Þjóðviljinn - 22.09.1968, Blaðsíða 3

Sunmudagur 22. september 1968 — WÓÐVILJINN — SlÐA j
m
©Vs&l
kvHkmyndlp
Flótti Hannibals
&"'/ "" " " '"™, ' " >■ '"tf ''rvs&
Hún er fimmtán ára, frá Ceyl-
on, vegur fjögur tonn og heitir
Aidia. hún leifcur aðalkvenhlut-
verkið Lucy í nýjustu mynd
Michæl Winners og unir sér
veiL Og hvers vegnia ekki. Hún
hefur fjögra tonna karlkyns fé-
laga sem veitir henni samveru
og siðferðilegan stuðnimg, kivik-
myndamennirnir sprauta á hana
hlýju vatmi úr slangium í rign-
iogaratriðum, hún er þurrkuð
með heitum blásurum, hún faar
mikið af ferskjum, eplum, heyi
og sykri og um nætur sefur
hún við sérstök náttljós fyrir

Leikstjórinn Jirí Menzel í hlutverki linudansarans.
Tékknesk sumarsaga
„Svona sutmur eru, mór erfið”
segir Amtonín Dura eigandi
baðstaðar og sundkenmari þar.
Vinir hans tveir, ábóti Rooh og
major Hugo, eru eins og ætíð
á sömu skoðun. Eins og ætíð
þegar um smáatriði er að ræða.
Það rignir, þeir drekka rauð-
vín cig ræða sarnan syfjuliega
og svolítið háfleygir, og líta
hdnn þriflega kropp fi-ú Kata-
rinu Durovás ginndarauga, að
eiginmannimum undanteknum.
— Þá keimur hið óvænta inn
í h'f þeirra. Amostek línudans-
ari og töframaður birtist í
hrörfegum húsvagni ásamt
hinni ómótetæðilegu fylgikonu
öninu og list siinni (,,sem er
frambærileg og á hrós skilið“,
eins og major Hugo kemst að
orði, og hittir naglann á hö£-
uðdð). Þau setjast að á torgi
scmábæjarinsi Knokovy Vairy
(sem heitir svo í skáldsögu
Vladislav Vancura sem myndin
er byggð á (Kaiiovy Vary =
Karlsbað)). Vinimir þrír fara
aildr úr jafnvæigi. Hin fagra
heillandi Anna tckur þá ailla
heldur betur í karpihúsið. Og
frú Kaitarinu opinberast töfira-
miáttur meistara Amosteks.
Þebtía garist á ofsafenginn hátt
og vesalings línudansarinn verð-
ur óttasileginn.
Spauigsöm sumarsaiga, vafa-
laust skrifuð þegar vei lá á
höfundinum. Jirí Menzel, sem
fékik Oscarsverðlaunin fynr
beztu erlendu mýndina -í
Bandaríkjunum, hefúr tekið
myndina á sérstakiiega næman
og kátlegan hátt. Hann leikur
einnig hlutverk trúðsdns Arn-
ostekis. í þassairi mynd tekst
honum að veTja saman hæðnis-
ádeilu, mannlegum skiílningi og
suimarljóði. Allt er þetta leik-
ur í dráttum hins dasmigerða
smóbsejaa-; ást og þjáninig blossa
upp sem frávik í hviersdaigsleík-
ainum. Hið smáa heidur áfram
að vera simátt, þótt það sé blás-
ið upp. Þetta er þó fyrst og
fremst óhemju skemnltileg
mynd. Af og tii sér miaður
flöktandi loga í þessum litllu
sálum og lok myndarinnar hef ja
sig ytfir hið smáa og aurnkun-
arverða þegar famndileikaram-
ir tveir haida burt í ólhrjálieg-
um húsvagni sínuim, jafn ó-
snortin og jafn samstillt og
fynr. — Þetta or list Jiní Men-
zeis. —
„Ég veit eklki hvers konar
myndir óg vildi heizt gera.
Góðar myndir auðvitað. Ég vil
ekiki sýna sjálllfan mig. I sann-
leika saigt þá finn ég ekJd
innra með mér nedna speki, sem
ég ætti að geta sett fram. Ég
hef heidiur ekiki þann metnað
og þamn vilja sem þarf til þess
að gera lærdómsríkar og heirn-
s-pekilegar kvikmyndir. Ég trúi
þvi að minnsta kosti ekki, að
unnt sé að keinna mönnunum
eitt eða neitt. Elf tii vill getur
maður haft ýmis áhrif á þá.
Maður getur sagt þeim einfalda
hluti ótal sinnum, en það eitt
hefur áhrif sem þeir sjá sjálf-
ir og geta myndað sér eigin
skoðanir um“ (Jirí Menzel).
(Úr Cáechosiovak Life).
Jarl Kulle
„Bóksaliirun sem hætti að baða
sig“, neflnist fyrsta mynriin er
hinn þekkti sænski leikari Jarl
Kulie stjómar. Hún er byggð
á saimnefndri sögu Fritioí Nils-
son. Kúille loikiur einnig í
myndimni.
. --
fíla sem viljia ekki sofa I
myrkri.
Kvikmyndin fjallar um stríðs-
fanga að nafnd Hannibajl Brooks.
Hann hefur verið settur til að-
stoðar fíliagæzlumanndnum í
dýragarði M ún chen -borgar.
Þegiar dýragarðurinn varður
fyrir loftárás ákveður Brooks
að leysa fílinn Lucy og flýja
með hjálp henmar yfdr í Aust-
urríki og þaðan til Sviss. Á leið
sinni yfir Alpana tekst þeim
að vaidia meiri usla í þýzu har-
sveitunum heldur en hinir ó-
reyndu skæruliðar þar hafa
megnað.
Þessi mynd- er viðamesta
verkefni brezka leikstjórans
Miohael Winners til þessa. Und-
irbúninigurinn krafðist mikillar
nákvæmni og vandamálin voru
mörig: Flutminigur á tveim fjög-
uirra tonrna fílum yfir Alpafjöll,
steypa þurfti eimvagni með sjö
vögnum hlöðnum skriðdrekum
ofan í fljót, sprengjia í loft
upp hoila bílaiest úti á þjóðvegi,
velta landamærakofa tvöþúsund
fet niður fjailshlíð óg breyba
heilum þorpum í Bayern og
Austuirríki í það horf sem var
á stríðsárunum.
Michael Winner er 32 ára og
befur fen'gizt við kvikmynda-
gerð í áratug. Hann byrj aði á
glæpa- og hryllingsmyndum en
gerði siðan myndir um Rock
and RoU-unglinga. Árið 1963
gerði hann The System (sýnd í
Háskólabíói) og frá því hafa
myndir þans vakið mikla at-
hygli, t.d. The Jokers, sem val-
in var bezta gamanmyndin í
Bietlandi 1967. Hún fjaliar um
tvo uniga menn sem stela
brezku konumgsdjásnunum úr
Tower of London.
Snemm-a á þessu ári var frum-
sýnd myndin I’ll Never Forget
What’s ’isname og fékk hún af-
bragðs viðtökur. Hún segir frá
unigum manni, Oliver Reed, sem
hleypur úr starfi sínu og yfir-
gefur konu og börn í leit að
„hinu sanna, einfalda lífi“, en
allt fer öðruvísi en hann hafði
ætlað. „Það sem myndin segir
m.a. er að vilji maður vera
ánægður og höndla hiamingj-
una þá verður maður að reynia’’
það í eigin umihveríi, það þýðir
ekki að hlaupast.á brott“, segir
Winner. Fjöldi úrvalsleikara er
í myndinni og má þar nefn-a
Orson Welles í stóru hlutverki
sem auðjöfurinn Joniathan Lute.
•jffW jK 'fU

Hannibal Brooks (Oliver Reed) og Aida spjalla saman.
Ljót lýsing
Titticut Follies er 87 mínútna
heimillidarmynd, sem með röð
ógleymaniegra atvika sýnir
fraim á, að Bridgewater ríkis-
haalið fyrir geðbilaða afbrota-
menn í Massachúsetts í Banda-
ríkjunum er víti, þar sem hin-
ir sjúbu geta adeins orðið enn
verri. Myndavél höfundarins
Frederick Wiseman fylgist m,oð
því, hvernig verðimir æsa
menn upp í aigjöran tryliing
svo að þeir berja veggi kleí-
anna sem þeir losna aidred úr,
hvernig nýkomnir sjúklingar
eru mdskunnarlaust berháttaðir,
hvemig umgur sjúkiingur sór-
bdður um að verða sendur aftur
í fangelsi vegna þess að hon-
um versni aðeins á hæiinu,
hvemig geðlasknir giefur fyrir-
skipun uim að troða mat oílan
í mann og reykir svo vindling,
djistandi öslcuna rótt við trekt-
ima sem leiðir fæðuna niður í
maga sjúMingsins.
Myndin var sýnd um nolck-
um tíma í New York, og Wise-
man tókst að vekja reiði al-
mennings edns og hann ætJaði
sér. En síðan hefur ekki annað
gerzt en að hún hefur vakið
heiftúðlega lögfræðidiedlu um
það, hvoirt nokkum tíma flram-
ar skuli leyfa almennar sýning-
ar á myindinni. Ríkisstjórn
Massachusetts, forstöðumaði’jr
hsólisins og aðrir hafá höfðað
máll tii af afstýra þivi að Wise-
man sými hana ndkkurs staðar.
Ákiaeran er aðailega byglgð á
þeim rötoum, að Wiseman hafi
brotið samkomiuiag við þá og
vaðið inn í einkalif sjúkling-
anna. Elf ríldð vinnur málið
verða sennilega önnur ríki að
beygja sig undir þann dóm. —
1 eirau atriðinu játar kynferð-
isafbrotamaður að hafá átt mök
við dóttur sáma. I öðrum éru
nokfcrir sjúkiinganna sýndir
svo greiniiega að auðvélt væri
að þekkja þá aftur. Samkvæimt
opinbeium vitnásburði geðiækn-
is hælisdns hefur a.m.k. einm
þessara manná verið látinn
Úr Titticut Follies.
Höfundurinn Frederick Wise-
man.
laus, en hann gæti fengið áfail
aftur ef hann kæmist að því
að hann væri þammig til sýnds
almenndnigi. öllu þessu svarar
Wisemann í vömum sínutn
gegn ákærumni, að eiinikiaMfer
reglur ednstaMingsdns verðd að
víkja fyrir rétti almennings á
að fá að vita sannieikanmi um
ásitandið á spítaianum. Hann
treystir á ákvæði srtj ómarskrár-
innar um ritfrelsd og málfrelsd.
„Það er augdjóst að rnaður
hefur samia rétt til þess að taka
myndir í Bridigewater-hæilimu
eins og að taka myndir af um-
ferðarslysi úti á götu“, segir
Wiseman. „Ríkið hefur haldið
einkalifsréttinum á lofti til þess
að dylja eigiin óskir um að eikki
sé verið að hnýsast í máiefni
þess.“ Samt sem áður viður-
kennir, Wiesamian að þótt hamn
hann hafi fengið skriflleg leyíi
flró rúmlega 100 sjúkiinguim,
þá hafi hann ekki fengið þau
fná öllum í myndinnd. Og auð-
vitað er taisverð ástæða tái að
Framihiald á 9. sáðu.
<