Þjóðviljinn - 11.10.1963, Blaðsíða 6

g SÍÐA
ÞJðÐVILIINN
Föstudagur 11. október 1963
Larsen beið mikinn ósigur
á flokksþingi danska SF
ÞingiS snerist gegn samstarfi viS sósialdemókrata
Flokksþing Sósíaliska þjóðarflokksins
( S F ) í Danmörku var haldið í Öðinsvé-
um um seinustu helgi. Aksel Larsen var
endurkjörinn formaður flokksins, en í at-
kvaeðagreiðslu um stefnuyfirlýsingu beið
hann mikinn ósigur fyrir vinstrimönnum í
flokknum.
Alcsel Larsen beið ósigur við
afgreiðslu á stjómmálaályktun
flokksþingsins. Miðstjómin
hafði ekki komið sér saman
um uppkast að ályktun fyrir
þingið og lagði Xormaðurinn
einn fram drög að ályktun.
Þar var gert ráð fyrir mögu-
leikum á samstarfi við sósial-
demókrata, ef svo færi að þeir
og SF næðu samanlagt meiri-
hluta í Danmörku við næstu
þingkosningar. Aksel Larsen
hélt því fram, að enda þótt
ekki yrði um samstarf að ræða
í varnar- og utanríkismálum
eða Efnahagsbandalagsmálum,
gætu ílokkarnir tveir átt gott
samstarf í einstökum öðrum
málum, t.d. að tryggja fulla
atvinnu og góð lífskjör.
Máli sínu til stuðnings benti
Larsen á gott samstarf flokks-
ins við sósíaldemókrata í borg-
arstjórn Kaupmannathafnar, en
tillaga hans var fyrst og fremst
sett fram með það í huga að
vinna vinstrafylgl frá krötum.
Willy Brauer, borgarstjóri I
Kaupmannahöfn, snerist gegn
þessu atriði í ályktun Larsens
og taldi ekki tímabært að ræða
um möguleika á samstarfi
við krata. Dariskir sósíal-
demókratar hefðu lýst því yf-
ir, að samstarf við SF kæmi
ekki til greina, og meðal ann-
ars þess vegna taldi borgar-
stjórinn mjög óheppilegt fyrir
flokkinn að biðla opinberlega
til krata.
Skipuð var nefnd til að um-
Hættulegt lyf enn í
notkun í Svíþjóð
1 Sviþjóð eru aftur farin að
fæðast böm með öll einkenni
þess, að móðirin hafi tekið inn
nevrosedín. Upp á síðkastið
hafa 3 slík tilfelli komið fram.
Yngsta bamið er aðeins 6
vikna en það elzta um 5 mán-
aða.
Ekkert þessara þriggja til-
feilla var nefnt í skýrslunni,
sem læknastjómin lagði fram
í ágúst. Haft er eftir lækni
nokkrum að þetta hafi komið
alveg á óvart og að ástaeða sé
til þess að rannsaka málið
rækilega.
Sala nevrosedín, sem er
hættulegt bömum í móður-
kviði, var bönnuð í Svíþjóð
í desember 1961, en lyfið var
þó selt út á lyfseðil allt fram
í júHmánuð í fyrra. Ekki hef-
ur tekizt að gefa skýringu á
því hvemig konumar, sem
fæddu þessi vansköpuðu böm
hafa komizt yfir lyfið.
Aksel Larsen
skrifa ályktunina og náðist
samkomulag um orðalag, sem
útilokar ekki samstarf við
krata, ef flokkamir tveir yrðu
i meirihluta, en leggur hins-
vegar meiri áherzlu á mismun-
andi stefnur flokkanna en gert
hafði verið í ályktun Larsens.
Jafnframt varð Larsen að lofa
flokksþinginu, að engar á-
kvarðanir um þátttöku í ríkis-
stjórri yrðu teknar af iflokks-
forystunni án samráðs við
flokkinn allan. Þessi máiamiðl-
unarályktun var samþykkt með
einu mótatkvæði.
Rauði greifinn
Að undanförnu hafa staðið
yfir miklar deilur í sósíalíska
þjóðarflokknum um einn af
meðritstjórum SF (flokksblað-
ið), Kai Moltke greifa og þing-
mann, sem gengið hefur undir
nafninu „Rauði greifinn“. Aðr-
ir þingmenn flokksins hafa
sakað hann um að vanrækja
starf sitt, mæta illa á fundum
og neita að greiða flokksgjöld,
en Moltke hefur svarað því
til, að hann sé heilsulítill og
oft veikur, síðan hann sat í
f angabúðum nazista. Nýlega
-<S>

Stórmerkar upplýsingar um
bernskuskeið stafrófsins
í konungsgröf, sem grafin var upp í Gordi-
on, fundust grafskriftir með letri, sem áður
var óþekkt. Letur þetta notuðu Frygverjar
og er það mjög líkt gríska letrinu. Áður var
talið, að Grikkir hefðu fyrstir notað sérhljóða
í letri sínu, en nú hefur komið í ljós að ekkert
er hægt að segja um það með vissu.
Bandaríkjamaðurinn Rod-
ney Youngs sagði frá upp-
greftinum í Gordion á fom-
leifafræðingaþinginu, sem
haldið var í París á dög-
unum. Vakti þessi frásögn
geysimikla athygli. Gordion
var höfuðborg Frygíu á 8.—
7. öld f. Kr., en borgin er
tveim öldum eldri. Alexand-
er mikli hafði þar vetursetu
á leiðinni til Indlands.
f Gordion fannst konungs-
gröf, sem var grafin 70 metra
í jörð niður. Grafihýsið var
úr tré, og þótt það rotni
hraðast allra annarra bygg-
ingarefna, hafði það haldið
sér mjög vel hér. Auk ýmissa
fjársjóða fundust grafskift-
ir úr bývari, sem smurt var
á bronsplötur. Letrinu svip-
ar mjög til gríska letursins
frá sama tíma, þ.e. 8.—7. öld
f. Kr. Grikkir tóku letur sitt
frá Semítum, sem ekki not-
uðu sérhljóða Hingað til
hafa menn haldið, að Grikkir
hafi fyrstir tekið upp sér-
hljóða í letur sitt, en nú hef-
ur komið í ljós, að Frygverj-
ar nota sömu 5 sérhljóðana
og Grikkir. Menningaráhrif
bárust þá frá austri til vest-
urs, og er óhugsanlegt, að
Frygverjar hafi lært af
Grikkjum. Þar sem nýja
letrið með sérhljóðum kom
fram um líkt leyti í Hellas
og Litlu-Asíu er ekki hægt
að segja með vissu hvorir
breyttu fyrst semitaletrinu.
Sennilegast þykir, að bæði
Grikkir og Frygverjar hafi
byggt letur sitt á sameigin-
legri fyrirmynd, sem enn sé
óþekkt.
Fornleifafundurinn 1 Gordi-
on hefur þegar hleypt af
stað miklum umræðum með-
al vísindamanna í þessari
grein. Hann hefur kollvarp-
að öllum fyrri kenningum
um uppruna sérhljóða og þar
með frumbernsku stafrófsins
hótaði hann að segja sig ú
flokknum vegna óánægju me';
stefnu flokksforystunnar.
Þingið afgreiddi þetta ut:
talaða mál með því að skyld.
greifann til að greiða sín gjöld
Jafnframt var hann talinn
hafa fullgilda ástæðu til að
starfa minna en aðrir þing-
menn, en honum var gert að
tilkynna veikindaforföll.
Norski
SF-flokkurinn
Allmiklar umræður urðu á
þinginu um afstöðu norska
SF-flokksins til stjómarkrepp-
unnar í Noregi. Aksél Larsen
og danska SF-blaðið hafa gagn-
rýnt norsku sósíalistana fyrir
að fella stjórn Verkamanna-
flokksins og hefur Larsen hald-
ið því fram líkt og norskir
kommúnistar, að þegar um sé
að velja ríkisstjórn borgara-
flokkanna og stjórn sósíal-
demókrata, beri sósíalistum að
hjálpa krötum.
Formaður æskulýðshreyfing-
ar danska SF-flokksins, Vagn
Rasmusen, déildi á Aksel
Larsen fyrir þessa afstöðu og
lýsti yfir ákveðnum stuðningi
sínum við stefnu norska SF-
flokksins í þessu máli.
Enginn varafor-
maður kosinn
Þegar kjósa átti formann
fyrir næstu tvö árin, komu
fram þrjár tillögur: Aksel
Larsen, Willy Brauer og lýð-
háskólamaðurinn Niels Höj-
lund. Brauer og Höjlund neit-
uðu þó að vera í kjöri og var
Aksel Larsen kosinn með 79
af 98 mögulegum atkvæðum.
Fram kom tillaga um að
kjósa varaformann og hafði
Morten Lange verið nefndur
í þann sess. Átti með Því að
tilnefna arftaka Larsens. Til-
laga frá m.a. Willy Brauer um
að kjósa engan varaformann
var samþykkt.
☆ ☆ ☆
Kaupmannahafnarblöðin hafa
fullyrt eftir að þinginu lauk,
að Willy Brauer, borgarstjóri,
sé nú sjálfkjörinn „krónprins"
í flokknum og geti hann náð
völdum af gamla manninum,
Larsen, þegar hann telji það
timabært. Brauer er kunnur
maður í verkalýðshreyfing-
unni og var lengi formaður
Prentarafélags Kaupmanna-
hafnar.
^öszes-. . f ,.-.
<-------1 |l iaúá.
Ábyrgðalaust hjaI her-
foringja í Svíþjóð
Moskvublaoið Sovétskaja
Rossía vitnar í orð Akermanns
hershöfðingja í viðtali við Ex-
pressen. Viðtal þetta var í sam-
bandi við heimsókn scndi-
nefndar úr kínverska hernum
til Svíþjóðar. „Það er hernað-
arlega mikilvægt að hafa gott
samband við Kína. Ef Sovét-
ríkin ráðast á Svíþjóð, gætu
Kínverjar hjálpað okkur að
bíta í rassinn á Rússum.“
Er greinin í Sovétskaja Ross-
ía skrifuð í undrunartón og
segir þar m.a.: „Okkur kemur
spánskt fyrir sjónir að heyra
herforingja, sem aldrei hefur
tekið þátt í árás, né reynt um-
sátur. hjala svo gáleysislega."
Svíar vilja ekki stríð og trúa
ekki „innihaldslausum upp-
spuna“ um fyrirhugaða árás
Sovétrikjanna á Svíþjóð. Sov-
étríkin hafa aldrei sýnt Svi-
um annað en vinarþel og á
vallt verið búnir til samvinnu
við þá.
Yfirlýsing Ákermans hers-
höfðingja er svo óvinveitt Sov-
étríkjunum, að hún hlýtur að
vekja undrun.
Að lokum segir í greininni,
að þótt orð Ákermans spegli
afstöðu nokkurra hernaðar-
sinna í Svíþjóð, fái þau víst
lítinn hljómgrunn í eyrum
annarra, og spilli engan veg-
inn sambúð ríkjanna.
Þýzkulund fær uð
komu upp herstöðv-
um í Frukklundi
Má taka við
Couve de
Ekkert stendur í vegi fyrir
því, að V-Þýzkaland taki við
herstöðvum Bandaríkjamanna
í Frakklandi, þegar þeir flytj-
ast brott innan skamms, sagði
Maurice Couvc de Murville,
utanríkisráðherra Frakklands í
ræðu fyrir skömmu. Sagði
hann einnig, að sennilega yrði
hægt að ganga frá málinu inn-
an ramma fransk-þýzka sam-
vinnusamningsins.
-<S>
Víkinguskip funnst
/ Vestur-Svíþjóð
Skammt norðan við Karlstad
fannst gröf með víkingaskipi
og áhöfn þess. Þessi fundur er
álíka merkilegur og Oseberg-
skipið fræga, sem fannst í Nor-
egi. Vonír standa til þcss, að
þessi fundur geti leyst margar
gátur í sögu Vestur-Svíþjóðar.
Skipið liggur undir haug, um
36 metra í þvermál. Gunnar
Ekelund, fornleifafræðingur frá
Stokkhólmi, fann skipið fyrir
tæpri viku, en fyrst í gær
var hann svo viss í sinni
sök, að hann gæti tilkynnt
fundinn. Sönnunarmerki þess,
að hér væri um gröf að ræða
er að nokkrum metrum neðan
við yfirborð jarðar fannst lag
af steinum og undir þeim leir-
lag.
Með því að reka stengur nið-
ur í hauginn komst Ekelund að
raun um að í gröfinni lægi
víkingaskip. Umfangsmikill
uppgröftur stendur nú fyrir
dyrum.
af USA segir
Murville
Eins og kunnugt er, tók
franska stjórnin því iíla, þeg-
ar sá orðrómur kvisaðist, að
McNamara varnarmálaráðherra
Bandarikjanna hefði fært í tal
við von Hassel, vamarmála-
ráðherra Vestur-Þýzkalands að
láta Þjóðverjum herstöðvamar
eftir, án þess að ræða málið
áður við Frakka. Frönsku
blöðin kölluðu þessa fram-
komu Bandaríkjanna „dipló-
matískan kinnhest“ á de
Gaulle, og töldu þetta bama-
legt í hæsta máta.
Utanríkisráðherra Frakk-
lands kvað nú upp úr í ræðu
sinni með, að Frakkar væru
fúsir til þess að gleyma þess-
ari klaufalegu byrjun og vildu
hefja samninga.
Átök í
Singapore
SINGAPORE 9/10 — I dag
beitti lögreglan í Singapore
gúmmíkylfum gegn verkfalls-
vörðum, er tekið höfðu sér
stöðu fyrir utan stóra verk-
smiðju í borginni. Allsherjar-
verkfallið, sem er gert að til-
hlutan vinstrisinnaðra verka-
lýðsssambanda, heldur þó á-
fram að breiðast út. I gær kom
oftlega til átaka milli verk-
fallsmanna og lögreglu.
I
i