Þjóðviljinn - 22.08.1964, Blaðsíða 12

Tsiombefærmála-
liéaher til Kongo
LEOPOLVILLE 21/8 — Her-
menn úr stjórnarhernum í Kon-
gó náðu í dag bænum Bukavu
í austur Kongó aftur á sitt vald,
eftir mikla orustu. sem kostaði
rúmlega 300 manns lífið. Meðai
fallinna voru sjö Evrópumenn.
Herinn náði borginni aftur á
sitt vald eftir að liðsauki var
sendur til hans frá Leopoldville
á fimmtudag. Gerði þessi liðs-
Ræðismenn
Hinn 23. júlí sl. veitti for-
seti íslands James M. Marsh
lausn frá störfum sem ræðis-
maður fyrir ísland í Phila-
delphia.
Eggerti Agli Guðmundssyni
var hinn 31. júlí veitt viður-
kenning til þess að vera vara-
ræðismaður fyrir Noreg á
Seyðisfirði. Sama dag var Guð-
mundi Karlssyni veitt viður-
kenning til þess að vera vara-
ræðismaður fyrir Bretland á
ísafirði.
auki út um orustuna og urðu
uppreisnarmenn að leggja á
flótta.
Enn hefur ekkert frétzt af
Bandaríkjamönnunum þrem, sem
er saknað síðan bardagar tókust
í borginni á miðvikudag.
Frá Jóhannesarborg berast
þær fréttir, að 40 hvítir mála-
liðar hafi haldið þaðan flugleið-
is til Kongó, þar sem þeir 'eiga
1 að styrkja sveitir Moise
! Tshombe.
Það eru fyrrverandi brezkur
fréttamaður og fyrrum liðsfor-
ingi í flugher Suður-Afríku sem
ráða málaliðana.
Sagt er að málaliðar þessir séu
illa þjálfaðir og verði það þeim
bagalegt að þeir tala ekki
frönsku, en þeir munu fá þokka-
legasta kaup, eða tug þúsundir
kr. á mánuði og farareyri.
í dag lýsti forseti Mali Mobuto
Keita því yfir í Algeirsborg, að
samtök einingar Afríku (OAU)
hefðu meiri rétt til að láta til
sín taka í Kongó, en nokkurt ut-
anaðkomandi veldi.
Keita sagði að erlend afskipti
væru lífshættuleg fyrir Afriku.
Lá við aS stillösarnir fykju
Laugardagur
ágúst
argangur
tölublað.
Norðmenn vara við
kælivökvanum Freon
■ Hingað til hefur kælivökvinn freon mikið verið not-
aður í kælirúmum fiskiskipa og frystihúsa. Hefur það ver-
ið álit manna að hann væri með öllu meinlaus. En í ný-
útkomnu Sjómannablaðinu Víkingi segir frá reynslu Norð-
manna í þessum efnum og bendir allt til þess að full ástæða
sé til að athuga þessi mál með gaumgæfni.
Alþýðubandaiagsráðsteína í
Norðuriandskjördæmi vestra
-Ú>l
■ Sunnudaginn 9. ágúst s.l. var hin árlega ráð-
stefna Alþýðubandalagsins á Norðurlandi vestra
haldið í samkomuhúsinu að Melsgili í Skagafirði.
Mættir voru 22 fulltrúar úr flestum byggðarlögum
kjördæmisins og var Haukur Hafstað, bóndi í Vík,
kjörinn forseti ráðstefnunnar.
Einar Álbertsson frá Siglu-
firði flutti skýrslu um starfsemi
Alþýðubandalagsins í kjördæm-
inu, og Kolbeinn Friðbjarnarson
frá Siglufirði gerði grein fyrir
reikningum og ræddi fjármál
kjördæmablaðsins, Mjölnis.
Ragnar Arnalds, alþingismað-
ur, ræddi um stjórnmálaviðhorf
og starfsemi Alþýðubandalagsins
í kjördæminu. Allmargir tóku
til máls.
Tryggvi Sigurbjamarson, raf-
veitustjóri, flutti erindi um raf-
magnsmál í kjördæminu. Var
síðan gert fúndarhlé, meðan
nefndir störfuðu.
Gerðar voru ályktanir um
skipulagsmál Alþýðubandalags-
Finnlandsheimsókn utan-
rikisráðherra lokið
I gærkvöld Iauk hinni opin-
beru heimsókn Guðmundar f.
Guðmundssonar utanríkisráð-
herra til Finnlands en hún hefur
staðið yfir í fjóra daga. í gær
barst Þjóðviljanum svohljóðandi
Norræit hótel-
skólamát haldið
á Sögu
Norrænt hótelskólamót verður
haldið að Hótel Sögu í Reykja-
vík dagana 24. og 25. ágúst n.k.
Þessi mót eru haldin annað
hvert ár, til skiptis á Norður-
löndunum, var síðast haldið í
Malmö 1962.
Á þessum mótum er rætt um
málefni er skólana varða. lagð-
ar fram og ræddar ýmsar nýj-
ungar á sviði kennslu og
kennslufyrirkomulags, fram-
haldsmenntun o. fl.
Á móti þessu mæta nú 8 full-
trúar frá íslandi, 6 frá Svíþjóð,
5 frá Danmörku, 2 frá Noregi og
1 frá Finnlandi.
Fulltrúar Islands eru þessir:
Tryggvi Þorfinnsson, skólastjóri,
Halldór S. Gröndal, Böðvar
Steinþórsson,, Sigurður B. Grön-
dal. Janus H^ldórsson. Lúðvi'l-
HjA1’-^*ú-roi- TT--5iidiir Tómir
son og ’ ■' Lson.
fréttatilkynning frá utanrikis-
ráðuneytinu um Finnlandsför
ráðherrans:
Guðmundur 1. Guðmundsson
utanríkisráöherra og kona hans
flugu fimmtudag ásamt ssendi-
herra íslands og konu hans til
borgarinnar Kuopio, sem er að-
alborgin f mesta vatnasvæðinu
í miðhluta Finnlands. Lands-
höfðinginn og borgarstjómar-
menn tóku á móti gestunum- á
flugvellinum. Síðan var ekið um
borgina. skoðaðar nýjar fram-
kvæmdir. svo sem borgarleik-
hús, kirkjumunasafn, miklar
trjávinnslustöðvar og verka-
mannabústaðir.
Borgarstjómin bauð til hádeg-
isverðar í hinum víðfræga út-
sýnistumi f Puijo-hlíðinni, sem
er 150 metrum yfir Kallavesi-
vatninu, sem borgin stendur við.
Var síðan siglt á fljótabát um
Kallavesi og nserliggjandi vötn.
Síðari hluta dags átti utanrík-
isráðherra viðtal við blaðamenn
og um kvöldið sátu ráðherra-
hjónin og sendiherrahjónin boð
landshöfðingjans.
Utanríkisráðherrahjónin hafa
í dag dvalizt í Helsingfors. Borg-
arstjórnin bauð til hádegisverð-
ar í ráðhúsinu ásamt um 60
gestum. Heimsóknirmi lýkur í
kvöld með boðj, íslenzku utan-
ríkisráðherrahjónanna. Þau
halda til Stokkhólms á laugar-
dagskvöld.
ins, hagsmunamál kjördæmisins
og útgáfu Mjölnis. í lok fundar-
ins var kjörin blaðstjóm Mjölnis
og héraðsstjóm Alþýðubanda-
lagsins í kjördæminu.
Héraðsstjóm Alþýðubandalags-
ins er þannig skipuð:
Einar Albertsson, Siglufirði
(formaður), Haukur Hafstað, Vík
(varaformaður), Tryggvi Sigur-
bjamarson, Siglufirði (ritari),
Amór Sigurðsson, Siglufirði.
Júlíus Júlíusson Siglufirði, Bagn-
ar Amalds, Siglufirði, Hulda
Sigurbjörnsdóttir, Sauðárkróki,
Þórður Pálsson, Sauðanesi, A-
Hún., Guðmundur Theódórsson,
Blönduósi, Skúli Magnússon,
Hvammstanga og Pálmi Sigurðs-
son, Skagaströnd.
Varamenn í héraðsstjóm:
Benedikt Sigurðsson, Þórodd-
ur Guömundsson, Hannes Bald-
vinsson, Hlöðver Sigurðsson, all-
ir frá Siglufirði, Guðrún Sveins-
dóttir, Sauðárkróki, Ólafur Þor-
steinsson, Hofsósi, Jón Friðriks-
son, Sauðárkróki Jónas Þór Páls-
son Sauðárkróki, Friðjón Guð-
mundsson, Skagaströnd, Bjami
Pálsson, Blönduósi og Bjami
Jónsson, Svertingsstöðum. V.Hún.
Um kl. 15,45 í gærdag var
lögreglan kvödd að nýbygg-
ingunni við hús Sveins Egils-
sonar við Laugaveg vegna
þess að þá var sú hætta yf-
irvofandi að stillasar sem
eru við bygginguna Lauga-
vegsmegin fykju frá húsinu
yfir götuna. Lokaði lögreglan
götunni fyrir allri umferð á
meðan verið var að festa
stillasana við húsið og af-
stýra hættunni.
Þegar atburður þessi átti sér
stað var allhvasst og stóð
mikill trekkur í gegnum
bygginguna sem enn er
gluggalaus. Hins vegar hef-
ur verið klætt með járnplöt-
um utan á stillasana á þeirri
hlið hússins sem veit út að
Laugaveginum og tóku þeir
þess vegna svo mikið á sig að
þeir lyftust alveg frá hús-
inu og var um tíma hætta á
að þeir féllu út yfir götuna.
Brugðið var við og stillasarn-
ir festir vandlega með köðl-
um og vírum við húsið og
tók það verk um hálfa
klukkustund. Kom maður frá
Örygiseftirlitinu á staðinn og
leit eftir því að tryggilega
væri frá öllu gengið. —
(Ljósm. Þjóðv. A. K.).
í París var skýrt frá því, að
franskir útflytjendur mundu á
næstu mánuðum skipa út
350.000 tonnum af hveiti til kín-
verska alþýðulýðveldisins. Verzl-
un milli Frakka og Kínverja
hefur aukizt mjög að undan-
fömu.
Þannig er mál með vexti að
vélstjóri á norsku skipi, sem
vann að viðgerð í kælirúmi þar
sem notað var freon 12 lézt af
gaseitrun. I blaðinu segir að
þetta hafi komið flatt upp á
margan þar sem kælivökvi þessi
hefur hingað til verið tekinn
fram yfir aðra og talinn hættu-
laus til notkunar. v
Rannsóknir fóru fram vegna
þessa slyss i Noregi og því var
tilkynningin gefin út.
HallgTÍmur Jónsson segir um
þetta í Víkingi: ..Mikill fjöldi
íslenzkra fiski- og flutningaskipa
er búinn kælitækjum með freon
kælivökva, svo mun og vera
um mörg frystihúsin. Með hlið-
sjón af áðumefndu slysi. svo og
upplýsingum, sem fram koma í
tilkynningu norska ráðuneytisins,
er ástæða til að vélstjórar séu
almennt vel á verði í þessum
efnum".
Tilkynning norska siglinga-
málaráðuneytisins er svohljóð-
andi:
„Vegna dauðaslyss í norsku
skipi, er yfirvélstjórinn lézt
eftir að hafa unnið í frysti-
rúmi, þar sem andrúmsloftið
hefur að líkindum verið
blandað freon 12, skal vakin
athygli á eftirfarandi: AHar
tegundir af freongasi, geta,
ef sérstaklega stcndur á, eink-
um ef gasið kemur í snert-
ingu við mikinn hita, svo
sem við notkun ,lóðbolta, log-
suðu eða því um Iíkt, klofnað
í mjög citraðar gastegundir.
Skal sérstaklega á það bent,
að hiti frá vindlinsi er alveg
nægilegur til að kljúfa freon-
gasið. Þær gastegundir. sem
fram koma við upphitun á
freon 12, eru clor, phosgen,
flussyre og saltsýrugufa.
Þegar unnið er við freon
kælitæki, verða menn því að
gæta varúðar með reykingar.
notkun lóðbolta, gasloga o.s.
frv. Það má hví alls ekki
vinna að viðgeröum með
slíkum tækjum nema öflug
loftræsting sé viðhöfð.
Sé um mikínn gasleka að
ræöa í kælirúmi, koma gas-
grímur ekki að notum nema
ef til vill stutta stund.
Jafnframt eru menn alvar-
lega minntir á að minnst
tveir menn séu ávallt um
slíka vinnu á afviknum stöð-
um í skipum, svo að maður.
sem kynni að fá skyndilega
vanlíðan, fái samstundis að-
stoð“.
Þjóðviljirm átti í gær tal við
Gunnar Vagnsson, deildarstjóra
í Samgöngumálaráðuneytinu og
hafði hann ekki heyrt um mál
þetta né greinjna í Sjómanna-
blaðinu en vísaði tíðindamanni
á öryggiseftirlitið og þar varð
Þórður Runólfsson fýrir svörum.
Sagði Þórður þetta koma sér
á óvart því þessi kælivökvi
hefði einmitt verið mjög mikið
notaður og álitinn ósaknæmur
með öllu.
'Hann sagði og að öryggis-
eftirlitio myndi án efa kynna
sér mál þetta til hlítar og þá
einkum með hliðsjón af reynslu
Norðmannanna.
Albönsk nefná
í Rúmeníu
VÍN 21/8 — Alþönsk sendi-
nefnd frá flokkl og ríkisstjórn
er komin til Búkarest tiil að
taka þátt í hátíðahöldunum í
tilefni af því, að 20 ár eru nú
liðin síðan Rúmenía var frels-
uð undan oki nazismans.
Stjómmálafréttaritarar benda
á að þetta er í fyrsta skipti
í mörg ár að sendinefndir frá
Kína. Sovétríkjunum, Albaniu
og fleiri alþýðulýðveldum eru
samankomnar við svipað tæki-
færi
Þó æðstu menn flokkanna séu
ekki í þessum sendinefndum er
talið víst, að hugmyndafræðileg-'
ur ágreiningur Kína og Sovét-
ríkjanna verði ræddur.
Heidur sýningu á
listmunum frá Perá
Frú Alda Snæhólm hefur
sett upp að Steinagerði 2 sýn-
ingu á listmunum og listiðn-
aði frá Perú, svo og eigin
listaverkum, gerðum í því
landi.
1 Frúin hefur dvalið í Perú
um fjögurra ára skeið ásamt
manni sinum, Hermanni Ein-
arssyni, sem hefur unnið *þar
að skipulagningu fiskirann-
sókna. Og hafa henni á þess-
um tímum áskotnast ýmsir
gripir sem þama eru sýndir.
Þar á meðal eru tíu fomar
klukkur, liklega fjögurra eða
fimm alda gamlar. skemmti-
legur vitnisburður um list-
menningu Inka. Frú Aalda
sagði að fleiri slíkir gripir
hefðu orðið eftir í Perú. þar
eð sérstaikt leyfi þarf til að
flytja fomlega gripi úr landi,
eins og eðlilegt er, þar eð er-
lendir menn hafa aldrei sem
nú verið jafn fíknir í minjar
um eldri menningarskeið —
áður fyrr var útflutningur á
slíkum hlutum miklu auð-
veldari.
Þá eru á sýningunni ýmsir
gripir, gerðir af indjánskum
handiðnaðarmönnum, sem
líkja mjög eftir fomri form-
hefð. Hér ber mikið á tepp-
um og ábreiðum og gjaman
stefnt saman í þeim sterkum
litum. Ennfremur eru á sýn-
ingunni skinnum klædd borð,
prýdd mynztrum og myndum
sem sóttar eru til skreytjnga
og gioðafræði Inka.
Einn af mununum á Iistsýningu Öldu Snæhólm.
Frú Alda hefur sótt mynd-
listarskóla, fyrst í Istambul
og nú síðar í Lima, og sýnir
einnig fjölda myndir sem hún
hefur gert í því námi og qftu
þær flestar af fjölskrúðugum
gróðri í görðum Limaborgar.
Sýningin er, sem fyrr segir
að Steinagerði 2, og
opin f sji
J