Þjóðviljinn - 14.09.1966, Blaðsíða 3
Miðvikudagur 14. september 1966 — ÞJÓÐVXLJINN — SIDA J
■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■^■■■■■■■■■■■■■■■■■■•■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■i
Nægjusemi
„■SMdrgimblaðið" birti í gær
lTi forystugrein um „kosn-
ingar í Suður-Vietnam“ og
komst þar svo að orði:
„Kosningar hafa nú farið
fram í Suður-Vietnam í
fyrsta skipti í mörg ár. Þrátt
fyrir hótanir og hefndarverka-
starfsemi kommúnista var
kjörsókn mjög mikil við kosa-
ingamar. Sú staðreynd þýðir
í raun mikinn ósigur fyrir
kommúnista, sem lögðu meg-
ináherzlu á að koma í veg
fyrir kjörsókn. — Það er mi£-
ið spor í framfaraátt í Suður-
Vietnam, að almennar frjálsar
kosningar hafa farið fram þar
x landi og gefur það auknar
vonir um, að þegar fram líða
stundir verði hægt að tryggja
lýðræðisskipulagið í sessi í
þessu landi“.
Þessi stutta forystugrein
„Morgunblaðsins“ er enn eitt
dæmi 'um þá vanþekkingu —
eða/óheiðárleika — sem ein-
kennir skrif blaðsins um allt
sem gerist í Vietnam. Jafnv'il
fyrir kosningarnar vom öll
málsmetandi blöð á vestur-
löndum samdóma um að ekk-
ert mark myndi verða á þeim
takandi; og datt ekki í hug
að búast mætti við að þær
yrðu ,,spor í framfaraátt". Þær
fréttir sem borizt hafa af
„kosningunum“ og hinni
„miklu kjörsókn“ hafa stað-
fest það álit. 1 skeyti frá
fréttaritara brezka borgara-
blaðsins „Observei's" í Saigon
sem dagsett er á laugardag
segir þannig: „Víst er að von-
ir um að þessar kosningar
gætu orðið fyrsta skrefið í
átt til stjórnar óbreyttra borg-
ara sem hefði almennari
stuðning að baki hafa orðið að
engu“. Og síðar í skeytinu
segir fréttaritarinn: „Og hvað
sem líður öllu því tali um að
byggja upp lýðræði í Suður-
Víetnám sem haft er uppi
vegna almenningsálitsins í
Bandaríkjunum, viðurkenna
; bandárískir embættismenn” aT'
frumskilýrði þess að stefna
þeirra nái fram að ganga sé
að hér sé við völd styrk
stjórn“.
Iskeyti frá Sven Öste, sem er
Washingtonfréttaritari blaða
eins og „Dagens Nyheter“ í
Stokkhólmi og „Dagbladets" í
Osló, að loknum „kosningun-
um“ segir að fréttamenn
bæði „New York Times“ og
„Washington Post“ leggi á það
áherzlu í yfirlitsgreinum sín-
um um „kosningarnar“, að
„ekki hafi verið um neinar ■
„lýðræðiskosningar“ að ræða |
eða „frjálsar kosningar“, m.a. :
s. ekki um neinar „kosningar 5
með eða móti kommúnistum“.“ «
„Dagbladet“ hefur þessa fyrir- :
sögn með stóru letri á skeyti [
frá Öste: „Bandarískar frá- :
sagnir af kosningasvikum í Vi- ■
etnam“, og kemur hún vel heim ;
við meginefni skeytisins, en :
Öste segir m.a.: „X beinui ■
sendingu frá fréttamanni út- ;
varpsfélagsins NBC gerðu efa- :
semdir vart við sig, en hann [
sagði í gærkvöld að hann :
hefði orðið var við „stighækk- :
un“ á kosningatölunum: Hefði :
héraðsstjóri fengið að vita að [
kjörsókn hefði verið 50 pró- :
sent, hækkaði hann töluna í ;
60 prósent. Fylkisstjórinn [
hækkaði töluna enn um 10 ■
prósent og í stjómardeildum ;
voru tölurnar svo hækkaðar ;
upp“. I AP-skeyti í „Infor- [
mation" á mánudag segir að ■
„um tíma nam skekkjan í ;
kosningatölunum meira en ■
miljón atkvæðum". Engum :
fréttamanni í Saigon mun [
hafa komið þetta á óvart, •
enda höfðu andstæðingar Sai- ;
gonstjórnarinnar i löngu sagt ;
það fyrir. í síðasta „New :
Statesman" er grein eftir :
Richard West („Kosningar" í :
Saigon — gæsalappirnar segja ;
sína sögu) og þar er haft eft- ;
ir einum leiðtoga búddatrúar- [
manna, Thich Quang Lien: :
„Við hvetjum fólk til að kjósa ;
ekki... Fólkið þekkir ekki [
nöfn neinna frambjóðéndanna. [
Það þekkir engan þeirra svo ■
það er betra að vera heima. ;
Ef lögreglan handtekur fólk s
ekki býst ég við að um 70 [
prósent sitji heima... En ■
stjórnin mun samt hafa nægi- ;
lega mörg atkvæði í kössun- [
um“. Og fréttamaður franska ■
blaðsins „L’Express" í Saigon ;
hefur eftir forseta Stófnun- ;
ar búddatrúarmanna: „Hvers [
vegna ættu menn að vera að ■
óiftaka sig, þar sem kjósend- ■
ur munu hvort sem er verða :
um 80 prósent?" [
Fyrst þannig var búið um [
hnútana. er ekki nein furða ■
að danska blaðið „Informati- :
on“ kemst að þessari niður- ■
stöðu um kosningarnár í for- :
ystugrein . á mánudaginn: :
„Menn verða sannarlega að ■
vera nægjusamir ef þeir telja ;
kjörsóknina v mikinn sigur. :
Okkur er nær að telja kosn- :
ingarnar skrípal|eik, sem ekk- ■
ert á skylt við lýðræði...“ ás. ■
'••■•■•■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■*■■■■■■■■■■■■■■■•
Mertoga þykir hart «3 láta
'kammta sér ferðagjaldeyri
Tekjuþörf Sameinuðu þjóð-
anna hefur aukizt stórum
Ú Þant framkvæmdastjóri
leggur til, að fjárhagsáætlun SÞ
fyrir næsta ár verði hækkuð
um 6.6 miljónir dollara frá
þessu ári, en til ^xess þurfa þátt-
tökuríkin að borga 4,8 miljón-
um dollara meira en í. ár. Búizt
er við, að á næsta ári greiði
þátttökuríkin 286 miljónir doll-
ara til SÞ og sérstofnana þelrra.
Þar við bætast 222 milj. doll-
ara til ýmissa hjálparstofnana
SÞ. Þá eru enn ótaldar þær
fjárhæðir, sem þarf til friðar-
gæzlu á Kýpur og Gaza.
1 allt er ráðgert, að starfs-
menn SÞ verði næstum 7000.
Flest nýju embættin, eða 80
verða við verzlunar- og þróun-
arráðið, UNCTAD. Reiknað er
með, að um 40% útgjalda SÞ
verði á sviði efnahagsmála. fé-
lagsmála og mannréttindamála,
18—19% renni til stjórnunar,
eftir Verwoerd
JÓHANNESARBORG 13/9 —
Balthazar John Vorster, dóms-
málaráðherra Suður-Afríku, var
í dag kjörinn forsætisráðherra
eftir hinn myrta Hendrik Ver-
woerd. Vorster lýsti því þegar
yfir, að hann myndi lialda fram
siimu stefnu og fyrirrennari
hans. Það var Þjóðernissinna1
flokkurinn, sem kaus Vorster til
þessa starfs, og var það „Þjóð-
þingið“ í Höfðaborg, sem það
gerði. Vorster sór síðan embætt-
iseið sinn hinum formlega for-
seta Charles Swart.
Það íylgir þessum fréttum frá
Jóhannesarborg, að fjöldi manns
hafi safnazt saman fyrir utan
þinghúsið og fagnað ákaflega, er
kunn var útnefning Vorsters. Þó
virðast ekki allir jafn hrifnir,
eins og sést af fyrirsögn í einu
blaðinu: „Óheppilegur, en óhjá-
kvæmilegur“. Ekki f ard sögur
af undirtektum blökkumanna,
sem eru þó yfirgnæfandi meiri-
hluti af íbúum landsins. Hin
sjálfstæðu Afríkuríki hafa tek-
ið fregninni um þessa útnefn-
ingu með óró og óánægju, eins
og segir í frétt NTB.
jONDON 13/9 — Hertoginn af
Edinborg, Filipus drottningar-
maður, ' fer í haust í þriggja
vikna ferðalag til Argentínu._
Buckingham-höllin hefur séð á-
stæðu til þess að gefa út opin-
bera tilkynningú þar sem segir,
að hertoginn fái á ferðalaginu
ekki að taka með sér meira en
50 sterlingspund í gjaldeyri, en
bað er sá skammtur sem Verka-
mannaflokksstjórnin hefur nú
með lagasetningu skammtað
enskum ferðamönnum erlendis.
Hertoginn, sem fer til Buenos
Aires þann 25. sept., á að búa
i. brezka sendiráðinu, flugfarið
verður borgað í pundum, þann-
ig að þessi fimmtíu pund ættu
að nægja. sagði talsmaður hirð-
arinnar. Það fylgir þessum
fréltum, að í fyrra mánuði hafi
Edinborgarhertogi, sem mikinn i
áhuga hefur á íþróttum, ákveð- j
ið að hætta við að keppa í póló-
Oði. sem senda átti til Argen-
Mnu í nóvember, og var orsök
Auglýsið í
Þjóðviljanum
þeirrar ákvörðunar áðurgreind-
ar gjaldeyrish«mlur. — Fimm-
tíu pund ensk eru um 6.000
íslenri?ar krónur.
Hershöfðingjar
haSda fund í
Vorster hefur unnið sér sterka
aðstöðu innan Þjóðernissinna-
flokksins undanfarið með því ',ð
verja og mynda þá „öryggis-
löggjöf“ sem hann sjálfur er
einn helztur höfundur að. Vorst-
er héfur verið „dómsmálaráð-
herra“ frá því 1961 og hefur
vakið athygli á sér fyrir ákaf-
an andkommúnisma og andúð á
öllum „frjálslyndum öflum“.
Þrátt fyrir þetta er hann að
sögn fréttaritara Reuters mað-
ur sem „á marga óvini og frek-
ar óttast menn hann en dá“. —
Vorster vakti auk þess athygli
á sér eftir stríð með samúð
sinni með nazistum og andúð
sinni á Bretum.
Sprengja
Frakkar i dag?
PAPEETE, THAITI 13/9 —
Frakkar munu á „morgun
spi-engja nýja kjarnorkusprengju
svo fremi veðurskilyrði verdi
slík að þetta sé talið óhætt. Frá
þessu var skýrt í Papeete í dag
og haft eftir áreiðanlegum heim-
ildum. Að sögn sérfróðra verður
ekki um hreina vetnissprengju
að ræða heldur tilraun sem liður
sé í þróun slíkrar sprengju-
14% til fundahalda, 6% til
stjórnmálastari'semi og til ör-
yggisráðsins, 6% til upplýsinga-
þjónustu, 2% til lögfræðistarfa
og rúmlega lf/o til Allsherjar-
þingsins og neínda þess.
„Of margir f undir"
Þrátt fyrir aðvgranir sérstakr-
ar sparnaðarnefndar Allsherjar-
þingsins, hefur enn gkki verið
gert neitt tíl að stöðva hina
geigvænlegu aukningu funda-
’ halda. Þvert á móti virðast
fundahöld verða meiri á næsta
ári en nokkru sinni’fyrr. Þeg-
ar er búið að gera ráð fyrir svo
miklum fundahöldum, að fjár-
hagsáætluniri hrekkur skammt
til að greiða þau. Sparnaðar-
nefndin leggur til, að mynduð
verði sérstök nefnd til að leggja
línurr.ar í fundahaldi.
Fjárhagsáætlun Ú Þants felur
ekki í sér kostnað við ýmsar
áætlanir, sem reiknað er með,
að Allsherjarþingið og efna-
hags- og félagsmálaráðið geri
á árinu. Þannig er ekki gert ráð
fyrir neinum kostnaði við fyrir-
hugaða sérstofnun fyrir iðn-
þróun, né til aukins ráðstefnu-
húsnæðis í Genf, né til stækk-
unar skrifstofuhúsnæðis í New
■Vork, né til aukinna rannsókna
á virðingu fyrir mannréttind-
um, né til hinnar fyrirhuguðu
alþjóðaráðstefnu um geiminn.
Sífellt fjölgar þeim, sem heim-
sækja aðalstöðvar SÞ í New
Yoi’k. Eru gestir nú orðnir fleiri
en ein miljón á ári. Ú Þánt
bendir á, að það verði erfiðara
og erfiðara að skipuleggja heim-
sóknirnar. Ef aðsóknin eykst
enn, getur orðið tæknilega ð-
framkvæmanlegt að taka á mótl
öllum. Tekjur stofnunarinnar af
gestum eru áætlaðar rúml. 100
þúsund dollarar á næsta ári.
Alþjóðabankinn hefur til-
kynnt, að hreinar tekjur sínar
á reikningsárinu' 1. júli 1965 —
30. júní 1966 hafi numið 143,7
miljónum dollara, sem er 6.6
miljón dollara aukning. Á
-reikningsárinu veitti bankinn
37 lán til 29 landa og að verð-
mæti alls 839,2 milj. dollara.
I S
Gíbraltarþvargið
tekur að aukast
MADRÍD 13/9 — Stjórn Francos
á Spáni mótmælti því harðlega
á þriðjudag, að brezkar herflug-
vélar hefðu flogið yfir spánskt
land- Það var talsmaður utanrík-
isráðuneytisins í Madríd, sem frá
þessu skýrði- Hann lét þess enn-
fremur getið, að orðsending um
málið hefði verið afhent brezka
sendiherranum fyrr um daginn.
— Það var í orðsendingu þann
21. júlí, sem stjóm FrancOs til-
kynnti þeirri brezku það, að hún
myndi ekki framvegis leyfa
brezkúm herflugvélum að fljúga
yfir spánska lofthelgi. Við þetta
sama tækifæri var minnzt á
deilu Breta og Englendinga urr
Gíbraltar.
Arás á forsetanu
og fjérar eigin-
kouur haus
DJAKARTA 13/9 — Súkamc
Ir.dónesíuforseti hvatti á þriðju-
dag hina „fornu vini“ sína eins
og hann nefndi þá til þess að
snúast gegn árásum þeim, er
gerðar væru á hann og hinar
fjórar eiginkonur hans, 'segir í
NTB-frétt frá Djakarta í dag.
Munið, að það eru alþjóðlegir
heimsvaldasinnar, sem reyna að
sá sundrung í raðir vorar, sagði
forsetinn- — Þessi hvatning Sú-
kamós kemur rétt á eftir kröfu
nokkurra áhrifamikilla mennta-
manna um það, að Súkarnó segi
af sér embætti og sé dreginn til
ábyrgðar fyrir svik sín við þjóð-
ina, eins og það er kallað.
NEW DELHI 13/9 — Yfirmaður
Pakistanhers, Yahya Khan, hers-
höfðingi, kom í dag til New
Delhi til þess að ræða við yfir-
piann indverska hersins, Kuma-
ramanglam herjjhöfðingja. Til- j
gangurinn með þessum viðræð-
um hershöfðingjanna er sá að
minnka spennuna milli landanna
tveggja. Allmargir aðrir háttsett-
ir liðsf'oringjar beggja landa eiga ;
að taka þátt í þessum viðræðum,
en þær fára fram á grundvelli
samkomulagsins sem gert var í
Tasjkent.
Veftinqahúsið ASK.UR.
SUÐURLANDSBRAUT 14
býður yður
mjólkurís og AAilk shake
SÍMI 38-550.
Þýzkar og ítalskar
kvenpeysur.
Elfur
Laug^vegi 38.
Skólavörðustig 13.
Snorrabraut 38.
GUESILEGT SÓFASETT
Getum nú selt hin glæsilegu
ú,TNA-sófasett með snúanlegum
stálfótum.
Getum einnig selt þeim, sem
hafa keypt ETNA-sófasett
snúanlega stálfætur.
SKEIFAN
KJÖRGARÐI