Þjóðviljinn - 15.11.1967, Page 3

Ámorgun eiga aö ihefijast á
norska Stórlþinginu um-
ræður um utanríkismál og
veröur stríðið í Vietnam þar
efst á baugi. í umræðunum
á Stórbinginu eftir hásætis-
ræðuna við þingsetningu í
haust bar Ludvig Botnen,
eða verulegur meirihluti þeirra
sem látið hafa í ljós ákveðna
,skoðun vill að Bandaríkja-
menn fari burt frá Vietnam.
Bandaríska Gallup-stofnunin
birtá 1. nóvemtoer niðurstöður
slíkrar athugunar í nokknim
Jöndum. í fjórum löndum,
Svíþjóð, Brasilíu, Finnlandi
og Frakklandi, vildi , mikill
meirihluti allra aðspurðra (79
prósent í Svíþjóð t.d.) að
Bandaríkjamenn færu skilyrð-
islaust frá Vietnam, í tveim-
ur löndum, Bretlandi og Kan-
ada, voru skoðanir meira
1967 að sem, fyrsta * skiptar, en flestir þá á því
átt til samningavið- að Bandaríikjamenn ættu ekk-
varaformaður Vinstri flokks-
ins, annars stærsta stjórnar-
flokksins, fram svohljóðandi
ályktunartillögu af hálfu
fílokks síns: „Stórþingið álykt-
ar i samræmi við ræðu Lyngs
utanríkisráðherra á allsiherjar-
þingi Sameinuðu þjóðanna 4
október
skref i
ræðna og friðar í Vietnam sé
það nauðsynlegt að Bandarík-
in hætti skilyrðislaust loft-
árásum á skotmörk í Norður-
Vietnam. Stórþingið fer þess
á leit við ríkisstjíórnina að
hún komi þessari ályktun á
framfæri við Bandaríkja-
stjórn“. Telja mátt'i að þessi
tillaga ætti vísan^ stuðning
meirihluta Stórþingsins, því
að hún var aðeins staðfesting
á ummælum Lyngs utanríkis-
ert erindi í Vietnam. Ihalds- j
blaðið „Aftenposten" f Osló
birti um sama leyti niður-
stöður sllíkrar athugunar í
Noregil Þar reyndust tveir af
hverjum þremur sem höfðu á-
kveðna skoðun vera fylgjandi
því að Bandaríkjamenn færu
frá Vietnam og( hlutfallslega
jafnmargir voru þeirrar skoð-
unar að Bandaríkin væi-u
árásaraðilinn í stríðinu. Það
er eðlilegt að leiðtogum
Saga til næsta bæjar
ráðherra á allsherjarþinginu
(„Jafnvel án slíkrar vísbend-
ingar (um samningsvilja N-
Vietnams) er það skoðun
norsku stjórnarinnar að stöðv-
un loftárásanna myndi auð-
velda mjög verulega stigþró-
un í átt til samningslausnar1)
og ítrekun á samþykktum
norskra stjómmálaflokka sem
hafa meirihluta á þingi. En
innan Hægri flokksins,
stærsta stjórnarflokksins og
flokks Lyngs utanríkisráð-
herra, voru öfl- sem risu önd-
verð gegn því að norska
stjórnin yrði þannig skuld-
bundin til að segja Banda-
ríkjastjórn fyrir verkum, og
var málið sótt svo fast að
hótað var stjórnarslitum ef
tillögu Botnens væri haldið
til streitu. Fyrir þessari hót-
un guggnuðu forystumenn
Vinstri flokksins; þeir féll-
ust á þá málamiðlun að at-
kvæði yrðu ekki greidd um
tillöguna, heldur hún aðeins
bókuð, og Lyng utanríkisráð-
herra þannig losaður undan
þeirri kvöð að koma skilaboð-
unum til Washington. En fulil-
trúar stjórnarflokkanna í .ut-
anríkismálanéfnd þingsins
hlutu þó að lýsa stuðningi
við það meginatriði tillög-
unnar, að loftárásum yrði
hætt í því skyni að a-uðvelda
samningslausn. Það var ekki
sjálft málið sem um var deilt,
heldur málsmeðferðin.
Svo kann að virðast að deil-
urnar hafi verið um keis-
arans skegg, og sagan af þeim
varla til næsta bæjar. En þær
eru athygllisverðar. Afstaða
norskra íhaldsmanna í þessu
máli, tvíræði þeirra og flökt,
er glöggt dæmi um þann
vanda sem framferði Banda-
ríkjamanna í Vietnam hefur
komið dyggustu fylgismönn-
um þeirra í. Þeir vilja sem
fyrr fyrir hvern mun forðast
að styggja Bandaríkin, en
jafnframt neyðast þeir til að
taka tillit til alrtienningsálits-
ins í löndum sínum. Og fram-
ferði Bandaríkjamanna í Vi-
etnam er þess eðlis, að von-
laust er að halda uppi vörn-
um fyrir það. Jafnvel þótt
.almenningur á vestunlöndum
hafi ekki greiðan aðgang að
öðrum fréttum frá Vietnam
en þeim sem runnar eru und-
an handarjaðri bandarísku
herstjórnarinnar, hefur ekki
verið hægt að dylja hann
þess sem þar er að gerast.
Og það þarf ekki að' fara í
neinar grafgötur með það
hver afstaða almennings f
hinum ýmsu löndum heims er
til stríðsins í Vietnam. Hvar-
vetna sem reynt hefu# verið
að kanna viðhorf f<íks til
stríðsins hefur það sama verið
upp á teningnum. Mikill
norskra íhaldsmanna veitist
erfitt að standa gegn slíkum
þunga almenningsálitsins.
EE
Miðvikudagur 15. nóvember 1967 — ÞJÓÐVXLJINN — SÍÐA J
Dómur yfir Debray
felldur eftir viku
CAMIRI, BOLIVÍU 14/11 — Þegar réttarhöldin yfir hin-
um unga Frakka, Regis Debray hófúst aftur í Camiri í
gær var lesin upp útdráttur sem sagður var úr dagbók
,,Che“ Guevara. Samkvæmt því hafði Guevara fengið
Debray það verkefni að skipuleggja stuðning í Evrópu
við skæruliða í Bólivíu.
1n sérstaka athygli hlýtur
þó afstaða norska Verka-
mannaflokksins að vekja, og
bá ekki hvað sízt hér á landi,
þar sem menn eru væntan-
lega enn minnugir þess hve
miklu sá flokkur réð um það
að ísland varð eitt þriggja
Norðurlanda sem gengu
Bandarikjunum á hönd í At-
lanzbandalaginu. Alla tfð síð-
an hefur norski Verkamanna-
flokkurinn verið óbiiandi mál-
svari Bandaríkjanna — alla ■
tíð þangað til nú. FuXltrúar :
hans í utanríkismálanefnd :
Stórþingsins hafa að vísu ■
fallizt á þá málsmeðferð að ■
tillaga Botnens verði afgreidd ;
án atkvæðagreiðslu, en þeir :
kveða fast að orði í þeirri ð- ■
lyktun sem þeir leggja til að ■
Stórþingið samþykki: „Norsku ■
stjórninni ber að styðja hina :
vaxandi . kröfu um að loft- ■
árásunum á Norður-Vietnam :
verði að hætta, þótt engin ■
vísbending sé um það fyrir- :
fram að stöðvun þeirra muni :
leiða til viðræðna ... Stór- :
bingið gerir ráð fyrir að rík- ■
isstjórnin muni af heilum ■
hugá styðja friðartillögur Ú ■
Þants, að loftárásunum sé :
hætt, að dregið verði úr hern- :
aði í Suður-Vietnam og Þjóð- ■
frelsisfytkingin viðurkennd ■
sem sjálfstæður samningsað- ;
ili“. Ályktunin er studd með :
tilvísun f samþykkt síðasta ■
þings Verkamannaflokksins, :
svohljóðandi: „Ekkert verk- :
efni er brýnna í dag en að ■
koma á friði í Vietnam. Bar- ■
átta Þjóðfrelsisfylkingarinnar :
er þjóðleg og félagsleg upp- :
reisn sem nýtur stuðnings j
alls þorra þjóðarinnar í Viet- ■
nam. Annars vegar berst hún ■
gegn lénsskipulagi, hins vegar :
fyrir bjóðfrelsi. Það er f sam- j
ræmi við grundvallarhug- j
myndir verkalýðshreyfi n gar- j
innar að veita þeim liðsinni j
sem berjast fyrir félagslegu i
réttilæti, hvar svo sem í heim- j
inum baráttan stendur. Verka- j
mnnnaflokkurinn lýsir and- j
stöðu sinni við stefnu Banda- |
ríkjastjórnar í Vietnam. Við l
lýsum- stuðningi okkar við j
bau öfl í Bandaríkjunum sem j
eru andvíg hernaðinum og
fylgjandi bví að úr honum
verði dregið". Það er áhægju-
legt til þess að vita að enn
skuli vera til beir sósíaldemó-
kratar sem ekki h^fa gleymt
upnhafi sínu, sem miða al-
bjóðahyggju sfna við málstað
beirra sem undirokaðir eru,
en ekki hinna sem yfir hiut
þeirra sitja. Enn ánægiulegra
væri að þurfa ekki að leita
langt yfir, skammt frétta af
sfíkri hugsjónatryggð. — ás.
Það sem var lesið úr dagbók-
inni benti einnig til þess að arg-
enftínski listamaðurinn Ciro
Bustos hefði fengið það verkefni
að skipuleggja skæruliðastöðvar
í norðurhluta Argentínu.
Debray og Bustos eru. ákærðir
ásamt með fjórum Bólivíumönn-
um fyrir uppreisn, morð og vopn-
aða árás í sambandi við aðgerðir
skæruliða
Sagt er að dagbókipa hafi ból-
ivsík hernaðaryfirvöld fundið
eftir að Guevara særðist í á-
tökum við herdeild úr bólivíska
hernum, sem síðan varð honum
að bana
Réttarhöldin yfir Debráy fara
fram fyrir herdómstól. Ákær-
andinn, Remberto Iriarte ofursti,
krafðist þess að lesið skyldi úr
dagbókinni, þrátt fyrir það að
réttarhöldunum var eiginlega
lokið í fyrri mánuði.
Síðan viku dómararnir til að
Sektir í Sovét
MOSKVU 14/11 — Sovétstjórnin
skýrði í dag frá því, að sekt.ir
á þau fyrirtæki sem ekki afhendi
vörur sínar j' tæka tíð eða skili
lélegum varningi verði hækkað-
ar.
Ef framleiðandi selur iélega
eða ekki fullunna vöru verður
hann að greiða kaupanda tutt-
ugu prósent af verði vörunnar
í skaðabætur. Sama gildir ef
framieiðandi afgreiðir ekki vör-
urnar á tilsettum tíma.
Einnig er tekið upp nýtt sekta-
j kerfi í flutningakerfinu.
Lelðrétting
1 frétt í Þjóðviljanum á
þriðjudaginn um útafkeyrslu við
Akranes var sagt að ökumað-
urinn' hafi verið grunaður um
ölvun við akstur. Þetta mun
vera á misskilningi byggt, öku-
maðurinn var ódrukkinn, og er
þetta hér með leiðrétt.
kveða upp dóminn,' sem búizt
er við að verði felldur eftir
vikutíma.
f þVí sem lesið var úr dagbók-
inni í gær segir m.a. að Debray
skuli hafa samband við náin
evrópskan vin til að útyega pen-
inga, lyf og útbúnað.
Iriarte ofursti hélt því fram
að þessi umræddi vinur væri
Rálph Schoenmahn, einkaritari
brezka heimspekingsins Bert-
rands Russell.
Schoenmann var um tvo mán-
uði í Camiri áður en hoiium var
vísað úr landi fyrir að reyna að
taka svari Debrays í réttinum.
Þá er látið að því liggjg að
Debray hafi verið sendimaður
milli Guevara og Fidels Castros
forsætisráðherra Kúbu.
Debray sem er 28 ára gamall
hafði beðið um leyfi til að mæta
ekki í réttinum í gær vegna
sárrar taugagigtar, en honum
var skipað að mæta og gefin
kvalastillandi sprauta áður en
réttur var settur.
LOKAÐ
Skrifstofur vorar verða lokaðar í dag (mið-
vikudag) kl. 12—4 vegna jarðarfarar
Ásgeirs Jónssonar.
H.F. EEMSKIPAFÉLAG ÍSLANDS
JUDO-námskeið
fyrir byrjendur hefst 16. nóvember,
lýkur 18. desember. — Æfingar á
mánudögum og fimmtudögum kl.
7.15 síðdegis.
JUDOFÉLAG REYKJAVÍKUR
Kirkjusandi (hús Júpiters & Mars).
Auglýsingasími Þiódviljans 17 500
SAN FRANCISCO 14/11 — 23ja
ára gamall óbreyttur bandarísk-
ur hermaður, Ronald Lockman
var í gærkvöld dæmdur í tveggja
og hálfs árs fangelsi fyrir að
hafa neitað- að fara til Vietnam.
Lockman sem er blökkumað-
ur var einnig rekinn úr hern-
um.
■ Verjandi Lockmans sagði eft-
ir dómsuppkvaðningu að ákærði
ætti heldur að fá að berjast
gegn fátækt i slömmhverfunum
í heimaborg sinni Phliadelphia,
en Vietnömum f Vietnam.
A
f’
EBQBanB D
TILBOÐ VIKUNNAR 14.—20. NÓVEMBER
/v**
10% VERDLÆKKUN Á
Hveiti, Robin Hood, 10 lbs.
Vanillukex frá Esju.
Kínverskt hunang, 8 kg. dk. — 2 teg.
Maggisúpur.
Davre hafragrjón.
Maya Kornflakes
Stabburet ávaxtagrautar.
Rawntrees kakó 1/1 ds.
Molasykur, 1 kassi, 10 kg. kr. 50,00.
Aprikósur 1/2 ds. kr. 18,00.
Lágfreyðandi þvottaefni.
Fylgizt með tilboði .vikunnar.

STAKKAHLÍÐ 17.
<■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■*■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■
Alþyöubandalagsfólk
„Tengjumst tryggðarböndum, tökum saman höndum“
I HLEGARÐI næstkomandi föstudag, en þar verður árshátíð Alþýðubandalags-
manna í Reykjaneskjördæmi haldin. — Allir velkomnir.
SKEMMTIATRIÐI — DANS — KÆTI.
I