Þjóðviljinn - 01.05.1964, Blaðsíða 16
HÚSNÆÐISMÁLASTJÓRNARLÁN-
IN OF LÁG OG VEITT OF SEINT
★ I gær slær dagbladið
„yísir“ því upp á forsíðu, undir
fjögurra dálka fyrirsögn, að ráð-
stöfunarfé tryggigarfélaganua
skuli notað til kaupa á íbúðar-
lánabréfum Húsnæðismálastofn-
unar ríkisins, en það ákvæði
felst m.a. í stjórnarfrumvarpi til
laga um ávöxtun fjár trygginga-
félaganna, sem lagt var fyrir Al-
þingi í fyrradag.
★ En eins og Geir Gunnars-
son benti á í athugasemdum
sínum við svör Emils Jónssonar
um húsnæðismálalánin í samein-
uðu þingi sl. miðvikudag er hér
aðeins um 20 milljónir að ræða
og þær ekki hrein aukning við
tekjustofn Húsnæðismálastjórnar,
þar sem hún hefur á undanförn-
um árum fengið hlut af þessu
ráðstöfunarfé tryggingafélaganna.
★ Þessi upphæð, ásamt vænt-
anlegri hækkun á skyldusparn-
aði, var þó eina nýja tekjuöflun-
arleiðin sem félagsmálaráðherra
gat gefið vonir um til íbúðalána
á árinu, en Iáta mun nærri að
til þess að þeir sem nú eiga óaf-
greiddar umsóknir hjá Húsnæðis-
málastjórn fái einhverja fyrir-
greiðslu, þurfi hátt í þrjú hundr-
uð miljónir króna til ráðstöfun-
ar.
Þjóðviljinn sagði í gær frá
fyrirspurnum Geirs Gunnars-
sonar um ástandið i þessum
málum og svörum Emils Jóns-
sonar félagsmálaráðherra.
Er ráðherra hafði lokið máli
sínu kvaddi Geir sér aftur
hljóðs, þakkaði ráðherra svör-
in sem hann sagði þó, að ekki
hefðu verið mjög uppörvandi
fyrir húsbyggjendur, þar sem
allar líkur eru á, að auk þess
sem seinna verður úthlutað í
ár en að undanförnu, verði
upphæðimar stórum lægri nú.
Kostnaður 15% hærri
1 fyrra var úthlutað 30 millj-
jónum króna en síðan í fehrú-
ar 1963 hefur byggingarkostn-
aður við íhúð af meðalstærð
hækkað um 15% eða um það
bi'l 75.000 krónur en söluverð
hefur þó hækkað mun meira.
Þesa vegna, og þó að ekki
væri nema vegna þessarar
hækkunar sagði Geir, er orðin
brýn þörf á að hæk'ka verulega
einstök lán, sem nú eru miðuð
við 150 þús. krónur á íbúð. En
auk þess má benda á að 75.000
króna hækkunin sem getið var
er þó ekki nema hluti af þeirri
hækkun sem almennt hefur
orðið á byggingarkostnaði sið-
an lánaupphæðin var bundin
við 150.000 króna hámark.
En eigi að hæk’ka einstök lán
þá þarf heildarupphæð sú sem
byggingarsjóður hefur til ráð-
stöfunar að hækka mikið frá
því sem hún var í fyrr?.
Þarf ekki að rekja, hélt Geir
áfram, hversu erfið er orðin
aðstaða þeirra sem basla nú
við að koma sér upp húsnæði
eða lýea því neyðarástandi
sem víða er að skapast hjá
þeim sem ekki eiga íbúðir og
þurfa að keppa hver við annan
um leiguhúsnæði á upp-
sprengdu verði.
2200 bíða
2200 umsækjendur bíða nú
eftir 150 þúsund króna lánum
húsnæðismálastjórnar og vita
ekki hvemig umsóknum þeirra
kann að reiða af.
En á sama tíma og lánin
eru bundin við 150 þúsund
króna hámark hefur bygging-
arkostnaður við 350 m,:! íbúð
hækkað um nálega 370 þúsund
krónur.
Þetta þýðir, að hækkun
byggingarkostnaðar nemur nú
tvöfaldri hámarksupphæð lána
sem heimilt er að veita ein-
stökum umsækieridum. H4
Framhald á 11 síðu.
Bandalag íslenzlcra listamanna gengst fyrir
FJÖLBREYTTRI LISTAHÁTÍÐ Á
20 ÁRA AFMÆ Ll LÝÐVELDISINS
Bandalag íslenzkra listamanna
efnír til fjölbreyttrar listahátíð-
ar í sambandi við 20 ára afmæli
j lýðveldisins. Hefst hún 7. júní
I og lýkur hinn 19. Á dagskrá
eru meðal annars fyrsta ís-
lenzka óperan sem samin hef-
ur verið, tvö ný leikrit íslenzk
og Iistdanssýning.
Fyrir tæpum tuttugu árum,
1945 gekkst Bandalag íslenzkra
listamanna í fyrsta sinn fyrir
slíkri hátíð, sem þá var nefnd
Listamannaþing, og var Páll Is-
ólfsson einn helztur hvatamað-
ur að þessu fyrirtæki. Mark-
mið listamannaþings var að
sýna hvar íslenzk list væri á
vegi stödd og að verða listalífi
land nu nokkur lyftistöng. Síð-
an voru haldið tvö þing sams-
konar, og hið síðara í sam-
bandi við opnun Þjóðleikhúss
árið 1950. Síðan hefur þessu
máli verið hreyft næstum því
árlega i Bandalagi listamanna
en ekki orðið af framkvæmd-
um fyrr en nú.
Formaður bandalagsins. Jón
Þórarinsson og Ragnar Jónson,
sem verður framkvæmdastjóri
hinnar væntanlegu listahátíð-
ar, skýrðu fréttamönnum frá
þessu í gær. Þeir sögðu, að há-
tíðin yrði sett í samkomusal
Háskólans sunnudaginn 7. júní.
Þar flytur Halldór Laxness að-
alræðuna, en auk þess verður
minnzt látinna listamanna og
þeirra sem stórafmæli eiga á
þessu ári. og flutt verða tón-
verk eftir Jón Leifs og Pál Is-
ólfsson. Næstu daga t.d. 17. júní,
verða daglega tónleikar bók-
menntakvöld og leiksýningar.
Bókasýning verður í Bogasal
Þjóðminjasafnsins og sýning á
byggingarlist í húsakynnum
Byggingaþjónustunnar á Lauga-
vegi 26.
Á hátíðinni verða flutt tvö
ný íslenzk leikrit: ..Brunnir
Kolskógar" eftir Einar Pálsson,
sem sýnt verður hjá Leikfélagi
Rvíkur undir leikstjórn Helga
Skúlasonar, og einþáttungurinn
Amelía eftir Odd Björnsson sem
Tilraunaleikhúsið Gríma sýnir.
Þjóðleikhúsið sýnir leikrit eftir
Strindberg sem nefnist „Kröfu-
hafar“ og er Loftur Guðmunds-
son að þýða það. Þar verður
einnig hátíðasýning á „Sardas-
furstinnunni" eftir Kalman. Fé-
lag íslenzkra listdansara sýnir
ballettinn .,Les Sylphides". Og
frumflutt verður fyrsta íslenzka
óperan sem Þorkell Sigurbjörns-
son hefur samið. Einnig verður
flutt einskonar „myndabók“ úr
Fjallkirkju Gunnars Gunnars-
sonar. Lárus Pálsson leikari og
Bjarni frá Hofteigi búa það
efni til flutning og mun Lárus
stjóma honum.
Listahátíðinni lýkur með sam-
kvæmi að Hótel Sögu 19. júní
og flytur þar aðalræðuna Tóm-
as skáld Guðmundsson.
Erlendir gestir koma til þess-
arar hátíðar og er þegar vitað
um Vladímír Asjkenazí, sem
kemur fram á tónleikum með
Kristni Hallssyni, og söngkon-
una Ruth Little sem heldur ljóða-
kvöld. En bæði eru þau gift
Framhald á 11. síðu.
Erlíngur Axelsson
hann vann að meðaltali nítján
klukkustundir í sólarhring síð-
ustu viku og var vikukaupið
rúmlega sjö þúsund krónur. Þetta
er eins og í helvíti. Vinnutíminn
eins og í fornöld. Verkafólk er
lægst launað í landinu við fisk-
vinnu. Bráðum fá þeir ekkert
fólk.
Myndir og texti G. M.
Skiptast ekki á
fulltrúum 1. maí
PEKING og MOSKVU
30/4 — Kínverjar hafa á-
kveðið að senda ekki full-
trúa á 1. maí hátíðahöldin
í Moskvu á morgun, Sov-
ézku verkalýðssamtökin
munu heldur ekki eiga
fulltrúa í Peking.
Hérna eru þær stöllurnar Guðbjörg Agústsdóttir
úr Bústaðahverfinu og Margrét Pálsdóttir búsett
á Seltjarnarnesinu. Þær eru seytján ára og sextán
ára og vinna í fiski þetta vorið.
Hérna eru þær stöllurnar María Kristjánsdóttir
og Guðrún Steindórsdóttir. Við erum nú ciginlega
embættiskonur hér og lítum eftir gæðunum á
fiskinum áður en hann fer inn í frystiklefana.
■ Tvö hundruð og fimm-
tíu manns vinna hér í frysti-
húsinu og það er mikið
verk, sem liggur að baki hjá
þessum vinnusama hóp. Að-
gerðarménnirnir hafa marg-
ir unnið þetta fimmtán til
nítján tíma í sólarhring. —
Stúlkurnar vinna margar
fimmtán tíma.
■ Við höfum ekki ákvæð-
isvinnu hér.
Hér eru nokkrir strákar úr Isbirninum og vinna þeir í tækjaklefum frystihússins. Það er stundum
kalt á þeim enda þarf stundum að kæla í þeim blóðið, sagði Páll verkstjóri. Nöfn skipta ekki máli,
sögðu strákarnir. Við erum óþekktir cnnþá á hæ rrí stöðum. En kannski kannast einhver við kappana.
f JT
■ Það er eins og maður
sé kominn allt í einu út í
friðsælt og rólegt sjávar-
þorp, þegar maður ekur með
strætisvagninum út á Sel-
tjarnarnes.
■ Þetta var gamall og
hávaðasamur strætisvagn, en
ganghljóðið varð blítt og ró-
legt, þegar hann ók yfir
mörkin og allir vörpuðu önd-
inni léttar, þegar hraði og
fyrirgangur hins reykvíska
borgarlífs var að baki.
■ í grænu túni rís hvít
og þrifaleg bygging, þar sem
er Hraðfrystihúsið Isbjörn-
inn og mikið var sólskinið
hvítt og fallegt á Nesinu í
gær.
■ ' Mikið annríki hefur
verið í ísbirninum núna síð-
ustu vikur eins og 1 öðrum
frystihúsum hér á suðurslóð-
Öskar Sigurðsson —
ég á að heita verkstjóri hér og
hef unnið sem slíkur í þrjátíu
ár. Þetta er mesta aflahrota, sem
ég hef upplifað og hefur aldrei
verið tekið á móti eins miklu
magni af fiski hér.
HEIMSÓKN I ISBJORNINN
um og leggja sextán bátar
upp afla sinn í þessu frysti-
húsi, sagði Guðmundur verk-
stjóri.
■ ísbjörninn hefur aldrei
tekið við annarri eins afla-
hrotu eins og núna kring-
um sumarmálin og náði
þessi hrota hámarki sínu síð-
astliðna viku.
■ Við tókum þá á móti
tólf hundruð tonnum eða
að meðaltali tvö hundruð
tonnum á sólarhring.
Sigurbjörg Hallvarðsdóttir —
Ó, — já, — ég er nú orðin 84
ára gömul og vinn ennþá i fiski.
Ég er létt og kát allan daginn.