Þjóðviljinn - 11.08.1964, Blaðsíða 10

10 SÍBA
ÞIÓÐVILIINN
Þriðjudagur 11. ágúst 1984
margir meira að segja. Viltu
ekki kaffisopa?
— Mig langar til að tala við
þig. sagði Jack. Það eru fáein
vandamál sem ég ræð ekki við.
— Þú er vist ekki einn um
það, sagði Delaney. Hann leit
upp að húsinu. Er Clara ennþá
úti á veröndinni?
— Já.
— Við skulum ganga dálítið,
sagði Delaney.
Hlið við hlið og röskum skref-
um gengu þeir eftir hörðum
sandinum rétt ofanvið vatns-
borðið. Þrjátíu metrum utar
sveif hópur pelíkana yfir öldu-
faldi. fáeina sentímetra yfir
vatninu.
— Ég er að hugsa um að
fleygja spilunum, sagði Jack. Og
mig langar til að biðja þig um
heilræði.
— Hvaða spilum?
— Hjónabandið, sagði Jack og
horfði á pelíkanana. Leiklistin.
öllu heila skíttinu.
— Allt í lagi. Delaney kinkaði
kolli. Hann laut niður og tók
stein og fleygði honum. Þegar
hann gerði eithvað þess háttar
voru hreyfingar hans furðulega
unglegar, liðlegar og hraustlegar.
Ég átti von á því, sagði hann án
þess að líta á Jack. Carlotta hef-
ur gert þér lífið brogað, er ekki
svo?
— Jú, sagði Jack. í morgun
kom hún heim klukkan átta.
— Spurðirðu hana hvar hún
hefði verið?
— Nei, sagði Jack. En hún
vi'ldi endilega seg.ia mér það.
— Jæja. sagði Delaney, Er nú
svo komið.
— Já.
— Þegar ég kom heim af spít-
aranum , sagði Jack, sagði ég
við hana að ég hefði heyrt sitt
af hverju um hana á stríðsárun-
um og ég ásakaði hana ekki né
fordæmd hana. Hamingjan
góða. ég var áð heiman í meira
en fimm ár- Það sem ég vildi
var aðeins það, að við gleymdum
bæði þessu öllu saman og byrj-
uðum upp á nýtt og reyndum
að taka upp þráðinn . . .
— Hinn tryggi stríðsmaður,
sagði Delaney. Hvað sagði hún
við því?
— Hún sagði. að bað væri á-
gætt, það vildi hún 'líka. Og f
svo sem tvo mánuði var það
HÁRGREIÐSIAN
Hárgreiðslu og
snvrtistofu STEINU og DÓDÖ
Laugavegi 18. III. h. (lyfta) —
SlMI 23 616.
P E R M A Garðsenda 21 —
SÍMI: 33 9 68 Hárgreiðslu og
snyrtistofa.
D ö M U R !
Hárgreiðsla við allra hæfi —
TJARNARSTOFAN. - Tiamar
götu 10 — Vonarstrætismegin —
SlMI: 14 6 62.
HARGREIÐSLUSTOFA
AUSTURBÆJAR - (Maria
Guðmundsdóttir) Laugavegi 13.
— SlMI- 14 6 56. — Nuddstofa á
sama stað.
eins og áður var. Að minnsta
kosti næstum eins. Svo fór hún
að stinga af úr veizlum og
hverfa eftir hádegið . . . Þú
veizt hvemig kvenfólkið fer að
hérna. Og í nótt steig hún skref-
ið til fulls og var úti alla nótt-
ina . . .
— Vill hún skilja?.
— Nei, hún segist elska mig
énnþá. Jack brosti dapurlega
Og á vissan hátt gerir hún það
víst líka. Það lítur ekki út fyr-
ir að hinir séu henni mikils
virði. Minnsta kosti ekki hver
einstakur. En masse, jú.
— Hefurðu nokkra hugmynd
um hvers vegna hún gerir þetta?
— Ég hef mínar kenningar,
sagði Jack. Að sjálfsögðu. Hann
hristi höfuðið í örvæntingu og
neyddi sjálfan sig til að tala
vegna þess að hann gat ekki leg-
ið á þessu lengur. Hún er svo
allt öðru visi en þegar ég h-itti
hana, þegar ég giftist henni og
alveg þangað til ég fór . . Þú
veizt að áður en hún hitti mig
hafði hún aðeins þekkt einn
karlmann — Kutzer. Þegar ég
heyrði um hann hélt ég að það
væri dæmigerð Hóllywood —
metnaðargjama stúlkan sem sef-
ur hjá forstjóranum til þess að
fá góð hlutverk og fína pressu.
En svo komst ég að því að
þannig var það alls ekki. Hún
var með honum og engum öðr-
um í sjö ár. Hún elskaði hann.
Hjá henni var hann ekki þessa
tvidklædda bulla sem við hinir
þekktum. Með henni var hann
góður og vingjamlegur og nær-
gætinn. segir hún, og heiðarleg-
ur og frjálslyndur. Og ég verð
að segja að þegar hún sagði
honum að hún vildi giftast mér,
tók hann því mjög vel. Hann
korn ekki með hótanir og reyndi
ekki að spilla fyrir mér — og
um það leyti hefði ekkert verið
auðveldara fyrir hann en eyði-
leggja mig — og hann hefur
verið góður vinur okkar beggja
aJltaf síðan. Og þennan tíma —
það er að segja þangað til ég
fór til Evrópu — leit hún ekki
á nokkum annan. Ekki fremur
en ég. Það er ég viss um.
— Já, sagði Delaney. Það er
satt. Hann brosti hœðnislega.
Þið voruð alveg óvenjulegt par.
Og hvað svo — hvað heldurðu
að komið hafí fyrir?
— Fyrst í stað hefur hún
sjálfsagt verið einmana ....
Hún þolir ekki að vera ein. Svo
fór hún að finna að allt fór að
ganga verra hjá henni. . . Hún
var óheppin með tvær. þrjár
kvikmyndir og það var farið að
sniðganga hana og velja aðrar
leikkonur í hlutverk sem henni
fannst hún hefði átt að fá. Ég
þarf ekki að seg.ia þér hve metn-
aðargjörn hún hefur verið. Og
ég skil að það hlýtur að hafa
sært hana óskaplega. Og hún
fór að hafa áhyggjur af því
hvernig allt. yrði þegar hún yrði
gömul. Ég geri ráð fyrir að hún
hafi revnt að tryggja sér hið
rangstæða í rúminu, fyrst hún
gat það ekki fyrir framan kvik-
myndavélina. En sé leitað að þvi
er að minnsta kosti aldrei hægt
að finna það í neinu einu rúmi,
Og þá er trúlega farið að leita
í ný rúm.
Delaney kinkaði kolli. Hann
neri höfuðið hugsi, svo að
þurwit, rauðleitt hárið sem var
saltetokkið, stóð beint upp í loft-
ið: Já, læknir, sagði hann. Ég
held það sé alger óþarfi að taka
röntgenmynd. Greiningin er
býsna nákvæm. Og hvað um
sjálfan þig? Hvað ætlar þú að
gera?
— Ég vfl losna. Ég get ekki
hjálpað henni. Hið eina sem ger-
ist ef ég verð kyrr hjá henni,.
er að ég fer að hata hana. Þetta
er allt að verða búið. sagði
Jack.
— Ég vissi það þegar árið 1944
að þú kæmir einn góðan veður-
dag og segðir mér allt þetta,
sagði Delaney. Ég var í veizlu
með elsku konunni þinni og hún
kom til mín og sagði: Maurice,
mér er sagt að enginn maður
í borginni sé betri í rúminu en
þú. Delaney hló hörkulega. Það
var auðvitað ekki satt. sagði
hann en tilgangurinn var nógu
ljós.
— Ég ætla mér ekki að spyrja
þig um hvað gerðist, sagði Jack
rólegur.
— Þeir námu staðar og horfðu
á öldumar. Pelíkanamir voru að
koma aftur á rólegum, hreyf-
ingarlausum vængjum sínum yf-
ir faldinum á Jangri, grænni
bylgju. Þeir hafa sjálfsagt ein-
hverja ástæðu til þess að vera
að þessu allan daginn, sagði
Delaney og bandaði í átt til peli-
kananna, en að mínu áliti eru
41
þeir bara að sýna sig. Þeir segja
sem svo: Við erum ekki mikið
fyrir augað þegar við sitjum
kyrrir, en við erum býsna ásjá-
legir þegar við fljúgum svona
yfir öldufaldi. Þeir eru senni-
lega leynilegir félagar í leikara-
samtökunum. Hann vafði hand-
klæðinu þéttar að sér. Það var
að koma norðangola meðfram
ströndinni og dálítil þolca í lofti
gerði sólskinið og vatnið fölt.
Langar þig til að flytja hingað
niður til okkar? sagði Delaney.
Hér er ágáett á sumrin og virka
daga kemur varla nokkur maður
og þú getur jafnað þig í næði.
Það er gestaherbergi yfir bíl-
skúrnum og þú þarft ekki einu
sinni að tala við mig ef þú kær-
ir þig ekki um það.
— Þakka þér fyrir, sagði Jack.
En ég held nú samt ekki. Ég
býst við að ég skreppi austur
á bóginn um tíma og svo
kannski aftur til Evrópu.
— Ætlarðu að leika í kvik-
mynd í Evrópu?
— Nei, ég býst ekki vvð að ég
hafi áhuga á að leika í kvik-
myndum framar, sagði Jack með
hægð. 1 fyrsta lagi næ ég mér
aldrei eins og ég var fyrir stríð-
ið. Ekki með þetta andlit. Hann
strauk kjálkann.
— Það er nóg af hlutverkum
samt. Eins og til dæmis það sem
þú last fyrir mig í fyrra og af-
þakkaðir. Kannski færðu ekki
aðalhlutverk undir eins, en . . .
— Það er ekkert gagn í mér
lengur, Maurice. sagði Jack ró-
lega. Og þú veizt það.
— Jæja, ég . . .
— Dú veizt það vel, hélt Jack
áfram.
— Já, sagði Delaney.
— Þú veizt það vel, hélt Jack
áfram, að þú bauðst mér þetta
hlutverk vegna gamallar vin-
áttu.
— Að vissi leyti, já, sagði Del-
aney.
— Ég hef ékki áhuga lengur,
sagði Jaek. Það er kannski stríð-
inu að kenna. Ég ve'it það ekki.
Mér finst þetta einhvem veginn
eintómur hégómi nú orðið. Mér
finnst leikarastarfið ekki vera
verkefni fyrir fullorðinn mann.
Ég get ímyndað mér að ástæð-
an til þess sé sú, að ég hafi
aldrei verið reglulega góður leik-
ari. Ég lenti í þessu af tilvilj-
un. . . Hann yppti öxlum. Ég
get þá eins losnað úr því á sama
hátt.
— Hvað ætlarðu að gera í
Evrópu ?
— Jú ég er búinn að tala við
sæg af fólki. sagði Jack dálítið
vandræðalegur, um það sem
kvekaramir — vinirnir eru að
gera þar fyrir handan . . . fyr-
ir flóttamenn, uppbyggingu og
bess háttar. Ég hef hugboð um
að það skipti ekki svo miklu
máli í Evrópu í ár hvort andlit
manns sé dálítið eyðilegt hér og
þar. Að minnsta kosti eyddum
við svo mikkim tíma í að
sprengja Evrópm í loft upp, að
það væri kannski ekki svo af-
leit hugmynd að verja nokkrum
árum til að reyna að lappa svo-
lítið upp á hana . . .
Delaney hló. Ekkert er eins
gott og ótrú eiginkona. sagði
hann, til þess að reka karlmann
út í góðverk.
— Annars get ég tekið á-
kvörðun um það þegar ég kem
til New York, sagði Jack.
— Hvemig ertu staddur fjár-
hagslega? sagði Delaney.
— Ég hef eftirlaunin mín,
sagði Jack. Hundrað og niutíu
dollara á mánuði. Og ég fæ líka
þóknun fyrir það sem ég geri.
Og umboðsmaðurinn minn fékk
mig til þess fyrir stríð að kaupa
fáein hlutabréf og verðbréf,
meðan ég var svo ríkur að ég
vissi ekki aura minna tal. Þau
hafa næstum þrefaldazt í verði.
sagði hann. Ef ég tel þau, ætti
ég að hafa milli hundrað og
hundrað og tuttugu þúsund —
svo ég þarf ekki að svelta.
— Æ. þetta er ömurlegt . . .
Delaney hristi höfuðið dapur á
svip. Við unnum svo vel saman,
þú og ég. Við áttum heiminn.
Það var eins og heppni okkar
ætti sér engin takmörk. En það
var nú ekki eintóm heppni. Við
áttum saman mikið leyndarmál.
Við lugum aldrei hvor að öðrum
og við vissum hvernig við áttum
að vinna saman. Þetta bölvaða
stríð, sagði hann meö rólegri
beizkju. ÖIl stríðsárin hafði ég
tilbúna áætlun handa okkur. Ég
gerði mér í hugarlund að þegar
þú kæmir heim aftur, gætum
við stpfnað saman sjálfstætt
kvikmyndafélag, við tveir, og
sýnt þeim hvernig á að gera
kvikmyndir. Ef þú hefðir komið
heim árið 1945 eins og allir aðrir
með óskaddað andlit, hefði þetta
legið beint við; þeir hefðu rif-
izt um að troða í okkur pening-
um . . .
— Já, sagði Jack. En ég kom
ekki heim með óskaddað andlit
árið 1945.
— Nú gæti ég ekki einu sinni
drifið upp peninga til að kosta
þriggja mínútna auglýsingakvik-
mynd, sagði Delaney og neri
vangann íhugandi.
— Þetta er bara millibilsá-
stand, Maurice. s.agði Jack, og
þú veizt það vel. Það eru marg-
ir sem vi'lja fá þig.
— Já, þökk fyrir. Þeir vilja
fá mig. En þeir setja sín skil-
yrði. Ég á að moða úr þeirra
eigin óþverra. Hann yppti öxl-
um. Jæja, en þetta breytist
sjálfsagt, sagði hann léttum
rómi. Það gerir það alltaf. Og
þegar þar að kemur, þá kem ég
og ræni þér frá því sem þú ert
að gera, hvað svo sem það er,
og þá gerum við fáeinar kvik-
myndir sem gera hina hálfvit-
ana alveg að rusli. Hann brosti.
Þú mátt til að skilja eftir heim-
ilisfang, svo að bréfin mín geti
náð til þín og ég þurfi ekki að
eyða tímanum í að leita þig
uppi. ,
— Það skal ég gera, sagði
Jack. Það var erfitt að koma
upp orðunum. Guð minn góður,
hugsaði hann illur, eftir þessa
spítalavist get ég grenjað yfir
hverju sem er.
— Og ef þig vantar peninga tfl
bráðabirgða . .
Jack hristi höfuðið og horfði
niður í sandinn.
— Jæja, en hvað viltu þá að
ég geri fyrir þig? sagði Delan-
ey.
— Það varst þú sem dróst
mig hingað vestur, sagði Jack.
Ég vil gjaman að þú segir við
mig að það sé tími til kominn
að ég hypji mig aftur.
— Farðu, sagði Délaney
hörkulega. Flýttu þér að fara.
Ég vildi óska að ég gæti farið
með þér. Og dragðu það ekki.
Pakkaðu niður og farðu áf stað
strax í dag. Reyndu að komast
yfir landamærin fyrir miðnætti,
Líttu ekki um öxl. Rödd hans
var biturleg og skerandi, eins og
honum fyndist hann ábyrgur
fvrir því sem komið hafði fyrir
Jack og hina dásamlegu stúlku
sem Carlotta var þegar hann sá
hana fyrst; eins og Jack væri
kristöllun á öllum þeim hættum
og víxlsporum og svikum, sem
hann hefði sjálfur oróið að þola,
verið vitrri að og valdið sjálfur
SKOTTA
**/ *— cr
„Jonni og ég erum hætt að vera saman . . . Hann skilaði mér
aftur öllum gjöfunum mínum“.
Flugsýn hJ. sími 18S23
FLUGSKÓLI
Kennsla fyrir einkaflugpróf — atvinnuflugpróf.
Kennsla í NÆTURFLUGI
YFIRLANDSFLUGI
BLINDFLUGI.
Bókleg kennsla fyrir atvinnuflugpróf byrjar í nóvember
og er dagskóli. — Bókleg námskeið fyrir einkaflugpróf,
vor og haust.
FLUGSYN h.f. sími 18823.
FERÐIZT
MEÐ
LANDSÝN
• Seljum farseðla með flugvélum og
skipum
Greiðsluskilmálar Loftleiða:
• FLOGIÐ STRAX - FARGJALD
GREITT SÍÐAR
• Skipuleggjum hópferðir og ein-
staklingsferðir
REYNIÐ VIÐSKIPTIN
FERÐASKRIFSTOFAN
LA N □ S V N t
TÝSGÖTU 3. SÍMI 22890. — P.O. BOX 465 — REYKJAVfK.
UMBOÐ LOFTLEIÐA.
Auglýsið í Þjóðviljunum