Þjóðviljinn - 25.02.1969, Blaðsíða 9

Þ'riðjuQjagur 25. febrúar 1969 — í>JÓÐVILJXNjN — SÍÐA 0
íslenzk utanríkisstefna
Framlhaild af 12. síðu.
lenzku þjóðinni sem mest sjálf-
stæði og frelsi innan þeirra
manka sem aðsitasðumar skammta
dtókur. Ef ménn meta málin af
íslemeikuim sjónarhóli er sú steð-
reynd auigljós að varanlegt her-
nám er andstætt hagsmunum
þjóðarinnar; það er skylda hverr-
ar ríkisstjómar að vinna að því
að Iosna við hernámið, jafmvel
þótt ráðherrarmir hafi fyllstu
samúð með stjómmálavið'horfum
hemámsveldisins.
Það er einnig augljós stað-
reynd að íslendingum hlýtur að
yera það keppikefili að standa ut-
an hemaðarbandalaga; í slíkuim
samtökium á vopnilaius og örfá-
menn friðarþjóð eins og íslend-
inigar etókert erindi; samkvaemt
því her íslenzkum váldamönnum
að stanfla, hvaða huig sem þei.r
bera til heimaðarbandailagsins. Ef
eðlileg ístenzk viðhorf væru ríkj-
andi hér á landi ætti það að vera
sameigánleg stefna þjóðairinnar
aílHrar að IsJlendingar byggju ein-
ir og frjáisir í landi sínu og gBetu
teikið óháða afstöðu til allra al-
þfóðlegra vandamála; ágreininigur
okkar setti að snúast um það
eitt að hve mikflu leyti slík stefna
væri raunsæ og framkvæmanleg
miiðað við aðstseður hverju sínni.
Ráðamenn skortír
djörfumy og andlegt
siálfstæði
En einmitt þama er alvadleg-
asta veálan í stjóm íslenzkna ut-
anríkismáia, ráðamenn oiklkar
slkortir djörfung og andllegt sjálf-
stæði till þess að meta viðfangs-
etfini sín af íslenzlkum sjónarhóli.
Allt tal þeirra um utanríkismál
er aðeins bergmáil af viðhorfum
arunarra, fyrst og fremst banda-
rislkira valdamanna og málsvara
Atlanzhafisbandalaigsins.
Bnda þótt Atlanzhafisbanda-
lagsríki í Vteistur-Bvrópu hafii tek-
ið upp æ sjálfistæðara mat á
undanfiömum árum öröar ekiki á
sMkprn viðhorEum hér, og þessi
ósjálfeitæðu og óþjóðlegiu viðhorf
ráðamanna hafia smitað út frá
sér á ujggyænlegan hátt.
Hæstvirtur utanríkisráðherra
NvsJrínun líiva-
náms til iimræiftt!
■ LHorfrmftSn^afé!.
Lögfiræðingafélag fslands held-
ur fund i Tjamarbúð í kvöld,
þriðjudag, ki. 8.30. Þar hefur Þór
VHhjélmsson prófessor fram-
sðgu um nýskdpan laganáms, en
fyrir dyrum standa breytíngar á
námi við lagadeild Háskólans.
Hefur málið verið rækilega und-
irbúið og má vænta niðurstöðu
inntam skamms.
saigðd í ræðu sinni áðan að yfír
80% ísHendinga væru fylgjandi
aðild að AtlanzhafsbandaJlaginu.
Þar er um að ræða barnalcga
staðhæfíngu; aðildin að Atlanz-
hafsbandalaginu hofur aldreivcr-
ið borin undir þjóðina, og ég
held að fáum bdandist huigur um
að meirihluíti þjóðarinnar var
andvígur aðild að bandalaiginu
þegar hún var áfcveðin fyrir
tveimur áratugum, cinda höfinuðu
stjórnarvöldin þá mjög almennri
kröfiu um þjóðaratkvæði. Vilji
ráðherrann fá vitnesikju um af-
stöðu þjóðarinnar nú er rétt að
hanm, láti reyna á hana. Væri
staðhæfiing ráðherrams hins vegar
rétt, væri það síður en svo á-
nægjuefni fyrir nokkum ábyrg-
an manm að meirihlluti þjóðar-
innar vildd ölmur vera í hemað-
arbandalagi til frambúðar, það
sannaði það eitt að menn vaaru
orðnir gersamlega áttaviltir og
gierðu sér ekki lenigur grein fyr-
ir sérstöðu fslendinga og raun-
verulegum hagsmunum þjióðar-
innar.
Einmitt shik ósjólfsitæð viðhorf
em háskalegustu afileiðingar
þeirrar hersetu sem við höfum
nú búið við í miedra en aldar-
fjórðung; talsverður hópur
tmianma er búinn að 'leyma eðili-
legum þjóðlegum og sdðferðileg-
um sjónairmiðum; hemámið er
ekiki liengur „ill nauðsyn“ eins og
staðningsmenn þess köllluðu það
í upphafi hettdur góð niauðsyn,
keppikefili, gleðiefni. Morgun-
bttaðið kallaði hemámsttiðið meira
að segja „fjöregg þjóðarinmar" í
fomsitugrein fyrir nokkmm dög-
um. í verzllun hernámsliðsiins á
Kefflavíkurfilugvelli sitarfa á ann-
að hundrað íslendingar, og þeir
hafa fóillizt á þau fyrirmiæili yf-
irboðara sinna að tala eikki ís-
lenzku á vinnustað —r þegiar svo
er komið undirgefini fslendinga
við erient valld ættu ráðamenn
sanniairfltega að fara að hugsa sig
uirru
Spillingarhugmyndir
um hernámsgróða
Og nú em uppi hugmyndir um
!>að að gera hemámið að sem
mestri tekjuilind, gera okkur sem
háðasta því eflniahagslega. f því
samnbandi miættu menn -el minn-
ast aitbuirða siem gerðust á eynni
Möltu fyrir nokkmm ámœ. Þar
býr þjóð sem er dóttitllu fjöl-
mennari en við, og hún hefur
um s'keið ttotið þrezkri forsjá. Þar
hafia verið bmezkar herstöðvar og
flotastöðvar og ýmdslkonar at-
vilnnureksibur sem hefiur veirið
tenigdur þeim athöfinum. Bretar
tettja þesisar stöðvar sínar úrettt-
ar og óþarfar að vemlegu leyti;
þeir hafa verið að draga saimian
siagllin,. Ðn þá brá svo við að
eyjaslkegigjar hófiu örvæmtingar-
fulltta baráttu gegn því að losna
við erttent hemámsttið — af þeirri
einfiöttdu ásitæðú að það var at-
Þokkum innilega öllum, bæði nœr og fjær, auðsýndia sam-
úð við amdlát og útför konunnar minniar. móður okkar,
tengdiamóður, systur og mágkonu.
SOFFÍU KRISTINSDÓTTUR
Kirkjubæjarklaustri.
Síggeir Lárusson
Guðmundur Guðmundsson
Lárus Siggeirsson Ólöf Benediktsdóttir
Kristinn Siggeirsson Ólafia Jakobsdóttir
Gyða S. Siggeirsdóttir Magnús Einarsson
Gunnlaugur B. Kristinsson Ragna Bjamadóttir
Guðmunda S. Kristinsdóttir.
GUÐMUNDUR GÍSLASON læknir
Bólstað v/Laufásveg
lézt lauigaird'aginn 22. febrúar.
Aðalbjörg Edda Guðmundsdóttir.
Hlédís Guðmundsdóttir.
Ásgeir Guðnason.
viinna þeirra og lífisviðurværi; þá
skorti innlenda atvdnnuivegi sem
risið giaetu undir nútamaþjóðfé-
laigi; samskiptin við erttent stór-
veldi vonu orðin að náðarbrauði.
Þannig httjóta samslkipti þjóðar
við eriiemda aðila ævinlega að
vera; þau sitanda efaki lenigur en
útilendinigarnir telja sig hafa hag
af þeiim. Því er eklkert fráledtara
en að ætla að gena þjónustustörf
fyrir útlendinga að einum af
homsteinum hins íslenzka þjóð-
félaigs.
íslenzk utanríkis-
stefna
f bollallegginigum mínum hér
hef ég ekki rastt nema að sára-
lithi leyti urn átökin í attlþjóðtteg-
um stjórnmálum. Á þeim hef ég
þó áikveðnar skoðaiiir ein9 og
meran vita, og gaignstæðar skoð-
amir edga ötfttuiga málsivana hér á
þimgi. Ein ég tel að skoðanir
manna á stórvteldaátökum og öðir-
um ágreipinigsefnuim í alllþjóða-
málum megi aldrei skyggja á þá
skyldu okkar að móta íslenzka
utanríkisstefnu í samræmi við
hagsmuni okkar sjálfra. Þó menn
hafi fylllsfu samúð með einhverju
stórveldi eða einhverju hiemað-
arbandalagi eða einhverju kenn-
imgakerfi mega menn aldrei
fóma þjóðlegum haigsmunum ís-
lendinga fyrir slfk viðlhorf. Mæli-
kvarðinn á gagnsemi islenzkrar
utanríkisstefnu á að vera sá
einn hvort hún tryggir okkur
sem mcst frelsi og sjálfstæði.
Aðild að Atlanzhafebandalaiginu
skerðir sjálfsákvörðunarrétt okk-
ar og óháð mat; því hlýtur það
að vera verkefni þjóðlegrar ut-
anríkisstefnu að losa okfauir úr
þvi bandalagi. Hernámið fær á
engan hátt samrýmzt framtið-
arhagsmunum ísienzku þjóðar-
innar; því á það að vera verk-
efni allra ábyrgra afla að aflétta
hersetunni. Bf menn hugsa málið
af íslenzkum sjónairhótt getur þá
nauimast gireint á um þessi mark-
mið; hitt getur hins vegar orð'ið
ágireiningsefini hvenær raunsætt
sé og kleifit að sbíga þessi skiref.
Einmitt þess vegna skiptir meg-
immáli að við höfum sjálfir
frumikvæðið að rannsófan á að-
stæðum hverju sinni og leggjum
siálifstætt mat á niðurstöðuimar.
Því vil ég að iokum skora á
hæstvirta rikisstjóm að láta
framkvæma þá méleifnalegu
könnun á aðdld okkar að Atlanz-
hafsbandattaiginu sem við Gils
Guðimundsson gerðum tillögu um
í upphafi þessa þinigs.
Ern’Is um
stjórnarstefriuna í
utanríkísmálum
Umræðumar hófiust með því
að Emil Jónsison utanríkisráð-
herra fttutti mjög langa skýslu
uim utanirikisimál á fiundi samein-
aðs þings í gær, og má segja að
með þeirri skýrsttu hæfist nýr
þáttur í störiúm Alþdnigis, sem
m.a. þinigmenn Slðisíalistafilokks-
ins og Alllþýðulbandalaigsins hafa
lengi talið vanta. Kvaðist Bmil
tellja slMka skýrslu oig umræður
á Aliþingi a£ því tilefini eðttilega
ósk stjómarandstöðunnar. Utan-
ríkisimól ættu etóki að vera
feimnisimél og hefði hanm reynt
í emibættisitíð sinni að koma þar
breytingu má, í þá átt að giena
utanríkismólanefnd starflandi
nefnd með fiulllltrúum altttra fildkka
og eins með því að alttir þinig-
fiiokkamdr ætitu fiullltrúa í siendl-
nefnd IsttandS hjá Sameinuðu
þjóðunum. En vandi væri að
hefja sttika skýrslugjöf; uitanirik-
MATTJR og
BENZÍN
allau sólarhringinn.
Veitingaskálinn
GEITHÁLSI.
isþjónusta Islendimga vsari svo
fámenn að einungis frá fiáuim
stöðúm bærust utanrikisráðu-
neytinu skýrslur sem meira væri
á að giræða en attmennum frétt-
um sem alttir ættu aðgang að.
Ráðherramn sagði að rdltóis-
stjómin teldi utanrikisstefnu sína
snúna úr fjóonum meginlþáttum,
náinni samvinnu við Norður-
lönd, þáttöku í Sameinuðu þjóð-
unum, þátttöku í Atlanzhafs-
bandalaginu og góðri samvinnu
við öll viðskiptalönd Islendinga,
án tillits til stjómarfars þeirra.
Rædidi ráðherrann einkum tvo
þættina, þátttötóu Islands í Sam-
einuðu þjóðunum og Atllanzhafs-
bandalaginu, og dvaldi lenigi við
starf ísttenztóu sendinefndairinnar
á attttsherjariþingi Sameinuðu þjóð-
anna í vetur en þar voru tvær
tilllö'gur samþykktar sem Isttend-
ingar áttu fmmkvæði að. Fjattl-
aiði fýrri tillaigan um að undir-
búnar verði og settar allþjóðaregl-
uit til að afstýra því að fiskstofn-
ar bíði tjón af mengun sjávar.
Him tittttagan var um aukna al-
þjóðasamvinnu að vemd fiski-
stofina og sikynsamtteiga veiði
þeirra.
Taildi ráðherrann að báðar
þessar tillllögur og miálfilutningur
varðandi þaar hafi orðið til að
vekja afihygli á mélstað ísilands
og viðledtni að fá viðurkennda
endanllega fiiskveiðilögsögu, en
nýjustó skýrslur sýndu að ís-
lendingar veiddu ekki nema 18%'
af þeim fiski sem veiddur er á
IsHandsmiðum.
Eins og fyrr segir álykitaði Em-
il að stefna ríkisstiórnarinnar
væri framhaldandi aðild íslands
að Atlanzhafsbandalaginu oð
væm „lýðræðisfilcfakamir" þrír
einlhuga um þá stefniu.
Að lokinnd ræðu ráðherra var
þinigfiuodi frestað til kl. 6. Flutti
Magnús Kjartansson þó ræðu
sína, en uim sjöleytið var fiundi
frestað till kll. 9, og verða fregnir
af þeim umræðum að bíða til
næsta blaðs.
Kl. 9 h'ófst fiundur afur og tóku
þá til mótts: Þórarinn Þórarins-
son, Benedikt Gröndal, Bjami
Benedi'ktsson, Magnús Kjartans-
son og Bmdl Jónsson utanríkis-
ráðherra og Jónas Ámason. Með-
an umræðam fór fram urn utan-
ríkismól á þingi í gær vom 9—11
þingmenn staddir í sallnum. Lauk
umræðu um skýralu ráðherrans
á 12. tíimianum í gærkvöttd.
Handboltinn
Framihald af 5. síðu
um að ég hafi haft rarngt fyrir
mér. Hinsvegar hefúr Ingóttfur
tekið fraimfömm að undanfömu
og ef svo heldur firam sem horf-
ir, þá endurheimtir hann sœti
siitt í lamidsiiðinu innan tíðar,
því að eniginn dregur getu hans
í efa þegar hann er við sitt
bezta.
Hjó Dönunum ber ednn mað-
ur af, en það er hinn marg-
reyndi landslliðsmaður Max
Nielsen og án hams væri þetta
lið ekki upp á marga fiska. Þó
em nókkrir unigir og efinilegir
menn í liðinu og ætti það því
ekki að þurfla að kvíða fram-
tíðinni. Þair sem mfasta athygli
vöktu fyrir utan Max Nielsen
voru Kurt Stripp (2), Demny
Nilsen (10), og Per Krustrup
(5)
Dómarar vom Öli Óttsen og
Óskar Einarsson og er ekki gott
að sjó dómarana taugaóstyrkarf
en leikmemnina sjálfia og það
aillan leikdnn.
Mörk úrvalsdns skomðu: örm
5, Ingóttfur 7 (2 úr víti), Einar
3, Sigurður Binarsson 2, Geir 2,
Ólafiur 3, Bjarni, Auðunn og
Sigurbergur 1 mark hwter.
Mörk MK 31: Max NiettSen 6,
Kurt Stripp 5, Per Krustmip 2,
Benny Nittsen 2, Hans Petersem
og Tommy Gjeldsted 1 mark
hvor.
skákmelstsri
Steykjavíkiir 1969
Úrslitakeppni Skákþings Rvik-
ur lauk svo að Jón Kristinsson
vann öruggan sigur og hreppti
titilinn „skákmeistari Reykja-
vikur 1969“. Jón hlaut 7 vinn-
inga, vann 6 skákir og gerði 2
jafntefli en tapaði engri skák
í úrslitakeppninni.
Gylfii Magmússom varð annar í
röðinní með 5% vinndng, Gutnmar
Gunnarsson hlaut 5 vinninga og
Bjömn Sigurjónsson hefur 4 vimn-
imga og bdðstóák.
Minningarorð
Framlhattd a£ 2. síðu
Sæmundsen, kenndur við
Brekkubæ í Grjótaþorpi. Móðir
Einars er Guðrún Sigfriður
Gumundsdóttir frá Hrafnhóli i
Skagafirði. Hún er nú 83 ára.
Árið 1934 lauk Einar prófi
frá Gagnfræðaskóló Reykvík-
inga og var síðan við verklegt
og bóklegt skógarvarðamám í
Danmörku frá 1936 til 1937. Þá
var hann hér heima settur skóg-
arvörður á Vöglum 1937 og
sumarið 1938- Þá fór hann til
náms .í .Noregi, en kom heim
rétt áður en stríðið skall á og
var skipaður skógarvörður á
Vöglum 1. marz 1940. Þvi starfi
gegndi hann til ársloka 1947,
er hann var skipaður skógar-
vörður á Suðvesturlandi 1.
janúar 1948' Jafinframt þessu
réðist hann sem framfcvæmda-
stjóri til Skógræktarfélags
Reykjavíkur. Frá 1947 átti Eim-
ar sæti í stjórn Skógræktarfé-
lags Islands og sé ávallt um
fjárreiður þess. Gegndi hann
öllum þessum stönfum til
dauðadags.
Bæði Einar og faðir hans
vom hestamenn ágætir, og
valdist Einar snemima til for-
ystu meðal hestamanna. Hafði
hann verið formaður Lands-
sam'bands þeirra frá 1963. Ýms
önnur trúnaðarstörf vom hon-
um falin.
Einar kvæntist 23. júlí 1940,
Sigriði Vilhjálmsdóttur. Þau
áttu 4 böm: Einar, sem er að
læra til skrúðgarðaarkitekte,
Ólafiur Guðmundur, sem lokið
hefúr skógarvarðamámi, Vil-
hjálmur húsasmíðanemi og
Jónína Guðrún, ógifit í heima-
húsum.
Loka verzlanir?
Framlhaid af 12. siíðu.
gerðum á undanfömum árum.
Fyrir nokkram vikum tóom
þessi hugmynd firam í hópi vefn-
aðarvömkaupmanna -hér í Rivík
og átti aðeins að framkvasma
hana af þeim hér í borginni,
sagði Reynir.
Þessi hugmynd hefur hins
vegar fengið svo mikinn hljórn-
gmnn hjá öðmm kaupmönnum,
hér í Reykjavík til að byrja
með, að það þótti einsýnt að
framkvæma hugmyndina yfir
alla línuna hér í Reykjavik.
Verður á næstunni rætt um
þessa huigmynd í hinum ýmsu
sérfélögum meðatt kaupmanna
— hins vegar hefiur KRON ver-
ið tregara í taunii, en kaupfé-
lagsstjórinn hetfúr þó engan veg-
inn tefcið neikvætt á tillögunni.
Núna í dag er vitað um ágæt-
ar undirtektir kaiupmanna úti á
landi Pg þannig hefur smátt og
smátt komið fram hugmynd um
að framkvæma lokun verzlana
um allt land sem fyrst.
Þetta mun þó vera til atíhu'g-
unar hjá kauþfélögunum og hafa
þau ekki ennþá gefið samlþytoki
sitt til hugmyndarinnar-
Næsta fimmitudag verður aðal-
fundur í félaginu hjá okfcur og
mun þá verða endanlega giengið
frá samþykki frá okkar hendi —
á síðasta fundi kom fnam tillaga
um að loka vefinaðarvömverzlun-
um hér í Rvík til hádegis og
hefði það bitnað á starfsfólkinu
og hefði það eins urðið hálfis dags
fólk. Þessi tittlsga var ftelld á
fundinum, sagði Reynir.
Knattspyrnan
Framhald af 5. síðu.
á Fnam 4 síðusifcu mínútunum.
Hermann er nú sá eini sem
leikið hefur altta æfingaleikina
í vebur, því að JóJiannes Aitila-
son sem hafði einnúg geirt það
fram að þessum leife lék nú
með féttagi sínu Fram giegn
landsttiðitniu.
Beztu menn landsliðsins að
þessu sinni fiundust mér
Reynir Jónsson, Bjöm Láms-
son, Þorsteinn Friðþjófsson og
Hermann Gunnarsson sem er'
án efia oltókar bezti sóknairtteik-
maður sem stendur.
Hjá Fnam bar mest á Baldri
Scheving sem er sérstalklega
duglegur leikmaður og gtefst
alldrei upp. Þá átti Ásigeir Ettías-
son notótóuð góðan leik en
Hreinn Ettliðason sem oft hefur
reynzt skæður sóttcnarfleilkmaður
var lamigt frá sínu bezta end'a
vel vattdaður aflttan tímann.
S.dór
HÁ BÆR
Höfum húsnaeði fyrir
veizlur, fundi og aðrar
samikomur. — Emifrem-
ur fyrir ferðahópa.
Munig garðveizlumar
vinsælu. Sími 21360.
Utsalan hjá Toft
ENNÞÁ eru eftir f áeinir tóarlmanna rykfr atókuir dökkbláir nr. 44 - 46 og 48 á aðeims
300,00 fcr. — Nanfcimsbuxur n,r. 50-58 á 169,Oo tór. nr. 44 á 155,00 tór. — Kalmanna-
náttföt á 265,00 kr. — Dremgja poplínskyrtur, stutterma á 50,00 kr. — Kvem-blússiur
hvítar nr. 38 og 40, dötókbláar nr. 38 á aðeims 75 00 tór. — Brjóstahöld mdllistærðir,
vattenuð á 95,00 kr. — Nylonsokkar á 35,00 til 40,00 kr. — Mislitir kven-tórepsokitóar,
uppháir á 50,00 kr. — Baðmullar kvenhosur og sportsoktóar á 12,00 kr. — Sundbolir,
mjög vamdaðir hollenztóir í kven- og unglingastærðxxm á aðeins 590,00 og 650,00 kr.
OG ENNÞÁ er eittbvað til af hinu góða, fiðurhielda lérepti 90 cm. br. á 48,00 kr. og
140 cm. br. á 78,00 tór. og ýmisiegt fleira.
AÐ JAFNAÐI er til mikið af allskonar bútixm, einnig hvítir dannajskbútar.
AÐ OÐRU LEYTI em flestar vöruimar entnþá með görnlu verði og bví um þriðjungi
fyrir neðan verðið á nýjum vörum. — SENDUM GEGN PÓSTKRÖFU.
Verzlun H. Toft Skólavörðustíg 8
V Ó lR
KMHKf