennari sem kann skil á „kúrvum” í meira en einum skiinin?i.
Mannýgur elgur
olli uppnámi
í Svíþjóð
STOKKHÖLMI — Mannýgt
elgsnaut hefur alllengi undan-
farið valdið miklu uppnámi í
byggðarlagi skammt fyrir sunn-
an Gautaborg og var svo komið
að foreldrar áræddu ekki leng-
ur að senda böm sín i skóla, að
loknu jólaleyfinu. Elgurinn
réðst nefnilega umsvifalaust á
fólk, fengi hann ekki epli. sem
fólk hafði vanið hann á. Fólkið
í sveitinni sá loks ekki annað
ráð en að biðja lénsmanninn
um aðstoð til að lóga elgnum,
þegar gagnlaust hafði reynzt að
fæla hann burt með lausum
skotum. Var það gert á þriðju-
daginn.
Kanadíski vísindamaður-
inn dr. John P. Zubek hef-
ur komizt að þeirri niður-
stöðu við tilraunir, að mjög
merkilegir hlutir eerist með
þeim, sem haldið er ein-
angruðum og algjörlega
hreyfingarlausum klukku-
stundum saman.
Dr. Zubek, sem er prófessoi
í sálarfræði við háskólann i
Manitoba. gerði tilraunir á
stúdentum og hélt þeim ein-
angruðum í allt að sólarhring
Þeir voru settir í loklausa
kassa, og hendur þeirra. hand-
leggir og fætur voru reyrðir
svo þétt niður, að þeir gátu
ekki hreift sig hið minnsta. en
legið kyrrir og horft upp í loft-
ið. Að sögn dr. Zubeks sýndu
tilraunirnar greinilega, að náið
samband er milli hreyfingar-
leysis og andlegrar hnignunar.
Með þvi að leggja spumingar
fyrir stúdentana komst prófess-
orinn að því, að þeir höfðu
glatað hæfileikanum til að
hugsa skýrt og skynja, hvað
gerðist í kringum þá. Sumir
þeirra fullyrtu, að höfuðið á
þeim hefði tútnað út, en aðrir
héldu, að það hefði skroppið
saman, og handleggir þeirra og
fætur væru mislangir. öðrum
fannst hins vegar, að þeir svifu
vfir botni kassans. sem þeir
lágu i.
— Það hefur lítið verið um
það hugsað. hve geysimikilvæg
hreyfingin er fyrir manninn,
segir dr. Zubek. Sjúklingur í
stállunga getur t.d. orðið fyr-
ir verulegu andlegu áfalli án
bess að hafa hugmynd um það
sjálfur. Þegar um er að ræða
langvarandi hreyfingarleysi er
sMesaBŒffiÉaæssfæra
legt sé að veita sjúklingnum
andlegan bata.
Dr. Zubek telur, að tilraunir
hans séu mikilsverðar fyrir
sjúklinga, sem lifa í stállung-
um, og einnig geti orðið gagn
að þeim í geimrannsóknum, er
geimfarar verða að dvelja lang-
dvölum hreyfingarlausir í ör-
litlum klefum.
Fékk télf niillj-
ónir í getraun
RÖM — Itali nokkur vann um
síðustu helgi 180 milljón lírur
(um 12 milljónir króna) i knatt-
spyrnugetraunum. Hann hafði
aðeins hætt 150 lírum, þ.e. um
tíu krónum. Þetta er einn
hæsti vinningur sem ítölsku
knattspyrnugetraunirnar hafa
greitt Vinnandinn var sá einl,
sem gat rétt til um úrslit í
þrettán leikjum.
Stöðugt berast nýjar fréttir um mistök eða
slysni í meðferð kjarnorkuvopna, sem sýna hve
lítið þarf til að heimsstyrjöld brjótist út, án þess
að nokkur mannlegur vilji komi henni af stað.
Fyrr einu ári var 24 megatonna sprengja næst-
um sprungin yfir Norður Carolina, er fimm ör-
yggislásar af sex biluðu.
Nýlega er komin út f Banda-
rikjunum bók eftir bandaríska
vísindamanninn Ralph E. Xjapp.
sem um árabil hefur verið einn
af helztu ráðgjöfum hermála-
ráðuneytisins í kjamorkuvísind-
um. 1 lok bókarinnar ræðir
Lapp um möguleika á slysum
eða óhöppum við meðferð
kjamorkusprengja og eldflauga
og segir þar meðal annars:
„Þegar Kcnnedy, forseti,
lýsti því yfir á þingi SÞ, að
stríð gæti brotizt út hvenær
sem væri „vegna mistaka,
skakkra útreikninga eða
brjálæðis" mælti hann þau
orð með hliðsjón af eigin
reynslu og vitneskju um
staðreyndir, scm heimurinn
hefur aldrei áður staðið
frammi fyrir. Þetta var ekki
mælt í móðursýki. Sem for-
seti var hann kominn inn í
skelfingarráðuneyti . . Hann
var fyrsti forsetinn, sem

varð að horfast i augu við
martröðina“.
það veitti aukalega 23 milljón-
ir dollara til að koma upp sén
stöku fjarritakerfi. Eftir að
þessum útbúnaði var komið
fyrir, geta eldflaugarnar ekki
farið af stað nema forsetiiír
samþykki það með því að gefa
sérstakt merki, sem sent er
beint úr skrifstofu forsetans í
hverja eldflaug.
Stöðugt stærri
sprengjur
I bókinni er m.a. yfirlit um
kostnaðinn við framleiðslu
kjamorkusprengja miðað við
sprengimátt. I ljós kemur, að
þeim mun stærri sem sprengj-
umar eru, þeim mun ódýrari
eru þær miðað við áhrifaein-
ingu. Bandaríska ríkisstjómin
greiðir nú um 750.000 dollara
Langvarandi kyrrseta er
hættuleg geðheilsu manna
Bardot heldur
áfram að leika
PARlS — Brigitte Bardot,
kvikmyndastjaman víðfræga,
sem hvað eftir annað hefur
lýst yfir að hún ætli að hætta
að leika í kvikmyndum, nú síð-
ast rétt fyrir áramót, hefur
undirritað samning um leik í
enn einni kvikmynd. Hinn
kunni ungi leikstjóri Jean-Luc
Godard stjórar töku myndar-
innar sem byggð er á einni af
sögum Moravia.
fyrir sprengimátt, er jafnast á
við 100 kílótonn af TNT
sprengiefni, en aðeins eina
milljón dollara fyrir 1-mega-
tonnasprengju og 1.2 milljónir
dollara fyrir 100 megatonna-
sprengju. Enda þótt sérfræðing-
ar séu enn heldur ósammála
um hemaðarlegt gildi sovézku
risasprengjanna, þá er þó ljóst
efnahagsleg framför á þessu
sviði.
Með þessar tölur í huga dreg-
ur Lapp þá ályktun, að stærri
og stærrl kjamorkusprengjur
muni verði framlciddar, er tim-
ar líða, svo að mælieiningin
megatonn verði ckki lengui
nothæf, og þess vegna verði
farið að nota nýja einingu:
gigatonn sem tákni 1000 mega-
tonn.
Ralph E. Lapp leggur mikla
áherzlu á það, að stefnt verði
að afvopnun, komið verði í veg
fyrir frekari dreifingu kjarn-
orkuvopna til annarra landa, en
meðan afvopnun hafi ekki farið
fram, beri að haga kjárnorku-
árásarkerfinu þannig, að það sé
ekki bundið við örfáar sekúnd-
ur, sem allt velti á, heldur gef-
ist nokkurra mín. ráðrúm til
umhugsunar, ef leiðrétta þarf
mistök eða slysni. Bendir hann
á í því samþandi, að fremur
beri að hafa kjamorkuherstyrk-
inn hreyfanlegan í Polariskaf-
bátum en bundinn við „Minut-
eman“-eldflaugar á landi, þar
eð kafbátarnir geti siglt upp að
ströndum óvinalandsins og
þannig lengist fresturinn, sem
forsetinn og yfirmenn hersins
fá til að ganga úr skugga um,
hvort árás hafi verið gerð og
hvort henni skuli þá svarað.
Tólf meiri háttar óhöpp og
slys hafa orðið með kjamorku-
sprengjur í Bandaríkjunum og
utan þeirra (aðallega flugslys).
I einu óhappinu varð að henda
út farminum — 24 megatonna
kjamorkusprengju — yfir
Norður Carolina. Sprengjan
sprakk ekki, en þegar sérfræð-
ingamir komu á vettvang, upp-
götvuðu þeir, að fimm af þeim
sex öryggjum, sem koma eiga
í veg fyrir að sprengjan
springi, höfðu bilað við fallið
og aðeins það sjötta hafði stað-
izt höggið. Afleiðingar kjarn-
orkusprengingar í Norður Caro-
lina hefðu ekki aðeins kostað
þúsundir manna lífið, heldur
eru allar líkur á, að Banda-
ríkjamenn hefðu talið spreng-
inguna árás af hálfu Sovét-
ríkjanna og gagnárás hefði
verið hafin á næstu mínútum.
Langdrægar eldflaugar eru
þó að áliti Lapps enn hættu-
legri en kjarnorkuvopnin.
„Minutemah‘‘-eldflaugamar eru
geymdar í gríðarstómm hólk-
um, án stöðugs eftirlits, og
geta flogið. af stað af slysni eða
vegna skemmdarverka eða
beinlínis verið skotið af stað af
brjáluðum ofstækismönnum
Rafmagnsviðvörunarkeríi i
kringum hylkin átti að koma í
veg fyrir, að óviðkomandi per-
sónur kæmust að eldflaugunum,
en kerfið þótti ekki sérlega ör-
uggt, og fyrir nokkmm mánuð-
um fór Kennedy forseti fram á
það við bandaríska þingið, að

— Mér var orðið skapi næst að fleygja frá méi hnettinum þeim
ari tcikningu Vickys.
ama, segiir gamla árið á þess-
Dr. Hewlett
Johnson fær
lausn í náð
Dr. Hewlett Johnson,
„rauði“ dómprófasturinn af
Kantaraborg, hefur fengið
lausn í náð, eftir að hafa
gegnt þessu eina mesta
virðingarembætti ensku
kirkjunnar á fjórða áratug.
Dr. Johnson sótti um lausn
frá störfum í síðustu viku,
enda orðinn nær 89 ára
gamall, og Elisabet drottn-
ing lét ekki standa á sér að
verða við beiðni hans. Dr.
Johnson var skipaður dóm-
prófastur í Kantaraborg af
Ramsay MacDonald árið
1931. Hann var þá kunnur
fyrir stuðning sinn við
verkamannaflokkinn. en
varð æ róttækari í skoðun-
um eftir því sem aldurinn
færðist yfir hann og sann-
færðari um að Kristur
hefði verið kommúnisti. ef
hann hefði lifað i dag, eins
og hann komst að orði um
daginn í jólaboðskap sem
birtist í Daily Worker, mál-
gagni brezka kommúnista-
flokksins.
Enn eitt dæmið sem sýnir, að líf mannkynsins lafir á bláþræði
Sjötti og síðasti öryggislási
kom í veg fyrir kjarnorkustríð!