Þjóðviljinn - 12.05.1968, Side 2

2 SIÐA - ÞJÓÐVTXMNN - S™te®ur B. maá 1068.
Jóhann Páll Árnason menntaskólakennari:
Galdraofséknir
BEDFORD
FTRIR BYRÐIHVERJA
LÉTTUR í AKSTRI • RAGKV/EMUR REKSTUR • GÚfl ENDING • ALLAR NÁNARLUPPLÝSINGAR GEfUR
VAU X14AU:- BEDFORD íUMBO ÐIB
Ármúla 3, sími 38 900.
AKUREYRI
Umboðsmaður óskast til að sjá um
dreifingu blaðsins á Akureyri.
Upplýsingar á skrifstofu blaðsins í
síma 17500.
ÞJÓÐVILJINN.
NÝ SENDING
Heklu buxur — Heklu peysur
Stærðir 2 —16.
R. Ó. búðin
Skaftahlíð 28. — Sími 34925.
ÚTBOÐ
Tilboð óskast í að fullgera mæla og stjómlagnir
í kyndistöð Hitaveitu Reykjavíkur við Árbæ.
Útboðsgögn em afhent í skrifstofu vorri gegn
1000,00 króna skilatryggingu.
JNNKAUPASTOFNUN REYKJAVÍKURBORGAR
YONARSTRÆTI 8-SÍMI 18800
KOMMÓÐUR
— teak og eík
Húsgagnaverzlun Axels Eyjólfssonar
orgunblaösins
Morgunblaðið (og í minna
mæli hjáleigur þess úti á landi)
hefur hin síðustu ár stritað við
að temja sér a.m.k á ytra borði
meiri menningarbrag og frjáls-
lyndi en áður fyrr einkenndi
skrif þess. Árangurinn af þess-
ari siðvæðingu er þæði tak-
markaður og fallvaltur. Ekkf
þarf stór áföll til þess að frjáls-
lyndisgríman detti af Morgun-
blaðinu og hin'rétta ásjóna þess
opinberist; þannig geta t.d. nýj.
ar baráttuaðferðir andstæðing-
anna, þótt í smáu sé, rugjað það
svo i rtfmámi, að máJflutningur
þess hrapar í einu vetfangi nið-
ur á sitt fyrra stig. Fyrirbæri
þetta ber ekki að skrifa fyrst
og fremst á reikning einstakra
skriffinna Morgunblaðsins,
heldur á það sér þjóðfélagslegar
rætur. Á blaðamennsku Mbl. er
sem sé sama brotalömin og á
allri hliðstæðri viðleitni ís-
lenzku borgarastéttarinnar.
Hún er enn vanþróuð á öllum
sviðum og sver sig að því leyti
í ætt við .þá þjóðfélagshópa,
sem í Afríku og Asíu hafa verið
kallaðir „luimpenbourgeoásie'*,
en kalla mætti tötraburgeisa á
íslenzku. Allar tilraunir hennar
til að temja sér nútímalegri við-
horf og starfshætti, þótt áber-
andi séu í seinni tíð, byggja á
ótraustum grundvelli, sem
hrunið getur þegar minnst varir.
Tilefnið til þessara hugleið-
inga er æðiskast það, sem und-
anfarna daga hefur heltekið
íhaldsblöðin á Akureyri og í
Reykjavík. Á sumardaginn
fyrsta var svo sem kunnugt er
skipulögð á Akureyri mótmæla-
aðgerð gegn hvoru tveggja,
glæpaverkum Bandaríkja-
manna í Vietnam og þjónkun
Morgunblaðsins við þau. Að-
gerð þessi kom Wað-inu i opna
skjöldu (það „uggði ekki að
sér“, svo notuð séu orð af-
greiðslumanns þess á Akureyri,
Mbl. 27. apríl) og hrinti því 15
— 20 ár aftur í tímamn, eins og
fram kemur af skrifum þess.
Síðan hafa Morgunblaðið og ís-
lendingur farið hamförum gegn
svonefndri „kommúnistasellu"
í M.A. og hið fyrrnefnda hefur
jafnvel í leiðara krafizt að-
gerða af hálfu yfirvaldanna
gegnhenni. Eins ogfram hefur
komið hér í blaðinu, er hér um
að ræða reglulega umræðufundi
og stjórnmál og nútímasögu,
sem sóttir hafa verið af fólki úr
Menntaskólanum, en einnig af
öðrum (og er það’því alger fjar-
stæða, sem íhaldsblöðin halda
fram, að „sellan“ starfi „innan
vébanda“ skólans). Sízt skal
það vefengt, að Morgunblaðið
hafi ástæðu til að amast við
þessari starfsemi: ekkert er
jafn-hættulegt hinni voldugu
forheimskunarvél íhaldsins og
samtök um sjálfstæða skoðana-
myndun, eins og hér er um að
ræða. Við það bætist annað at-
riði. sem reyndar hefur ekki
komið fram í æsingaskrifunum
sjálfum, en staksteinapistill
Morgunblaðsins s.l. þriðjudag
fjallar um það á þann hátt, að
samhengið er öllum Ijóst. Þar
er því fyrst lýst, hvílík „gæfa“
það sé fyrir ísland, að þær rót-
æku stúdentahreyfingar, sem
ná æ meiri áhrifuim í Vestur-
Evrópu, hafi ekki náð fótfestu
hér á landi, og hvatt er til þess
að yfirvöldin og félagssamtök
stúdenta ráði í sameiningu svo
vel fram úr hagsmunamálum
námsfólks, að hér skapist eng-
inn jarðvegur fyrir þær. Sósíal-
istar munu sízt allra letja þess,
að yfirvöldin geri meira fyrir
stúdenta en hingað til, en það
mun ekki nægja til að uppfyllh
ósk Mórgiunblaðsins. Umræddar
£
stúdentahreyfingar eiga rætur
sínar .í sjálfum grundvallarmót-
sögnum kapítalismans, sem á
núverandi þróunarstigi hans
virðast koma harðar niður á
uppvaxandi kynslóð mennta.
manna en flestum öðrum þjóð-
félagshópum Auðvaldsþjóðfé-
lagíð á íslandi getur því engan
veginn verið ónæmt fyrir þess-
um hreyfingum Æsingaskrif
Morgunblaðsins eru hins vegar
nokkur vísbending um, til
hverra ráða flokkur íslenzku
auðmannastéttarinnar mun
grípa gagnvart þeim, ef hann
fær nokkru um ráðið
Allur almenningur er orðinn
óvanur skrifum af því tagi, sem
birzt hafa í Morgunblaðinu og
íslendingi undanfarna daga, og
kann þag að vera nokkur skýr-
inging á því, að þeim hefur
ekíki vemið' mótmælt eáns og á-
stæða væri til. Sér í liaigi ættu
samtök kennara að líta málið
álvarlegum augum. Um fáitt er
meira rætt þessa stundina en
nauðsynlegar umbætur í skóla-
málum; frumskilyrði þess að
nokkru verði hér áorkað, er að
skólunum verði tryggður
vinn,ufiriður fyrir ofsókmurn aft-
urfhalldssömustu afila í þjóðfél.
Tvísýnt einvigi miili Tal og GEigoric
Mikil tvísýna er nú komin i einvígi Tals og Gligoric
í undankeppninni um áskorandaréttinn um heimsmeist-
aratignina í ská'k. Eftir síðustu fréttum var Tal búinn að
ná jöfnu við Gligoric, en hann tók forustuna í upphafi
einvígisins. Að tefldum sex skákum, en í allt tefla þeir
átta skákir, standa’ leikar svo að hvor um sig hefur hlot-
ið þrjá vinninga. Skákirnar sem eftir eru munu þvi skera
úr um hvor þeirra heldur áfram baráttunni um áskor-
andaréttinn. — Við birtum hér tvær skákir frá einvíg-
inu, þá fimmtu og sjöttu:
Bb4t, 4. Bd2 a5, 5. Rc3 0—0,
6. e3 d6, 7. Dc2 Rbd7, 8. a3
BxRc3, 9. BxBc3 De7, 10. Be2
a4, 11. 0—0 b6, 12. Rd2 Bb7,
13. e4 (Að sjálfsögðu hefði
taifíLið orðið fullkomlega jafint
eftir 13. BÍ3). 13. — c5, 14. e5
Re8, 15. f4 cxd4, 16. Bxd4 dxe5,
17. fxe5 Rxe5, 18. Bxb6 Rd6,
19. Bd4 Rf5, 20. Bxe5 Dc5t,
21. Hf2 Dxe5, 22. Rf3 Dc5, 23.
Dc3 Hfd8, 24. Db4 Da7, 25.
5. SKAKIN
Hvítt: Tal. Svart: Gligoric.
1. e4 e5, 2.Rf3 Rc6, 3. Bb5
a6, 4. Ba4 Rf6, 5. 0—0 Be7,
6. Hel b5, 7. Bb3 d6, 8. c3
O—O, 9. h3 h6, 10. d4 He8,
11. Rbd2 Bf8, 12. Rfl Bb7, 13.
Rgr3 Ra5, 14. Bc2 Rc4, 15. a4~
d5, 16. b3 dxe4, 17. Rxe4 RxR,
18. BxRe4, BxBe4, 19. HxBe4
Dd5, 20. Hg4 Ra5, 21. Bxh6
Rxb3, 22. Hbl bxa4, 23. Rxe5
De6! 24. Df3 c5, 25. R*g7. Hér
geirði Tal jafnteflistilboð sem
Gligoric þáði,, Eftir síðasta leik
hvits gat komið 25. •— Bxg7,
26. Dg3 Dh6, 27. Hh4, Df6, 28.
Hf4 og sama sfiiaðan kemur
upp afitur.
6. SKÁKIN
Hvítt: Gligoric. Svart: Tal.
1. d4 Rf6, 2. c4 e6, 3. Rf3
Glioric.
c5 Hab8, 26. Dc3 Hbc8. 27.
Hdl HxHt, 28. BxH Hxc5, 29.
Db4 Bc6. (Svartur gat unnið
umsvifalaus't með 29. — Bxf3
Tal.
og síðan í 30. — Re3).30. Df4
Hd5, 31. Be2 h6, 32. Re5 Ba8,
33. g4 g5, 34. Dc4 Hxe5. (Hvít-
ur gafist upp). ‘
• Leiðrétting
• Nafn stúlku sem hlaut verð-
laun í ritgerðarsamkeppnd um
hægri umferð átti að vera
Kristín Bragadóttir em ekki
Kristín Bogadóttir. Leiðréttist
það hér með.
SÍÐDEGISSKEMMTUN LEIKARA
Um 30 landskunnir leikarar koma fram. — Búningasýning og
atriði úr flestum leikritum vetrarins, bæði frá Þjóðleikhúsinu
og Leikfélagi Reykjavíkur. í dag kl. 3 síðdegis. Miðasala frá kl. 2.
AÐEINS ÞETTA EINA SINN.
Keppni um Noriurlandatit
ilinn í skák byrjar í dag
Úrsilitamótið um titilinn skákmeistari Norðurlanda 1967
til 1969 hefst á Akureyri í dag, 12. maí og stendur
í rúma viku. Verður mótið sett af forseta bæjarstjórnar
Akureyrar, Braga Sigurjónssyni, kl. 13,30 í stóra saln-
um á K.E.A., þar sem allar umferðimar verða tefldár.
Þama keppa Norðmennimir Ragnar Hoen og Paul Sved-
enborg við Norðurlandameistarann 1965 — 1967, Frey-
stein Þorbergssón, um titilinn og veglegan silfurbikar,
gefinn af K.E.A.
Tefld verður tvöföld umferð
og I mótinu verður einn auka-
keppandi frá Akureyri. Reikn-
ast skákir hans ekki í titilmót-
inu, það er þriggja manna mót-
inu, en i fjórkeppninni hafa
allir jafnan rétt til verðlauna,
sem gefin eru af stórfyrirtækj-
um á Akureyri — Slippstöðinni
hf., Ullarverksmiðjum Akur-
eyrar, Amaro hf. og Sana hf.
Keppendur eru: Paiul Sveden-
borg skákmnedstari Noregs 1966
og 1967. Ragnar Hoem, skák-
Trieístari Noregs 1963 og skák-
mieisitari CMóborgar 1967. Frey-
steinn Þorbergsson, skálkmiedstari
Islands 1960, skákmeistari ís-
urianda 1965 og er núverandi
slkiálkimiéiisitaira Norðuriliainds.
Þiessir þrir sikákmedsitarar
hlutu aillir 7% vinndng á Norð-
uriandamótirau í Mangö í Fi'nn-
landá í fyrra.
Júlíus Bogason, sem bodið
var í mótið til aiuikinnar ánægju
fyrir Akureyringa, hefir fjór-
um sdranuim orðdð sikákmeiiS'tari
Norðuriands og þretitán siinnum
skákmeistari Akureyrar.
Skákstjóri ó mótinu verður
Jón Ingámarsson, Akureyri,
skipaður af Skéksambandi ís-
lamds.
— ~k —
Mót þetta ætfci að geta farið
veglega fram og orðið hinum
eriendu gestum og NorðOend-
imgum til upplyftingar og á-
niægju.
Norðurlandabikarinn.