Þjóðviljinn - 18.11.1969, Blaðsíða 9

Þriðjudagur 18. nóverruber 1969 — ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 0
■

:mi::mi:

Ræða Sigurðar A. Magnússonar
Fraimhald af 7. síðu.
Þnátt fyrir aMair þaer ófögru
siýnir, sam við otolour blaisa,
hvert sem litið er í heiminum,
held óg að þetta viðhortf sé í
grundvallaratri öum ranigt og
lífsfjandsamlegt. Það er að
miimmsita kosti eitur í bedntum
aaskumanna, sem eiga lífið
framundam og vilja vígja það
bairáittu fiyrir bætitium heimd.
Þessvegna er unga fcfkið í
fylkimgarbrjósiti 'þedrrar stór-
kostlegu mótmæilaherí'erðar sem
nú er farin gegn arfteiknu sdð-
leysi og viðtekmum leikreglunn
þeirra manna sem nú stjórna
heimisibyggðinni — með afileið-
ingum sem enginn fœr séð
fyrir enidamm. á, Og þessivegna
lít ég á það sem nýtt og gleöd-
legt lífsmark með Islemdimigum,
að afmt hefiuir verið til þessaira
mótmeela gegn þjóðaimorðinu í
Víetnoim undir fbirustu stúd-
enta og annarra aBstoumanna.
En Víetnamstríð'ið er ekki
nema ednn amgi þess éhuigmiað-
ar sem við Wlasir um allam
hedrn, segja menn. Hversivegna
einskorða sdg vdð það í stað
þess að berjast fyrir firiði ai-
mennt? Þer er þivi meðal ann-
ars til að svara, að almennt
tal um frið verður harla métt-
lítið memia' beinlínis sé ráðizt
gegn þeim meiniim sem verst
gerast á hverjum tímai. Memn
eru yfiirleitt andvígir styrjöld-
um á sama hátt og þeir eru
andvígir annarskonar sjúk-
dómium, en því aðeinsi ber bar-
áttan við sjúkdómana óramgur
að hiver eiinsitakur þedrra sé
tekdmn til meðfterðar. Við höf-
uim á ýmsum. tfmum og með
ýmsu móti andmælt ofbeidinu
í Grikklandi oig Tékkósllóvakíu,
þjóðarmorðinu í Bíafra og
jafnvel framferði Portúgaia og
Suður-Afríkustjómar. 1 dag
saimeinumst við heimsbyggð-
inni um kröftug móttnœii við
giæpsamlegt athasfi Banda-
rikjanna * Víetnam. Og við
skulum, þrátt fyrir allan and-
blástur, festa okkur vel í
mirnni þann árangur sem hin
^iribeitta og víðtæka barátta
gegn þessari tilteknu vaidníðslu
hefur borið á undanfömum ár-
rim. Það gæti styrkt ásetning
dkkar og dreifit þeim efasemd-
uirn, sem huigdedgar smásállir
reyna að vekja, til að komast
hjá að taika afdráttariausa af-
stöðu.
Fyrir ömtm árum vann John-
son Bandankjaforseti giaesáletg-
asta kosningasdigur í söigu þjóð-
ar sinnar, meðal annars fiyrir
þá sök að hann keppti við her-
skáan striðsæsingamiann. Fjór-
um árum síðar hafði þessi
sami forseti bókstaflega verið
laigður að velli vegna stefnu
siinnar í Víetnam. Á liðnu ári
vann Nixon naiuiman sdgur
vegna þess að hamm gaf fyrir-
heit um frið. Nú hefur hamn
brugðdzt vonum þegna sinnaog
stemdur andspænis sundraðri
þjóð með mieirihluta hennar
andvígan stefinu sinni og
markmiöum. Fyrir nýafstaðnar
borigarst j óraiko.smingar í New
York var Lindsay talinn von-
lítiill um endurkjör, en í mót-
mælaaðgerðunum giegn Víet-
namstríðinu fyrir réttum mán-
uði tók hann virka torustu mg
vann glæstan sigur í kosning-
unum. Ekki er nednum vafa
bundið að giæsdlegur sigursós-
íaldemókraita í sænsku þdng-
kosndngunum í fiyrra var að
verulegu leyti að þakka djartrj
og einarðri afstöðu Oiofs Palm-
es, sem nú er orðinn forsætis-
ráðherra, til Víetnamstríðsins.
Það er eitt af mörg-
um dæmum um þó gedg-
vœnlegu spillingu sem leitt
heifiur af Víetnamstríðinu, að
bandarísk stórfyxirtæ'ki ætla
að refsa Svíum á efnahags-
sviðmu fiyrir það eitt að þedr
hafá heitið Norður-Víetnömum
efinahagshjólp að stríðinu loknu
tii að end/urreisa það sem
Bandaríkjamenn hafa lagt í
rúst á undonfömuim árum imeð
meira sprengjumagni en notað
var í aliri sednni heimssityrj-
öld. <j>
£g hygg að dæmd þedrra
manna, sem nú voru nefndir,
gcfi nokkra vísbendingu um
þá strauma sem fara um
heámsibyggðina, og óg leyfi mér
eð sitaðhæfia, að það sem gerð-
ist í Bandarílkjunum um máðj-
an olctóber og er að gerast á
þessairi stundu sóu heimssögu-
legir viðburðir, sem eigi eftir
að hafia miklu djúptæicari og
víðtækiari áhrif en nokkurt
okkar órar fyrir.
Ég var spurður að þiví af
bllaðamönnuim. í Danmörku,
Finnlandi og Svdlþjóð nýlega,
þegar Víetnam-stríðdð bar á
gólmiai, hvort til væri nokkur
vitiiboirmn Islenddngur, sem
verði framferði Bandaríkja-
manna opinberiega. Ég varð að
jáita að svo væri og að hvergi
mundi Nixon edga betri mái-
svara en hjá stærsta blaði Is-
lendinga. Þá var mér tjáð, að
hvergi á Norðurlömdum væri
til blaðamaður eða biaðl, sem
einhverju máli slkipti, er
reyndi að bera í bætifláka fyr-
ir Bandaríkjastjóm. JaiQivei í-
haidsblöðin væru henni and-
hverf í þessu máli,
Ég bendi á þetta sem eitt
daamd þess, hve ömurlega við
höflum einangrazt frá umrœö-
um og skoðanaskiiptum heimsi-
ins í kringum okkur — með
þeim aiHeiðiniguim, að Islending-
ar em raunverulega á stígi
moOJbúa í vitneskju sdnni um
alþjóðamál og afsitöðu ttl
þeinra. Ekki sízt af þedm sök-
um eru mótmælaaðgerðimar
hér í dag mikdlvæigar og von-
andi stefnumarkandi. Þær tengia
okkur þeim öflum friðar, heii-
brigðrar skynsemd og gagn-
kvæms skiilningsi, sem nú lóta
æ meir að sér kveða um heim
allan, öflum sem vinna sér
óöfluga fylgi meðai aimennra
borgara á öllum aldri og eiga
vonandj eftir að leiða m-ann-
kyn á aðrair brautir en það hef-
ur tnoðið hingaðtii.
Heimurinn er , spill-tur og
mannkynið á heljarþrom tor-
tímingar, en í da-g stígum
við á stokk og strengjum
þess heit að verja kröftum
okkeir tii að bægja frá
mannkyninu möli misréttis,
arðráns, kúgunar. styrjald-a og
tortími ngaresðis. Ekkert lóð cr
svo léttvægt aö ekki muni um
það á vogarskálum lilfls >vg
dauða, og þessvegna erum við
hér saiman kotmin til að mót-
mæla einróma og fullum hálsi
athæfi svoicaiiaðra vemdara
okkar o-g sambýlisman na, sem
gert haifia síg seka urn ein-
hver mestu hryðjuverk aldar-
innar, og er þá sannarlega langt
til jaifnað. Krafa okkar er al-
gier, tafar- og skilyrðisiaus
brottflutningur alls bandarísks
herafla frá Víetnaim.
Jón Yngvi
Framhald af síðu 4.
aður maður liggur fyrir dyr-
um hins metta eða étur leif-
airnar af borði bans; en tortím-
ingin á sér ekki einungis st-að,
í þeim löndum sem hungur og
dauði gista, heldur einnig þar
sem friður ríkir en hugairfar
fólks er með slíku móti að því
finnst jafn sjálfsagt að með-
bræður þess í öðrum löndum
og álfum drepi bvorir aðra eða
sveltí til bana og að sparkað
sé bolta á knattspymuvelli. Og
hver sá maður sem ekki virðir
þann sjálfsagða rétt sinn og
skyldu að greiða atkvæði gegn
þessari tortímingu heldur sit-
ur afstöðulaus hjá, hann er
samsekur eyðileggingaröflunum
og í rauninni forsenda þess að
þau fái aithafnað sig, og því
er sekt hins afstöðuiausa mik-
il.
Ástæðan tíl þess að óg hef
lagt svo mikla áherzlu á ann-
arsvegar hina þöglu viður-
kenningu sem hið uggvænlega
heimsástand hlýtur hjá þorra
manna og þátt fjölmiðla í
henni og hinsvegar ábyrgð þá
sem allir sdðmenntaðir og
frjáisir menn eiga nú sameig-
inlega er sú að ég heid að þetta
séu þau atriði í þessu sam-
bandi sem helzt á vantar að
almenningur geri sér ljósa
grein fyrir. Gildi almennra
mótmæla er mikið og viðtækt.
og endia þótt mótmælum þeim
sem nú standa yfir gegn styrj-
aldarrekstri Bandaríkjamanns
í Víetnam sé beint í eina átt
og gegn staðbundnum hörm-
ungum, þá eru þau vonandi að-
eins upphaf meiri og ahnenn-
ari mótmæla gegn hvers kyns
órétti og valdbeitingu 1 heim-
inum.
Hvað stríðið í Víetnam á-
hrærir er ábyngð fsiendinga og
sekt sízt minni en annarra
þjóða. Stríð þetta var ekki haf-
ið af Víetnömum, heldur
Bandaríkjamönnum, og í blóra
við alþjóðasamþykktir sem
settar höfðu verið til að tryggja
Víetnömum sjálfsákvörðunar-
rétt eftir að frelsásbaráttu
þednra gegn Frökkum lauk.
Þetta eru svo alkunnar og sví-
virðilegar staðreyndir að til að
neita þeim eða réttlæta þær
þarf vitringa á borð við lög-
fræðinginn sem hélt því fram
í útvarpsumræðum í su-mar að
Bandaríkjamenn væru ékki
einungis að verja eiginhags-
muni þama. heldur einnig
hagsmunj okkiar fslendinga. Og
þótt svo væri. Mundi okkur.
tótt í Víetnam — landi sem
fslendingar visisu tæpast að
var til fyrr en styrjöld þesisi
komst í algleyming — vætri
einhver tittlingaskítur sem
við þættumst eiga tilkall tíl,
þykja það svra miklu varða að
við vildum heldur leggja land-
ið í rúsfi en verða af góssdnu?
En hvort sem það er tilfellið
eða ekki. að við eigum þama
einhverra hagsmuna að gæta,
þá er það einmitt þetta sem
við erum að gera þótt fæstir
bafi gert sér fyrír því nokkra
grein. Við erum í rauninni að
leggja þetta fjarlæga bænda-
þjóðfélag í rúst til að verj-a
hagsmuni okkar eða ekki, og
höfum verið að þvi siðan sfiríð
þetta hófst. Með því að vera
bandamenn árásaraðilans og
viðurkenna herferð bans opin-
skátt eða í hljóði erum við ó-
bednir þátttakendur í stríðinu
og berum á þátttöku okkar
fulla ábyrgð.
Að segja sem svo að- afstaða
jafn lítíllar þíóðar og okkar
hafi énga þýðingu á alþjóða-
veítvangi er út í hött. Ef til
vill hefði það litlu breytt hing-
að til um gang þessa sfiríðs,
þótt við hefðum vrarið andsnún-
ir því firá byrjun. En við það
hefði þó tvennt unnizt. Árásar-
aðilinn ' hefði háft einum
stuðningsaðilanum færra til
að bakka sig upp og skjöldur
okkar væri hreinn en ekki roð-
inn bióði saldausra manna sem
aðrir hafa drrapið fyrir okkur.
Jón Tngvi.
Fríkirkjusöfnuðurinn í Reykjavík.
í tilefni af 70 ára afmæli safnaðarlns verður
hal-dið
KIRK JUKVÖLD
í Fríkirkjunni mdðvikudagsikvöldið 19. nóvem'ber
kl. 8.30. — Ræðumenn verða:
Kristján Siggeirsson, formaður safnaðarstjómar
Þorsteinn Bjömsson, fríkirlcjuprestur, og
Guðni Gunnarsson, leiðbeinandi sunudagaskólans.
Orgeltónverk flytur Sigurður ísólfsson, ednndg verð-
ur kórsön-gur, ednsönigur, þrísöngur og safnaðar-
söngur.
Safnaðarstjórnin.
Maðurinn minn
KRISTÓFER GRÍMSSON,
fyrrverandi ráðunautur, Silfurteigi 4
verður jarðisun-gdnn fxá Fossvogskirkju fimmtudiaginn 20.
nóv. ki. 3 e.h. Þeirn sem vildu minnast hans er vinsam-
lega bent á lí-kn-airstairfseirm.
Guðný Jónsdóttir.
CAMEL FILTER
CAMEL REGULAR
AUÐVITAÐ
CAMEL
CAMEL CAMEL CAMEL