Þjóðviljinn - 22.01.1964, Síða 10

JQ SÍÐÁ
ÞIÖÐVILJINN
Miðvikudagur 22. janúas 1064
ARTHUR C. CLARKE
í MÁNARYKI
ar þedr drógust sundur og saman
á víxl í hinum ofsalega hitamis-
mun dags og naetur. En hver
sem uppruninn var, var duftið
svo smágert að það rann sem
vökvi, jafnvel í þessari litlu
loftþyngd.
Allan þennan tíma hafði það
seytlað niður úr fjöllunum og
niður á láglendið og myndað
polla og tjamir. Fyrstu tungl-
faramir höfðu átt von á þessu
og höfðu yfirleitt verið undir
það búnir. En Haf Þorstans var
undrunarefni; enginn hafði átt
von á að finna rykpoll sem var
meira en hundrað kilómetrar í
þvermáL
1 hlutfalli við önnur „höf“ á
tungldnu var það mjög lítið;
stjömufræðingar höfðu aldrei
ppinberlega viðurkennt þetta
nafn, bentu á að það væri að-
eins brot af Sinus Rosir — Vík
Daggarinnar. Og hvemig var
hægt að kalla hluta af vík heilt
Haf. En nafnið sem prófarka-
leeari hjá Ferðaskrifsofu Tungls-
ins hafði fundið upp, hafði
festst við þrátt fyrir andmæli
þeima. Það var allavega jafn-
viðeigandi og nöfn annarra
svonefndra Hafa — Skýjahafsins,
Regnhafsins, Hafs kyrrðarinnar.
Að ekki sé minnzt á Haf guða-
veiganna ....
Bæklingurinn innihélt líka
ýmsar uppörvandi upplýsingar
sem sefa skyldu ótta taugaó-
styrks ferðalangs og sýna að
Ferðaskrifstofan hefði hugsun á
öllu. — AUar ráðstafanir hafa
verið gerðar til að tryggja ör-
yggi ykkar, stóð þar. — Selena
hefur varabirgðir af súrefni sem
endast í medra en viku og auka-
eintak er af öllum nauðsynleg-
um tækjum. Sjálfvirkur útvarps-
viti gefur merki með regluleg-
um millibilum og vilji svo ólík-
lega til að alger stöðvun verði
á vélinni, þá geta rykskíði frá
Roris virki dregið ykkur heim
með lítilli fyrirhöfn. Engar á-
hyggjur þarf að hafa af vondu
veðri. Sjóveikasti maður getur
verið öldungis óhræddur, það er
ekki hægt að verða sjóveikur á
tunglinu. Það kemur aldrei
HÁRGREIÐSLAN
Hárgreiðslu og
snyrtistofa STEINU og DÓDÓ
Laugavegi 18 IBt. h. (lyfta)
SlMI 24616.
P E R M A Garðsenda 21
SÍMI 33968. Hárgreiðshi- og
snyrtistofa.
Dömur! Hárgreiðsla við
allra hæfi.
TJARNARSTOFAN.
Tjamargötu 10. Vonarstrætis-
megin, — SÍMI 14662.
HÁRGREIÐSLUSTOFA
AUSTURBÆJAR.
(María Guðmundsdóttir)
Laugavegi 13 — SlMI 14656.
— Nuddstofa á sama stað. —
stormur á Hafi Þorstans, það er
alltaf rennislétt.
Þessi síðustu orð höfðu verið
skrifuð í góðri trú, og hver hefði
getað gert sér í hugarlund að
þau yrðu brátt afsönnuð?
Meðan Selena þaut hljóðlaust
gegnum jarðlýsta nóttina, var
tunglið að sinna eigin málum.
Það var heilmikið að gerast þar
eftir hinn óralanga svefn. Meira
hafði gerzt þar á fimmtíu ár-
um, en á næstu fimm billjón
árum þar á undan, og mikið
myndi gerast bráðlega.
I fyrstu borginni sem menn-
imir höfðu reist utan síns eig-
in hnattar var Olsen Aðalskipu-
lagsstjóri á gangi um skemmti-
garðinn. Hann var mjög hreyk-
inn af garðinum eins og allir
tuttugu og fimm þúsund íbúam-
ir í Clavius virki. Auðvitað var
hann lftill — en engan veginn
eins lítDl og þessi vesæli sjón-
varpsmaður gaf í skyn, sem
2.
kallaði hann — altankassa með
græsibrag. Og að minnsta kosti
voru engir skemmtigarðar eða
vermireitir á Jörðixmi þar sem
finna mátti tíu metra há sól-
blóm.
Hátt yfir honum liðu þtmnir
skýjaflókar — eða svo virtist að
minnsta kosti. Auðvitað voru
það aðeins myndir innaná hvelf-
ingunni, en líkingin var svo
sterk að skipulagsstjórinn fékk
stundum heimþrá. Heimþrá?
Hann leiðrétti sjálfan sig; hér
átti hann heima.
En innst inni vissi hann að
það var ekki satt. Þetta yrði
heimili bama hans, en ekki
hans. Sjálfur var hann fæddur
í Stokkhólmi á Jörðinni; þau
höfðu fæðst í eiavius virki. Þau
voru þegnar Tunglsins; hann
var tengdur Jörðinni með fjötr-
um sem ef til vill slöknuðu með
árunum en myndu aldrei slitna
1 minna en kílómetra fjarlægð,
rétt fyrir utan aðalhverfinguna,
var formaður Ferðamáladeildar
tunglsins að glugga í síðustu
bókfærslur og lét það eftir sér
að vera sæmilega ánægður. Tek-
izt hafði að halda aukningu síð-
asta tímabils; ekki svo að skilja
að neinn árstíðamunur væri á
tunglinu, en það var áberandi
að fleiri ferðamenn komu þeg-
ar vetur var á norðurhveli Jarð-
ar.
Hvemig gætí hann haldið
þessari aukningu? Þetta var
mikið vandamál, því að ferða-
menn vildu tílbreytni og ekki
var hægt að bjóða þeim upp á
hið sama aftur og aftur. Hið
nýstárlega landslag, lág loft-
þyngdin, útsýnið til Jarðar,
leyndardómar skuggahliðarinnar,
hið glæsilega himinhvolf, heim-
kynni landnemanna (þar sem
ferðamennimir voru ekki æv-
inlega jafnvelkomnir) — hvað
hafði Tunglið upp á að bjóða
annað en þetta? Það var verst,
að ekki skyldu vera neinir inn-
fæddir tunglsbúar með undar-
lega siði og skringilegt útlit sem
ferðamenn gætu tekið myndir
af. En því miður þurfti smásjá
til að skoða það líf sem nokk-
um tíma hafði fundizt á tungl-
inu, og forfeður þess höfðu kom-
ið þangað á Limik 2, aðeins ára-
tug á undan manninum sjálfum.
Davis fulltrúi rifjaði upp at-
riðin sem borizt höfðu með síð-
asta jarðvarpi og velti fyrir sér
hvort hann gæti haft nokkurt
gagn af þeim. Auðvitað var þar
hin venjulega beiðni frá sjón-
varpsfélagi sem hann hafði aldr-
ei heyrt minnzt á um að taka
enn eina heimildarkvikmynd á
tunglinu — ef allur allur kostn-
aður væri greiddur. Að sjálf-
sögðu jrrði að svara því neit-
andi; ef hann þægi öll þessi vin-
samlegu boð færi deild hans
bráðlega á höfuðið.
Svo var bréf frá starfsbróður
hans í New Orleans ferðaskrif-
stofunni sem lagði til að þeir
hefðu mannaskipti. Hann gat
ekki séð hveraig það gæti kom-
ið Tunglinu að gagni og reyndar
ekki New Orleans heldur, en
það myndi ekki kosta neitt og
það gæti verið liður í vinsam-
legum samskiptum. Og eitt sem
var athyglisverðara — fyrir-
spum frá vatnaskíða-meistara
Ástralíu um það hvort vatns-
skíði hefðu nokkum tíma verið
reynd á Hafi Þorstans.
Já — þetta var hugmynd sem
vert var að athuga nánar; hann
var mest hissa á því, að enginn
skyldi hafa reynt þetta áður. Ef
til vill höfðu þeir gert tílraun,
á eftír Selenu eða litlu rykskíð-
imum. Það var full ástasða til að
rejma þetta; hann var alltaf
reiðubúinn að reyna nýjar að-
ferðir til að skemmta gestum
Tunglsins og hann gerði sér
einna mestar vonir um Haf
Þorstans.
En þær vonir áttu eftir að
breytast í martröð innan nokk-
urra klukkutíma.
’ANNAR KAFLI
Fyrir framan Selinu var sjón-
deildarhringurinn ekki lengur
slétt óbrotinn lina; tenntar út-
línur fjallshryggs höfðu risið yf-
ir brún mánans. Og þegar bát-
urinn þaut í áttina þangað, var
eins og þau lyftust hægt upp
eftir himninum, eins og einhver
risalyfta ýtti þeim upp á við.
— Ökleifu fjöll, tilkynnti ung-
frú Wilkins. — Nafnið hlutu þau
vegna þess að hafið umlykur
þau á alla vegu. Þið sjáið líka
að þau eru mun brattari en flest
fjöll á tunglinu.
Hún fjölyrtí ekki um þetta,
þar sem staðreyndin var sú að
flestir tindar á tunglinu höfðu
orðið jarðarbúum mikil von-
brigði. Gigamir sem sýnzt höfðu
svo stórkostlegir á myndum sem
teknar voru frá Jörðu, höfðu
við nánari athugun rejmzt ával-
ar hæðir, en skuggamir frá þeim
£ dögun og við sólarlag höfðu
villt mönnunum sýn. Það vom
ekki margar mishæðir á tungl-
inu sem hefðu orðið duglegum
hjólreiöamanni hindrun. Bn
þetta hefði engum til hugar
komið af bæklingum Ferða-
málastofmmarinnar, sem sýndu
aðeins mjmdir af sérkenni legustu
klettum og gígum, sem teknar
voru aí miklum kunnáttumönn-
um.
— Þau hafa eldred verið könn-
uð að ráði, hélt ungfrú Wilkins
ófram. — I fyrra fórum við
þangað með nóp jarðfræöinga og
skildum þá eftir á höfðanum
þama, en þeir komust ekki
nema nokkra kilómetra áledðis.
Það getur því verið hvað sem er
uppi í þessum hæðum; við höf-
um ekki hugmjmd um það.
Sússa var ágæt, hugsaði Pat
með sér; hún var fjrrsta flokks
leiðsögumaður og vissi hvað hún
átti að láta ímjmdunaraflinu eft-
ir og hvað hún áttí að útskýra
í smáatriðum. Rödd hennar var
þægileg og róleg, vottaði ekki
fjmir þessum leiðindasón sem
annars var útbreidd sýki meðal
atvinnuleiðsögumanna. Og hún
var starfi sínu vaxin; það kom
sjaldan fyrir að hún gæti ekki
leyst úr spumingu sem lögð var
fyrir hana. 1 rauninni var hún
mesti stólpakvenmaður, og þótt
hún léki stundum hlutverk í ást-
ardraumum Pats, þá var hann
undir niðri dáh'tíð hræddur við
hana ..
Farþegamir störðu f hrifning-
arleiðslu á tindana sem nálguð-
ust óðum. Þama var enn einn
leyndardómur hins dularfulla
timgls. Ókleifu fjöll risu eins og
eyja upp úr hinu kynlega hafi
sem umluktí þau og þau jrrðu
rannsóknarefni næstu kjmslóðar.
Rejmdar var nú orðið auðvelt að
komast að þeim — en ennþá
voru milljónir ferkílómetra 6-
kannaðir, og það yrði að bíða
sins tíma.
Sélena var nú að beygja inn i
skuggann frá þeim; áður en
nokkur gat áttað sig var Jðrðin
komin f hvarf. Bjarminn frá
henni lék enn um tindana fýrir
ofan þau, en niðri á yfirboröinu
var niðamyrkur.
— Ég ætla að slökkva ljósin,
sagði stúlkan, srvo að þið fáið
betra útsýni.
Þegar slökkt var á daufu,
Krabbavarnir
Framhald af 7. síðu.
fengið til umráða þrjú eintök
af amerískri kvikmynd um
skaðsemi reykinga (með ísl.
tali), sem það hefúr látíð sýna
í nokkrum framhaldsskólum
hér sfðan í haust og er fúst
að lána öllum Skólum þessar
kvikmjmdir.
Verið er að prenta bækling
þann, sem minnzt er á í bréfi
félagsins til skólanna, en út-
komu hans seinkaði vegna
prentaraverkfaMsins.
Krabbameinsfélag Islands og
Krabbameinsfélag Reykjavfk-
ur hafa nú ráðið mann, sem
einnig vinnur að öðrum
fræðslumálum fyrir skólana,
til þess að sinna útbreiðslu og
kjmningarstarfi á vegum
krabbameinsfélaganna.
Þá má og geta þess, að í síð-
asta hefti tímarits krabba-
meinsfélaganna: „Fréttabréf
um heilbrigðismál”, eru tvær
merkar greinar um áhrif reyk-
inga á heilsuna:
1. Æðasjúkdómar fara vax-
andi (eftir próf. N. Dungal).
2. Ahrlf reyklnga á heilsu
manna (eftir ameríska vísinda-
manninn Ouyler Hammond).
A þessu spjaldi stendur að
þú sért grimmur varðhund-
ur .. og ég vænti þess að þú
i standir vel í stöðu þinai.
SK^TTA
Það þýðir ekkert fyrir þig að móðgast Jói, í kvöld ætla ég út með
strák, sem á ökuíæran bíl.
SVEFNSÓFAR
- SÓFASETT
HNOTAM, fiáspgnaverzlun
Þórsgötu 1
Unglingsstú/ka
17—20 ára, óskast til innheixntu og afgreiðslu-
starfa og til aðstoðar við ýms önnur verk.
Stimplagerðin
Hverfisgötu 50.
'i
Á
*
i