Þjóðviljinn - 03.05.1964, Blaðsíða 8

3 BIBA
ÞIÖÐVnJINN
Sunnudagur 3. maí 1964
RAYMOND POSTGATE:
kins — það er að segja ef þér
hafið myndað yður ákveðna
skoðun?
Ungfrú Atkins var ekki sér-
lega svipfalleg. Hún kipraði
saman varimar. Augu hennar
voru ósýnileg bakvið glampandi
gleraugun og sléttgreitt svart
hárið var eins og hárkolla.
— Það hef ég vissulega gert,
sagði hún og málblær hennar
var úr fátækrahverfi, snurfusað-
ur af þjónustrjauðmýkt. — Mér
virðist þetta liggja í augum
uppi og við ættum að geta lok-
ið þessu af í skyiidi og komizt
heim. Það var eitrað fyrir dreng-
inn með bergfléttufrjódufti: eng-
um dettur f hug í alvöru að það
hafi verið neitt slys. Konan
keypti blaðið þar sem hún
fraeddist um, hvernig ætti að
fara að því, hún fær stórfé við
lát hans og hún var i herberg-
inu þegar eitrinu hlýtur að hafa
verið blandað f matinn. Eins og
saksóknarinn sagði, þá er varla
hægt að hafa þetta augljósara,
fyrst hún var ekki bókstaflega
staðin að verki. Og það gerist
yfirleitt ekki — fólk fremur
ekki morð þegar verið «ar ..að
horfa á það. Allt það sem verj-
andinn sagði var ímyndun, ekki
staðreyndir. Auðvitað var það
alveg satt sem hann sagði, að ef
við erum í einhverjum vafa, þá
eigum við ekki að sakfella. En
dómarinn talaði um sanngjarn-
an vafa og sá vafi er ekki til
staðar. Hún hafði tilefnið. tæki-
færið. meðaiið og það sást næst-
um til hennar. Já, eins bg ég
sagði, fyrst hún var ekki bein-
línis staðin að verki, þá getur
þetta ekki vissara verið. Ég er
HÁRGREIÐSLAN
Hárgrelðslo og
snyrtistofa STETNU og DÖDÖ
Laneavegt 18 m b. ílyfta)
SfWT 24616.
P E R M A Garðsenda 21
SfMT 33968. Hárgreiðslu- og
■nyrtistofs,
Dömur! Hárgreiðsla «dð
allra hæfL
TJARNARSTOFAN
Tjamargötu 10. Vonarstrætis-
megin. - StMT 14662.____
HÁRGREIÐSLUSTOFA
AUSTURBÆJAR
(Marfa Guðmundsdóttir)
Langavegi 13 — SÍMi 14656.
— Nnddstofa á sama stað —
alveg viss í minni sök: Ég segi
Sek.
— Já. Ójá. Það er einmitt það.
Herra Propesgrove hafði ekki
átt von á neinu í þessa átt.
— Auðvitað, fyrst þér eruð
svona vissar, þá er ekki nema
sjálfsagt að segja það. En ég
held nú samt að það komi fleira
til en þetta. Ef til vill er hin
konan ekki alveg eins dómhörð.
Frú Morris?
Alice Morris hafði púðrað á
sér nefið og snyrt á sér andlit-
ið meðan Viktoría var að tala.
Hún hafði að nokkru lagt eyrun
við því sem þessi ljóta kerling
33
var að segja; á meðan hafði hún
horft með andúð í augun sem
hún mætti alltaf í litia speglin-
um, sem útilokaði allt annað úr
andlitinu, sem annars kynni að
.gefa þeim innihald. Heimskulgg
augu. perluaugu, hversdagsleg
augu. Les hafði samt sagt að
þau væra falleg. Hún, var reiðu-
•búln og* beið þéss áð herra Pop-
esgrove avarþáði ’hana.
— Ég get ekki séð að ungfrú
Atkins sé sérlega dómhörð. Mér
finnst ekki að konur í kviðdómi
ættu að líta öðrum augum á
vitnisburð en karlmenn. Ég veit
að við erum álitnar meira veik-
geðja og blíðari og þar fram
eftir götunum, en mér finnst það
alls ekki koma málinu við. 1
rauninni þurfum við fremur á
vemd laganna að halda en karl-
menn; og ég er viss um að allir
myndu fyrirlíta konu, sem léti
glæpamann ganga lausan af til-
finningasemi. Annaðhvort er
fanginn sekur eða ekki sekur:
við verðum að taka ákvörðun
um það eitt og láta allt annað
liggja milli hluta.
— Ungfrú Atkins rökstuddi
mjög vel sitt mál og staðreynd-
imar virðast allar benda i sömu
átt. Ég skal ekki endurtaka
neitt af þvi. Ég ætla aðeins að
bæta einu atriði við og það er
þetta. Við verðum að íhuga
skapgerð konunnar. Hefði hún
verið blíðlynd og góð, þá er ég
ekki frá því að ég hefði verið
á báðum áttum og viljað rann-
saka vitnisburðinn betur ef eitt-
hvað hefði farið fmmhjá mór
En hvers konar kvenmaður er
þetta? Ég verð að segja, að mér
datt ýmfrfegt í hug þegar ég
heyrði fyrst «m hvemig hún
hefði farið með kanínuna. Barn-
inu fyrir beztu, ekki nema það
þó! Ég hef aldrei heyrt aðra
eins hræsni. Að hugsa sér hana
standa þarna og búin að troða
gæludýri vesalings barnsins inn
í gasofninn og hún vamar
drengnum inngöngu og virðist
hafa gaman af öllu saman. Kona
sem fer svona að ráði sínu, get-
ur gert hvað sem er. Ég væri
ekki sátt við samvizku mína ef
hún gengi laus út úr þessum
réttarsal með allan auðinn sem
hún hafði uppúr þessum glæp.
— Ég lít svo á að hún sé
hættuleg og vond kona og við
verðum að vernda þjóðféiagið
fyrir fólki eins og henni. Ég
vona að ég tali ekki alltof vítt
og breitt, en mér finnst það
skipta miklu máli að allir standi
saman og styðji lögregluna og
réttvísina. Alls staðar er verið
að fremja ofbeldisglæpi og lög-
reglan hefur ekki nóg vald. Þeg-
ar hún lætur til sín taka, ætti
hún að finna að óbreyttir borg-
arar eins og þið og ég, vilja
styðja hana í stað þess að láta
útsmogna lögfræðinga glepja sig.
Mér féll ekki við þennan verj-
anda og ég treysti honum ekki.
Mér þykir leitt ef ég tala of mik-
ið. Ég lít svo á að hún sé sek.
Herra Parham Groves, sölu-
maður í alfræðibókum og næst-
um því heldri maður. talaði án
þess að hann væri spurður. Hann
sat næstur frú Morris, hafði flýtt
sér að tylla sér í nánd við eina
snotra kvenmanninn. Hann hefði
getað ímyndað sér að Popesgrove
myndi næst spyrja hann. Hann
beið að minnsta kosti ekki eftir
því. Ekkert var honum ljúfara
en að vera sammála laglegri
stúlku um hvað sem var. 1
heimi sem sýndi honum yfirleitt
fyrirlitningu og ruddaskap,
hjálpaði þetta honum til að
tryggja sér þá einu sigra sem
hann var yfirleitt fær um að
vinna.
— Ég er fyllilega sammála,
sagði hann. — Þetta er mjög vel
sett fram, ef mér leyfist að segja
það, frú Morris. 1 rauninni eru
staðreyndir málsins augljósar og
innræti konunnar ræður úrslit-
um. Enda er varia við öðru að
búast. Hvað var þessi kvenmað-
ur áður — afgreiðslustúika hjá
tóbakssala. Hún giftist upp í
stétt, þar sem Jiún átti ekki
heima. Hún óð í peningum, þeg-
ar hún var ekki hæf til annars
en — tja, hvað átti hann nú að
segja? Sumt af þessu fólki virt-
ist Ifka hálfgerðir lubbar. Það
var vissara að fara að öilu með
gát. — hæf til alls annars. Ef
svona kona er tekin útúr sinni
stétt. þá verður hún gereyði-
lögð. Hún átti peninga, og nú
vildi hún meira. Þetta er ó-
merkileg persóna — og allsendis
ómenntuð. Og þetta eru afleáð-
ingarnar.
Francis Allen, skáldlegi sósí-
alistinn, hafði verið að reyna að
koma við marxískri túlkun á
málinu. en þetta gekk of langt.
— Þvættingur, sagði hann.
— Þetta er hrein og klár þröng-
sýni og stéttarfordómar. Hann
talaði mjög hátt og hann var
rauðtrr í framan.
— Herrar mínir! andmælti for-
maðurinn.
— Ég legg til, sagði dr. Holm-
es og greip fram í með sinni
beztu fræðimanns- og fyrirlestr-
arödd, að við athugum hin raun-
verulegu sönnunargögn eins ró-
lega og unnt er og án þess að
hleypa o> kur í æsing. Ég tel ekki
ólíklegt að ég geti orðið að ein- j
hverju liði. í slöðu minni verð j
ég áag hvern að vega og rrwrta '
sönnunargögn — að vísu annars
konar sönnunargögn, en sönn-
unargögn engu að síð-
ur. Ég er menntamaður,
kennari við háskóla í Oxford, og
ég hef varið mestum hluta ævi
minnar í að lagfæra afbakaða
texta fornra höfunda. Handritin
hafa komið í hendur okkar mjög
brengluð og án þess að vilja
þreyta ykkur með lýsingu á
starfi mínu, vil ég segja það
eitt, að til þess að komast sem
næst hinum upphaflega texta,
verðum við að vega og meta
gildi margs konar mismunandi
sönnunargagna.
— Þegar ég hlýddi á þessi
réttarhöld, spurði ég sjálfan
mig: — Hvaða vitnisburð hlýt
ég að taka góðan og gildan? Og
hvað er það sem telja má tor-
tryggilegt eða annars flokks
sannindi?
Dr. Holmes þagnaði til að
rasskja sig með fremur ó-
skemmtilegu hljóði og til þess
að safna saman gögnum í næstu
setningu. Nú var hann búinn að
sannfæra sjálfan sig um að hann
hefði í rauninni skilgreint alian
vitnisburð á þennan hátt sem
hann hafði lýst. Hefði hann ver-
ið meira fyrir sjálfkönnun, hefði
hann tekið eftir því að sann-
færing hans hafði ekki orðið ör-
ugg fyrr en félagar hans í dómn-
um voru búnir að tala. Næst-
síðasta ræðumann hafði hann
álitið tilgerðarlegan snobb úr
lægri millistétt, heimatilbúinn
hálf-heldrimann. sem hékk í
miðlungs tennisklúbbum og
stældi Oxfordstúdenta í fasi og
klæðaburði. Það veitti ekki af
að taka hann í karphúsið. Og
kvenmennirnir höfðu örugglega
rangt fyrir sér og það var hlægi-
legt að þær skyldu bera fram
sínar héralegu hugmyndir, áður
en hann var búinn að tala.
Honum hafði svo sem staðið á
sama um ófríðu og ólundarlegu
konuna í svörtu fötunum. Hún
leit út eins og vinnukona og tal-
aði sem slík: hún virtist vera
af þeirri tegund kvenna sem ein-
ar allra ollu dr. Holmes eng-
um óþægindum. Þjónustustúlkur
voru ómissandi og einhver þurfti
að taka til í herbergjum kari-
mannanna og þvo stigana. Það
var af slæmu skipulagi að
svona kvenmaður skyldi valin í
kviðdóm, en hún var þó ekki
fyririitleg persóna. öðru máli
gegndi um hina konuna, sem
auðvitað var líka blóðþyrst eins
og allar konur. Hún var sýni-
lega heimsk og kunni ekki að
skammast sín; hún málaði og
snyrti á sér andlitið á almanna-
færi, þegar hún átti að vera að
taka ákvörðun um hvort mann-
eskja skyldi lifa eða deyja. Það
var ilmvatnslykt af henni; hún
var ekki annað en máluð og
lyktandi kvensnift. Það var
ekkert sem dr. Holmes óttaðist
og hataði meira en kvenkynið.
Fyrst Alice Morris hafði greitt
atkvæði með sekt, þá var nokk-
um veginn vist, að hann myndi
greiða atkvæði með sýknu.
— Ég leit svo á, að næstum
allan munnlega vitnisburðinn,
hélt hann áfram, yrði að flokka
undir hið síðamefnda. annars
flokks vitnisburð. Munnlegur
vitnisburður kemur til okkar
gegnum truflandi miðil —
mannshugann. ÖIl Ijúgum við að
vissu marki, aðeins vegna þess
að minnið er stopult og aldrei
nákvæmt eins og myndavél. Mér
fannst þetta eiga sérlega vel við
um vitnin sem við hlýddum á í
be«su máli. Það em lögreglu-
þjónamir — þeir eru eflau«t
heiðariegir. en þeir hafa eðli-
SKOTTA
Þótt mcr sé nú yfirleitt heldur lítið um bróður minn gefið, hef ég
samt samvizkubit þegar ég fer út að keyra án þess að taka hann
með.
Byggingarvörur
Plastplötur í ýmsum litum á borð og veggi. —í
viðarlíkingu: Síamteak og Indianteak, staerð 130x
280 cm. Plastplötur á borð, stærð 0,65x280 cm.
Plasthúðaðar plötur (Wiru tee). Stærð 200x260
cm. Mjög hentugar í ýmsan klæðning á veggi og
skápa. Margir litir.
Ennfremur þakjárn og saumur. — Allar stærðir.
— Málningarvörur o.m.fl.
Þakpappaverksmiðjan,
Silfurtúni við Hafnarfjarðarveg. Sími 50001.
Útgerðarmenn
Höfum tekið í notkun fullkomin stillitæki fyrir
olíuverk og eldsneytisloka (spíssa). Starfsmaður
okkar þjálfaður hjá Simms, International Ltd.
verksmiðjunum og hjá Merlin, Engineering Co.
annast stillingar. Tökum einnig afmælingar (dia-
gram) af vélum í bátum og skipum.
Simms-umboðið á íslandi,
BJÖRN & HALLDÓR H.F.
Vélaverkstæði. Síðumúla 9. Símar 36030 og 36930.
# MELAVÖLLUR
REYKJAVÍKURMÖTIÐ
í kvöld kl. 20 leika:
VALUR - FRAM
Á morgun (mánud.) kl. 20 leika:
KR - VÍKSNCUR
Mótanefnd.
a 1
z
o

UJ
an
Q
Z
<í
!
Tsa *y þá er ós búimt að búa
mig nndir skólagöngnna
naesta ár. Búa þig undir
hvað?
Bnh þ?4. &}Uxí0 n« að ks«n-
ast við 'fítn-A sfgfktn spam-
ingrn Antlré-'ar jfraesíta. Hvaða
spurningu?
.Jæjta börnin góð, hvað
:<afið þfð nú Iært í skóianum
í dag“?
SVEFNSÓFAR
- SÓFASETT
iiwothm f*'W^merzhn

p