Þjóðviljinn - 15.10.1965, Qupperneq 3

FSstudagur 15. október 1965 — ÞJÓBVELJINN — SlÐA 3
Meirihluti Svía hlynntur
norrænu varnarbandalagi
STOKKHÓLjMI 14/10 —< Það kemur fram við skoðana-
könnun, að greinilegur meirihluti sænsku þjóðarinnar er
hlynntur hugmyndinni um vamarbandalag Norðurlanda.
60% þeirra, sem spurðir voru, tóku jákvæða afstöðu, 20%
voru bandalaginu andvígir, en 20% höfðu enn ekki mynd-
að sér skoðun um málið.
Það var í dag, sem þessar
niðurstöður voru birtar, en
Sænska skoðanakönmmin, SIFO,
hefur framkvæmt rannsóknina.
Það er athyglisvert við þetta,
að rannsóknin var framkvæmd
í ágúst — með öðrum orðum
alllöngu áður en hófust umræð-
ur um stofnun norræns varnar-
bandalags.
1.300 manns.
í sambandi við þessa rann-
sókn hafa 1.300 menn verið
spurðir um álit sitt á þessum
Gonguferð um
hrmingeiminn
WASHTNGTON 14/10 —
Bandarískir visindamenn fyr-
irhuga „gönguferð4* f himin-
geimnum í jan. eða febrúar
næsta ár, og er ætlunin að
hún standi í um það bál hálí-
tíma. Frá þessu var skýrt í
gær S aðalstöðvum banda-
rísku geimrannsóknastöðv-
arinuar,
Situr í Póllandi
VARSJÁ 14/10 — Giuseppi
Saragat, forseti ítalíu, kom í
dag í opinbera heimsókn til
Póllands. Með honum eru í
för ráðherra sá er fer með
utanríkisviðskipti, Bemardo
Mattarella, og varautanríkis-
ráðherrann Ferdinando
Storchi.
Gervihnettir enn
MOSKVU OG WASHING-
TON 14/10 Sovézkir vísinda-
menn skutu í dag á loft öðr-
um gerváhnetti sínum af
sömu gerð og Molnija 1.
Bandariskir vísindamenn
skutn einnig gervihnetti á
loft frá Vandenbergstöðinni í
Kalifomíu.
500 spamaðar-
tillögur SAS
STOKKIIÓLMI 14/10 — Karl
Nilsson, forstjóri SAS, stað-
festi það á fimmtudag, að
hagnaður félagsins á síðasta
reikningsári hafi verið nær
600 miljónir króna. Er þetta
álíka mikið og árið áður.
Forstjórinn kvaðst í þessu
sambandi vera bjartsýnn á
framtíðina og skýrði frá því,
að meir en 500 sparnaðartil-
lögur séu nú til athugunar
hjá fyrirtækinu!
EBE tapar
BRUSSEL 14/10 — Verzlun-
arjöfnuður Efnahagsbanda-
’lags Evrópu verður óhagstæð-
ari með hverjum mánuðin-
um, sem líður. Þetta kemur
fram í skýrslu, sem gefin var
út í Brussel í dag. 1 sumar
var um nokkra hríð verzlun-
arjöfnnðurinn hagstæður, en
hefur nú sigið í sama far.
málum; þeir eru úr öllum
landshlutum og valdir meS það
fyrir augum, að niðurstaðan
geti sýnt sem gleggsta mynd af
þjóðarviljanum. Mennirnir voru
spurðir þesarar spurningar:
„Þegar þér hugsið um samvinnu
Svíþjóðar við Noreg og Dan-
mörk, hafið þér þá nokkuð á
móti því, að samvinnan sé auk-
in, svo að hún feli einnig í sér
samvinnu á sviði utanríkis- og
vamarmála?"
Aldurshópar.
Þeim, er spurðir voru, var
skipt í aldursflokka og kom x
ljós, að það voru hinir yngstu,
fólk á aldrinum 15 til 25 ára,
sem mestan áhuga höfðu á því
að komið væri á fót slíku
vamarbandalagi og hér umræð-
ir. Meðal eftirlaunafólks var
hinsvegar allt upp í 30 af hundr.
aði hinna spurðu andvígir hug-
myndinni. Hvað þjóðfélagsað-
Smith svarar
Wilson
SADLISBtTRY 14/10 — Rhódes-
íustjórn varð á fimmtudag sam-
mála um svar það er hún ætlar
að senda við tillögu ensku
stjómarinnar um að önnur
heimsveldislönd taki þátt í við-
ræðunum um framtíð Rhódesíu.
Ian Smith, forsætisráðherra,
skýrði frá þessu eftir fjögurra
klukkustunda ráðuneytisfund,
og kvað svarið mundu sent
Harold Wilson síðar um kvöld-
ið. Hann neitaði hinsvegar að
segja nokkuð um það, hvert
væri inntakið í svari Rhódesíu-
stjórnar.
stöðu snertir kom það í ljós, að
jákvæðasta afstöðu gagnvart
hugmyndinni tóku þeir, sem
voru í því sem félagsfræðing-
arnir nefndu þjóðfélagshóp nr.
1: Þ.e.a.s. fólk með hæstar tekj-
urnar. í þeim hópi voru þrír af
hverjum fjórum hlynntir varn-
arbandalaginu. Einnig var skoð-
anamismunur nokkur eftir
landshlutum: Þannig voru það
menn frá Stokkhólmi og Skáni,
sem hlynntastir voru norrænni
varnarmálasamvinnu.
Stjórnar-
kreppa í
Bonn?
BONN 14/10 — Viðræðurnar
milli Kristilegra demókrata og
Frjálsra demókrata um stjórn-
armyndun í Vestur-Þýzkalandi
virtust á fimmtudagskvöld að
því komnar að fara út um þúf-
ur. Bein orsök erfiðleikanna er
yfirlýsing Ludwig Erharts,
kanzlara, þess efnis, að hann og
flokkur hans geti ekki fallizt á
það, að Frjálsir demókratar fái
að hafa nokkur afskipti af ut-
anríkismálum. Þetta ætti aftur
að hafa það í för með sér, að
Erich Mende, sem er leiðtogi
Frjálsra demókrata, geti ekki á-
fram gegnt ráðherraembætti
sínu, en hann hefur farið með
mál er varða Austur-Þýzkaland,
eða Þjóðverja alla, eins og það
er gjarnan orðað.
Lange viðurkennir
ágreining um Nató
Súkarnó.
Aidit stjórnar
nú aðgerðum
DJAKARTA 14/10 — Málgagn
indónesíska hersins skýrir svo
frá í dag, að það sé D. N. Aidit,
sem stjórni andspyrnunni gegn
indónesíska hernum á Jövu.
Kommúnistaflokkur Indónesíu
telur um þrjár miljónir manns,
og er Aidit leiðtogi hans. Segir
í málgagni hersins,. að Aidit
hafi flogið til Djakarta á Jövu
þann 2. október sl., daginn eftir
að uppreisnartilraunin hafi ver-
ið bæld niður, en sé nú aftur
tekinn til við að skipuleggja ó-
löglega starfsemi.
ÓSLÓ 14/10 — Halvard Lange, I
fyrrverandi utanríkisráðherra
Noregs, lét svo um mælt í Ósló
í dag, að hann héldi að það
væru tómar ágizkanir þegar því
væri haldið fram, að Verka-
mannaflokkurinn væri nú að
skipta um skoðun á þátttökunni
í Atlanzhafsbandalaginu. Lange
viðurkenndi hinsvegar, að á-
greiningur sé um þetta mál inn-
an flokksins.
Það var í viðtali við norsku
fréttastofuna NTB, sem Lange
lét þessi ummæli falla. Þrátt
fyrir viðurkenndan ágreining
um Nató, kvað Lange hann ekki
mundu hafa nein áhrif á stefnu
Verkamannaflokksins og vísaði
í því sambandi til stefnuskrár-
innar fyrir síðustu kosningar.
Ekki kvaðst Lange geta í ná-
inni framtíð komið auga á nokk-
urn betri kost fyrir Norðmenn,
en að halda sig í Nató.
Þá var Lange spurður að
skoðun sinni á blaðafréttum
þess efnis, að viðræður væru
hafnar með Norðmönnum og
Svíum um vamarbandalag.
Lange neitaði því að rík-
isstjómarfulltrúar hefðu átt
nokkrar slíkar viðræður, en við-
urkenndi hinsvegar, að stjóm-
arstofnanir landanna hefðu raett
og kynnt sér málið.
Enskt íhaldsþing
ræðir varnarmál
BRIGHTON 14/10 — Enoch
Powell, sem verða myndi vam-
armálaráðherra í stjóm Ihalds-
flokksins enska, gaf það í skyn
á þingi flokksins í Brighton f
dag, að taka beri til athugun-
ar, hvort ekki skuli fara fram
víðtæk endurskoðun á stefnu
flokksins í varnarmálum. Eink-
um á slík endurskoðun; að dómi
Powells, að .miðast við það að
minnka herkostnað Englendinga
í Afríku og Asíu, en með þvf
mótinu mætti stórbæta efnahag
landsins.
Stjórnarandstaða Portúgals
krefst frjálsra kosninga
Ber Gyðingeþjóð-
in ábyrgðina á
dauða Jesú
Krists?
Kirkjuþing í Bóm
ákveður það senn
RÓMABORG 14/10 — Kirkju-
þingið í Róm hóf í dag atkvæða-
greiðslu um endurskoðaða á-
lyktun um afstöðu rómversk-
kaþólsku kirkjunnar til gyðing-
dómsins og annarra trúarbragða.
Sú grein ályktunarinnar, sem
mestur styr hefur staðið um —
sú sem kveður Gyðingaþjóðina
ekki bera ábyrgð á dauða Jesú
— kiom einnig til atkvæða, en
niðurstaðan verður ekki gerð
kunn, fyrr en rafmagnsheili hef-
ur fengið atkvæðaseðlana til
meðferðar. Það fylgir þó þess-
um fréttum, að jesúítinn August-
in Bea, kardínáli, hafi fengið
mjög góðar undirtektir, er hann
hvatti hina 2.200 þingfulltrúa til
þess að samþykkja ályktunina.
Þrír Frakkar fá
Nóbelsverðlann
í læknisfræði
STOKKHÓLMI 14/10 — Þrír
franskir prófessorar við Pasteur-
stofnunina í París hlutu i dag
Nóbelsverðlaunin í Iæknisfræði.
Mennirnir eru André Lwoff,
Jacques Monod og Francois
Jacob. Þeir hafa unnið saman
í mörg ár og sérhæft sig að
þrem greinum innan líffræði-
rannsóknanna. Rannsóknir þeirra
eru, þcgar stundir líða fram,
sagðar geta haft mikla þýðingu
við Iækningu ýmissa sjúkdóma,
þeirra á meðal krabbameins. —
Verðlaunin nema nú 282.000
sænskum krónum.
LISSABON 14 /10 — Frambjóð-!
endur stjórnarandstöðunnar í
þingkosningum þeim, er fram
eiga að fara í Portúgal þann
7. nóv. n.k., hótuðu þvi í dag
að draga framboð sín til baka,
fái þeir ekki innan þriggja daga
try.ggingu fyrir því, að kosu-
ingarnar verði frjálsar.
Stjómarandstaðan hefur snúið
sér til forsetans, Américo Thom-
az, og farið þess á leit við hann,
að þegar verði aflétt ritskoð-
uninni á blöðum í landinu, svo
og að stjórnarandstaðan fái full-
trúa við talningu atkvæða. Kjósa
skal 130 þingmenn og býður
flokkur Salazars fram jafn-
marga menn,, en stjórnarand-
staðan aðeins 34.
1 orðsendingunni til forsetans
segir m.a., að stjómarandstaðan
hafi ekki getað boðið fram fleiri
menn vegna þess, að hún hafi
ekki átt kost á því að heyja
venjulega stjórnmálabaráttu. t
ávarpi, sem stjórnarandstaðan
hefur birt, er farið fram á sjálf- 1 þingi, nái einhverjir hennar
stjóm til handa nýlendum manná kosningu, að rannsökuð
Portúgala. Þá kveðst stjómar- verði tildrögin að morðinu á
andstaðan munu krefjast þess á • Delgado hershöfðingja.
Óeirðir að kosningum loknum
í Nígeríu
IBADAN 14/10 — Þvi var hald-
ið fram í Ibadan í Vestur-Ní-
geríu í dag. án þess þó að það
fengist opinberlega staðfest, að
60 manns að minnsta kosti hafi
látið líf sitt í óeirðum eftlr
þingkosningar, sem fram fóru
fyrr í vikunni. Jafnframt var
það opinberlega tilkynnt, að
leiðtogi stjórnarandstöðunnar.
Alhaji Adegbenro, hafi verið
handtekinn ásamt tveim af nán-
ustu samstarfsmönnum sínum.
— Það var á mánudag, sem
kosningarnar fóru fram, og
hlaut stjórnarflokkuriim 60" af
94 þingsætum. Stjórnarandstað-
H.K.L: einn af varaforsetum
RithöfunJasamtaka Evrópu
vv
SINGAPORE 14/10 — Súkarno
Indónesíuforseti tilkynnti það í
stuttri útvarpsræðu á fimmtu-
dag, að Súharto hershöfðingi,
sem talið er að sé hinn „sterki
maður“ landsins, hafi verið
skipaður yfirmaður hersins eft-
ir Achmed Yani, sem lét líf sitt
í uppreisnartilrauninni nýl. Sú-
karno minntist ekkert á stjórn-
máladeilumar í landinu í ræðu
sinni, sem stóð aðeins tæpa mín-
útu.
//
Á allsherjarþingi „Rithöfundasamtaka Evrópu“ (COM-
ES) sem staðið hefur yfir í Róm og yfir 200 rithöfund-
ar frá 25 löndum sóttu var Halldór Laxness kjörinn einn
af varaforsetum samtakanna.
Foi’seti samtakanna er sem
fyrr ítalska Ijóðskáldið Giuseppe
Ungaretti, an varaforsetar auk
Halldórs Laxness eru José Luis
Aranguren (Spáni), Tibor Dery
(Ungverjalandi), J. P Sartre
(Fx-akklandi), John Lehmann
(Bretlandi), Alexander Tvard-
ovski (Sovétríkjunum) og Jaros-
lav. Iwaszkiewicz (Póllandi).
Framkvæmdastjóri samtak-
anna er eftir sem áður Gian-
carlo Vigorelli, sem gaf þing-
inu skýrslu um margvísleg störf
COMES frá síðasta þingi og
nefndi þau verkefni sem fyrir
lægju á næsta starfsári.
Það er þá fyrst að haldinn
verður fundur („hringborðsfund-
ur“) í Stokkhólmi um norræn-
ar bókmenntir. 1 nóvember
fundur í Berlín með þýzku rit-
höfundum í „Gruppe 47“. 1 des-
ember verður minnzt á írlandi
aldarafmælis Yeats. Fundur
verður haldinn í Varsjá í maí
um vandamál gagnrýninnar,
annar fundur í Búkarest í sept-
ember. Seminar um ljóðagerð
verður haldið í Tiblis í Grús-
íu á 700 ára afmæli Rustavelis.
Þá er einnig fyrirhugaður
fundur í Mexíkóboi'g um tengsl
COMES við rithöfundasamtök
rómönsku Ameríku og í Addis
Abeba um samband evrópskra
og afrískra rithöfunda.
Að loknum þingstörfum hófst
á vegum samtakanna ráðstefna
í þinghúsinu í Róm um „avant-
gardismann í evi'ópskum bók-
menntum fyrr og nú“.
H. K. L.
an hefur neitað að fallast á
þessi úrslit og segir, að hún
hafi verið svipt 50 þingsætum
með kosningafölsunum.
Frú Peron
fai meiri
vernd
BUENOS AIRES 14/10 — A-
hangendur Perons, fyxrum Arg-
entínuforseta, fóru þess á leit
við argentínsk yfirvöld í gær,
að gripið verði til einhverra að-
gerða til þess að vernda hina
ungu konu Perons, Isabel, en
til áfloga og óláta kom í gær
fyrir utan gistihús það, sem hún
dvelst nú á í Bunos Aires. Fimm
menn hafa verið handteknir
vegna þeirra óspekta. — Frú
Peron mun taka þátt í miklúm
útifundi, sem Peronistar ætla að
halda á sunnudag, til þess að
minnast þess, að tveir áratug-
ir eru þá liðnir frá því Peron
kom til valda.
Enskir kratar eru
sigurstranglegir
LONDON 14/10 — Samkvæmt
niðurstöðum sko ðanakarman ar,
sem birtar voru í dag, hefur
Verkamannaflokkurinn enski nú
meira fylgi með kjósendum en
um langa hríð og flokkurían
hefur ll°/n forskot fram yfir
Ihaldsflokkinn. Það er íhalds-
blaðið „Daily Mail“, sem að
þessari skoðanakönnun stendur.
Færu kosningar fram nú, myndi
Verkamannaflokkurinn sam-
kvæmt þessum tölum fá mik-
inn meirihluta þingmanna, en
eins 7g sakir standa er meiri-
hluti hans aðeins tvö þingsæti.