Þjóðviljinn - 14.05.1968, Blaðsíða 12

Er neyðarástand að skapast á
Norðausturlandi vegna hafíss?
Vopnafjörður
Mikið vonleysi heltekur nú
þorpsbua hér í Vopnaíirði efuia
fylltist fjöirðurirun af hafís inn í
fjarðairbotn í morgun, sagði Da-
víð Vigfússon, formaður vérka-
manjnafélagsins, í viðtali við
Þjóðviljann skömmu eftir há-
degi í gaer.
Hér er > hríðarhraglandi ' þessa
stundina og sér skammt út á al-
hvitan fjörðinn — mikill snjór
er hér _um ailt og er náttúran
steindauð í ofanverðri þriðju
viku sumars — heimskauta-
kyrrð ríkir hér yfir plássinu.
Hér er þegar farið að bera á
skorti á lifsnauðsynjum og hef-
ur verið kaartöflulaust í hálfan
mánuð og senn eru á þrotum
aðrar matvörur hér í verzlunum.
Nóg er samt af olíu þessa stund-
ina.
Ófaart er á bílum til Þórs-
hafnar, hvað þá uþp á Hólsfjöil
og eru allir flutningar vonlaus-
ir landleiðinia. Sömu sögu ér að
segja af sjó, en lítil flugvél
kemst hingað frá Akureyri öðru
,hvoru.
Ömurlegajst er þó atvinnuleys-
ið hér í plássinu og engar ■ horf-
ur á öðru en algjöru atvinnu-
leysi næstu vikur. Sumar fjöl-
skyldur hafa slegið sér péninga-
lán á undanfömum vikum að-
eins til brýnustu nauðþurfta og
þær eygja enga lausn aðra en
safna peningaskuldum til þess
að hafa í sig- og á — verkar þetta
ótrúlega lam'andi á andrúms-
loftið héma í plássinu.
Síðan um miðjan desember
hefur ríkt hér atvinnuleysi og
þrjátíu til fjörut/íu verkamenn
hafa látið skrá sig atvinnulausa
síðan í öndverðum marzmánuði,
en engar atvinnuleysisbætur
hafa komið hingað ennþá.
, Næturfrost hafa verið hér
mikil á undanfömum vikum og
hefur lagis verið á allri höfn-
inni í fyrstu og annarri viku
• Margir gera sér ekki
grein fyrir, hvílíkar ógnir
sækja fólkið heim á Norð-
ansturlandi vegna hafíss.
• Algjört atvinnuleysi rík-
ir á bessum stöðum og
staðgreiðslufyrirkomulag er
í viðskiptum þorpsbúa við
verzlanir og er fólkið far-
ið að taka bankalán fyrir
brýnustu lífsnauðsynjum.
• Bændur þurfa að kaupa
bæði hey og fóðurbæti
handa búpeningi og ekkert
lát er á harðindum. Hér
fara á eftir viðtöl við
menn í flestum kauptúnum
og kaupstöðum á Norðaust-
urlé>ndi.
sumars — hefur slíkt ekki skeð
á þessum tím-a síðan 1918.
Hákarlaveiðar hafa alltaf ver-
ið stundaðar héðan frá Vopna-
fi-rði undanfama vetur frá marz
fram í mai — hefur slík veiði
alveg leigið niðri í vebur, emda
hefur ísinin verið úti í firði í
allan vetur og hér fyrir utan.
Blikur komst þó hingað inn ‘sum-
ardaginn fyrsta með eitthvað
af 1-ífsniauðsynjum og Stapafell-
ið með olíu áður en það festist
á Raufarhöfn.
Nei, — hér er mjöig kvíðvæn-
legt ástand framundan, sagð-i
Davíð að lokum.
Bakkafjörður
Undanfamar vikur : hefur
Bakkafjörður verið auður innar-
lega í firðinum, þó að alhvítt
hafi verið til hafsins. Nú hef-
ur fjörðurinn fyllzt af ís og
hríðajrfjúk hefur verið yfir í
dag, sagði Magnús Jóhanmsson,
oddviti Skeggjastaðahrepps í
viðtali við Þjóðviljann í gær.
Hér er steindautt atvinnulíf.
Fé hefur verið á gjöf í allan
vetur og jarðlaust er fyrir áll-
ar skepnur ennþá og svo horfir
enn um sinn. Bsendur eru orðn-
ir heylitlir og sauðburður hefst
næstu daga og má búast við
miklum lambadauða í svona
miklum kuldum.
Undanfama daga' hafa þrír
bátar reynt grásleppunet og ekki
orðið varir við eitt einasta kviik-
indi og virðist fisklaust með
öllu — hafa bátamir misst net-
in undir ísinn núna.
Enginn hefur rétt á atvinnu-
leysisbótum hér af því að vinna
er svo blönduð. — Hafa nokkrir
sótt á vertíð suður.
Stapafellið kom hér með olíu
og nýlega komu til kaúpfél-a'gsins
á. Þórshöfn um 100 tonn af fóð-
u-rbæti, — var því skipað upp
hér — en hin.gað er aðeins fært
fuglinum fljúgamdi — vegurinn
ófær til Þórshafnar og ekkert
skip kemisit hingað imn á Bakka-
fjörð vegna iss. Hér ríkir mik-
ill kvíði um fram-tíðina hjá
fólki, sagði Magnús að lokum.
Þórshöfn
Alhvítt er hér bæði til lands
og sjávar og mikið hefu-r þetta
verið erfiður vetur, sagði Gisli
Pétursson, kaupféíagsstjóri á
Þórshöfn, í viðtali við Þjóðvilj-
ann í gær.
Þetta hefur líka verið óskap-
lega dýr vetur fyrir bænduma
og algjört atvinnuleysi hefur
ríkt á Þórshöfn, enda hiefur
enginn bátur komizt á sjó svo
vikum skiptir. Þrjátíu til fjöru-
tíu verkamenn hafa verið skráð-
ir atvinnulausir í vetur og hef-
ur þeim verið mikil hjálp í at-
vinnuleysisbótunum. Fólkið lifir
ákaflega spart og dæmi eru þó,
að fjölskyldur hafi orðið að tafca
peningalán fyrir brýnustu naiuð-
þurftum.
Hér ríkir staðgreiðslufyrir-
k-omulag í verzlun nema til
bænda.
Nú-na um daginn varð fært
skipum í nokkra daga hingað til
Þórshafnar í ge'gnum ísinn og
Bardögum ai slota s Saigon,
ný sókn að hefjast við Hue?
Bandaríkjamenn segjast hafa lagt nær 11.000 hús í
rúst í Saigon síðan bardagar hófust fyrir 9 dögum
SAIGON 13/5 — Talsmenn bandarísku herstjómarinnar og
Saigonstjómarinnar sögðu í dag að sókn þjóðfrelsi^hersins
í Saigon og nágrenni borgarinnar sem hófst fyrir níu dög-
um hefði nú verið brotin á bak aftur. Jafnframt hafa bor-
izt fréttir sem gefa til kynna að ný sóknarlota kunni að
vera í aðsigi.nálægt Hue nyrzt í Suður-Vietnam.
Talsmenn bandarísku herstj-óm-
arinniar sögðu að þjóðfrelsisher-
rnenn væru niú á hröðu undan-
haldi í Saigon og grenind. Saigt
var að 5.200 þeirra a.m.k. hefðu
verið felldir eða tekmir höndum
þá níu daga sem sófcnarlotan
stóð, hins vegar hefðu Banda-
rfkjamenn og Saigonherinn að-
eiins másst 416 menn faltea —
eða sautján sinnum færri.
Bandaríkjamenn segj-a sjálíir
að um 10.700 hús í Saigon hafi
verið jöfnuð við jörðu, ia.ng flest
þeirra að sjálfsögðu í loftárásum
bandarískra flugvéla á þau hverfi
borgari'nnar þar sem þjóðfrelsis-
herinn hafði komið sér fyrir.
104.000 manns eru sögð hafa
misst heiimili sín og hafa bætzt
í þann stóra hóip manna sem eikiki
á þak yfir höfuðið á sér í Sai-
gon, en eyðilegginigte í borginni
varð enn meiri í fyrri sóknar-
lotu þjóðtfrelsishersins í vetur.
Enn f gær voru háðir harðir
bardagar um hinar mikilvægu
brýr yfir Saiganfljóit og sfcæru-
liðar þjóðfrelsislheirsins unnu
mikið afrek þegar þeim tókst
að sprengja 590 fermetra gat á
brú á þjóðvegireufm við Bien
Hoa, rétt fyrir norðaus'tan höf-
uðborgina, en þar hafla Banda-
rflíjamenn mdfcla herstöð
Þjóðfrelsisherinn skaut í gær-
kvöld úr sprenigjuvörpum sínum
á borgirn Hue sem hvað harð-
ast var barizt um í sóíkn hans
um tunglnýárið í vetur. Haft var
eftir talsmanini henstjómarinnar
í Saigon að þessi skothríd kynni
að vera upphaf að nýju áhlaupi
þjóðfrelsiishersiins á Hue.
Málgagn hersins í Norður-Vi-
etnam hélt þvi fram í dag að
þjóðfr&lsisiherimn hefðd náðmjög
mikilsverðum árangri i hinni
nýju sóknarlotu sinni í Suður-
Vietnam. Hún hefðd enn ednu
sinni sýnt að fjandmenn hans
gsetu hvergi verið óihultir umsdg
í Suður-Vietnam. Svo hlyti að
fara að lofcum að Bandaríkja-
stjóm neyddist til að viðu,rkenna
algeran ósigur sinn í stríðinu.
Verkfdl á Krónprinsinum
Um 40 íslendingar fóru með
Krónprins Friðriki í 2. áætlun-
arferðinni til Kaupmannaháífnar
í sumar og fengu óvænta flug-
ferð seinni helming leiðarnnar,
vegna verkfalls stýrimanna og
loftskeytamanns á skipinu.
Krónprins Friðrik er gerður út
af Sameinaða guflyskipafélaginu
og heldur uppi áætlunarsigling-
um milli Reykj avíkur og Kaup-
mannahafnar með viðkomu í
Færeyjum. Fór skipið frá
Reykjavík sl. laugardag í aðra
ferðina héðan í sumar með um
140 farþegar flestir voru Færey-
ingar, en um 40 íslendingar voru
einnig um borð og ætluðu til
K aupmainnahiafrii ar.
Umboðsmenn Sameináða á fs-
landi er Eimskipafélag íslands,
og blaðafulltrúi þess sagði Þjóð-
viljanum í gær, að stýrimenn og
loftskeytamenn hefðu hiaft á
orði að legj-a niður vinnu vegna
kjaradeilu sem þeir ættu í við
útgerðina. Hins vegar hefði ver-
ið talið að skipverjum væ-ri ekki
heimilt að ganga af skipi annars
staðar en í heimahöfn.
Þessir yftemén-n á skipinu
genigu þó af því morgun í' Fær-
eyjum, og stöðvaðist skipið að
sjálfsögðu af þeim sökum. fs-
lenzku farþegamir voru því sótt-
ir með flugvél frá Kaupm'anna-
höfn og voru þeir væntánlegir
þanigað um miðnætti.
fengum við þá olíu með Stapa-
fellinu og næigar matarbirgðir
eru hér í kaupfélaginu. Þá komst
Dísarfellið inn á Batokaifjörð á
döigunum og þar náðum við
hundrað tonnum aí fóðurbæti
á land.
Við ókum megninu á bílum
hingað til Þórshafnar og þoldi
vegurinn ekki þetta álag og er
nú týndur og tröllum gefinn.
Nú er líka ófært þar að' auki
vegna snjóa. Snjókoma hefur
verið hér síðan á laugardag og
hríðarfjúk er yfir landinu og sér
hvergi í dökkan díl. Hingað
hafa rekizt aðkomumenn að
sunnan og hefur þeim brugðið
í brún að kyinnasit sivona pláss-
um í heimskauitaiham. öllum ber
þeim saman uim, að þeir hafi
ekki gert sér í hugiaiiund, hvað
allt er direpið í dróma — algjört
atvinmuleysi hjá fófl'kteu og nátt-
úran siteindauð.
Og dkkert lát er á harðindun-
uim framundan, sagði kaupféflagis-
stjóriinn. ömuriegt er að horfa
upp á náttúruna svona í þriðju
vifcu sumiars og heáur það ótrú-
lega siterk áhrif á mairun að sjá
hana svona steindauða.
Mikifl. kynsitur aÍE æðarkofllu
hefur faiizt í ísnium og hefur
vargiurinn laigst á hana og far-
foiiglar drepast í hi'önnum. Fólk
hefur verið að henda út í garð-
ana fyrir utan húsiin korni af
naumum forða sínum pg þetta
hverfur eins og dögg fýiir sólu.
Við kaupfólagsmenn hendurn
rusili og soi-pi hér á hauig fyrir
neðan kaupfél-agshúsin og hverf-
ur allt matarkyns á augaforagði
og sýnir þetta hvað þröngt er um
æti í náttúrunim.
Ég fór s.l. sunnudaigsmorgun í
jeppanum út að Sauðanesá og
lagði af stað kfl. sex um morg-
uminn og ók með fram sitrönd-
tani. Ég var mieð kíki með mér.
Það senj ég sá af lifamdi nátt-
úru v-ar1 einn hrafn lenigst úti á
ísnum, sex æðarfugfla ' aðfram-
kornna af huragri og fimm hálf-
dauðar álfltir.
Raufarhöfn
Hér er alhvítt til lands og
sjávar og svo mildlum snjó hlóð
niður í fyrriraótt, að ófært er
málli Kópaskers og Raufarhafnar
og sitja þar nokkrir flutninga-
bílar fastir með vörur, sagði Lár-
us Guðmundsson, kennari í viö-
tali við Þjóðviljann í gær.
Þetta er eins og að hjara á
Norðurpólraum ^enda allar bjarg-
ir bannaðar á sjó og landi, sagði
Lárus enmfremur.
Algjört atvihnuileysi hefur ríkt
hér 1 þorpinu og eru engarhorf-
ur á atvinnu framundan. Þegar
ísiran liónaði frá um daginn, þá
fóru nokkrir þátar á sjó oghafa
la-gt grásleppunei og núna hefur
ísiinn rekið svo hratt aftur að
landd, að tvö hundruð grásleppu-
net eru týnd og tröllum gefin,
undir ís.
Hór er enmfmemur að verða
olíuflaust og nægja birgðír ekki
nemia fram að mánaðamótum.
Hér ríkir staðgreiðsluform á
verzlun og þarf bví að borgaall-
ar nauðsynjar út í hönd og ég
vait ekki, hvemig fólfcið hefði
komizt yfir þetta, ef atvinrauibota
hefði efcki notið.
Er búið að greiða hér um fjög-
atvinnulífinu og eru flest at-
vinnuíbsetur og þetta hefst með
mdkflum spaimaði.
Kvíðvaenflegt er framundan í
atvimuliftaiu og er uflest at-
vinnutæki undte hamrfmum —
eintoum er veigamest allar eign-
ir kaupfélagsdns svo sem verzl-
unarhús, slátuhhús, tvær síldar-
sa.ltanir eins og Borgir og Haf-
silfur og , frystihúsiið brann ' í
vetur — horfir hér til vand-
ræða, ef öfll loaupfélagsrverzlum
leggst niður í þorpinu.
Þá er bvíðivænlegt bjá bænd-
um út uim sivedtir og þurfa þeir
að kauipa ba?ðii fóðurbæti og hey
Framhald á 9. síðu.
Þi’iðjudiagur 14. maí 1968 — 33. árgaingur — 96. tölublað.
Þeir eru að velta því fyrir sýr hvað skyrturnar í glugganum eru
inargar.
Getraun fyrir karlmenn!
★ í Herrahúsinu. við Aðalstræti stendur yfir nýstárleg getraun.
Fjölmörgum skyrtum hefur verið raðað í einn útstillingarglugg-
ann og eiga menn að gizka á hve margar skyrtur eru í
glugganum.-
~k Getraunaseðlar fást inni í verzlunihni og er skrifað á þá
nafn, heimilisfang og „áætlað magn“ þ.e. hve skyrturnar eru
margar.
★ Sá sem kemst næst tölunni fær í verðlann karlmanhaföt,
önnur verðlaun eru peysa og þriðju verðlaun skyrta. Get-
raunaseðlarnir verða opnaðir um mánaðamót að viðstöddum
fulltrúa borgarfógeta.
Umferðagetraun
tryggingafélaga
, Tryggingafélögin hafa efnt til
getraunar um umferðarmái, þar
sem eru 14 spurningar. ÖHum
cr heimil þátttaka, en vinning-
urinn, hý Fiat-bifreið, verður
dreginn út 10. júní n.k.
Fnamkvæmdíiraefnd hægri um-
ferðar og Umíerðamefnd Reyfcja-
víkur hafa haft riána samvinnu
við ýmsa aðila til undirbúntags
hægri umferðar, sem í gildiverð-
ur hér á laradi 26. maí n.k. Með-
afl þeirra aðila, sem loitað hcfur
verið tdl, eru bifrieiðatryggiragia-
félögin í Reykjavík. Til sam-
starfs í þessu skyni, skipuðu fé-
lcgin sérstaka nefnd og að henni
standa niíu tryggiragafélög, sem
hafa með bifreiðatryggiragar að
gera.
Tryggingafélögin hafa gefið út
leiðbeiningar fyrir ökumeran og
nefnist sá basMingur „Heilræði í
hægiri umferð“ og tÉ örvuraar á
því, að fólk lesi þá bækliraga um
umferðarmál, sem þvf eru sendir
um þessar mundir, hafla þau á-
kveðið að eflna til getraunar á
meðal almiennirags um umferðar-
mál.
Heilræði í hægri umferð
i Eins og getið hefur verið í
(réttum, mun Umferða,mefnd
Reykjavflcur gefa út sénstaikt rit
um umferð í Reykj-avík eftir
breytínguna. Riti þessu verður
dreift í stóru upplagi í Reykja-
vík og nágrenni. I því er að
firana sérstök heilræði uim hhægri
umfei'ð.
1 bæklinigi þessum er að ftaraa
margvíslegar upplýsinigar um
hægri umferð og er hann prýdd-
ui' möi-gum sikýringainriyndum.
Getraun tryggingafélaganna.
Tryggtaigafélögunum er það
mikið áhugiamál að allir lands-
menin kynni sér hinar nýju um-
ferðarreglur, s©m í gildi verða
um og efltir H-daginn 26. maí
n.k. Til þess að ðriva aflimemm-
ing til þess, hafa trygginigafélög-
in ákveðið að setja af stað sér-
staka getra-un um umferðanmál.
Hún heflur verið neflnd „örugg
umferðarbreyttag“. I henni eru
14 spumingar, siem aflmeraniingi
gefst kostur á að svara. Auglýs-
ing um getraunina er birt á bls.
5 í Þjóðviljanum, en lausnir verð-
ur að póstleggja strax, era 10.
júrai n.k. verður dregið umvirain-
inginn úr réttum svörum, era
hann er ný bifreið „FI.AT-CO-
UPE“.
Tryggimgafélögin vilja taka
það fram að svör við þiessum
14 spumiragum er hægt að firana
í þeim bæklingum, sem sendir
hafa verið út til altmennings að
undarafömu.
Stokkseyrarbátar
öfluðu vel í vetur
Stokkseyri, 13/5 — Héðan réru á
vertíðimni í vetur 3 bátar og
ferilgu þeir samtals miedri afla
en 4 bétar sem réru á vertíðinni
í fyrra eða 1654,6 tonm nú á
rnóti 1519,6 tonnum í fyrra.
Fékkst megnið af aflanum núna
í aprfl því framan af var ver-
tíðin léleg.
Afllahæstur þessara þriiggja
báta var Pétur Jónsson með 556,2
tonn, þá kom Hótaisiteiinin með
554,4 tonn og loks Bjami Ólafs-
son með 544,0 tonn. Hæstur há-
setahlutur er hinsvegar á Hólm-
steini eða 100.536,00 kr. auk 1200
króna á mánuði í fæðispenicnga.
Er þetta hæsti hásetahlutur á
vertíð hér til þessa.
Bátamir eru raú afllir hættír
og fara þeir á hurraarveiðar. Tveir
45 torana bátar eru í smíðuim í
Stykkishóflmi og eiga þedr að
vera tilbúnir fyi'ir næ-stu vertíð.
— B. S.
(