Þjóðviljinn - 30.07.1964, Side 2
2 SlÐA
H(®VHTINH ----
Fimmtudagur 30. Júlí 1964
Mynd og texti
eftir G.M.
Svona líta nú aithafnamennirnir út á Austfjörðum í sumar með rjúkandi síldarverksmiðjuna í bak-
sýn. Þetta er mynd af Aðalsteini Jónssyni, sem gengur undir nafninu Alli ríki á Eskifirði.
— spjallað við Alla ríka á Eskifirði
★ Ég hitti Alla ríka á götu
á Eskifirði núna á dögunum
og náðum við forsælubletti
undir gömlum húskumbalda og
spjöliuðum þar um daginn og
veginn. Þarna í skugganum var
þrjátíu stiga hiti og svona fínt
er veðrið á Austfjörðum dag
eftir dag.
★ Svona hiti hefur ekki lam-
andi áhrif á menn eins og
Alla ríka. Hann var snöggur
upp á lagið og óþolinn að
standa svona kyrr í sömu spor-
um, — eitthvað funandi franskt
við framkomuna.
★ Þetta er Iika austfirzkur at-
hafnamaður með franskt blóð í
æðum.
★ Aldrei er þó hægt að full-
yrða um slíka hluti þama
eýstra. Kirkjubækur rekja ís-
Ienzka ættliði ðld fram af öld
á þennan rólega og settlega
hátt og hefur franskur blóðhiti
aldrei fengið að leika um þau
gömlu og virðulegu spjöld.
Skilvís maður sagði mér einu
sinni í vetur, að ættfræði væri
vonlausasta fræðigrein á Aust-
fjörðum.
★ En hver er Alli ríki?
Einn dag fyrir skömmu
rofnaði þagnarmúrinn um afla
einstakra báta á síld í sumar.
Eitt skipið hans kom þá út úr
þessarí Austfjarðaþoku sem
aflahæsta skipið á síldvelðum.
Allir kannast við Jón Kjart-
ansson frá Eskifirði. AIli ríki
er útgerðarmaðurinn á bak við
þetta skip.
★ Það er nú bara brotabrot af
athafnasemi Alla ríka á Eski-
firði.
Hann heitir Aðalsteinn Jóns-
son og rekur ásamt bróður
sínum Kristni Jónssyni einn
umfangsmesta atvinnurekstur
á Austfjörðum.
Þannig eru þeir aðaleigend-
pr að fjórum fallegustu bát-
unum í síldveiðflotanum og
útbúnaðar þeirra er jafnan eft-
ir nýjustu kröfum í ve’ðitækni.
þeir heita Jón Kjartansson,
Guðrún Þorkelsdóttir, Stein-
grímur trölli og Vattamesið.
Þeir em aðaleigendur að
Hraðfrystihúsi Eskifjarðar og
eiga fimmtíu og fimm prósent
í tvö þúsund mála síldarverk-
smiðju á staðnum.
Þá reka þeir þrjú síldarplön
og eru það Auðbjargimar
þeirra.
Þau eru staðsett á Eskifirð'.
Vopnafirði og Ölafsfirði og ev
siðastnefnda stöðin svona upp
á punt norður í landi, seg-
ir Alli ríki.
E nu'sinni gerðu þeir út lít-
inn kopp og kölluðu hann
Björgina. Þá fundu þeir í
fyrsta skipti lyktina að auð-
sæld og þessi útgerð veitti
þeim kjark til me'ri umsvifa.
Þeir halda mikið upp á þetta
bátkríli í minningunni og er
hann uppistaðan í nafngift-
inni.
Þriðji .bróðurinn heitir Krist-
mann Jónsson og rekur síldar-
planið öskjuna á Eskifirði og
er hann aðaleigandi að Sel-
eyjunni.
Alli ríki segir þennan bróð-
ur sinn sér á báti og séu að-
eins fjölskyldutengsl þarna á
milli og þó. Hinir tveir bræð-
ur spila hinsvegar dúettinn í
atvinnulífinu á Eskifirði. Það
þótti heldur ómerkileg hag-
sýni á sínum tfma, þegar ann-
ar bróðirinn seldi undan sér
vörubíl úr fullri atvinnu til
þess að komast yfir eignar-
hlut í Jóni Kjartanssyni eldra
og var flokkað undir óvarkára
spekúlasjón.
En hver syngur með sínu
nefi, segir Alli riki,
Þeir bræður mega muna
tvenna tíma.
Foreldrar þeirra bjuggu í
Eskifjarðarseli á þriðja ára-
tuginum. Það var harðbýlakot
fyrir botni fjarðarins. Faðir
þeirra féll frá á miðjum aldri
og flutti þá ekkjan með bama-
hópinn til kauptúnsins.
Þá var Aðalsteinn sex ára.
Fjölskyldan var skínandi fá-
tæk og háði þessa hörðu lífs-
baráttu á kreppuáiunum:
Aldrei missti móðir mín samt
kjarkinn og ól okkur upp í
samhentri vinnusemi fyrir
heimilinu.
Það var mikil kona í fá-
tækt sinni. Einn fallegasti bát-
urinn okkar heitir í höfuðið
á henni. Hún hét Guðrún Þor-
kelsdóttir.
Bóndinn í Eskifjarðarseli
mætti hinsvegar líta vonglöð-
um augum á nafna sinn út á
síldarmiðunum í sumar. Fað-
ir þeirra hét nefnilega Jón
Kjartansson. Alli ríki segir
Þorstein skipstjóra eiga þriðj-
unginn í bátnum. Þorsteinn er
kennari að mennt og bróðir
Eggerts á Sigurpáli.
Þeir sögðu á Eskifirði, að
Þorsteinn skipstjóri hefði hætt
kennslu í Sjómannaskólanum
í vetur af því að báturinn
fiskaði ekki nógu mikið.
Þegar hann tók við honum,
þá brá svo við, að báturinn
fór að rótfiska.
I vetur var mikið fjör í at-
vinnulífinu á Eskifirði og mik-
ill fiskur barst bar á land til
vinnslu í frystihúsinu. Bátar
þeirra bræðra stunduðu útilegu-
róðra í vetur og fislmðu sæmi-
lega.
Hvergi var eins mikið að
gera á Austfjörðum í vetur,
cnoði Alli ríki
Á-
litsrýrnun
Fyrir nokkru kom hingað
til lands mjölmeti frá Banda-
ríkjunum, állmjög drýgt með
skordýrum og möðkum. Var
gengið í að eyða kykvendum
þessum með blásýru. en þau
reyndust vera býsna lífseig
þótt verkamenn væru hætt
komnir af völdum eitursins.
Er tortímingarstyrjöldinni enn
haldið áfram í skemmu vest-
ur á Grandagarði og óséð
hvorum muni betur veita.
Hins vegar stóð ekki á borg-
arlækni og fleiri embættis-
mönnum að Ivsa yfir því að
bandarí'k1’' maðkar í komi
væru al'* að því beinabót.
þannig a’ -fzt barf að draga
í efa að iafnt húsdýr sem
mannfólk hérlendis muni
dafna vel af skorkvikindum,
myrtum með blásýru.
En það er auðsjáanlega
ekki sama hverjir leggja sér
þvílíka fæðu til munns. Morg-
unblaðið greinir frá því í gær
nú sé verið að þrífa hverja
pöddu úr Brúarfossi: ,,Fis,k-
mati ríkisins var kunnugt um
það rétt fvrir hádegi í gær-
morgun, að flytja ætti hrað-
frystan fisk til Bandaríkj-
anna í lestum skipsins. Full-
trúar þess athuguðu, hvort
frystilestir væru örugglega
lausar við skordýrin sem
fundust í lestarrými. og einn-
ig hvort dauðar pöddur gætu
komizt á fiskpakka og valdið
álitsrýmun Bandaríkjamanna
(svo!) á eftirliti og vöruvönd-
un hérlendis. Bergsteinn Á.
Bergsteinsson fskmatsstjóri
tiáði blaðinu í gærkvöldi, að
Finnbogi Ámason, yfirfisk-
matsmaður og 2 stýrimenn á
Brúarfossi og fulltrúi borgar-
læknis hefðu hitzt um borð
í skipinu f gær og ákveðið
að eitra skyldi aftur, og að
fiskur yrði ekki fluttur um
borð fyrr en gengið yrði úr
skugga um. að pöddumar
kæmust ekki í hann. Fisk-
matsstjóri óskaði að taka það
fram, að í viðtali hans við
forstjóra Eimskips og forráða-
menn útflytienda hefðu bessir
aðilar verið á einu máli um
að ekki bæri að hætta á neitt
í hessu sambandi".
Þannig eru maðkar þeir
sem voru meinlausir og eðli-
legir og heilnæmir þegar þeir
bárust hingað til lands allt í
e'nu orðnir stórhættulegir ef
þeir skyldu berast aftur til
föðurhúsanna. En auðvitað
eru álitsrýmun íslendinga og
álitsrýmun Bandaríkjamanna
ósambærileg verðmæti.
Land-
vinningastefna
Bjskupinn yfir íslandi er
nú tekinn til við að auka
veldi sitt og gera íslenzka
klerka að útflutningsvöru.
Fyrir nokkru stofnaði hann
sérstakt prestakall á herstöð-
inni á Keflavíkurflugvelli, til
þess að leggja áherzlu á að
einnig hún væri hluti af guðs-
ríki á íslandi, auk þess sem
íslenzki klerkurinn þar hefur
eflaust átt að kynnast af eig-
in raun því fullkomna kristi-
lega siðgæði sem þar rfkir að
sögn Morgunblaðsins. Og nú
hefur verið sett á laggimar
íslenzkt prestakall f Kaup-
mannahöfn og þar valinn til
þjónustu — án umsóknar og
atkvæðagreiðslu — séra Jónas
Gíslason sem er kunnasti von-
biðií! kristinna manna í
Reykjavík. Trúlega kemur
svo senn að því að biskupinn
láti reisa veglegar kirkjur yf-
ir þá klerka sfna sem dvelj-
ast með eríendum þjóðum, að
minnsta kosti þegar engin
kirkjustæði eru eftir á fs-
landi. hvorki f byggðum né
óbyggðum.
Engin ástæða er til að ætla
að biskupinn láti þar við sitja
að færa út veldi sitt til
Bandaríkjanna og Danmerk-
ur, heldur munu önnur þjóð-
ríki á eftir kpma. Páfinn í
Róm má sannarlega fara að
vara sig. — Austri.
TILKYNNING
um framlagningu skattskráa Reykjanesum-
dæmis og útsvarsskráa eftirtalinna sveitar-
Nj arðvíkurhrepps
Garðahrepps
Seltjarnarneshrepps
Mosfellshrepps.
félaga:
Kópavogskaupstaðar
Hafnarfjarðarkaupstaðar
Grindavíkurhrepps
Miðneshrepps
Gerðahrepps
Skattskrár allra sveitarfélaga og Keflavíkurflug-
vallar í Reykjanesumdasmi, ásamt útsvarsskrám
ofangreindra sveitrafélaga liggja frammi frá 30.
júlí til 12. ágúst, að báðum dögum meðtöldum.
Skrárnar liggja frammi á eftirgreindum stöðum:
I Kópavogi:
Á skrifstofu Kópavogsbæjar og h'já umboðsmanni
að Skjólbraut 1. Skrifstofa umboðsmanns verður
opin kl. 1 e.h. til 7 e.h. dagana 30. óg 31. júlí, en
síðan alla virka daga nema laugard. kl. 4 til 7 e.h.
í Hafnarfirði:
Á skrifstofu Hafnarfjarðarbæjar og á skattstofunni.
í Keflavík:
Hjá umboðsmanni á skrifstofu Keflavíkurbæjar.
Á Keflavíkurflugvelli:
Hjá umboðsmanni Guðmundi Gunnlaugssyni á
skrifstofu Flugmálastjórnarinnar.
í hreppum:
Hjá umboðsmönnum og á skrifstofum fyrrgreindra
sveitarfélaga.
í skattskrám alls umdæmisins eru eftirtalin gjöld:
1. Tekjuskattur
2. Eignaskattur
3. Námsbókagjald
4. Almannatryggingagjöld
5. Slysatryggingagjald atvinnurekenda
6. Lífeyristryggingargjald atvinnurekenda
7. Atvinnuleysistryggingargjald
8. Iðnlánasjóðsgjald.
í skrá Kópavogs og Hafnarfjarðar eru einnig
kirkjugjöld og kirkjugarðsgjöld og í skrá Garða-
hrepps kirkjugjöld. Kirkjugjöld og kirkjugarðs-
gjöld Keflavíkur verða prentuð á innheimtuseðla
en verða eigi í skattskrá.
í þeim sveitarfélögum, er talin eru upp fyrst í
auglýsingu þessarí, éru eftirtalin gjöld til viðbót-
ar áður upptöldum gjöldum:
1. Tekju- og eignaútsvar. 2. Aðstöðugjald.
Innifalið í tekju- pg eignaskatti er 1% álag til
Byggingarsjóðs ríkisins.
Kærufrestur vegna tekju- og eignaskatts, út-
svars, aðstöðugjalds og iðnlánasjóðsg'jalds er til
loka dagsins 12. ágúst 1964.
Kærur vegna útsvars skulu sendar viðkomandi
framtalsnefnd, en vegna annarra gjalda til Skatt-
stofu Reykjanesumdæmis, Hafnarfirði, eða um-
boðsmanns í heimasveit.
Kærur skulu vera skriflegar og skulu hafa bor-
izt réttum úrskurðaraðila í síðasta lagi að kvöldi
12. ágúst 1964.
Álagningarseðlar, er sýna gjöld og gjaldstofna,
verða sendir til allra framteljenda.
Jafnframt liggja frammi á Skattstofu Reykjanes-
umdæmis í Hafnarfirði skrár um álagðan sölu-
skatt í Reykjanesumdæmi árið 1963.
Hafnarfirði, 29. júlí 1964,
*
Skattstjórinn í Reykjanesumdæmi.
VÖRUR
Kartöflumús — Kokómalt — Kaffi — Kakó.
KRON - búðirnar.
Framhald á 9. síðu.