Þjóðviljinn - 08.11.1969, Blaðsíða 1

Þjóðviljinn - 08.11.1969, Blaðsíða 1
Laugardagur 8. nóvember 1969 — 34. árgangur — 246. tölublað: Hundruð þúsunda manna rnumi ta'ka þátt í „Moratoriumi"-mótmælunum gegn Viet- nemstríðinu sem ákveðin hafa verið í Washington um næstu helgi, nánar tiltekið dagana 13. -15. nóvember. — Ymislegt bendir ti'l bess að þau mótmæli verði ekki eins friðsamleg og hin sem látin voru í Ijós um gervöll Bandaríkin um miðjan síðasta mánuð. — Á 3. síðu blaðs- ins er skýrt nánar frá þessu. Ragnar Arnalds, formaður AlþýSubandalagsins I sjónvarpsfrétfum i gœr: o ástand við -aðild Q Ragnar Arnalds, formaður Alþýðubanda- iVfsins, sagði í sjónvarpsviðtali í gaerkvöld, að Alþýðubandalagið væri algjörlega andvígt aðild ^síands að EFTA, enda væri tilgangur slíkra b^ndalaga að knýja fram verkaskiptingu með því áð styrkja þá stóru en drepa þá smáu. D Fastaráði EFTA hefur nú verið falið að ganga frá r^dirbúningi að hugsanlegri aðild ís- lands að EFTA og er gért ráð fyrir því að málið verði frágengið 1. marz 1970, samþykki alþingi að óska aðildar. ¦ . ;.. 1 Sjö gerðir þvottaefnis eru nú efnagreindar í rannsóknarstofnun utlaus rannsókn vottaef ni haf in — á vegum Neytendasamtakanna D Rannsókn á þvotta- efnum stendur yfir á vegum Neytendasamtakanna og er framkvæmd hjá rannsóknar- stofnun iðnaðarins. Verða efnagreindar 7 tegundir af bvottaefni; fjórar þeirrá eru •'slenzkar og 3 erlendar. I. Blestir , s i ónvairpsóíhorfendur, a.m.k. börnin, eru orðin ' fudl- viss um hvaða tegundir þvotta- efnis það eru sem ,,ha£a hemil á iroðu", „eru légfreyðandi" eða cí'nakljúfar sjálfrar náttúrunn- . hvaða tegund „leysir upp abletti, kakóbletti og jafn- < blóðbletti" — að ekki sé iiinnzt á „Vex sem segir sex". Svo veigamikinn sess skipar ovottaefnið í auglýsingatímuim sjónvarpsins. B-orráoaimienn Neytendasaim- tskanna voru hdnsvegar ekikii ai- veg vdssdr um að mest augilýsta eöa dýrasta þvottaefnið væri endilega þaö bezta og ákváðu því að láta fraim fara hlutlausa, alhliða rannsófcn á þvottaefnum. Verða 7 tegiundir etfinagreindar og niðurstöður rannsólknarinnar birtar í næsta blaði Neytenda- saimtakanna. Kristjáin Þorgeirsson, fram- kvæmdastjóri saimtakanná sagði i viðtalli er blaðið átti við hamn í gær, að rannsoknin væri ekfci framkvæmd ,'af neinu ákveðnu tilefmi. — Við tökuim'fyrir eina vörutegund í ednu og eriiginn veit hváða tegund okkur dettur í hiug að láta renhsaka næst, sagði Kristján, Mörg atriði þarf að kanna í samibandi við þvotitaefn- ið ,t.d. fara sjálfviiikar þvottavél- ar illa, freydi þvottaefiniið of mdkið. Ráðherraifiundur EFTA-land- anna fól fastaráðinu þessi verk- efni og i tilefni þess ræddi sjón- varpið í gærkvöld við formenn allra stjórnmáiaflokkanna ng leitaðd álits þeirra á aðild ís- lands að EFTA. Ragnar Arnalds formaður Alþýðubandailaigsins mælti á þessa leið: Ragnar Arnalds Alþýðubandalagið er algerlega andvígt því, að fsland gerist að- il! að EFTA. Eftir hægrisinnaöa stjórnar- stefnu í hedlan áratug, býr þjóð- iin nú við stórfellt atvdnnuleysi og versnandi lífskjör. Aðild að EFTA er líkleg til aö gera á- standið enn verra. Með lækikuð- | um tolluim mun innlendur iðn- iaður lenda í ann erfdðari aðstöðu jhér á heimaimarkaði en nokkru isirand fyrr, og aðstaða útflutn- : ingsins, sem að mdkdu leyti er ! sjávarafurðir, rnun ekki batna [að sama skapi. Aiþýðubandalaigið er að sjálf- sögðu eindregdð fylgjandi þvd, að íslendingar taki þátt í alþjóð- legu efnahagssamstarfi, og sér- staklega er sjálfsagt að fyigjast vel með tilraunum Norðurlanda- þjóðanna til aukihs samsitarfs. Bn' þegar um e:- að ræða efna- ha.gs- og viðskipta.bandalög má . ejcki glleymast, að tilganigur sdíkra bandalaga er að knýja fram hag- kvæma verkaskiptingu með því að styrkja þá stóru og drepa þá smóu. Fjánmagnið, sem áður var dreift, leitar inn að miðju og safnast á fáar, stórar hendur. Kjarninn styrkist, en svæði í út- Jöðrunium veifcjast. ! Við skuiiuim heidur efaki gleyima því, að ísland er og verð- ur útkjálki- í Evrópu. Ef Islamd rennur inn í stóra efnahags- heild, mun ad því, stetfiia, að landið verðd fyrst og fremst úti- bú fyrir erlenda auðhringi og veiðistöð fyrir saimevrópskan markað. Aðildin að EFTA er ejnmdtt spor í þessa átt. . Þeir seim hins vegar skilja, hve gífurlega mdkilvægt það er fyr- ir örsmáa þjoð eins , og okkur Islendinga, að í landinu verði í framtíðinini sitarfrækt ísienzk fyrirtæki, af ísienddngum og i þeirra þágu, mumu leggja á það allt kapp að vernda ísienzka atvinnuvegi og reyna að trygigjja, að þjóðin verði áfiraim efnahags- lega sjáifstæð eining. Aðrir formenn Gylfi f>. Gíslason taiaöi í sjón- varpið fyrir hönd Alþýðuflokks- ins. Sagði hann ad með aöild að EFTA opnaðist stór markaður fyrir fraimieiðsluvörur iðnaðarins, og síðar í ávarpi siínu vísaði ráðherrann algeriega á bug öll- um röksemdum andstæðinga EFTA-aðildar. Ölafur Jóhannessón formaður Framsóknarflokksins sagði að Sitiórm Fraimsóknarflokiksins hefði ekki fjaliað um málið í ljósi nýrra viðhorfa,. frá Genf. Teidi floWkurinn skynsamlegast að fiýta sér hægt. . . Bjarni Benediktsson sagði að það væri meiri áihætta að láta sér • þetta tækiifœr i úr greipum ganga en að gerast • aðiiar; Enda þótt miáiigögn stjórnar- iwnair latt enn líta svo. út.sem viðskiptin við Sovétrikin muni llegt að sterkir aðiiar innan halda áfram þrátt fyrir EFTA- EFTA eru andvígir þvi að Is- aðild og viðskiptamálaráðherra land haldi áfram viðskiptum við haifi ítrekað þá staðhæfingu i Sovétríkin. Þannig var frá bvi sjónvarpinu í gærkvödd er greini- í greint í sjónvarpsfréttum í gær- kvöld, að fulitrúi Breta í réð- herranefndinni í Genf hefði. rætt um nauðsyn þess að Islenddngar endursikoðuðu afstöðu sina tí.l viðskipta við Sovétríkin. Samþykkt flokksráðs Alþýðubandalagsins: Alþýðubandalagið alger lega gegn aðild að EFTA Á flokksráðsfundi ¦ Ailþýðu- bandalagsdns 4. og 5. október síðastliðinn ma.rkaði flokkur- inn afstöðu sína til aðildar Is- lands að Friverzlunarbanda- laginu með eftirfarandi álykt- un: „í>ar seirn rífcisstjórniin heí- ur nú um skedð staðdð í samin- ingum um aðiid Islands að Fríverzlunarbandaiagi Evrópu EFTA og þar sem likiegt er' að hún leggi á næstunni fram á alþingi tillögur um það efni vill Aiþýðubandalagið lýsa yfir' að miðad við þær ao- stæður sem nú eru fyrir hendi eru flokkurinin algjöriega and- vdgur því að ísland gerist að- iii að EFTA. Meginástæður fyr- ir þessari afstöðu eru þessar: 1. Eins og nú er háttað framileiðslu og útfíutningi hefði aðiidaiðEFTAengiintelj- andi áhrif til hagnaðar fyrir útflutning landsmanna. Þýð- ingarmestu útfiutningsvörurn- air exu nú sjávarafiurðii*, en aðeins óverulegur hluti þeirra feilur undir tollalækkunará- kvæðd EFTA-samningsins. Verðlag á frystum fiskflokum hefur verið þanníg um nokk- urn tíma að jafnvel þó að ndður yrði felldur 10% inn- flutningstollur í Bretiandi er hæpið að þangað yrði setlt noifckurt teljandd magn af fisk- flökum. 2. Augljóst er að aðdld ts- lands að EFTA hlyti að gera samkeppnisaðstöðu innlendr- ar iðnaðarframieiðsiu stórum erfiðari en nú er. Hætt er því við -aö EFTA yki enn frekar atvinnuleySiið í landinu og beinlínis leiddi til þess að ýmsar iðngreinar hefðu ekiíi lengur rekstrargrundvöli. 3. Ef Island gerðist aðili að EFTA á óbreyttum grundvelli EFTA-sátiimáians fengju er- iendir aðilar jafnréttisaðstödu á við landsmenn tii atvinnu- reksturs á vissum sviðum og óvíst er ^ með öllu hvernig tækist að tryggja forgangsrétt landsmann'a yfdr öilum grein- um atvinnuiífsins. 4. Nú hafa öflugustu ra'ki EFTA þegar sótt um aðild. að EfnahaigsiDandaiagd Evrópu og gera sér mikiar vonir um að slík aðild verði samiþykkt áð- ur en langt um líður. Engin ástæða er til að Island, sem hvorki vill eða getur gerzt aið- iii að Bfnahagsbandalagiíiu | leggi kapp á' að ganga í EFTA við slíkar aðstæður. Alþýðubandalagið teiur edgi að síður brýnt að fylgzt verði ' gaumgæfilega með ölluim breytingum á viðskiptaregluDTi. þeirra landa, sem mesta þýð- ingu hafa fyrir lutanrí'kisviði- skipti landsins og að untwð verði markvisst aö því &ð tryggja hagsmuni þjóðarininar með gagnkvæmum viðskdipta- samningum. Sérstaka áherzlu leggur Al- þýðubandaiagið á, að fylgzt verði með tilraunum annarra Norðurlandaríkja til aúkins samstarfs í viðskiptamálum og að jafnan verðd reynt ad tryggja sem bezt menningar-' leg og efnahagsieg tenigsl Is- • lands við þau." Stjórnarflokkarnir enn sameinaðir í borgarstjórn: Á móti skipun nefndar til að fjalla um EFTA D Stjórnarflokkarnir í borgarstjórn Reykjavíkur stóðu sa'man gegn því að sikipuð , yrði sérstök nefnd af hálfu borgarstjörnarinnar til þess að safna gögnum og semja greinargerð um atvinnuyegi borgarinnar með tilliti til hugs- anlegrar aðildar að EFTA. Borgarfuilltrúar stjórnarflokk- anna — 10 talsins — lögðust all- ir á eitt um að hafna þeim snálf- sagða hlut áð borgin fæli sér- stafcri nefnd að fylgjast með um- ræðum og athugunum vegna fyr- irhugaðrar EFTA-aðildar. Kristján Beneddktsson filutti tdllögu um nefndarskipan og hlaut hún eihdireginn stuðning borgarfulltrúa Aliþýðubandalags- ins. Framsögumaður Kristján Béne- diktsson benti a þá hættu sem iðnitTyrirllíelkin leatbu í við BFTA- aðild, en í landinu eru. starfandi 457 iðnfyrirtæki í tollvernduð- um iðnigreinum og starfsmenn þeirra samtals tæp fiögur þús- und. Langflest þessara fyrirtæfcja eru í Reykjavík og því sérstök ástæða fyrir borgarstjórn Rvík- ur að gaumgæfa þessi 'imél. Tillagan var á þá leið að borgarstjórn sfcipaði fimm manna neifnd undir forustu borgarhag- fræðings með fuiltrúum allra flofcka. Skyldi nefindin hafa það verkefni að safna fyllri gögnum um aitvdinniuimál Reytovtikinga, einkum iðnaðinn og að semja greinargerð um áhrif hugsanlegr- ar aðildar okkar að EFTA á rekstur þeirra iðnfyrirtækja sem í borgdnnd starfa.' Bragd Hannesson mæiti . fyrir aístöðu stjórnarflofckanná. • Sagðd hann, að samtök iðnaðarins hefðu fylgzt með EFTA-málinu gauimgæfilega. I tollvernduðum iðngreinum störfuðu um 3.80O maoins, éða 5% alls viiinandi fólks í landinu, 15% .þeirra sem starfa við iðnaðinn. Hann fcyað rangt að iðnaður hefði dregizt sama'n síðustu árum. Sagði . hann -pö iðnlana- sjóðsgjaid hefði .1963 . numdð . 11 milj. kr., en 1968 26.9 milj. kr. en miðað. yið dýrtíðáraukningu svaraði þetta til 66% hækkuhar Framhald á 3. síðu V-'-

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.