Þjóðviljinn - 01.02.1963, Blaðsíða 3

Föstudagur 1. íebrúar 1963
ÞJÓÐmJINN
SlÐA 3
„Vonsviknir^ ráðvilltir og
leiðir" Efnahagsbandalagsmenn
Enn láta stjómarforkólfar í Vesíur-Evrópu í
ljós reiði sína í garð de Gaulles og eru þess jafn-
vel dæmi að hann sé nefndur harðsnúinn
einræðisherra. Brezkir ráðamenn bera sig heldur
aumlega en vonast eftir samstarfi við fimm EBE-
landanna. Þeir Bretar sem barizf hafa gegn inn-
limun lands síns í Efnahagsbandalagið leika hins
vegar á als oddi.
LONDON, BRUSSEL 31/1 — I
dag létu margir stjórnmálafor-
ingjar 1 Vestur-Evrópu frá sér
heyra um viðræðuslitin í Bruss-
el og ganrýndu flestir harðlega
framkomu Frakka. Hollenzki ut-
anríkisráðherrann. Joseph Luns,
sagði að hann væri vonsvikinn,
ráðvilltur og Ieiður. Hins vegar
kvaðst brezkj lávarðurinn Mont-
gomery vera í sjöunda himni.
Hann hefur löngum barizt gegn
þvf að Brefar ánetjuðust Efna-
hagsbandalaginu.
„Klofningur innan
V estur-Evrópu“
Luns utanríkjsráðherra talaði
I hollenzka þinginu og sagði að
eining Evrópu væri nú nauðsyn-
legri en nokkru sinni fyrr. Hann
taldi að útskúfun Breta úr EBE
væri aðeins stundarfyrirbrigði
en kvaðst óttast að viðræðuslit-
in myndu hafa skaðvænleg áhrif
innan Atlanzhafsbandalagsins.
Sagði hann að framkoma de
Gaulles hefði valdið stjómmála-
legum og efnahagslegum klofn-
ingi innan Vestur-Evrópu.
— Sú skoðun de Gaulles að
Evrópa eigj að vera óháð þriðja
afl er ekki aðeins byggð á
blekkingum, heldur er hún stór-
hættuleg „hinum frjálsa heimi“,
sagði Luns.
Prófessor Anne Vonbeling,
þingforingj liollenzka verka-
mannaflokksins. sagðí að de
Gaulle hefði móðgað banda-
menn sína og kvað hann vera
hrcinræktaðan einræðisherra.
Frá Bonn berast bær fréttir
að bandariski sendiherrann {
Vestur-Þýzkalandi, Walter C.
Dowling, hafi verið kvaddur
heim til að rázkast vjð ríkis-
stjóm sína, Mun hann halda
heimleiðis í byrjun næstu viku.
Dowling mun hafa látið talsvert
til sín taka varðandi samninga-
viðræðurnar í Brussel.
Málsvari háskólans í Vestur-
Berlín tilkynntj í dag að stúd-
entar borgarinnar. 20.000 að tölu,
hafi ákveðið að hafa í frammi
meiriháttar mótmælaaðgerðir
vegna viðræðuslitanna i Brussel.
Munu aðgerðir þessar eiga sér
stað á föstudagskvöld.
Fundur Breta og
fimm EBE-landa
Harold Macmillan hélt í dag
ræðu í brezka þingjnu. Skýrði
hann frá þvi að hann hefði sent
forsætisráðherrum samveldis-
landanng orðsendingu varðandi
viðræðuslitin. Ekki vildi hann
segja nánar frá efni orðsending-
arjnnar. fhaldsþingmaður einn
bað forsætisráðherrann að lofa
að kal-la ekki saman samveldis-
ráðstefnu á nýjan leik fyrr en
nægilegur undirbúningur hefði
farið fram.
Málsvari brezka utanríkis-
ráðuneytisins skýrði frá því í
dag að Bretland og efnahags-
bandalagslöndín fimm — þ.e. ut-
an Frakklands — hefðu ákveðið
að hafa framvegis náið sam-
band sín á milli. Jafnframt yrði
tíminn notaður til að glöggva
sig á ástandinu.
Samkvæmt heimildum í Bruss-
el munu Bretar og EBE-löndin
fimm hafa ákveðjð að halda
bráðlega með sér fund í Bret-
landi og ræða væntanlegt sam-
starf. Talið er líklegt að fundur
þessi muni eiga sér stað í Lond-
on innan þriggja vikna.
Banir elta Breta
Danski forsætisráðherrann
Jens Otto Krag kom í dag til
London og ræddi um hrið við
Macmillan forsætisráðherra. Síð-
an hélt hann blaðamannafund
og sagði að Danir óskuðu enn
eftir aðild að Efnahagsbandalag-
inu. Hinsvegar sagði hann að
viðræður um slíkt myndu ekki
ciga sér stað nema Því aðeins
að EBE tæki aftur upp samn-
ingaviðræður vjð Breta. Kvaðst
hann telja að sérsfakar viðræður
millj Dana og EBE væru ekki
raunhæfar og lagði áherzlu á
að ekki myndi koma til klofn-
ings innan Fríverzlunarsvæðisins
(EFTA).
Einar Gerhardsen, forsætj sráð-
herra Noregs, sagði á fundi
verkamannaflokksins í Oslo í
gær að vegna viðræðuslitanna
yrðu Norðmenn að hafa sam-
ráð vjð bandamenn sína í EFTA.
Kanada afþakkar
atómvopn frá USA
OTTAWA 31/1. John Diefen-
baker, forsætisráðherra Kanada,
hélt í dag ræðu í kanadíska
þinginu og réðist harkalega á
Bandaríkin. Sagði hann að mcð
yfirlýsingu um varnir Kanada
sem bandarisk stjómarvöld létu
frá sér fara í gær hefðu þau
gerzt sek um afskipti af innan-
ríkismálum Kanada. Sendiherra
NEW YORK 31/1 — Síðan Sam-
enuðu þjóðirnar hófu aðgerðir
sínar í Kongó árið 1960 hafa 127
menn fallið úr liði þeirra og 133
særzt. Frá þessu segir í skýrslu
sem birt var £ New Yorg í dag.
42 hinna föllnu voru frá
Ghana, 20 frá Indalndi, 18 frá
Irlandi, 14 frá Italíu, 13 frá
Etíópiu, níu frá Svíþjóð, þrír frá
Nígeríu og þrír frá Túnis, tvcir
frá Súdan og einn maður frá
Indónesiu, Malaya og Marokkó.
Vestur - Þjóðverja greinir á
um samninginn við Frakka
BONN 31/1 — Málsvarj vestur-
þýzku ríkisstjórnarinnar, Karl
Giinther von Hase, lýsti því yf-
ir í gærkvöld að stjómin muni
biðja þingið að staðfesta hið
bráðasta samninginn um sam-
vinnu Frakka og Vestur-Þjóð-
verja sem de Gaulle Frakklands-
forseti og Adenauer ríkiskansl-
ari urðu ásáttir um i París nú
fyrir skemmstu.
Þeir sem kunnugastir eru
gangi mála í Bonn fullyrða hins
vegar að stjórnin hafi enn ekki
gengið frá greinargerð sinni fyr-
ir sátfmálanum og að innan
þingsins sé mikill ágreiningur
um hann eftir að viðræðurnar í
Bvussel um aðild Breta að EBE
fóru út um þúfur af völdum
Frakka. Innan ríkisstjómarinn-
ar munu einnig vera skiptar
skoðanir um fransk-þýzka samn-
inginn.
Ágreiningiir innan
flokkanna
Hjð sama rrvun vera upP á
'eningnum imnan einstakra
stjórnmálaflokka. Varaformaður
sósíaldemókrataflokksins, Her-
bert Wehner, sgði í útvarpsræðu
í gærkvöld að Vestur-Þýzkaland
yrði að forðast að lenda í þeirri
aðstöðu að þurfa að velja á
millj vináttu við Frakka og sam-
vinnu Atlanzhafsríkja. Hann
sagði að flokkur sinn yrði að
beita sér gegn samningnum ef
hann hefði það í för með sér
að Vestur-Þýzkaland yrði að
skipta um stefnu í Evrópumál-
unum.
Rétt að flýta sér hægt
Formaðurinn í flokki frjálsra
demókrata, Erich Mende, sagði í
blaðaviðtali í dag að ekki væri
rétt að staðfesta sáttmálann fyrr
en ákveðnar hefðu verið nýj-
ar samningaviðræður um banda-
lag Evrópu- og Altlanzhafs-
ríkja. Mende sagði að allir þing-
flokkarnir ættu að hugsa sig
vandlega um hvort ráðlegt væri.
að hraða staðfestingu sáttmál-
ans og hvort ekki væri væn-
legra að bíða og sjá hvað setur.
— Við verðum að gera allt til
þess að heimurinn komist ekki
á þá skoðun að sambúð okkar
við Bandaríkin og Bretland sé
okkur minna virði en öxullinn
París-Bonn. bætti hann við.
Varla við hæfi að sinni
Formaður vestur-þýzka sósíal-
demókrataflokksins. Erich Ollen-
hauer, sagði í dag að utanríkís-
málaumræðum þingsins ætti að
ljúka með samþykkt um að allt
skyldi gert til að leysa vandamál
Efnahagsbandalagsins. Ollenhau-
er sagði að flokkur sinn værj
ekki andvígur samvinnusáttmál-
anum í sjálfum sér. Hinsvegar
efaðist hann tim að sáttmálinn
værj við hæfi eins og málum
væri nú háttað í Evrópu.
— Vegna viðræðuslitanna í
Brussel eru öryggismál allra
vesturveldanna til umræð"
sagði krataforinginn og lagði til
að ríkisstjómin beitti sér gegn
sérhverri tilraun til að veikja
tengsl Vestur-Þýzkalands við
Bandaríkin.
Hver verður
leiðtogi
brezkra krata?
LONDON 31/1. 1 næstu viku
mun þingflokkur brezka verka-
mannaflokksins kjósa sér nýj-
an leiðtoga í stað Hugh Gaitskell.
Tilkynnt hefur verið opinberlega
að kosið verði um þrjá menn:
George Brown, Harold Wilscn
og James Callahgan. Brown er
varaformaður flokksins og all-
hægrisinnaður. Wilson er hins-
vegar vinstisinnaðri. Bæði hann
og Callahgan eru í hinu svo-
nefnda skuggaráðuneyti flokks-
ins og fer Wilson með utanrík-
ismál en Callahgan með fjár-
mál.
Urslitin verða birt þann 7. fe-
brúar ef einhver- frambjóðend-
anna hefur þá fengið meir en
helming atkvæða. Þingmenn
verkamannaflokksins eru 248 að
tölu.
Þegar allt þetta er haft í
huga virðist einsætt að vænt-
anlegar umræður vestur-þýzka
þingsins um utanríkismál verði
æði stormasamar. f upphafi um-
ræðnanna mun Adenauer kansl-
ari flyfja yfirlýsingu frá stjórn-
iuni um fransk-þýzka sáttmáL
ann og viðræðuslitin í Brussel. <S>-
• NAPOLI — Anna Giordiana
litaði einn af kjólunum sínum
svartan þar sem hún þurfti að
ganga í sorgarbúningi vegna
láts föður síns. Nokkrum dög-
um síðar dó hún sjálf. Lög-
reglurannsókn hefur nú leitt í
Ijós að eiturefni í litnum var
dánarorsökip,.
Kanada £ Washington hefur ver-
ið kvaddur hcim til viðræðna
um málið.
1 yfirlýsingu sem bandaríska
utanríkisráðuneytið sendi frá sér
í gær segir meðal annars að
vopn þau sem Kanadamenn hafa
fengið frá Bandaríkjunum muni
ekki koma að fullum notum
nema því aðeins að kjamorku-
sprengjum verði bætt við. Kan-
adamenn hafa fengið Bomare-
eldflaugar og Voodoo-orustuþot-
ur frá Bandaríkjunum og hafa
Kanar síðan reynt að neyða þá
til að búa þessi tæki kjama-
hleðslum. Kandamenn hafa hins-
vegar afþakkað frekari morðtóL
í yfirlýsingu utanrikisráðu-
neytisins cru Kanadamenn sak-
aðir um að hafa ekkert gert
til að styrkja varnir Norður-
Ameríku. Daginn áður en yfir-
lýsjngin var gefin út voru þessi
mál til umræðu á kanadiska
þinginu og var þar fullyrt að
Bandaríkjamenn hefðu hvað eft-
ir annað reynt að þröngva kjarn-
crkusprengjum sínum upp á!
Kanadamenn.
Verkföll
á ftalíu
RÖM 31/1. Á Italiu bar það
til tíðinda í dag að 70.000 bygg-
ingaverkamenn lögðu niður
vinnu en námumenn og háskóla-
kennarar boða verkfall I næstu
viku. Verklýðssamböndin þrjú á
ítalíu hafa fyrirskipað allsherj-
arverkfall i iðnaðinum 8. febru-
ar til að leggja áherzlu á kröf-
ur verkamanna um hærri lauis
og betri vinnuskilyrði. í þetta
sinn mun námamannaverkfallið
standa í tvo sólarhringa og hefet
það á miðvikudag.
„Ilin mikla stund“ er de Gaulle og Adenauer undirrituðu samvinnusáttmálann. Undirskriftirnar eiu
þó ekki einhlítar þar sem þlngin verða að staðfesta samninginn áður en hann gengur £ gildi.

DAG
Ullarvöruverzlunin Framtíðin Laugaveg 45 sími13061