Þjóðviljinn - 04.10.1963, Blaðsíða 10

10 SlÐA
ÞIÓDVILIINN
Föstudagur 4. október 1963
aðdáendanna þurftirðu aldrei
aö hugsa mikid um sannleikann
— sem var sá, að þú varst ann-
ars flokks háskólakennari án
hæfileika til að byggja upp eða
kjarks til að lífa niður neitt
sem máli skipti. Eða með öðrum
orðum loddari eins og Press
sagði.
Max Blake stirðnaði. slakaði
síðan á. Andlit hans var fölt.
Það var eins og hann ætti ekki
fleiri tilfinningar til. Þar sem
hann sat á rúminu, virtist Adam
hann ósköp lítill og aumingja-
legur.
— Auðvitað vissirðu undir
niðri, að þetta var allt í gamni.
Þegar maður þykist ekki trúa
á neitt eins og þú gerir, þá er
hann álitinn annað hvort fífl
eða snillingur. Það var augljóst
mál að þú varst ekki fífl. Og
þvi var ekki erfitt að telja fólki
trú um að þú værir snillingur.
En þig dreymdi aldrei um að
neinn tæki þig alvarlega — tæki
upp á þvi að sanna kenningar
þínar í verki! Drottinn minn,
allir vita að þetta er ekki annað
en málæði! Allir vita að það
sem máli skiptir eru peningar
og atvinna og greidd húsaleiga
og þrír alklæðnaðir og liftrygg-
ing —
— Og þú hafðir áhyggjur þeg-
ar ég fór. Þú varst agndofa yf-
ir bréfunum minum, þótt þú
tryðir þeim sennilega ekki. En
svo áttaðirðu þig á því að þetta
var allt satt. Einhver hafði tek-
ið tal þitt hátíðlega og var að
framkvæma kenningar þínar!
Og það sem verst var: þessi per-
sóna nefndi nafnið þitt í ótíma.
Blöðin voru farin að notfæra sér
það.
— Þetta gat ekki gengið. Þú
vissir að þú yrðir að yfirgefa
fílábeinshöllina þína og stöðva
þennan vitleysing áður en hann
kæmi þér í vandræði í háslcól-
anum.
— Og nú kom vandamálið —
hvemig átti að snúa sér í þessu?
1 rauninni var lærisveinninn að-
eins að gera það sem meistarinn
Hárgreiðslan
Hárgreiðslu og
snyrtistofa STEINU og DÓDÖ
Laugavcgi 18 III. h. (lyfta)
SlMI 24616.
P E R M A Garðsenda 21.
SÍMI 33968. Hárgreiðslu- og
snyrtistofa.
Dömur! Hárgreiðsia við
ailra hæfl
TJARNARSTOFAN.
Tjarnargötu 10, Vonarstrætis-
megin. — SfMI 14662.
HARGREIÐSLUSTOFA
AUSTURBÆJAR
(María Guðmundsdóttir)
Laugavegi 13 — SlMI 14656
— Nuddstofa á sama stað. —
hafði kennt honum.
— En þetta var í rauninni ekk-
ert vandamáL Þetta var aðeins
val. Til þess að halda uppi tál-
myndinni af hinum mikla sið-
leysingja. yrðirðu að vera heima
og fagna; ekkert annað kæmi til
greina. Og því varð að velja.
Hvor var þér meira virði —
guðinn Blake eða maðurinn
Blake? Vegna þess að annar
þeirra varð að víkja.
— Þú valdir. Auðvitað rejmd-
irðu að halda í hvort tveggja
þegar þú stikaðir hingað inn
með tilboðið mikla um bókina,
en það var vonlaust eins og þú
vissir sjálfur.
Úti fyrir lagðist morgunhitinn
að glugganum og bylgjaðist yfir
götumar. Stöku sinnum heyrð-
ist hljóð í bílflautu, annans var
allt kyrrt.
— Nú býst ég við að þú þegir
vegna þess að þú héldur að ég
vorkenni þér. Þú ert að brjóta
heilann um hvort ég vorkenni
þér nógu mikið — og hvort ég
sé nógu vonsvikinn til að hætta
við allt saman og kannski skjóta
mig eða eitthvað þess háttar.
Ekki satt? Ég á við það, að það
væri í rauninni skelfilegt, finnst
þér ekki, að lítillækka sjálfan
sig svona fyrir framan strák-
hvolp og allt til einskis? Ham-
ingjan sanna. þá ættiröu ekkert
eftir! Enga aðdáendur, ekkert
stolt, enga atvinnu. Hreint ekki
neitt.
Blake sat eins og á nálum;
augu hans voru rök og æðisleg
bakvið þykk gleraugun.
Adam brosti og gekk nær
rúminu. Hann kveikti sér í síg-
arettu, fleygði eldspýtunni í
gleröskubakka og sagði: — Hvað
myndirðu gera, prófessor? Hvert
myndirðu fara?
— Hættu þessu! hrópaði
Blake. — Hættu þessu, Adam,
gerðu það. Mér stendur á sama
hvað þú heldur. Kannski er
sumt af þessu satt. Það skiptir
ekki máli núna. Eg bið þig sem
vin —
— Gæsalappir byrja: Vinur er
náungi sem vegur þig í bakið
og finnst síðan viðeigandi að
velja handa þér smekklegan leg-
stein. Gæsalappir lokast. Reyndu
í staðinn að biðja mig sem óvin.
En mundu þetta: Menn eru
dæmdir eftir eðli óvina sinna
ekki síður en fjölda þeirra. Eða
heyrðu: Hvemig væri að byrja
f rá grunni og sárbæna mig? Ver-
ið aumkunarverður. Verið ve-
sæll, kannski dálítið hlægilegur.
Kannski ofbýður mér svo að ég
hætti við allt saman. Jæja, ætl-
arðu ekki að sárbæna mig?
Blake sagði með hægð: —
Jæja. Ég sárbæni þig.
— Ég veit svei mér ekki, ég
er ekki viss um að hugur fylgi
máli. En heyrðu mig annars.
Reyndu að falla á kné. Það
bætti kannski úr skák.
Augu Blakes leiftruðu. Hann
hélt fast í homið á rúmdýnunni
og Adam sá að hnúar hans
voru hvítir.
— Allt í lagi, sleppum því. Ég
hélt þetta skipti þig einhverju
máli. En það virðist ekki gera
það.
— Ég skal borga þér, sagði
Blake. — Ég skal láta þig hafa
það sem þú vilt, innan sann-
gjamra takmarka.
— Mútur? Svei mér þá, ég
veit það ekki. Þær eru eitthvað
svo kuldalega viðskiptalegar.
Enda væm þær engin lausn á
vandamálinu. Fyrir þig á ég
við. Setjum svo að ég tæki við
peningunum þínum og lofaði að
vera góður drengur. Hvaða
tryggingu hefirðu fyrir því að
ég stæði við það loforð? Svona
kolvitlaus náungi eins og ég
gæti tekið upp á hverju sem er.
Þú myndir ekki sofa fyrir á-
hyggjum, horast niður, tapa
heilsunni — nei. Ég er ákveðinn
í að ég get ekki átt við það,
Blake prófessor. Ég vorkenni
þér, en ég heid samt að það sé
næstum betra fyrir þig að ég
haldi áfram með þetta. Þegar
til lengdar lætur. Þegar þú ert
laus við vinnuna, þá ertu frjáls
og þá ertu kannski tilneyddur
að gera það sem þig langar til
— Auðvitað vejöur það erfitt í
fyrstu. En —
— Góöi!
Adam datt í hug að ganga
lengra, en hann leit aftur á Max
Blake og vissi að það var til-
gangslaust. Maðurinn. myndi
vilja gera hvað sem væri, rétt
eins og hann hafði lofað.
— Má ég spyrja hvað þú ætl-
ast fjnir? sagði Blake.
— Þú fréttir það, Max. Haltu
bara áfram að lesa blöðin. Og
leitaðu að nafninu þínu. vegna
þess að ég ætla að dreifa þvi
um allt eins og skít á grasflöt.
Þú verður frægur — rétt eins
og Frankenstein. Ég sé fyrir-
sagnimar fyrir mér. — Ófreskj-
an hans Blakes prófessors tryll-
ist enn! Eða þetta: Cramer lýs-
ir yfir: Allt, sem ég kann lærði
ég hjá meistara mínum, M£ix V.
Blake. Hann á allan heiðurinn!
Hugsaðu um þetta: öll dásam-
legu gullkomin þín, heimspekin
hvað eina, á prenti um allan
heim. Hugsaðu um það, prófess-
or. og mundu það, að hvað svo
sem gerist, þá átt þú þar hlut
að máli. Og farðu nú héðan út,
áður en ég kasta upp.
Adam opnaði dymar. Hann
þreif í handlegginn á Max Blake
og ýtti honum fram á ganginn;
síðan skellti hann hurðinni á
eftir honum,
Jóna haltraði til hans með
kaffibollann og hellti engu nið-
ur fremur en venjulega. Kaffið
var of sterkt og of beiskt fyrir
Adam, en það var vel heitt og
það hressti hann.
— Ef ég á að segja mitt álit,
sagði tannlausi maðurinn sem
hét Harold, þá er þetta rétt á
hann.
— Hvað þá? sagði Adam.
— .... hefðu ekki þorað að
koma í skólann. Það var hann,
sem kom þessu öllu af stað aft-
ur! Hann og þessi Green strák-
ur. Ég segi það satt, að hann
bauð þessu heim.
— Það er undarlegt, sagði
Jóna. — Mér hefur alltaf fund-
izt herra McDaniel reglulega
skynsamur maður. Mér er það
alveg hulin ráðgáta, hvers
vegna hann tekur upp á svona
löguðu. Ég hélt —
— Hverju?
— Veiztu það ekki?
Adam sá undmnarsvipinn og
sagði í skyndi. — Ég vann svo
lengi frameftir í gærkvöld.
— Áttu við að þú hafir ekki
heyrt það?
Harold var búinn að Ieggja
frá sér blaðið, Farragut Express,
og starði á hann. — Negwmir
eru komnir í skólann aftur,
sagði hann. — Núna. Allir nema
einn eða tveir.
Jóna beit í súkkulaðibolluna
sína.
— Herra McDaniel á Messeng-
er. fór upp í Símonarhlíð, sagði
hún, og fylgdi þeim alla leiðina,
gegnum allan bæinn nú í morg-
un. Svo lenti hann í slagsmálum
við — hún hikaði — við ein-
hverja menn, og hann er á spít-
alanum. Töluvert meiddur, er
mér sagt. Brotin rif og einhver
innvortis meiðsli eins og þeir
segja Hvað sagði Viola þér,
Harold. hvað var það meira?
— Jú, þeir halda kannski að
hann missi annað augað.
— Svona gáfaður maður!
— Það er ekki gott að vera
of gáfaður, sagði Harold. —
Sjáðu bara hvernig fer fyrir
manni!
— Hver var það? spurði
Adam allt í einu. — Ég á við,
hverja lenti hann í slagsmálum
við?
— Veit það ekki með vissu,
sagði Jóna og drap tittlinga.
— Ollie gamli gat tekið þrjá
fasta — Ted Manning o>g tvo
aðra ég man ekki hverja. Hann
sagði að þeir hefðu verið að
minnsta kosti fimmtár,
sluppu. Ted og þeir segjast
ekki hafa snert herra McDani-
el og þeir muni ekki hverjir
lumbruðu á honum; muni ekki
einu sinni hverjir voru á staðn-
um.
— En McDonald þá? Hann
ætti að muna |>að.
— Já, en hann er meðvitund-
arlaus ennþá, sagði Harold.
— Þeir gáfu honum deyfílyf
í hvelli. En hann hlýtur að
rakna við bráðum, það sagði
Viola. Tannlausi maðurinn hló
hljóðlega. — Það mætti segja
mér að einlhverjir væru dálítið
órólegir núna. Hvað heldurðu
um það, piltur minn?
Adam setti fimmtíu senta
pening á borðið og gekk til
dyra.
Þær opnuðust áður en hann
komst alla leið. .
Bart Carey, Phil Dongen og
Lorerizo Niesen komu inn.
— Þarna er hann, sagði Nie-
sen hárri, reiðilegri röddu. —
Þama er hann sjálfur.
— Haltu kjafti, sagði Carey
og gekk til Adams.
Hann rétti fram blaðið sem
hann hafði haldið á. — Ég býst
við að þú hafir séð þetta, sagði
hanri. —• Heilt bílhlass var sent
í lyfjabúðina til Higgins og á
fleiri staði.
Adam sagði ekkert en tók við
blaðinu. Hann sá að það var éitt
af æsifrétta-dagblöðunum í New
York.
Á fyrstu síðu var feitletruð
fyrirsögn: ELDUR f SUÐUR-
RÍKI. Og undir með smærra
letri: Sjá á bls. 16 hina ógnvekj-
andi frásögn af Adam Cramer,
ungum fanti sem berst gegn
Bandaríkjastjórn.
Hann leit upp í alvarleg and-
lit hinna Qg fletti upp á síðu
16 í blaðinu.
Á fjórðungi síðurinar var lé-
leg mynd af Adam á þrepum
dómshússins með mannfjölda
umhverfis sig. Hún hafði verið
tekin þegar hann hélt fyrstu
ræðuna.
Undir myndirini var sami tit-
illinn og höfundamafnið: Ed-
ward Driscoll.
Hann fletti blaðinu og þar
blasti við önnur myrid, af hon-
um og Preston Haller saman.
Hann mundi þegar hún hafði
verið tekin *— á brú í Feneyj-
S KOTTA
Sentfísveinn
óskast hálfan eða allan daginn.
HEILSUVERNDARSTÖÐ r-
REYKJAVÍKUR.
Hugsa sér þessa niðurlægingu að hlaupa svona úr elnum bíla-
kirjugarðinum í annan til þess að hafa upp á varahlutum!
NÝTT
NÝTT
Urval af smekklegum
GJAFA VÖRUM
írá Kastmp-Glasværk.
C.B. SilfurbúBin
Laugavegi 55.
Sími 11066.
Bækur — Frímerki
Vil kaupa gamlar og nýjar bækur og alls-
konar tímarit, gömul og ný.
Kaupi einnig íslenzk frímerki hæsta verði.
Fólk sem flytur utan af landi eða úr göml-
um húsum hér í borginni, kastið ekki göml-
um bókum.
Baldvin Sigvaldason
Hverfisgötu 16 A — (Búðinni).
Þá er kvikmyndin búin.
Eigum við að sjá hana aftur?
Verkfræðingur
eða húsameistari óskast til starfa við meistaraskóla Iðn-
skólans í Reykjavík.
Upplýsingar í skrifstofu skólans milli kl. 11 og 12 næstu
daga.
SKÓLASTJ Ó RI ,