Þjóðviljinn - 09.10.1966, Blaðsíða 1

Sunnudagur 9. október 1966 — 31. árgangur — 229. tölublað.
ÞJÚÐVILJINN 8 SÍÐUR í DAG
\
** Q í dag er Þjóðviljinn aðeins 8 síður. Stafar það af því að örðugt
Q reyndist að undirbúa blaðið fyrirfram í síðustu viku vegna eft-
Ö irvinnubanns Prentarafélagsins.
Fímmta hver króna fer i
styrki og niðurgreiðslur
Kosið í nokkruni fé-
lögum til ASÍ-þings
□ í ár nema greiðslur ríkissjóðs til landbúnaðarins 334,6 miljónum
•
króna. Niðurgreiðsla á innlendum landbúnaðarvörum nemur í ár 486,2
miljónum króna. Samtals eru þessar upphæðir 840,8 miljónir króna, en
það er yfir 20% af reksti*argjöldum ríkisins, fimmta hver króna fer í
styrki og niðurgreiðslur vegna landbúnaðarvara.
' Q Greiðslur ríkis-
sjóðs tíl landbúnaðarins
hafa aukizt um tæpar
300 miljónir króna á síð-
ustu fimm árum, hækk-
að um 400-500%! Nið-
urgreiðslur á innlend-
um landbúnaðarvörum
hafa á sama tíma aukizt
um 250 miljónir króna,
eða um það bil tvöfald-
azt. Mest hefur þó aukn-
ingin orðið á útflutnings-
uppbótum, þeirri upp-
hæð sem landsmenn
greiða í neyzlustyrki
handa útlendingum. Sú
upphæð nam 1961 21,1
miljón króna, en verður
í ár 214 miljónir króna
— þar er um hvorki
meira né minna en tí-
földun að ræða á fimm
árum.
Nokkur íélög kusu fulltrúa
sína á ASÍ-þing nú í vikunni
og fer hér á eftir listi yfir þau.
Fulltrúar Verkalýðsfélagsins
Brynju á Þmgeyri eru Guðmund-
ur Friðgeir Magnússon og Ingi
Jónsson til vara.
Verkalýðsfél. Egilsstaðahrepps
kaus Vilhjálm Emilsson og, Vig-
fús Eiríksson til vara.
Verkalýðsfélag Stykkishólms
kaus Einar Karlsson og Erling
Viggósson til vara.
Fulltrúar Verkakveimafélags-
ins Orku á Raufarhöfn eru Hlað-
gerður Oddgeirsdóttir og Kristín
Haralds.dóttir.
Verkamannafélag Raufarhafn-
ar kaus Guðmund Lúðvíksson og
Þorstein Hallsson til vara.
Fulltrúar .lárniðnaðarmannafé-
Iags Árnessýslu eru Guðmundur
Halldórsson og Skúli Magnússon.
Bifreiðastjórafélagið Ökuþór á
Selfossi kaus Kjartan Ögmunds-
son og Ólaf Nikulásson til vara.
Fulltrúar Verkalýðsfél. Vatns-
“leysustrandarhrepps eru Haf-
steinn Snæland og Jón Bjarna-
son.
Fulltrúar Verkalýðsfélags Dal-
vik'ur eru Valdemar Sigtryggs-
son og Jón Pálsson til vara.
Mjólkurf ræðin gafélag íslands
kaus Þórarin Sigmundsson og
Sigurð Runólfsson til vara.
Fulltrúar Bókbindarafélags ís-
lands eru' Grétar Sigurðsson og
Svanur Jóhannesson.
Aðalfulltrúar Samhands mat-
reiðslu- og framreiðslumanna eru
Haraldur Tómasson, Sveinn
Friðfinnsson, Halldóra Valde-
marsdóttir, Jóhanna Aradóttir
og Nanna Einarsdóttir.
Fulltrúar Flugfreyjufélags ís-
lands eru Erla Ágústsdóttir og
Unnur Gunnarsdóttir. Varamenn:
Guðrún Norberg og Johanna
Sigurðardóttir.
MAlFIIIII
SlSÍAIISTA
ILINDARBÆ
reisnar taldi ríkisstjórn-
in það stefnu sína að
binda endi á styrki og
uppbætur vegna ‘at-
vinnuveganna; sjaldan
hefur nokkur stefna ver-
ið svikin jafn greipilega.
Saru Lidman í boði
MFÍK til landsins
Sara Lidman, sænska skáld-
konan ' heimsfræga, er væntan-
leg til íslands seint í þessum
mánuði í boði Menningar- og
friðarsamtaka íslenzkra kvenna.
Sara Lidman er einkum
kunn hér á landi fyrir bók
sína „Sonur minn og ég“, sem
út kom árið 1962 og hlaut mjög
góðar viðtökur. M.a. skrifaði
frá Sigríður Thorlacius um
bókina: „Af fyrri ritverkum
Söru Lidman.var Ijóst, að hún
var góður rithöfundur. J/Ieð
skáldsögunni „Sonur minn og
ég“ hefst hún í hóp ritsnillinga.
Hin óvægna mannlýsing með
kynþáttavandamál Suður-Afr-
íku að sögusviði. verður ó-
gleymanleg".
Sara Lidman ferðaðist Vim
Víetnam á síðasta ári og hélt
síðan marga fyrirlestra um þá
för bæði í Svíþjóð og Noregi.
Auk þess kom hún fram í út-
varpi og sjónvarpi og mörg
viðtöl birtust við hana í blöð-
um. Hún ferðaðist m.a. um þau
landsvæði í Norður-.Víetnam,
sem harðast hafa orðið úti i
loftárásum Bandaríkjamanna
Framhald á 5. síðu.
pamennirmr
æmdir
Q Þessar staðreynd-
ir komu fram í ræðu sem
Gylfi Þ. Gíslason við-
skiptam^laráðh. flutti á
aðalfundi Vérzlunarráðs
íslands. Hins vegar lét
ráðherrann þess ekki
getið að í upphafi við-
Það er nú fastráðið að í
byrjun næsta mánaðár hefj-
ist í París réttarhöld fyrir
alþjóðlegnm dómstól sem
fjalla mun um stríðsglæpi
Bandaríkjamanna í Vietnam.
DómstóIIinn mun í meginat-
riðum fylgja þeim. reglum
sem farið var eftir við Niirn-
berg-réttarhöldin yfir for-
kólfum nazista eftir síðari
heimsstyrjöldina.
Það var brezki nóbels-
verðlaunahafinn Bertrand
Russell lávarður, sem -átti
frumkvæðið að þessum rétt-
arhöldum, en dómstólinn
munu skipa m.a. franski rit-
liöfundurinn Jean-Paul
Sartre, Lazaro Cardenas,
fyrrverandí forseti Mexikós,
brasilski vísindamaðurinn
Josue de Castro, fyrrverandi
forstjóri Matvælastofnunar
SÞ, ítalski mannvinurinn
Danilo Dolci, pólsk-brezki
sagnfræðingurinn Isaac Deut-
scher, bandaríski blökku-
mannaleiðtoginn St<>key Car-
michael og þýzk-sænska leik-
skáldið Peter Weiss.
Mikil gögn verða lögð fyr-
ir dómstólinn um stríðsglæpi
Bandaríkjamanna í Vietnam.
Kunnir vísindamenn munu
m.a. rannsaka verkanir þeirra
eiturefna sem Bandaríkja-
menn nota í Vietnam og um
300 Vietnamar munu bera
vitni fyrir dómstólnum.
Russell lávarður hefur birt
ávarp vegna hinna fyrirhug-
uðu réttarhalda og kemst þar
svo að orði:
„Stjórn Johnsons hefur í
trássi við alþjóðasamninga
sem forseti Bandaríkjanna
hefur undirritað og Banda-
ríkjaþing fullgilt gerzt sek
um stríðsglæpi og glaepi gegn
mannkyninu. Bandarlja-
menn hafa drepið Victnama,
ráðizt á borgir og þorp, beitt
gasi og eitijrefnum, varpað
sprengjum á skóla og sjúkra.
hús — í því skyni að yernda
hagsmuni hins bandaríska
auðvalds.
Ég mælist nú til þess við
karla og konur hvar sem er
í heiminum að lýsa stuðningi
sínum við alþjóðleg stríðs-
glæparéttarhöld þar sem
kveðnir verði upp dómar
samkvæmt þeim vitnisburð-
um og gögnum sem fram
verða lögð um glæpi Banda-
ríkjastjórnar í Vietnam."
Þessi áskorun , Russells
lávarðar hefur fengið góðar
undirtektir viða um heim og
skal þess getið hér t.d. að í
Noregi hafa fjölmargir kunn-
ir menntamenn og stjórn-
málamenn undirritað ávarp-
ið. Má þar nefna rithöfund-
ana Johan Borgen, ' Paal
Brekke og Sigurd Evensmo,
háskólakennarana Carl Ham-
bro, August Lange og Jens
Arup Seip, Trond Hegna,
ritstjóra og þingmann Verka-
ma.nnaflokksins og Hans Hei-
berg leikhússtjóra.
Russell hefur .einnig skrifað
bandarísku þjóðinni „opið
bréf“ vegna réttarhaldanna
og birtist það á 3. síðu Þjóð-
viljans í dag.

Verkalýðshreyfingin í
Vestur-Evrópu andspæn-
is ný-kapitalismanum.
Sunnudaginn 9. október
verður haldinn málfupdur
sósíalista í Lindarbæ. Fund-
urinn hefst kl. 14,39 síð-
degis.
Framsöguerindi: LOFTUR
GUTTORMSSON.
Æ.F
Fjölbreytilegra starf leikvallanna
Tillaga um jboð samþykld I borgarstjórn
oð frumkvœÓi Sigurjóns Björnssonar
Loftur Gutíormsson.

H Á fundi borgarstjórnar s.l. fimmtudag lagði Sigurjón
Björnsson, borgarfulltrúi Aiþýðubandalagsins, til að barna-
'ieimila- og leikvallanefnd borgarinnar yrði falið að athuga
möguleika á að skapa meiri fjölbreytni í aðstöðu til leikja
og starfa barna á leikvöllum borgarinnar. Yrði með því
að því stefnt að ýta undir hwgkvæmni og heilþrigða starfs-
'öngun barnanna m-eð hoiltrm viðfangsefnum.
■ Jafnframt lagði Sig»njön til að barnaheimila- og
.'.eikvallanefnd yrði falið að athuga möguleika á að koma
á stuttum námskeiðum í hjálp í viðlögum ó.fl. fyrir gæzlu-
konur leikvalia-nna.
í framsöguræðu rakti Sigurjón
Björnsson þróun Ieikvallamála
í höfuðborginni og kvað það
hafa átt að vdra hlutverjr leik-
vallanna að létta nokkuð á
mæðrum barnanna að deginum
og tryggja börnum nokkra úti-
vist dag hvern í öruggri gæzlu.
Þróunin hefði hins vegar orfðið
sú, að í mörgurri tilfellum tækju
leikvellir við eðlilegu hlutverki
leikskóla og barnaheimila vegna
skorts á þessum stofnunum.
Sigurjón sagði auðsætt að
fjölga þyrfti mjög leikskólum
m.a. til þess að leikvellimir
gætu gegnt betur sínu hlutverki
en þyrftu ekki að taka við ald-
ursflokkum barna, sem ættu að
vera í leikskólum. Á þessu gæti
þó vafalaust orðið bið, eins og
nú blési í fjármálum borgarinn-
ár. Yrði því að gera ráðstafanir
til að gæzluvistarleikvellirnir
fullnægðu eins^og unnt væri því
uppeldishlutverki sem á þeim
lenti.
Til þess að gegna þessu hlut-
verki eru leikvellirnir alltof fá-
tæklega búnir að leiktækjum og
aðstöðu allri. Fjölga yrði því
leiktækjum og skapa börnunum
betri aðstöðu til leikja og starfa
Framhald á 5. síðu.