Þjóðviljinn - 26.08.1964, Blaðsíða 6

g SlÐA
ÞJÚÐVILIINN
Viðtal við aðalritara verkamannaflokks Kýpur, Ezechiel
Papaioannou
Eina lausn Kýpurvandans:
ÓSKORAÐ
SJÁLFSTÆÐI
Hver önnur lausn er fyrirfram dœmd

Myndin er af hinu fræga virki Tyrkja á Kýpur, St. Hilarion. Að
því vígi hafa Grikkir á eynni sótt af hinu mesta kappi, en ekki
tekizt að vinna.
Særsti stjómmálaflokkur á
Kýpur er verkalýðsflokkurinn
AKEL, sem kommúnistar stofn-
uðu 1942. Flokkurinn gegndi
forystuhlutverki í þjóðlegu ein-
ingarfylkingunni á Kýpur, en
í henni eru sameinaðir þrir
fjórðu allra íbúa eyjarinnar.
Aðalritari flokksins Ezechiel
Papaioannou. átti eftirfarandi
viðtal um ástandið á Kýpur
við fréttaritara franska blaðs-
ins l’Humanité.
Einhuga þjóð
Papaioannou segir um raun-
verulegt ástand á Kýpur:
Kýpurbúar lifa nú hættuleg-
ustu tíma í allri sögu sinni.
Heimsveldissinnar og þjónar
þeirra nýsoldánamir 1 Tyrk-
landi, neyta allra aðferða til
þess að þvinga ríkisstjóm
Kýpur og þjóðina til að sætta
sig við ,,lausn“ heimsveldis-
sinna á Kýpurdeilunni.
Hin ruddalcga árás, sem
.......... ......... ■■■.... <
Indverjar vilja
sovézk herskip
NÝJU DELHI 24/8 — Indversk
landvarnanefnd sem nú er
stödd í Moskvu að semja um
kaup á sovézkum hergögnum
kannar nú möguleika á því að
fá þar herskip í indverska flot-
ann. tundurspilla, freigátur og
einn kafbát. eftir því sem á-
reiðanlegar heimildir í Nýju
Delhi herma. Fram að þessu
hafa herskipin í indverska
flotanum öll verið brezk að
uppruna. Indverjar eru sagð-
ir hafa séstakan áhuga á að
kaupa kafbát í Sovétríkjunum.
þar sem Pakistan hefur fengið
loforð um kafbát frá Banda-
ríkjunum.
Norrr. rafmagns-
verktakamót sett
í Reykjavík
I fyrradag hófst að Hótel
Sögu mót norrænna rafmagns-
verktaka. Þetta er í fyrsta sinn,
sem slíkt mót er haldið hérlend-
is, en Islendingar hafa tvisvar
áður tekið þátt í mótum raf-
magnsverktaka.
■ Mótið stendur dagana 24.—28.
ágúst og verður ýmislegt rætt á
fundum verktakanna, sem við-
kemur starfi þeirra.
Gísli Jóhannsson formaður
Landssambands íslenzkra raf-
virkjameistara setti mótið í
fyrradag kl. 9 árdegis.
Fulltrúi frá hverju Norður-
landanna fyrir sig töluðu á fund-
inum i fyrrad og talaði Björgvin
Sigurðsson framkvæmdastjóri
Vinnuveitendasambaridsins fyr-
ir Islands hönd.
Fulltrúarnir sátu í fyrradag
boð Jóhanns Hafstein.
tyrkneski flugherinn gerði ný-
lega á eyjuna með flugvélum
úr sveitum NATO er liður í
áætlun heimsvaldasinna að
neyða stjórnina og þjóðina til
að fallast á tillögur Acheson.
Samkvæmt þeim á að breyta
Kýpur í herstöð NATO, þar
sem tyrkneskar hersveitir sitji
árið um kring. en það mundi
leiða til skiptingar Kýpur; það
á að skipta á KýpUr og grískri
ey, sem Tyrkir fái. Hér er um
lausn að ræða. sem er 811
í anda heimsvaldasinna og
mundi skapa miklu verra a-
stand á Kýpur, en Ziirich-sátt-
málinn nokkurn tíma gerði.
Ibúar Kýpur og ríkisstjóm
þeirra hafa skýrt og skorin-
ort lýst því yfir, að ekki komi
, einu sinni til mála að ræða
slíka áætlun.
Eftir þessa yfirlýsingu hóf-
ust hernaðaraðgerðir Tyrkja.
En glæpsamlegar árásir þeirra
veiktu ekki baráttuvilja þjóð-
arinnar og stjómarinnar, en
þvert á móti styrktu hann
mjög. Kýpurbúar standa sam-
eináðri með stjórn sinni en
nokkru sinni fyrr. Þeir eru
ákveðnari í því, að halda or-
ustunni áfram þangað til að sú
stund rennur upp, að Kýpur-
búar hafi raunverulegt frelsi
til þess að taka sjálfir ákvörð-
un um framtíð sína. án nokk-
urar utanaðkomandi íhlutun-
ar.
Heimsfriður í hættu
Er enn hætta á tyrkneskri
innrás. og hvaða afleiðingar
mundi hún hafa bæði fyrir
Kýpur og allan heim?
Tyrkneska stjómin hefur
oft hótað Kýpur með innrás,
og seinustu loftárásir þeirra á
eyjuna, en í þeim fórust fjöl-
margir óbreyttir borgarar. er
dæmi um hug þeirra til inn-
rásar. Ef Tyrkir réðust á Kýp-
ur mundi það hafa hræðilegar
afleiðingar fyrir heimsfriðinn.
Kýpurbúar eru ákveðnir í að
berjast gegn slíkri árás til síð-
asta manns.
Innrás á Kýpur. hvort sem
þar væru Tyrkir, eða ensk •
bandarískir heimsvaldsinnar á
ferð. hlyti næstum því óhjá-
kvæmilega að leiða til styrj-
aldar. sem ómögulegt yrði að
takmarka aðeins við Kýpur.
Hún mundi breiðast út og yrði
afdrifarík um víða veröld.
Sovétríkin vinur Kýpur
Hvað finnst Kýpurbúum um
aðstoð Sovétríkjanna og ann-
arra alþýðulýðvelda?
Kýpurbúar telja að aðstoð
Sovétríkjanna skipti sköpum í
baráttu þeirra fyrir frelsi sínu
Sovétrlkin . og hin alþýðulýð-
--—------------------—-------- <S
Fellibylur skall
á Kiúsjú í Japan
TOKIO 24/8 — Fellibylurinn
Kathy skall í dag á eyna Kjú-
sjú í Japan og varð níu mönn-
um að bana Mörg hús eyði-
lögðust í fárviðrinu.
veldin hafa ævinlega stutt bar-
áttu þjóðarinnar fyrir frelsi.
Það er mest þessum stuðningi
að þakka, að Kýpurbúar hafa
vel staðizt allar kúgunartil-
raunir og baktjaldamakk heims-
veldissinna siðastliðna átta
mánuði.
Siðasta yfirlýsing Sovét-
stjórnarinnar um Kýpur er
trygging fyrir íbúana gegn
hvaða innrás sem vera skal.
Allir Kýpurbúar tóku henni
með sérstökum fögnuði. Sovét-
ríkin og önnur alþýðulýðveldi
eru sannir vinir Kýpurbúa og
bandamenn þeirra í baráttunni
fyrir frelsi. Kýpurbúar eru
einlæglega þakklátir Sovét-
ríkjunum og öðrum alþýðu-
lýðveldum fyrir ákveðna að-
stoð þeirra, Þeir eru þess full-
vissir, að hvað sem gerist muni
þeir sigra í baráttu sinni fyr-
ir fullveldi og sjálfsákvörðun-
arrétti.
Hvaða lausn álítið þér mögu-
lega fyrir vandamál Kýpur,
og hvernig horfa þau mál við?
Það er aðeins ein lausn. sem
Veraldarsagan er ekki
neinn klúbbur sem hægt er
að scgja sig úr eftir vild.
(Sir Alec Douglas-Home)
Þegar mig langar að
Icsa skáldsögu skrifa ég
hana.
(Disraeli)
Hvar er allt fólkið, sagði
bóndinn; — hjákonan var
ekkl á pallinum.
(lsl. málsháttur)
TaUmenn bandarísku
stjórttarinnar, og þá sérstak-
lega utanríkisráðuneytisins.
hafa undanfarið átt í mestu
brösum með að þagga niður
eða gera sem minnst úr
skýrslu, sem CIA, bandaríska
leyniþjónustan, hefur látlð
frá sér fara um ástandið i
Suður-Víctnam. I skýrslunn.
scgir stutt og laggott. og mun
þó ýmsum þykja lítil tíðind-
in, að það sé ,.m.jög vafa-
samt“ að Bandarikin, annað
tveggja mestu hervelda heims,
Kýpurbúar geta sætzt á: Það
er óskorað sjálfstæði, svo
Kýpurbúar geti sjálfir ráðið
framtíð sinni eftir þeirri meg-
inreglu að hver þjóð hafi sjálf
ákvörðunarrétt um eigin mál
■Hver önnur lausn er fyrirfram
dæmd.
Kýpurstjórn ætlar að skjóta
Kýpurdeilunni til næsta aðal-
þings' Sameinuðu þjóðanna og
krefjast afnáms allra takmark-
ana á sjálfstæði eyjarinnar
Það væri í samræmi við sátt-
mála S.Þ. Ef slík ályktun yrði
samþykkt af yfirgnæfandi
meirhluta aðildarríkja S.Þ..
Ekki er vitað með vissu hve
margir hafa verið handteknir.
en aðfaranótt mánudagsins, áð-
ur en mótmælin hófust voru
um 200 framámenn kommún-
ista teknir höndum og fleiri
bættust við í dag. Fjöldi hinna
handteknu mun a.m.k. vera á
sjötta hundrað.
Friðiamlegar aðgerðir
Ætlunin -er að mótmælaað-
geti unnið stríðið gegn skæru-
liðum Víetkong.
Skýrsla þessi var samin
fyrr í ár, en nú hefur verið
birtur úr henni útdráttur. og
eru það ýmsir helztu forystu-
menn leyniþjónustunnar. sem
eru hvataþaenn þess. Sá heit-
ir Williard Matthias, sem
skýrsluna skrifar, og er
hann í utanríkisdeild stofn-
unarinnar. Yfirmenn CIA
hafa lýst sig samþykka nið-
urstöðum hans í öllum meg-
inatriðum.
mundi það hafa úrslitaáhrif til
friðsamlegrar lausnar vanda-
málanna á Kýpur.
Hvað sem enn kann að ger-
ast. munu íbúar Kýpur samt
berjast sleitulaust þar til þeir
verða húbændur lands síns í
raun og veru og geta neytt
réttar síns til þess að ákveða
sjálfir framtíð sína.
Kýpurbúar eru þess fullviss-
ir að þeir muni ganga með
sigur af hólmi, með stuðningi
Sovétríkjanna og annarra al-
býðulýðvelda, með stuðningi
hlutlausra og samstöðu allra
friðelskandi manna.
gerðimar standi í fimm daga
og tekið hefur verið skýrt
fram að þær muni verða frið-
samlegar. Almenningur . hefur
verið hvattur til að safnast
saman fyrir framan stjórnar-
skrifstofur, banka. kauphallir
og kornsölur og halda þar
kyrru fyrir. en forðast hvers
konar uppþot.
Hundrað þúsund
Búizt er við að hundrað þús-
I skýrslunni segir m.a.:
,.Tilraunir til gagnsóknar
misheppnast stöðugt, bæði
vegna þess hvert er eðli
vandamálsins og eins vegna
þess. að þeir er við völdum
tóku af Diem. hafa enn ekki
sýnt nauðsynlega forystuhæfi
ieika. Enn er það mjög vafa-
samt, að yfirleitt sé unnt að
vinna sigur. og ástandið er
undir öllum kringumstæðum
mjög viðkvæmt*.
,,Ef haldið verður áfram
bandarískri aðstoð í stórum
--- Míðvíkudagur 26. ágúst 1984
Benjamin Davis
látinn, 60 ára
NEW YORK 24/8 — Fram-
kvæmdastjóri bandaríska
kommúnistaflokksins. Benja-
min Davis, lézt í New York
í gær, 60 ára gamall. Davis
sem var blökkumaður, hafði
verið einn helzti forystumað-
ur kommúnista lengi og var
einn þeirra tíu lejðtoga flokks-
ins sem leiddur var fyrir rétt
árið 1949 og dæmdur fyrir brot
á hinum svonefndu Smith-
lögum. Hann sat hálft fjórða
ár í fangelsi.
Fjórir Indónesar
felldir í Malasíu
KUALA LUMPUR 24/8 — Fjór-
ir idónesískir skæruliðar féllu
og fjórir menn voru teknir
höndum í viðureign í gær við
Malasíuhermenn skammt frá
Pontian Kechil á Malakkaskaga.
Skæruliðarnir höfðu verið sett-
ir á land á suðvesturströndinni
fyrir viku.
Oifnám herstöðva
USA í Libyu
WASHINGTON 24/8 — Banda-
ríkjastjórn mun ekki taka fulln-
aðarákvörðun ura að leggja nið-
ur herstöð sína í Libyu fyrr en
einhvern tíma á næsta ári, enda
þótt hún hafi þegar fallizt á það
í meginatriðum að kalla heim
herlið sitf þaðan, sagði utan
ríkisráðunéytið í Washington á
laugardag.
und kommúnistar undir for-
ystu formanns þeirra, S. A.
Dange. taki þátt í mótmæla-
aðgerðunum, en flokkurinn
vonast til að miljón annarra
Indverja a.m.k. fari að dæmi
þeirra.
Matvælaskortur
Skortur hefur verið undan-
farið á helztu matvælum í
landinu, þannig bæði á hveiti
og hrís. og hafa komsalar fært
sér neyðina í nyt með því að
hækka verðið. Enn hefur ver-
ið hægt að forðast hungurs-
neyð, en horfumar em slæm-
ar.
stíl og unnt reynist að vama
því að stjórnmálaástandið
versni enn í Suður-Víetnam.
má að minnsta kosti viðhalda
óbreyttu ástandi. Einnig
kemur til greina. að stjórn-
málaþróunin í landinu sjálfu
og breytingar á alþjóðavett-
vangi geti leitt til .einhverrar
lausnar á grundvélli samn-
inga um hlutleysi landsins“,
segir Matthias.
Eins og kunnugt er. hef-
ur de Gaulle, Frakklandsfor-
seti, verið einn helzti tals-
maður þeirrar tillögu, að
Víetnam yrði gert hlutlaust
svæði. Bandaríkjastjórn. með
Johnson forseta og Dean
Rusk, utanríkisráðherra, í
broddi fylkingar. hefur hing-
að til neitað staðfastlega öllu
slíku. CIA hefur lengi verið
nokkurskonar ríki í ríkinu
vestra, og e.t.v. verður þessi
afstaða stofnunarinnar til þess
að stjómmálamenn þar taki
að hugsa betur sitt ráð.
(Eftir Dagbladed í Osló).
Fjöldahandtökur á Indlandi
fyrir ai mótmæla dýrtíðinni
Kommúnistar gangast fyrir mótmælum um allt landið
gegn síhækkandi verðlagi og skorti á lífsnauðsynjum
NÝJU DELHI 24/8 — Mörg hundruð kommúnistar voru
teknir höndum víða á Indlandi í dag og var ástæðan sú
að flokkur þeirra hafði boðað til mótmælaaðgerða um
allt land vegna síhækkandi verðlags og skorts á mat-
vælum.
„Mjög vaíasamt"ai vinna
megi stríiii í S- Vsetnam
Leyniþjónusta Bandaríkjanna örvæntir