Þjóðviljinn - 02.11.1968, Blaðsíða 3
tiaiuigairtclagiur 2. nóvemlber Í96Í? — ÞJÖEWHaJ'liN N — SlÐA J
VIETNAM
Framhald af 1. síðu.
skilyrði fyrir stöðvun árósanna,
og hins að bandariska herstjóim-
i<n, í Suður-Víetnam, þ.e. Abrams
hershöfðingi, hefði nauðbeygður
sætt sdg við stöð'vumina, en þó
aðeins með 'því slkilyrði að árás-
irnar yrðu hafnar aftur um leið
og á dagimm kaemi að „Norður-
Þeir hafa samið
Xuan Thuy
Averell Harriman
Vietnamar" faerðu sér hiléið í
nyt tíl að bæta vígstöðu sína.
Johnsom téb fraim í ávarpi
sfnu að Bandaríkjastjórn myndi
haida þvi til streitu að ísamm-
ingaviöræðum skyldi Saigon-
stjórtnin haifa síma fulltrúa, en
hún myndi þá gieta sætt sdg við
að fufflltrúair Þjóðfmeisisfylkingar-
innar sætu einnig við samminga-
borðið. Af þeim fréttum semubor-
izt hafa imá ráða að stjórn Norð-
ur-Vietnams hatfi sætt sig við að
fiutlltrúar Saigonsitjómnarinmar taki
þétt í sammingaviðræðuim, og
sama muni gilda um Þjóðfrelsis-
fylkinguma. Þess er þvi aðvænta
Bð á næsiba viðræðufuhdi í Par-
ís, á miðvikuda-ginn keimur, verði
suk fiuiltrúa Bandaríkjanma og
Norður-Vietnams fiulltrúar Saig-
omstjómarinnar og Þj'óðfrelsis-
fiyttkimgarimnár.
Flytja tillögur hjá S.Þ. um
vinnslu auðævu hafsbotnsms
Síðastliöinn þriðjudag, þann 29.
október, flutti Hannes Kjartans-
son, ambassador íslands hjá Sam-
cinuðu þjóðunum, framsöguræðu
á allshcrjarþinginu í umræðum
um nýtingu auðæva hafsbotnsins.
Gerði hann í ræðu sinni grein
fyrir heiztu sjónarmiðum íslands
í málinu. Skýrði hann frá því,
að síðar í vikunni myndi sendi-
nefnd lslands hjá S.Þ. flytja tij-
iögu á ailsherjarþinginu undir
þessum dagskrárlið. Myndi sú
tiilaga fjalia um nauðsyn þess að
hindra það að vinnsla auðæva
hafsbotnsins hefði skaðleg áhrif
á fiskistofnana.
Undanfarið ár hefur starfað á
vegum S.Þ. sérstök nefnd, sem
fjallað hefuir um það, hvaða regl-
-úr bæri áð setja um vinnslu
auðæva hafsbotnsins. Fram til
bessa hafa ekki verið í þióðar-
rétti til um það neinar reglur,
en nú er í ráði að svæðin utan
landgrunns ríkja verði gerð að
alþjóðaeign og skuli þar gilda
sérstök ákvæði um nýtingu auð-
æva þeirra, svo öllum þjóðum
fcomi að gagni. Er hér um svæðji
að ræða, sem tekur til nær helm-
ings alf yfiiibiorði jarðar, og hafa
þar þegar fundizt miklar auð-
lindir, svo sem olía, kol og gas.
Þá er einnig gert ráð fyrir þvi,
að á hafsbatminum uitan lögsögu
ednstakra ríkja, verði vígbúnaður
ekki leyfður.
ísland hefur frá upphafi tekið
þátt í störfium hafsbotnanefndair-
innar, en fuUtrúar Islands þar
hafa verið, au'k Hanmesar Kjart-
anssonar ambassadors, beir Har-
Tveir hlöðu-
brunar í gœr
Enn ui'ðu hlöðubrunar í gær,
að þessu sin-ni á tveim bæjum í
Ran-gárvallasýslu, Vaitmsdal í
FXjótshlíð og Fitjamýri undir
Eyjaf.iöllum.
Eldurinn í hlöðunni á Fitja-
mýri kom u-pp um kl. 6 í gær-
morgun og fór bá slök-kviliðið á
Hvolsvelli á stað-inn og var þar
við slökkvistaif er kaJllið kom
írá Vatnsdal kl. 10. Þan-gað fór
slökfcviliðið frá Hellu t>g tókst
að komast fyrir eldinn, en mikið
tjón og skemmdir urðu á báðum
stöðum af vatni og eldi.
aldur Kröyer, sendiráðunautur í
New York, og Gu-nnar G. Schram,
deildarstjóri í utanríkisráðuneyt-
inu. Hefur nefnd þessi nýle-ga
sikilað lokaóliti, og er það álit
til umræðu á allsherjarþin-gi því,
sem nú situr. A síðasta fundi
hafsbotnsnefndarimnar, sem haid-
inn var í ágúst s.l. í Rio de
Janeiro, var tillaga (lslands um
vernd fiskistofnanna gegn meng-
un frá hafsbiotnsvinnslu samþyk'kt
og henni vísað til allslherjarbings-
ins, sem nú situr. Er í tillögumni
lagt til að S.Þ. hefji þegar í stað
sérstaka nannsókn á því, hvers-
kon-ar alþjóðareglur þurfi að setja
svo tryggt sé að boranir og
sprengin-gar á hafsbotni, og önnur
vinnsla bar, hafi ekki skaðleg
áhrif á vöxt og viðgang nytja-
fis-kistofna.
Að lokinni firamsöguiræðu
Hannesar Kjartanssonar ambassa-
b-ors u-m tillögu Islands lýstu
fulltníar ýmissa ríkja yfir fylgi
sínu við tilHÖguma og töldu tfma-
bært að settar yrðu alþjóðaregl-
uir uim þau ati'iði, sem rætt er
uim í tillögunni, þar sem slíkar
reglur hafi fram til þessa skort.
(Frá utanríkisráðumieytinu).
Georg Papzndreú
látinn, 80 ára
AÞENU 1/11 — Geong Papamdr-
eú, lengi einn helzti stjónnmála-
maður Grikkja og ófrjáls maður
síðan henforinigjarnir tóku völd
í liandi hams í fyrra, lézt í gær
í Aþenu á 81. aldursári. Hann
hafði lenigi verið vanheill.
Nenni
De Martino
Lombardo
Italskir sósíaldemókratar nú
splundradir í fímm fylkingar
RÓM 31/10 — Á flokksþingi ítalskra sósíaldemókrata .(Sam-
einaða sósíalistaflokksins, PSU) sem nýlokið er í Róm kom
í ljós að flokkurinn hefur nú splundrazt í fimm meginhópa
sem standa öndverðir hver gegn öðrum.
kratar mynduðu til bráðabirgða
eftir kosninigarnar i vor undir
fiorustu Leome á að segja a£ sér
í næsta mámuði og búizt var við
að þá myndu hafinax samminga-
viðræður milli Kristilegra og
sósíaldemó-krata um stjófnarsam-
vinnu og var talið hMegt að
þeim rnyndi Ijúka öðruhvoru
mieigiin við áramótin með myndum
Bréf Hannibals til lands-
fundar Alþý&ubandalagsins
Vonir fiknkiksforUstumnar umað
hægt yröi að jafina ágreininigimn
í fllokknum sem kom berlega í
ljós eftir hinn mákla ósigur hans
í þingkosminigumuim á ítalíu í maí
s.L/'bruigðust algehegia. Til þess
að auð-veida það samkomulag
hafði, Nenni, leiðtoíd flokksims
látið tillieiðast að hætta stjórmiar-
samvimmu við Kristilega demó- ^
krata, en auigljóst var að hamn 1 samsteypustjómar umdir florustu
stefndi að' því að taika hana up-p Rumors, núverandi framkvæmda-
aftu-r se-m allllra fyrst. Minnihluta- stjóra Kristilegra, sem taJlið er
stjórn sú, sem Kristilegir demó- víst að verðd kosinn forsætisráð-
herraeflni fllokksins á þingi hams
innam skamims. Nenni hafði sjálf-
ur ætlað sér emibætti uitamrikis-
náðherra í þeirri stjó-rm.
En efitir floltksiþing PSU virð-
ast haría litlar líkiur á þvf að
úr þessum áformum geti orðdð.
Ósiaimkomulaigið var svo aigert á
filoikksþimiginu, að ékki var hægt
að koma saman neinni sfljóm-
málajrfiríýsingu né heldur að
| ljúka kjöri mijTrar framkvæmdai-
1 tilefni af frétt, sem birtist
f dagblaðinu Þjóðviljamum, 1.
nóvember s.l. um gjaldeyrisum-
sóknir frá þremuir ráðherrum til
innflutnings bifreiða, óskar
Landsbanki Islands að taka fram,
að engar slíka-r umsöknir halÐa
borizt og að fregn bessd er til-
hæfulaus með öllu.
Lamdsbanki Islands.
Að gefnu tilefni vill Gjald-
eyrisdeild bankanna taka eff-tir*
farandi firam:
Fréttamaður frá Þjóðviljanum
spurðist fyrir um bað hjá Gjald-
eyrisdeildinni í gær, hvort um-
sóknir lægju fyrir frá 3 ráðherr-
um um gjaldeyrisheimildir vegna
inmfilutnings á bifreiðum. Var
fréttam-anninum tjáð, að svo væri
ekfci. Samt sem áður bii-ti Þjóð-
viljinn í dag frétt um að ráð-
herrar hafi la-gt inn umisóknir
fyrir gjaldeyri til kaupa ó bilf-
reiðum.
Reykjavík, 1. nóvember 1968.
G.ialdeyrisdeild bankanna.
Viðkomandi fréttamaður óskar
að fram komi, -að hann skrilfiaði
ekki og ber ekki ábyrgð á um-
ræddri frétt.
Þjóðviljanum barst í gær svo-
fel-lt bréf flrá Hamnibal Vaidi-
marssyni:
„Landsfundur Alþýðubanda-
lagsims, c/o varaformaður Al-
þýðu-bandalagsins, Lúðvík Jós-
efsson, Miklubraut 80, Reykja-
vík.
Þegar Alþýðusaimibamd Islands
beitti - sér fyrir stofnun Al-
þýðu-bandalagsiins vorið 1950
vafcti vissuiega fyrir fnér og
öðruim þei-m, sem að því stóðu,
að freista þess að laða vinstri
öfllin á Islam-di til traustari sam-
stöðu og, virkara s-amstarfs.
Við vildum mynda ökreddu-
bumidim stjórnmálasamtök, sem
rúmað gætu víðsýnt og frjáls-
lynt fólk, hvar í fllokki sem
það' hefði áður staðið.
í alþingisfcosmiinigunuim 1956
sýndi það sig, að þessar hug-
myndir áttu drjúgan hljóm-
grunn hjá kjósendum. AHþýðu-
bandaiagið varð sigurvega-ri
þeirra kosnin-ga.
Þó að mikið skorti á, að sá
frjálslyndis-blær, sem mig og
fileiri hafði dreymt um, léki um
samtök okkar, gekk saimt allt
nokkurnveginn sikaplega, mieðam
við sömdum með oklkur um
menn og málefni fyrir hverjar
kosriingar, þ.e. meðam Alþýðu-
bandal-agið var aðeins lausleg
samsta-i-fsheild eð'a kosnimga-
saimtök.
Að visu höfium við Alfreð
Gíslason læknir verið sakaðir
uim frekju og óbiligirni í þess-
uim s-ammin-gum. En þeim á-
sökunum umum við eftir at-
vikum vel. Það er vissulega rét.t
að 'við héldum allfast á mál-
u-m, eða eims og við höfð-um
ítrast aðstöðu til.
En s-ízt er því að leyna, að
eftir að stefna var tekim á það
mið að breyta Alþýðubamdalag-
inu í skipulagðam, fastmótaðam
stjómmálaflliokk, fór enm minma
em áður fyrir víðsýni og f-rjáls •
lyndi samstamfBmiainna oikikar.
\
Og lítt stoðaði það, þótt um-
burðarlyindi gagnvart ólikum
skoðunuim væri stefmusfcrórat-
riði.
Síðam landsfumdi ofckar fyrír
tveimur árum lauk, hefur mér
verið ljóst. að meirihl-utinn var
ráði-nn í að lóta kné fylgja
kviði, neyta afllsimumar í hví-
vetna, efcki aðeins gagnva.rt
samsitarfsmönmum uta-n Sósíal-
istafilokksins, heldur einnig
gágnvart öllum þeim rrneðlimum
flokks-ins, sem eklkn voru í náð-
.i-nmii hjá ráðamdi mönnum hans.
Ljóst var af vinnubrögðuim öll-
u-m, að þeim einum skýldi trún-
aður sýndu-r fraimvegis í Al-
þýðubandalaginu, sem tilheyrðu
ákveðnum a-rmi Sóis-ialistaflokks-
ins. Þrcúigsýni og kred-dufesta
ver sezt í önidvegið í stað víð-
sýiji' og umburðalyndis. Aust-
rænmi hernaðartækni var beitt í
stað heiðarlegs samstarfs. Þa-rf
í þvi samtbandi ekki á anmað að
minna, en samnin-gaimýkt á yf-
irborði í uppstmingarriefnd Afl-
þýðuibandalagsins í Reykjavfk
fyrir sednustu al’lbimigiskosninigar,
og síðam innrás Sósíalistafilokks-
ins á Tónabíófund skömmu síð-
ar.
" 1 samræmi við það hefur svo
áfra-mhaldið orðið síðam, og
hefur Þjoðviljinn borið þess
allglöggt vitni.
Nú dyilst emgum, að hvaða
tafcmarki er stefn-t:
Upp úr öskunni skal rísa
Sósíalistaflokkurinn cndurbor-
inn — þó verða það aðedns ritj-
ur hans — en umidir n-ý ju nafini —
n-afini Alþýðutoamdalagsins.—. Til
þessarar sikímarveizlu á ég
ekkert erindi. — Hér er stefnt
til þröngrar p-ólitískrar einamigr-
umar — ekki til víðtækrar sam-
einin-gar vinstri aflla á Islamdi.
Ég tél reynsloma hafa siýmt og
sannað, að Sósiíalistafllokkurinn
er altls ófær um að samelma
vinstra sinmað fólk á Islandi í
eina fylkingu, enida er sú stað-
stjórnar fýrir filoldkinn. Ætlumin
reyind ótvírætt játað í ályktun ' er að þingið komi samam affcur
nýloikins þings Sósáalástaifaoklks- eftir viku ogNreyni þá að
ins.
Fullvíst er, að umdir því hlut-
verki rls hamm ekki heldur, þótt
hanm breigði yfir sig naínblæju
Alþýðubandalagsins.
Ég hef átt fordómalaiust sam-
starf við forustumenn Sósíal-
istafllokksins um röskan áratug,
en það var mér ávalt ljóst, að
í Sósialisitaifllókknum gat égekki
átt heiima. Þamgað á ég auðvit-
að jaflnlitið erindi mú, þótt filo-kk-
-urimm verði sæmdur heiti AI-
þýðuibandalaigsims.
Andimn verður sá sami. Iieið-
togamir þeir sömu. Vörumeiiikið
verður Magnúsar Kjartamsson-
ar, Inga R. Hedgasonar og Lúð-
víks Jósefissonar. Og það verð-
ur hvoi’ki misskilið né flattið.
Hvort sem ég lít til nýorð-
inna heimsviðburða austur í
álfiu, eða til innamiamdsástamds
tel ég þjóð mína hafia á fHestu
öðru mei-ri þörf, en Sósialista-
fllokknum endurbornuim, og það
í dulargerfi.
Undir mierki hans eiga þeir
einir eri'ndi, sem enn hafavarð-
veitt trúna á Sósí al istaBokki n n
sem sameiningarflokk íslemzkr-
ar alþýðu. En mumdu þeir efcki
vera flamir að týna tölunmi?
— Jafnval huigsjónamaðuri-nn
Einar Olgeirsson er aem-ginn af
þeirri trú og vill nú ólmur fá
,að leggja flokkinn niður á 30
ára afimœlli hans.
En þeir sem trúa á töfra-
mátt niafmibreytinigar einnar, til
saimeiningar vinstri mönnum og
vinstri öfilum á Islan-di, held ég
sigli öfugum segium til fram-
tíðarinnar og beri seimt að landi.
Ég legg mú miður formainms-
u-mboð það, sem mér var ein-
róma veitt á sednasta landsfiumdi
Alþýðutoandala-gsins.
Ég segi hér mcð af mér sem
formaður Alþýðubandaiagsins.
Með kveðjum
Hannibai Vaidimarsson.“
ganga frá aflgreiðslu þessara mála.
Fi'éttaritari „Le Monde“ í Róm
kemst svo að orði að þetta þing
sem áitti að staðfesta saimeáningu
hinmia gömlu sósialistaflokka
Nenmis og ’Saragats hafi þvert á
móti staðfest klofnángu flloíkks-
ins í fimim miaginflyllkingar sem
sóu ailgerlega á öndverðum mieáð
hver við aðra. Þær komu sér
efcki samam um nedna ályktum og
hver fylkingin um sig lagðifram
simn lista til miðstjórmarkjörs.
Aðalsumdrungarefinið i PSU er
afstaða flokksins til sairuvinnu við
aðra fllokka. Fyrir Nenni og þá
fyrrverandi Saragatsmemm sem
hanm styðst við skiptir meginméli
milli þeasara tveggja amma em
svo De Martino fttokksriitairi og
fylgismenm hams sem hafa sam-
vimnu við filokksbrot Gioli-ttis.
Þeir eru samþyfckir því að PSU
stefni að stjómarsamvinnu við
Kristilega, en vilja þó ekiki sdíta
með öllu tengslin við komamún-
ista og kretfjast þess að í stjórn-
arsaimvinnu við Kristilega verði
hvergi hvikað frá meginstefimur-
málum flofcksins.
2 borgarstjóra-
fundir um helgina
Geir HáUgrí'mssian borgarstjóiri
efnir til tveggja hverfafiumda f
Reykjavík um heligima. í dag M.
3 é.h. með fbúum Árbæjar- og
Breiðholtshverflis í Félagsheimili
Raflveitunmar v/Ellliðaár og á
morgun, summudagi, M. 3 éh. með
fbúum Hlíða- Holta- og Norður-
mýrarhverfjs í Domius Medíca
við Egilsigötu. Á báðum flundium
mun borgairstjóri halda ræður um
bargarmáleflni almemmt og um
sérmál hverfamma og svaira mumm-
legum sipuminigum og skrifllegum
fyrirspu-mum fumdargesfca.
Fumdarsfcjórt á flundi Árbæjap-
og Breiðholtshverflis í dag verð-
ur Hörður Felixson skriflsfcoflusfcj.
og fundarritairi Xngi Torfason
húsasmiður, ee á flumdi Hlíða-
Holta- og Norðurmý’rarhverfis á,
morgu-n verður flumdarstjóri Bjaimi
Björmsson fiorstjóri og flundarrit-
ari Áslaug Friðriksdófctir kermari.
Námsstyrkir
í ísráe!
Israélsk stjómvöld bjóða fram
nokkra styrki til framhaldsméims
eða raminsókmarsfcamfa í Israeii’
háskólaárið 1969-70. Islendingumx
, getfst kosfcur á að seékja um styrid.
að flokkurimm komist affcur sem . þessa> en ekki er vitað fyrirfram.
fyi'st í stjom með Kristilegum verður veittur Is-
demókrötum. Á algeríega gagn-
stæðri skoðun er sé hópur sem
fylgir Lombardi að imialum. Ixsm-
bardi og hans menn vilja fyrir
hvern mun ekiki sipilla fyrir
möiguleikum á stjóroarsamvinnu
sameimaðra vinstriaflla. Mitt á
liemdingi að þessu sinni. Styrkiim-
ir nerna 480 ísraiélskum pundum
á ménuði, cg sfcyrkiþegi þarf ékki
að greiða kenmslugjöld. Umsækj-
endur sfculu hafa loikið aam.fc.
B.A.-prófi eða hliðstæðu há-
Bkólaprófi. Þeir stoulu eigi vera
eíldri en 35 ára. Sá sem styrk
hljttur, þarf að vera kominm til
ísraeOs í júlíbyrjum 1969 til aö
tafca þétt í námskieiði í hebresku,
áður en. styrktíimab il ið hefSit
Umsókmium um sfcyrki þessa
skal fcomið til memnfcamálaráðu-
neytisdns, Hverfisgötu 6, Reykja-
vík, fyrir 15. desember n.k. Til-
sfcilin umsóknaireyðubaöð fást í
ráðumieytimu.
(Frá menntamálaráðuneytinu).
LanásliÓí
pressnleiknum
Ijamdsiiiðsnefmd Hamdknattledks-
samibamdsins heflur nú valið
lamdsliðið fyrír pressuliedkinm í
handknattleik í LaugardalshöII-
inni n.k. þriðjudag. Munu blaða-
menm vélja sitt lið um helgina.
Lamidsliðsnefind heflur valiðeflt-
irfaramdi miemm:
Þorstein Björnsson, Fram, Jón
Breiðfjörð Karlsson, Val, Geir
Hallsteinsson, FH, Öm Hall-
steinsson, FH, Auðun Öskarsson,
FH, Sigurberg Sigstcinsson, Fram, Á flundi Verðlaigsráðs sjávarút-
Sigurð Einarsson, Fram, Björgvin vegsáns í flyrradag var ákveðið að
Björgvinsson, Fram, Ingólf Ösk- lágmarksverð á sÆld veiddri
arsson, Fram, Jón Hjaltalíri sunnan- og vestanlamids tíl sölt-
Magnússon, Víking, Einar Magn- umar flrá byrjun síldarsöltunar
ússon, Víking og ölaf Jónsson, haustið 1968 til 31. desember 1968
VaL skuli vera kr. 2,30 hvert kg.
Nýtt verð á
söltunarsíld