Þjóðviljinn - 11.10.1963, Blaðsíða 8

w
3 SlÐA
ÞJÓÐLEIKH ÚSIÐ:
/
eftir MARCEL ACHARD
Leikstjóri: Lárus Pálsson
! fyrrakvöld frumsýndi Þjóð-
leikihúsið franska gamanleik-
inn „Flónið" eftir Marcel
Achard, einn hinna „ódauð-
legu“ er skipa sess í frönsku
akademíunni. Vegna veikinda
leikgagnrýnanda Þjóðviljans,
Ásgeirs Hjartarsonar, varð
undirritaður að hlaupa í skarð-
ið á síðustu stundu. Þá mola
sem hér fara á eftir ber þvi
að skoða sem leikmannsþanka,
dóm ófróðs áhorfanda.
Þótt „Flónið" sé kynborið að
ættemi ber það ekki einkenni
aettgöfginnar utan á sér og
hætt er við að það afli sér
ekki „ódauðlegrar" frægðar, a.
mk. ekki á sviði Þjóðleikhúss-
ins.
Efni leikritsins er fremur
smátt í sniðum. Leikurinn
fjallar um rannsókn morðmáls
og úr þessu efni spinnur höf-
undurinn hina kynlegustu
flækju þar sem uppistaðan er
ástalíf, framhjáhald og rotið
réttarfar en ívafið tviræð
fyndni. Eins og kunnugt er eru
Frakkar sérstakir snillingar 1
meðferð slíkra verka og kunna
þá list öllum öðrum betur að
gæða þau lífi og léttleika svo
að áferðin verður slétt og
þokkalega með hlutverk sín en
auka þó engu verulegu við
leikarahróður sinn. „Flónið" er
ósköp elskuleg stúlka í með-
förum Kristbjargar og Rúrik
leikur rannsóknardómarann
hressilega og fjörlega en bæði
vantar þau einhvem herzlu-
mun til þess að skapa vem-
lega sannferðugar og eftir-
minnilegar persónur. Bessi
Bjamason leikur réttarritarann
og vekur oft hlátur áheyrenda
en annars gefur hlutverkið
ekki stórt tækifæri til afreka.
Ævar Kvaran sem fer með
tvö hlutverk í leiknum, leikur
bæði húsbónda og elskhuga
„Flónsins”, svo og lögregluþjón,
nær einna beztum tökum leik-
enda á hlutverkum sínum og
skilar fyllilega því sem i þeim
býr frtí höfundarins hendi.
Guðbjörg Þorbjamardóttir leik-
ur konu hans af myndugleik
og túlkar þessa skaphörðu og
ógeðfelldu konu á verðagan
hátt.
Sigríður Hagalín og Róbert
Amfinnsson skila litlum hlut-
verkum mjög snoturlega en
hvorugt fær verulegt tækifæri
til þess að reyna á hæfileika
sína. Loks eru enn ótalin tvö
felld. Leikstjóri og leikendur
Þjóðleikhússins ná hins vegar
ekki að mínum dómi þvi
franska andrúmslofti er eit.t
megnar að lyfta svona leikriti
upp yfir fjatneskjuna og er bó
valinn maður í hverju rúmi.
Af þessu leiðir að heildaráferð-
in verður nokkuð hnökrótt og
grófgerð á köflum. þótt margt
sé annars vel um flutning
verksins og mörg hnyttileg til-
svör leiksins hitti beint í mark.
Aðalhlutverk leiksins eru
tvö. „Flónið“, vinnukonu sem
ákærð er um morð á elskhuga
sínum. leikur Kristbjörg Kieid
en rannsó'^- Rúrik
Haralds-on Bæði fara bau
iítil hlutverk er þeir Baldvin
Halldórsson og Amar Jónsson
fara með. Baidvin er að vísu
mikið inni á sviðinu en fær
ósköp lítið að segja, þótt hann
eigi að heita verjandi „Flóns-
ins“. Arnar leikur hins vegar
varðmann sem aðeins bregður
fyrir á sviðinu endrum og eins.
Hvorugur fær neitt að reyna á
sig.
Leikstjóri er Lárus Pálsson
og hefur hann vissulega oft
fengið stórbrotnari verkefni til
meðferðar — og náð glæsilegri
árangri. Allt um það hefur
honum þó vissulega verið
nokkur vandi á höndum við að
gæða þetta „franska“ verk „ís-
HðÐVIUINN
Kristbjörg Kjeid í hlutverki „Flónsins“ og Ævar Kvaran í
hlutverki lögregluþjónsins, en Ævar Iék tvö hlutverk í Ieik-
ritinu og gerði þeim báðum góð skil.
i
I

I
Rússlands-
dagbók
Gísli Sigurðsson, ritstjóri Vikunnar, hefur
fengið 'til birtingar Rússlandsdagbók íslenzks
námsmanns í Moskvu og er fyrri hluti henn-
ar meðal efnis í nýútkominni „Viku“. Höf-
undur dagbókarinnar, er Eyvindur Erlends-
son, en hann stundar nám við leikhússkóla
í Moskvu.
Með auknum menningar-
og viðskiptatengslum við
hinn sósíalska heim, hefur
ísienzkum námsmönnum ört
fjölgað við hina ýmsu há-
skóla Austur-Evrópu; eink-
uih þó í Ráðstjórnarríkjun-
um, Tékkóslóvakíu og A-
Þýzkalandi. Námsstyrkir í
þessum löndum eru betri en
annars staðar þekkist og eru
orðnir eftirsóttir, ekki sízt
eftir að viðreisnin hefur gert
efnalitlum stúdentum nær ó-
kleift að sækja langskólanám
í auðvaldsheiminum. Fer ört
fjölgandi þeim hópi manna
hér heima, er lokið hafa há-
skólanámi í löndum sósíalism-
ans.
Það liggur í augum uppi,
að þessir menn þekkja bet-
ur til í hinum nýju ríkjum
en aðrir Islendingar, en hing-
að _ til hafa afturhaldsblöðin
á fslandi forðazt að leita til
þeirra eftir fregnum eða frá-
sögnum frá þeim löndum
sem þeir hafa dvalið í.
Þó er skylt að geta þess,
að á sínum tíma komst Morg-
unblaðið, eftir leiðum sem
það þekkir betur en aðrir,
yfir nokkur bréf er farið
höfðu á milli íslenzkra náms-
manna i Moskvu, Prag, Leip-
zig o.fl. stöðum, rangfærði
þau og falsaði eftir sínum
þörfum og lét síðan Heim-
dalli eftir að gefa allt sam-
an út í bókarformi um það
leyti, sem þessir aðilar ótt-
uðust hvað mest að íslenzk-
ur almenningur væri búinn
að fá nóg af viðreisn og kosn-
ingar stóðu fyrir dyrum. Þótti
Morgunblaðsmönnum það
mikil fim, að bréfritarar,
sem allir eru sósíalistar,
skyldu segja kost og löst
löst á dvalarlöndum sínum.
En annars lætur Morgun-
blaðið (og fylgihnettir þess)
sér nægja, að vitna ti‘l um-
sagna ónafngreindra manna,
sem það nefnir „íslenzka sjó-
menn, er siglt hafa á aust-
antjaldshafnir". Og nú fyrir
Föstudagur 11. október 1963
l»nzku“ lífi og ekki tekizt sem
skyldi, en e.t.v. hefðu aðrir þó
ekki náðlengra. Sannleikurinn
er sá að leikritið á litið erindi á
svið Þjóðleikhússins íslenzka.
Þetta er ekki nema „kassa-
stykki“, þótt eftir frægan höf-
und sé, og leikhúsið hefði á-
reiðanlega getað fundið annað
verk auðveldara ' til flutnings
og líklegra til mikilla vin-
sælda og ábata. Allt um það
er allgóð skemmtun að leikrit-
inu og má vera að flutningur
þessi nái þeim tilgangi sínnm
að afla fjár í kassann.
Þýðingu leikritsins hefur
Ema Geirdal gert og virðist
hún vel af hendi leyst. Sama
er að segja um leiktjöld Lár-
usar Ingólfssonar.
Frumsýningargestir tóku
leikritinu vel en án stórhrifn-
ingar og klöppuðu leikendum
og leikstjóra lof í lófa. —
Afþakka
enska
flotaaðstoð
KUALA LUMPUR 9/10 —
Vamarmálaráðherra hins nýja
Malasíu-sambands, Tun Abdul
Rzak, lét svo um mælt á fundi
með fréttamönnum í dag, ‘».ð
sambandið hefði ekki í hyggju
að leita aðstoðar enska flotans
til að verjast ágengni Indónes-
íumanna.
— Við þurfum að eignast
fleiri herskip, sagði ráðherr-
ann, en hann er einnig vara-
forsætisráðherra Malasíu. Und-
anfarið hafa fallbyssubótar,
Indónesíu hrakið malayska
fiskimenn og kaupmenn af
stórum svæðum á Malakka-
sundinu, sem skilur Malasíu
frá Súmötru.
Indónesíski herskipaflotinn er
einn hinn stærsti í heimi. í
flotanum eru m.a. stórt beiti-
skip, af sovézkri gerð, tund-
urspillar af þýzkri, ítalskri og
sovézkri gerð og auk þess um
tuttugu nýtízku kafbátar.
Boranir eftir
n o n ■ •
heivu valni
ísafirði, 8. okt. — Undanfarið
hafa farið hér fram boranir eft-
ir heitu vatni og er unnið jnicð
bor sem jarðboranadeild ríkisins
leggur til. Byrjað var að bora
við svonefnt Nónvatn. Hefur
vatnið verið virkjað og gerð þar
uppistaða en borið hefur á tals-
verðum jarðleka. Voru boraðar
þar nokkrar holur til þess að
rannsaka jarðlekann.
Boranirnar eftir heitu vatni
voru byrjaðar í Seljalandsmúla
sem er í 202 m hæð yfir sjávar-
mál. Var borinn kominn niður
á 113 m dýpi í gær en ætlun-
in er að bora 120 m niður. Hit-
inn í holunni var aðeins 10
gráður og er því ekki mikils
árangurs að vænta af þessari
holu. Næst verður sennilega
boruð önnur hola nokkru neðar
eða í um 80 m hæð yfir sjávar-
mál. Einnig er ætlunin að gera
tilraunir með boranir eftir heicu
vatni á fleiri stöðum hér vestra,
svo sem í Bolungarvík. — H.Ö.
Hœsti vinn-
ingar í Hí
Fimmtudaginn 10. október
1963 var dregið í 10. flokki
Happdrættis Háskóla Islands.
Dregnir voru 1.250 vinningar
að fjárhæð 2.410.000 krónur.
Hæsti vinningurinn, 200.000
krónur, kom á heilmiða númer
26.662 sem seldur var í umboði
Jóns St. Amórssonar, Banka-
stræti 11.
100.000 krónur komu á hálf-
miða númer 20.586 sem seldir
voru í umboði Þóreyjar Bjama-
dóttur, Laugavegi 66.
10.000 krónur
2085 3650 5117 8522 8760
9336 10461 14626 15135 17360
17671 17936 21976 23051 26034
26661 26663 27524 28578 31435
31462 31648 31958 33166 33538
35467 40630 42052 44949 48412
48640 48739 49475 51308 51500
52732 54808 55149
(Birt ón ábyrgðar)
Eyvindur Erlendsson
skömmu bar Moggi í bakka-
fullan lækinn með frásögn
af nokkrum þessara skjól-
stæðinga sinna sem höguðu
sér þannig í erlendri stór-
borg, að strætisvagnabílstjóri
sá sig tilneyddan að leggja
lykkju á leið sína með full-
an bíl af farþegum, til að
koma þeim á lögreglustöð.
Hneykslast blaðið síðan á
því, að ekki skuli betur búið
að slíkum austantjalds en til
skamms tíma hefur verið gert
í fangageymslu Reykjavíkur-
lögreglunnar.
Það er því full ástæða til
að hrósa ritstjórn Vikunnar
fyrir nýstárlegt frjálslyndi er
hún nú tekur Rússlandsdag-
bók Eyvindar Erlendssonar
til birtingar. ,
Eyvindur stundar eins og
fyrr er getið leiklistarnám
í Moskvu. Hann settist svo
að segja „mállaus" í þennan
skóla haustið 1962, en varð
hæstur þar á prófum nú í
vor. Hann er frá Dalsmynni
í Biskupstungum, er tuttugu
og fimm ára gamall, giftur
og á þrjú böm.
!
i
I
i