Þjóðviljinn - 31.10.1968, Qupperneq 3

Etanmibuidiagiiir 31. otetóibar 1968 — ÞJÖÐVIUnSTN — SÍÐA J
Sovézki geimíarinn Beregovoj
lenti heill á húíi í gærmorgun
MOSKVU 30/10 — Georgí Béregovoj ofursti lauk í morgun
geimferð sinni með Sojuz-3. Hann er 47 ára og elztur geim-
fara til þessa. Þetta er í fyrsta sinn í átján mánuði að Sov-
étmenn setja mannað geimfar á loft. Sojuz-3 lenti í fallhlíf
á sléttum Síberíu.
Sovétmemi gerðu átján mánaða
hlé á mönnuðum geimförum eft-
ix að Komarof fórst í lendingu
í .geimskipiniu Sojuz-l í fyrra, en
failhlífairútbúnaður þess bilaði.
. Beregovoj fór 61 ferð umihverf-
is hnöttinn. Ekki er enn vitað
hvert nýnæmi var í ferð hans, en
aJlavega er það reiknað sem lið-
ur í undirbúningi tunglferða.
Fyrstu tvo daga geimferðarinnar
stýrðj Beregovoj skipd sínu til
„stefnumóta“ við mannlausa
geimfarið Sojuz-2, sem skotið var
á loft á föstudag og tekið niður
á jörðu 48 stundum á undian Soj-
uz-3. Sú spurninig hefur vatenað
í Moskvu hvort ætlundn hafi ver-
ið að tengja geimföirin saman, en
ekki getað orðið af því af ein-
hverj um' ófyrirsj á anlegum orsök-
um. Aðrir telja hinsvegar að í
þessari tilraun hafi verið áform-
að að pró-fa áreiðanleik og stjórn-
hæfni Sojuz-3 áður en reynt verð-
ur að tengja siíkt gedmfar við
annað.
Lendingin gekk sem fyrr seg-
ir mjöig vel. Hemlunareldflaugar
voru settar í gang þegar flogið
var siðast yfir Atlanzhaf í nánd
við Afríku og varu þær að verki
í 145 sek. Beregovoj er sagðux við
beztu heilsu, en hann er elztur
þeirra mannia sem hingað til hafa
farið í geimferðir. Beregovoj var
áður tilraunafhiigmaður og flug-
hetja úr stríðinu.
Bandaríkjamenn hlutu Nobels-
verðlaun í eðlis- og efnafræði
STOKKHÓLMI 30/10
ákveðið að veita Lars Onsager, bandarísfcum ríkisborgara
norskrar ættar, Nóbelsverðlaun í efnafræði og öðrum Banda-
ríkjamanni, Luis W. Alvarez, nóbelsverðlaun í eðlisfræði.
Lars Onisagier er 65 ára ‘ gam-
afltt, fæddur í Osiió, en nú próföss-
or í efhafræði við Yale-hásteóíLa í
new Háven. Hann fær verðlaun-
Landvarnaráðherra-
fundurinn í Moskvu
MOSKVU 30/10, — Lokið er í Moskvu tveggja daga fundi
landvamaiiáðherra Varsj árbandalagsríkj a og er til þess tek-
ið að fulltrúar Rúmeníu og Tékkóslóvakíu voru mœttir. Var
samþykkt á fundinum að efla bandalagið.
Rúmenía móteniælti innrásinni
i Tékteóslóvialkíu og viar um te'ma
jafiwei búizt við innnás 1 landið
og stofnaiðar sjálfboðaliðasveitir.
Eni gagnrýni Rúmena hefur verið
dempuð upp á síðteastið og hefur
Ceaucescu forsieiti ítreteað trúnað
Landsfundurinn
FramháLd af 1. síðu.
Lindaxbæ niðri. Á sunnudags-
tevöldið verður svo haldin sam-
teoma að Hótel Borg, er Alþýðu-
bandalagsfélögin í Reykjavík og
Kópavogi gangast fyrir. Verður
það lokahóf landsfundarins.
Eins og áður hefur verið frá
skýrt hér í blaðinu bafði Alþýðu-
bandalagsfélagið í Reykjavík
þann hátt á að það kaus enga af
meðlimum framkvæmdiastjórn.ar
eða varamönnum í henni á lands-
fundihn, en þeir hafa allir full
réttindi á landsfundinum nema
ekki atkvæðisrétt. Eru 14 aðal- og
varamenn í fnamkvæmdastjóm í
Reykjavíteurfélagmu en aRs eru
15 menn í framkvæmdastjóm og
6 varametm. Sami háttur mun
einnig hafa verið á hafður í
Kópavogi.
Spurningar og svör
Spurt var á fundinum, bvort
Alþýðubandalagið myndi taka við
útgáfu Þjóðviljans af Sósíalista-
floktemim, en Haralöur sagði, að
enigar ákvarðanir hefðu enn ver-
ið tétenar um blaðaútgáfu á veg-
um Alþýðubandalagsins^ þótt
nokkuð hafi verið um þao mál
rætt. Þá kvað Haraldur ekkert
hafa verið rætt um að Alþýðu-
bandalagið tækj við eignum Sósí-
alistaflokksins. ef hann yrði lagð-
yr niður og ALþýðubandalagið
gert að stjómmálaflokki.
Þá var Haraldur að því spurð-
Ur, hvort í lagauppkastimu væri
gert ráð fyrir stofnun sérstakra
æskulýðssamtafca inn.an Alþýðu-
, bandalagsins, hvað bann það ekki
vera, en í lögum væri heldur eng-
in ákvæði um að svo skuli ekki
gart.
Að lokum var Haraldur að því
spurður, hvort Hannibal Valdd-
marssón, formaður Alþýðubanda-
lagsins, myndi sitja landsfundinn.
Kvaðst Haraldur ekkert geta ym
það sagt. Hannibal "hefðd ekkert
tilkynnt bandalaginu um það.
Hins vogar hefðu Hannibal og
Bjöm Jónsson æte'ð verið boðað-
ir á fundi framkvæmdanefndar
Alþýðubandalagsins, þótt þeir
hafi ekki mætt á þeim um langt
skeið.
stjómar sinnar við Vaxsjárbanda-
iaigið. Orðrómur hefUr giengiðum
það að Sovétríkin hafi reynt að
fá rúmensk yfirvöld till að leyfa
heræfingar Varsjárbandalagsins á
rúmenstkiú landi, en fréttamenn í
Mostervu telja mjög óiíkiegt að
farið jjafi ,verið inn á þau mái
á fundinum í Moslkjvu.
Fundurinn nú er hinn fyrsti
sinnar .tegundar síðan innrásin í
Tókikósllóvakíu hófst. Hanin sat
bæði Jateúbovskí marsikállkur
sem’í að undanfömu hetfiur farið
um höfuðbongir Vairsjárbamda-
lagsirí'kja tii að ræða vandamái
bandaiaigsiins og Karel Rusov,
sem nú gagnir störfum landvam-
arráðiheirra Téteka.
Lög um stofnun sambundríkis
I Tékkóslóvakíu undirrítuð
BRATISLAVA 30/10 — 1 daig
undirrituðu Ludvig Svoboda fot-
seti og ýmsir aðrir tóktoóslóvaste-
ir valdamemn lög urn stofnun
samibandsríkis í Tékkósttóvakíu í
höfúðborg Slóvákíu., Bratisiaiva.
1 ræðu sem forsetinn filuttivið
þerbta tækifæri sagði' hann að
ísland og EFTA
Umræðufundur um ísiand og
Fríverzluniarbandalag Evrópu
verðux haldinn í félagshieámili
Æskulýðsfylkingarinnar í Tjam-
argötu 20 í kvöld klukkan 8,30.
Framsögumaður: Haukur Helga-
son hagfræðingur. Öllum opið.
— Mætið stundvíslegá.
Framkvæmdanefnd Æ.F.
með þessium lögiuim, sem taika
gildi 1. jamúar n.k. væri tryggð-
ur aldagamall draumiur Sttóvatea
um fuilt jafinréttin við Télktea.
í gær flótru um tíu þúsundir
æskufólks um göteir Bratislava
og báru spjöld með fcröfu um
að aillt sovézkt herlið verði á
brott firá landinu. llbúar borgar-
innar hafa mjög hyRt leiðtoga
sína hvar sem beir hafa komnð
fram í Bratisiaiva í sambamidi við
undirritem saimbandsllaganina. I
ræðu sem Dufocek, aðairitari
kommýnistaflokiksms, hélt í dag,
Braitisllava, lagði hann enn á-
herziu á nauðsym þess að eikki
væri horfið frá þieirri lýðræðis-
þróum sem hafin var í lamdinu
ár.
PARÍS 30/10 — Franskur örygg-
ismáladómstóll dæmdi í dag
Maurice Pioaird fyrrum yfirmann
framskra aimammavama, í sjö ára
fangelsi fyriy njósnir. Picard var
dæmdur fyrir vafasöm viðskipti
við brezka, bandaríska, sovézka
og vestun-þýzka erimdreka. Var
hann ekki talinn beinlínds sekur
um landráð, en samskipti hans
við þessia útlendin.ga hefðu þó
verið mjög hástealeg.
Sænska vísindaakadeanían hefur | L°s Alsmos. Árið 1959 tók hann
við stairfi forystumanns Lawr-
ence-geislLuiruarstöðvarinnar, sem
heitir eftir Nóbeflsverðiaiunahaf-
amium Lawrence er lézt þaö ár.
Það var árið 1960 að Ai.varez
og hains mernn fundu nýja frtum-
ögn sem breytti að notekru þeim
hiugmyndum sam menn höföui
gert sér fram að því um bygg-
ingu eflnisins. Heflur hún. og aðrar
sikyldar sem síðan hafa fundizt
verið teailaðar hermjaignir.
*í sflmtaii við sænslku frétta-
stofuma TT í dag sagðist Alvar-
ez nú vera á leið frá rammsóíkn-
arsitofunni og út í himángieimmn
með þær rannsókndr sem hann
hefiur hiotið verðlaun fýrir. Otfar
gufuhvolfi eru, sagði hann, agnir
Sem orlkumeirri / enu em þær, sem
við þetekjum. hér, og rnieð aðstoð
flofbbeiigj'a og geimisteipa vonumst
við til að geta þrengt ofelfcur enn
lengra inn í leyndardóma eiflnás-
ins.
in fýrir það sem hanm ballar
gagnviiteniafstæður sem hafa
miteila þýðingu í •• hitaafllfræði.
Onsager nam efnafræðd við
Norsitoa tæknihásteólann og nam
síðar í Ziirich en hefur verið
starfandi í Bandaríkjuinum síð-
an 1929. Bamdarískur ríteisborgari
varð hann árið 1945. Onsager
hefur hlotið margstoonar allþjóð-
lega viðurkenningu vísándastofn-
ana.
Onsager hafði gert uppgötvun
siína þegar árið 1931 og hefur
h.úm haft miklla þýdingu fyirr
varmaafllfræði og framiiag hans
hefiur í hieild haft áhirif á rann-
sóiknir é sviði eðiisfræði og líf-
fræði, aute efnafræði.
Luis W. Alvarez er 57 ára
gaimall prófessor og hlýtur hann
verðiaumin fyrir framiag sitt til
rannsótema á frumöignum. Alvarez
er flæddur í San Francisco og
heflur starfað fyrir Kaiifomiíuhá-
steóla síðan hann lauk dotetors-
prófi í Chicago 1936. Meðan á
stóð heimsstyrjöldinni vann AIv-
arez við hina miklu ranmisókna-
miðstöð fyrir ratsjártæfcni í
Boston og um fa'ma var hann
tengdur kjamcrkumiðstöðinni í
Fólkið elskar lögregluna
Damkur flokkur
var lagður niður
KAUPMANNAHÖFN — Fyrir
steömmu samiþykkti þing Frjáls-
lyndia miðfllokiksins danska (Lib-
arai centrum.) að leggjá floklkinin
niður. og verður hann gerðufl að
umræðuhóp.
Allharðar umræður urðu um
örlöig fllotetesins á þinginu ag
féRu aitevæði svo að 121 voru
með því að flokkunnn hætti
störfum en 82 á móti. Ftakteurimn
átti fram að síðasta þingi fjóra
þingmemm, en missti þó alla í
síðustu kosninigum. Notekruim
vandkvæðum er taiið bundið að
gera upp sikiullddr filoktesins, en
þær nema 25 þúsundum d. kr.
Liberal centrum klofnaði út ur
Vinstri flloteiknum árið 965.___
Franco verzlar enn um her-
stöðvar við Bandaríkjamenn
MADRID 30/10 — Bandaríkin ygert til að auðvelda samninga
hafa fullvissað Franco einvald jum bandarískar herbækistöðvar í
um að ekki verði dregið úr f jár- landinu.
festingu á Spáni og mun Þetta ) Yffiriýsing Bandiairíkjamanna
kemur firam í bréfi finá Dean
Rusfc utamríikisráðherna til Casti-
elia utamríteisráðhierra Spánar. —
Spænskir vaidhafar hafa sagt það
auðmýlkjandi að Spánn viar sett-
ur á Rsta þann, er Johnson for-
seti skýrði frá í janúar leið, yfir
þau lönid sem bandanfsk fjár-
fesiting verður tafcmörbuð. Af
þessum söteum hafla Spánverjar
stefint í ógöngur samningavið-
ræðum sem téknar voru upp
fyh-ir noikkru um endumiýjun
samninigs við Bandanfkjastjóm
um herstöðvar á Spáni, og hafla
þieir hótað að segja samningnum
upp. Buslk stingur upp á því að
bandaríslk fjárfesti-ng á Spáni
verðd aulkin urg 48 miljónir doll
ara áður en þessu ári er loikið.
Eftir 30 ára starfsemi er Iðunn
skógerð viðurkennd verk-
smiðja í ísienzkum skóiðnaði.
Iðunn fjöldaframleiðir fyrir
fjöldanh.
Meginþorri þjóðarinnar getur
dæmt um Iðunnarskóna af eig-
in reynzlu.
Það er styrkur starfseminnar.
ÖRUGG TRYGGING
VERÐS OG GÆÐA.
IÐUNN
Kvikmyndir
Framhaid af 10. síðu.
áramóta eru m.a. myndir eflltár
indversika snillinginin Satjadit
Raj og hefjast sýmingar hdnnar
fýrstu þeirra (en þær verða væmt-
anlega þrjáfl) nú á sunnndaginn.
Þá verður sýnidur Fjalia-Eyvlnd-
ur eftir sænska meistarann Vitet-
or Sjöström, en sú mynd er
meðai þeirra fyrstu, sem niý-
stofinað Kvifcmyndasaín eignasit
Einnig verður sýnt a.m.te. edtt
prógram a£ breztoum hedmildar-
myndum frá bHómasikeáði þeirra
mynda undifl leiðsögin dr. John
Griersons á áraituignum 1930 til
1940.
Kvifcmyndaklúbburinm er öil-
um opin og má kaupa sfcírteini
að Hvenfisgötu 44 sýningandag-
ana, en það er miðyikudaga og
sunniudaga kl. 6 og kL 9.
I gær hélt hinn ,,órólegi“ frambjóðandi í bandarísku forsetakosn-
ingnnum, George Wallace ræðu yfir J2 þúsund áheyrendnm í Detroit.
Kom til slagsmála á milli stuðningsmanna hans og andstæðinga á
fundinum, og lirópaði Waliace allt hvað af tók: „látið lögregluna
um þctta!“ af ræðustóli sínum úr kókakólakössum. Tókst honum
ekki að beina athyglinni til sín og gekk þá úr salnum um leið og
hann iofaði andstæðingum sínum að hann skýldi jafna um þá þegar
hann væri orðinn forseti. í bíl sinum kveikti hann sér í digrum
vindli og hrópaði: Fólkið elskar lögregluna. Wallace fékk í Detroit
heimingi fleiri menn til að hlusta á sig en Nixon sem var þár í
smölun á dögunnm.
SVFR
Aðalfundur
Stangaveiðifélags Reykjavíkur
sunnudagÍTiai 17. nóvemiber 1968
Sögu kl. 13,30.
FUNDAREPNI:
' 1. Venjuleg aðalfundarstörf.
2. Lagabreytingar.
verður haldinn
í Súlnasal Hótel
Stjómin.
ALAFOSS
GÓLFTEPPI
16 mynztur
1
20 litasamsetningar
Ljósekta frá Bayer
ALAF0SS
WILTON-VEFNAÐUR ÚR ÍSLEN2KRI ULL