Þjóðviljinn - 20.03.1968, Blaðsíða 1

Miðvikudagur 20. marz 1968 — 33. árgangur — 55. tölublað.
Atymnumál Reykvikinga:
Vítavert ábyrgðarleysi hjá
embættismönnum Rvíkur

Höfðu fyrirmæli borgarstjórnar
um tillögugerð í málinu að engu
I I septembermánuði sl. S'amþykkti borgarstjóm Reykja-
víkur að fela borgarhagfræðingi og forsvarsmönnum Ráðn-
ingarstofunnar að gera athugun á atvinnuástandinu í borg-
inni og leggja fram tillögur til úrbótg. Á síðasta borgar-
stjómarfundi — nær hálfu ári eftir samþykkt borgarstjórn-
ar — var upplýst að þessir borgarembættismenn og trún-
aðarmenn .borgarbúa hafa virt fyrirmælin að vettugi og
engar tillö'gur lagt fram til eflingar atvinnu fyrir borgarbúa,
enda þótt skráðir atvinnuleysingjar í Reykjavík hafi verið
á sjötta hundrað talsins langtímum saman í vetur!
Annríki við Reykjavíkurhöfn
í gær hófst vinna af fwllum krafti í Reykjavík og þeim stöð-
um öðrum þar sem verkfall hefur verið undanfarið og var
Þetta ábyrgðarleysi var harð-
lega vatt á fyrrmefndum fumdi,
en þá beindi Guðmundur Vig-
fússon borgarfuHtrúi Alþýðu-
bandalagsins svofeMdri fyrir-
spuim til borgarstjóra:
„Hvenær má vænta tillágna
frá borgarhagfræðimgi og for-
Félagsfundur ÆFR
Næstkomandi fimmtudagskvöld
kl- 8.30 heldur ÆFR félagsfund
að Tjamargötu 20. ,
EFNI:
1. Inntaka nýrra félaga.
2. Þjóðfrelsisbaráttan framund-
an. Ragnar Stefánsson for-
seti ÆF ræðir um hlutverk
ÆF í þeirri baráttu.
borgarUfið að komast í fastar skorður er á daginn Ieið. Við j 3' ^standið í alþjóðahreyfingu
Reykjavíkurhöfn var mikið annríki, enda höfðu stöðvazt hátt | ^indi ojT^vara^fyr”
í tuttugu skip í höfninni á meðan á verkfaiiinu stóð. Er mynd- | irspumum
in hér að ofan tekin við höfnina í gær og sýnir vel að þar ' 4 önrmr mál.
var nóg að gera. — (Ljósm. Þjóðv. A.K.). I Stjóm ÆFR.
Þingmenn Alþýðubandalags og Framsóknar i umrœSum á Alþingi:
ENDURSKOÐUN ALLS HERSTÖÐVA
MÁLSINS ORÐIN BRÝN NAUÐSYN
■ Almennar umræður á Alþingi um herstöðvaimálin hafa spunnizt út af
meðferð á þingsályktunartillögu Alþýðubandalagsins um skipun nefndar
til að rannsaka ýmis atriði hersetunnar. í þeim umræðum hafa Jónas Árna-
son, Magnús Kjartansson og Framsóknarþingmennirnir Magnús Gíslason
og Sigurvin Einarsson lagt áherzlu á nauðsyn þess að Alþingi endurskoði
málið 1 heild. Þjóðin eigi heimtingu á því að skýrt komi fram hverjir’
flokkar þingmenn vilja varanlega hersetu eíns og nú er komið. Emil Jóns-
son utanríkisráðherra lýsti sig fúsan til almennra umræðna um málið.
■ Eysteinn Jónsson lét svo um mælt í gær að málið þyrfti
ýtarlegrar endurskoðunar við miðað. við breytta tíma og
reynslu íslendinga. Samkomulag þyrfti að verða um slíka
endurskoðun „varnarmálanna“. Þó miklu skipti að rann-
saka það sem gert hefði verið, skipti hitt miklu meira máli
hvað gert verður. 1
■® TiUaga
vai\ fyrs-t
4FK
Endurreisnarfundur Æsku-
lýðtsfylkingarinnar í Kópa-
vogi verður haklinn í Þing-
höli á morgun, miðvikudag,
klukkan 8.30.
DAGSKRA:
1. Inntaka nýrra félaga.
2. Stjórnarkjör.
3. I.ög félagsins.
4. önnur mál.
Félagar fjölmennið.
Nefndin.
Alþýðubandal'aigsins
tekin til umræðu á
mánudag og flutti Jónas Árna-
.son ýbarlega framsöguræðu
vegn-a þess að fyrsti flutnings-
maður Ragnar Arnalds er horf-
inn af þingi.
Lýsti Jónas fyrst ákvæðum
stjórnarskTárinnar um slíka
nefndarskipun og vakti sérstaka
athygli á hversu vald slíkra.r
þingnefndar til að afl'a upplýs-
inga væri mikið.
I
★ Háskinn af kjarnavopna-
flugi
Fyrsta rannsókn ar atri ðið er
hvemiig fslendingar geti tryggt
að bandarískar flugvélar búnar
kjamorknsprer gjum fljúgi ekki
um íslenzka lofthelgi og lendi
ekki á íslenzku landi, með hlið-
sjón af þeim atburðum. sem
gerzt hafa í Thule á Grænlandi,
þvert ofan í fyrri yfirlýsingar
Bandaríkj amanna.
Minnti Jónas á, að í þessum
málum hefði ekki verið um neitt
eftirlit að ræða af íslendinga
hálfu. •„Bandiarískar fluigvélar
hlaðnar kjamorkuvopnum gátu
hvað eftir annað verið bún,ar að
leggja hér um leið sína. Hættan
af slíku fluigi gat árum saman
verið búin að vofa yfir okkur
án vitundar íslenzkra stjómar-
valda. Staðreyndirnar hefðu þá
fyrst blasað við okkur þegar slys
hefði orðið eins og í Thule, t.d.
þannig að kjamorkusprengjur
hefðu fallið á Selvogsbankann
éða í Faxaflóann, næsta ná-
grenni Keflavíkurflugvallar, þar
sem eru ein auðugustu fiskimið
okkar. Afleiðingiamiar af hugs-
anlegri spren.gingu af þessum
völdum treysti ég mér ekki til
að útlista. En geislunin ein af
ósprungnum sprengjum hefði
getað orðið til þess, að á þessu
svæði hefði ekki veiðzt annað en
eitraður fiskur um ófyrirsjáan-
lega framtíð".
Jónas sagði að nú hefði heyrzt
að McNamara fyrrverandi her-
málaráðherra Bandaríkjanna
hefði fyrirskipað í því hann lét
af embætti að hætt skyldi slíku
flugi með kjamorkuvopn. En það
hefði líka verið gert eða tilkjmnt
fyrst eftir slysið á Spáni en
brátt hafið aftur. Hershöfðingj-
amir bandarísku myndu illa una
slíku banni. Og í þessum efnum
gætu íslendingar en,gum treyst
nema sjálfum sér og yrðu að
koma sér upp1 traustu eftirliti.
★ Áhrif hersetunnar
Næst ræddi flutningsmaður
hernáms^jónvarpið og þáinn at-
burð að Guðmundur f. Guð-
mundsson sagði á Alþingj ósatt
um möguleika á takmörkun sjón-
varpsstö ðvarinnax, þegar , hann
va,r að afsaka stækkun stöðvar-
innar. Eitt verkefnið sem fyrir-
hugað er í tillögunni er að
kann,a hvaða áhrif dvöl Banda-
ríkjahers í landinu hafi baft á
íslenzkt þjóðlíf, t.d. verði vand-
lega rannsökuð fjármálaspilling-
in sem þrifizt hefur í skjóli her-
setunnar, og reynt að kanna
hvaða áhrif hersetan hefur haft
á uppeldi, hugsunarhátt og tungu-
tak íslenzkrar æsku í nágrenni
herstöðvanna. t>á ræddi Jón,as
það rannsóknarverkefni hvort
herstöðvarnar geti talizt veita
þjóðinni nokkra vörn á ófriðar-
tímum og hvort þær væru ekki
Iíklegri að kalla háskann yfir
þjóðina ef til styrjaldar dregur.
Minnti hann á hvemig gerbreytt
hernaðartækni hefði farið með
röksemdir hemámsflokkanna,
sem þó raunar hefði aldirei ver-
ið hald í. Hér smerti þetta mál
fyrirhugaða endurskoðun her-
námssamningsins. Taldi Jónas að
vinda yrði bráðan bug að þeirfi
endurskoðun.
Loks fjallaði ræðumaður í ýt-
aríegum kafla um fyririhugaðar
áætlanir Atlanzhafsbandalaigsins
um íhiutun í innanríkismál að-
'ildarríkja, en það mál hefur
mjög verið rætt í ríkjum Atlanz-
hafsbandalagsins að undanfömu.
íhlutunarstefn.a Bandaríkjanna
um allan heim, ekki sízt í Ásíu,
Afriku og Suður-Ameríku er
staðreynd. Þar er Víetnammálið
dæmi sem hefur vakið mótmæla-
öldu um allan heim. fhlutunar-
stefna Bandaríkjann,a og Atlanz-
Framhald á 3. síðu.
stöðumanni og stjóm Ráðndng-
ars'tofu Reykjavíkurborgar um
ráðstafanir til eflingar atvinnu
fyrir borgarbúa, svo sem þess-um
aöilum var falið með samþykkt
borgarstjómar frá 21. sept. s.l., ef
athugun leiddi í ljós að slíkt
reyndist oauðsynlegt?“
Borgarstjóri svaraðd með því
að lesa bréf borgarhagfræðings,
Sigfimns Sigurðssonar, þar sem
því er lýst yfir að enigar tillögur
verði gerðar af hálfu nefndra að-
ila, tillögugerð nú sé ótímabær.
Jafnframt rifjaði borgarstjóri upp
tölur aitvinnuieysinigja í Rvíik í
vetur, en 6. febrúar voru þeir
523, 13. febrúar 554, 20. febrúar
563, 27. febrúar 482 og 5 marz
407.
Guðmundur Vigfússon minnti
a að í tillö'gu sinni frá 21. sept-
ember hefði verið gert ráð fyrir
að kosin yrði sérstök neftnd til
athugunar á atvinnuástandinu I
borginni, en íhaldsmeirihlutinn
hefði verið andvígur nefndar-
kosningunni og lagt tii að rann-
sóknin yrði í höndum bongar-
hagfiræðimigs og forsvarsmanna
Ráðningarstoflu Reykjavikurborg-
ai. Þessi breytingartillaga, sagði
Guðmundur, hefði strax vaikið
tortryggni og grun um að setilum-
in væri sú að gera ekkert í mál-
inu — edns og á daginn lfka
kom.
Guðmundur Vigfússon flutti síð-
an tillögu í málinu þess eflnis,
að borgarstjóm ítrekaði fyrri.
samþykkt sína frá 21. september
si. og legði jafnframt áherzlu á
að tillögugerðinmii yrði hraðað.
Eins og við mátti búast soer-
ist fhaldið gegn tiilögu Guð-
mundar og var hún felld með 8
atkvæðum gegn 7 að umræðum
loknum.
Bíll í sjóinn
við Granda
Um fjögurleytið í gærdag varð
það óhapp við Gramdagarð, ná-
lægt skemmu Eimskips, að Volks-
'wagen bíll rann út af og lenti í
sjónum. Bíllinn vó um stund
salt á bakkanum áður en hann
datt út í og tókst ökumanninum
að komast út áður en hann fór
í sjóinn. Ökumaðurinm datt sjálf-
ur í sjóinn er hann var að kom-
ast úr bílnum. en varð ekki
meint af.
Nokkru síðar var Andri Heið-
berg kafari fenginn til aðstoðar
við að ná bílnum upp. Hann
hafði stórskemmzt, en óháppið
v-arð vegna bilunar á hemlum.
Jeppa hvolfdi
á AAiklubraut
'Rétt fyrir hádegið i gær missti
ökumaður jeppa stjóm á farar-
tæki sínu á Miklubraut á móts
við Kringlumýrarbraut, en þar
eru djúpir snjóskomihigar á göt-
unoi. Rann jeppinn út af vegin-
um og hvolfdi með þeirn afleið-
in.gum að farþegi í bílnum skairst
á hendi.
Hvað segja forystumenn verkEýðsfélaganna? - Sjó baksíðu
/