Þjóðviljinn - 22.11.1969, Blaðsíða 3

(
2& «ówtím!ber KM39 » ÞJóÐVTXiJINN — SÍÐA $
ApolIo-12 snýr heim
Mikill skjálfti
varð á tunglinu
Fjöldamorð í Víetnam
Öafmáanlegur
smánarblettur
OKINAVA
NEW YOKK 21711 Tunglfarid
Apollo-12 fór í lovöld af braut
sinni umlhveirfis tun'gfldð og lagði
ai stað til jarðar með þrjá gedm-
fara innambords, sem bersýni-
lega lanigar hedm til móður jarð-
Samstaða um
brottvísun
Grikklands?
LONDON 21/11 — Utanríkisráð-
herra Bretlands, Michael Stew-
art, féllst á það á fundi með
sendiherrum þri'ggja Norður-
landa í London í d.ag, að ef
gríska stjórnin tæki ekki upp
þróun til lýðræðiklegra starfs-
hátta hið fyrsta, beri ráðherra-
fundi Evrópuráðsins að taka á-
kvörðun um að víkja Grikklandi
úr ráði. í rwaí leið var reyndar
ákveðið, að slíka ákvörðun bæri
að taka á ráðherrafundi í des-
ember. Norrænu sendiherrarnir
áttu sjálfir frumkvæði að þess-
um fundi með utan.ríki9ráðherr-
anum.
Fraimfhald af 1- síðu.
og fiska sæmilega í gæftuim og
er fiskurinn einstakflega failleg-
ur kominn. á land til vinnsilu í
frystihúsinu.
Sigurður Ágústsson á lftið edtt
af beitu. Er daigaspursimál hve-
nær hún er búin. Þá; hefur kaup-
félaigið hér kieypt siíld í Sand-
gerði og hef ég heyrt, að verðið
á' þessari síld unndnni í bedtu
mund verða kr. 25 kr. hvert kg.
Sú beita er ekki komin enniþá-
J>á skdlst manni, að Sigurður -
Agústsson ætli að selja beituna
á 25 krónur hvert kg. án þess
að ég hafi fengið stað'festin.gu á
því enruþá.
T álknaf jörður
Við eigum 20 tonn af beitu
hér fyrir hhxu’óðna og munu
þrír bátar hefja línuróðra hóðan
eftir áramótin, sagði Pétur Tlhor-
steinsson, útgerðarmaður í
Táflfknafirði í viðtaili við Þjóð-
viljann í gæir.
í>á er ég að útvega mér mak-
r£ og hyggst beita honum á línu
i vetur. Færeyinigar gera þebta
með góðum áraingiri og stefni ág
að því að fá 20 tonn af honum
líka.
Tveir bátar héðan. hafa verið
á síld í Norðursjó og höfum við
íengið sfld hjá þeim í beitu-
Hvemig lízt þér á nýja beitu-
verðið? spurðum við Pétur.
Það væri eins gott að bedta
karamellum, ef það dyggði. Nei,
þetta kemur ekki til ' mála að
bjóða bátunum bedtukfllódð á 25
kr., saigði Pétur.
Annars var góð atvinina hér í
surnar og hafa komdð hér á land
þúsund tonn af girállúðu. Var
hún veidd frá júlí til október.
Annars hefur engin vinnsia ver-
ið í frystihúsinu núna í 3 vikur
vegna standsetnimgar.
í sambandi' við beituvaindamál-
ið ætti eitt sikip að vera við síld-
veiðar við Snæfellsnes og landa
aflanum í verstöðvamar á Vest-
fjörðum og vinna úr honum beitu
á skaplegu verðd.
Súgandafjörður
Við erum nýbúnir að kaui>a
beitu í Vestmiannaeyjum og eru
til uim 120 tonn hér í ffrystifhús-
inu, saigði Gísli Guðmundsson í
Súgandafirði. Koimu 40 tonn með
Ólafi Friðbertssyni fyrir noikkru,
30 tonn með Herðubreið og 42
tonn með SIF. Svo er gert ráð
fyrir að beita loðnu, þegar kem-
uir fnam í febrúar, sagði GísBi.
ar. Skipstjórinn, Conrad, spurði
að því fyrr í dag, hvort hann
gæti ekfki leyft geimfiarinu að
sparka það duglega frá sór, að
ferðin heim til jarðar taski tvo
só.airhringa í stað þriggja. Sam-
starfsmenn á jörðu niðri urðu að
segja, að því miður gæti eíkki
orðið af því.
Ferðinni heldur því áfram edns
og fyrr var ætlað og lögðu
tungllfaramir þrír því upp í loka-
áfanga leiðangurs síns um M. 9
aö íslenzkuim tíma, en búizt er'
við því að þeir lendd á Kyrra-
hafi á mánudaigskvöld. Áður en
þeir færu frá tunglinu tóku þeir
ljósmyndir af væntanleguim
iei.di n garstöðum fyrir næsta Ap-
ollo-far.
Mánaferjan, sem flutti þá Bean
og Gordon til tunglsins, var lát-
in skella á tunglinu eftir að
tunglfarar voru komnir í geim-
sikip sitt aftur, og hafði sú grófa
lending svo róttæk áhrif á þau
mælitæki, sem mienn hgfa nú
komið fyrir á tunglinu, að engar
hfiðstæður em að finna á jörðu
niðri. Vísindamenn segja, að
þessi tíðindi geti orðið lykill að
nýrri og tímamótamarkandi
vitnnesku um tunglið.
Sex bátar róa héðan á línu og
hafa fengið allt að 101/, tonni í
róðri. Fiska bátamir helmingi
betur nú en í fyrra á sama tíma
samkvæmt bókuim mínum, sagði
Gísli.
Gæftaleysi hefur verið þessa
viku- Nei. Við emm sæmiilega
settir með beitu og kositar hún
14 krónur kg. Það er víst nýja
verðið hér.
Flateyri
Við eigum hér 40 tonn af beitu
og keyptum hana frá Bæjarút-
gerð Reykj avíkur í haust fyrir
kr. 11.80 kg., sagði Einar Oddur,
framikvæm dastj óri frystihússdns
á Flateyrd., í gær.
Við seljum þessa beitu á kr-
14 hvert kg. og er það rnjög
dýrt. Ég veit ekiki, hvað hægt
er að gera, ef ætlunin er
að hækka ennþá beituverðið og
selja hana á kr. 25 hvert kg.,
sagði Einar Oddur.
Tveir bátar róa héðan á línu.
Hér hefur verið fremur ógæfta-
sam.t- En. bátamir hafa veitt
þetta 4 til 7 tonn í róðri og er
fiskurinn einstaikilega fategur.
Hnífsdalur
Við höfðuim tal af Jóakdm
Pálssyni, útgerðarmanni, í gær
og spurðum um álit-hans á nýja
beituiverðinu. Það er útálokað að
gera út á línu á þessu þedtuverði.
Bátafdotinn kemur til með að
stöðvast. Við eigum hér 35 tonn
af beitu og gemm ef tfl vill út
á línu eftir áramótin. Okkar bát-
ar hafa verið á trolli og varð
góður kdlaafli í haust, þegar þeir
opnuðu hólf út af Ritnum, en ó-
gæftir haifa verið hér á Vesif-
fjörðum.
Þrír bátar hafa gert út á línu
frá ísafdrði í haust og fengið
þetta 8 til 9 tonn i'róöri. í fyrra
vom 26 róðrar í nóveimiber á línu,
en núna hdfur ekiki gefið nema
annain hvem dag.
Þingeyri
Það er lélegur grundvöillur
undir línuútgerð að kaupa beitu-
sfld á 25 krónur kig, sagði Guð-
mundur Friðgeir Magnússon í
gær. Eitthvað höfum við af heitu
á 14 krónur, sagði Guðmundur.
Tveir bátar gera héðan út á
línu. Aninar atf þeim er að hefja
róðra. Þeir hafa fengið þetta 6
til 9 tonn í róðri. Gæftir hafa
verið lélegar, sagði Guðmundur.
SAIGON, LONDON 21/11 —
Saigonstjórnin hefur ákveðið, að
fram skuli fara rannsókn á stað-
hæfingum sjónarvotta um að
bandarískir hermenn hafi myrt
hundruð óbreyttra borgaria í
þorpum Quang Ngai-héraðs í
Suður-Vietnam í marz í vor.
Vitnisburður um þessí fjölda-
morð hefur verið mjög til um-
ræðu í heimsblöðum undanfarna
daga, en hann er á þá leið, að
bandarískÍT hermenn hafi drep-
ið alla íbúa ákveðinna þorpa og
brennt síðan húsin í hefndar-
MOSKVU 20/11 — Haft er eftir
heimildum. sem taldar eru á-
reiðanlegar. að sovézka Ijóð-
skáldið Búlat Okúdsjava og fjór-
ir aðrir höfundar hafi krafizt
þess að kallaður verði saman
sérstakur fundur í sovézka rit-
höfundasambandinu til að fjalla
um brottviknipgu sagnaskáldsins
Alexanders Solsjenitsins úr sam-
tökunum. Ekki er talið líklegt
að þau mótmæli beri árangur.
Solsjenitsin hefur verið manna
umdeildastur í sovézkum bók-
menntum allt frá því hann gaf
út fangabúðaskáldsögu sína
..Dágur í lífi fvans Denisovítsj"
MOSKVU 21/11 — Sovétríkin
hátfa nú skipað siér á biðlis^' ýf-’
ir þua lönd sem sækja um að
halda Olympíuleika árið 1976,
en áður hatfa Bandaríkin. Kan-
ada og ítalía lagt fram hliðstæða
umsókn. Sovézka olympíunefnd-
in hefuir borið fram þessa um-
sókn, en ákvörðun um málið
verður tekin á fundi alþ.ióð-
legu ólympíunefndarinnar í Am-
sterdam í rwaí.
Fréttin kemur frá blaðamanna-
fundi sem borgairsitjórinn í
Moskvu, Promislof. hélt í diag.
og sagði bann, að Mosikva hefði
allt til þess að hald'a slíka
íþróttahátíð. Vestrænir fréttia-
ísafjörður
Framhald atf 1. síðu.
Sffcipverjar á vestur-þýzkium
togara sem kom til ísafjarðar á
miðvikudaginn sóttu dansledk sem
haldinn var í Sjólfstæðishúsinu
um kvöldið- Var þar mikil ölvuin,
og kom enn til slagsmála- Lög-
reglan skakfeaði leikinn og hand-
tók þá sem verst létu: þrjár Þjóð-
verja- Við yfiriheyrslur hafa þeir
meðgengið að hafa biótið borð og
stóla í Sjálfstæðishúsinu og enn-
fremur munu þeir hafa rifið föt
lögregluiþjóna. Skipstjórinn á
þýzka togaranuna varð æfur er
hann frétti atf framlkomu. skip-
verjanna og lót skipið úr
höfn strax aðfaranótt fimmtu-
dagsins. Eru því skipverjar þrír
hálfgerðir strandaglópar á Isa-
firði og í gær hafði ekki verið
ákveðið hvnrt þeir yrðu sendir
utan með öðrum þýzkum togara,
en þeir eru nokkrir að veiðum
fyrir Vestfjörðum, eða fluttir til
Reykjavíkur og héðan til Þýzka-
lands-
Eins og fyrr segir hljóp einnig
illt blóð í notkkra skipverja sem
voru um borð í þýzka togaranum
og einn þeirra fór í land- Neitar
hann að fara atftur til Vestur-
Þýzkalands og hetfur þýzki kons-
úllinn á ísafirði tekið að sér að
greiða úr fyrir honum-
skyni við umsvif skæiruliða á
þessum slóðum.
Það vekur mikla athygid hve
brezk blöð, einnig hin íhalds-
samiari, eru harðorð um þetta
mál. Times birtir freignir af mál-
inu á forsíðu og gefur þeim
sýnu meira rúm en tíðindum af
Apol'lo-12. Hið íhaldssama blað
Daily Telegraph segir, «að þó
ekki værj nana einn hundraðs-
hluti ásakana á hendur Bandia-
rikjamönnum sannur. nægði það
til að setja þann smánarblett á
Bandaríkjaher, sem ekki verður
af máður.
á dögum Krúsjofs. Síðan 1966
hetfur hann efeki fengið verk
þirt eftir sig opinberleiga, en
tvær meiriháttar skáldsögur
hans hafa komið út erlendis. án
þess þó að hann hafi þar átt
hlu-t að máli.
Okúdsjaiva er þekktu-r fyrir
ljóð sem hann semur sjálfur lög
við og hefur flutt víða, ekki
sízt á satmkomum ungs fólks.
Hann hefur sætt barðri gaignrýni
sjálfur fyrir sumia þessa söngva,
sem taldlir eru of „neifevæð'ir".
svo og fyrir stutta skáldsögu
sina. sem út kom fyrir nokkr-
um árum.
menn segja það rétt vera að
’þvT ðr varða'r íþt-öttíamanftvirki
í borginni, en hún sé miklu verr
undir það búin að taka á móti
miklum fjölda ferðamannia sem
sækja siík mót. Promislof benti
þá á, að meiiriháttar hótel yrðu
reist i Moskvu á þeim tíma.
Það er talið Moskvu til vand-
ræða, að leikarnir 1972 verða
háðir i Evrópu. í Múnchen í
Vestur-Þýzkalandi, en alþjóðlega
olympíunefndin hefur tilhneig-
ingu til að skipta mótsstöðum
milli heimsálfa.
Semja Egyptar við
Efnahagsbanda-
lag?
BRUSSEL 21/11 — Sendinefnd
egypziku stjórnarinnar byrjar á
mánudiag viðræður við Efna-
baigsþ'andalagið um verzlunar-
samning og búdzit er við því
að svipaðar viðræður hetfjist inn
an skaimms miifli EBE og Líb-
anons.
EBE hefur þar með tekdð upp
samband við Arabaríki til að
vega upp á móti þeim verzlun-
arsamningi, sem verið er að gera
við ísriael. Það mál hefur reynd-
ar legið í salti um sikedð vegna
afstöðu Fraikka, sem óttast við-
brögð Arafoa við slíkum samn-
ingi.
Á þessu ári hetfur nokkrum
sinnum verið boðið til tónleika
í Neskirkju. og srvo verður enn
á morgun, sunnud. 23. nóvemb-
er. Þá mun organleikarinn Abel
Rodriiguez frá Mexiko leitoa tón-
verk eftir Bach, Mozart, Lang-
lais og Reger.
Einnig verður almennur s'atfn-
aðarsöngur, og mun' organleik-
ari Neskirkju, Jón ísleifsson,
leiða sönginn. Tónleikarnir hefj-
a.st kl. 17.00 og eru aflir lijairt-
aniega velkomnir.
Eins og komáö hetfur £ram
í fróttum hvað eiftir annaö er
Sato, forsætisráðherra Japans,
nú í Wasihington til viöræöna
við Nixon forseta uim að Jap-
andr fái aftur Ríu Kiu eyj-
amar, en þeirra heizt er Ok-
inva, sem Bandaríkjaimenn
hafa breytt í mikla hersitöö.
IVinstrisinnar í Japan hafa
óttazt, að sú afhending verði
mjög í skötuilítoi og muni
Sato gan-ga aö ýmsum afar-
kostum. Fer hér á etftir end-
ursögn gneinar úr dansika
blaðdnu Intforimi'ation um þetta
mál.
Bandaríkjamenn hafa lengi
sótzt eftir því, aö Japanir
ekki aöeins hliömðu til fyrir
bandarískri fjárfestingu held-
ur og aö þeir tak'marki sjálf-
/ ir útflutning sinn á vefnaðar-
; vöru til Bandaríkjanna- Að
\ því er síðara atriöið varðar
í hafa japönsk sítjómarvöld
1 sýnt nokkurn þráa, en hann
J rekja ýmsir fréttaskýrendur
\ til þess, að Japanir vilji nota
i þetta atriði til að standa bet-
l ur að vígi í viðræðunum uim
/ O'kinövu.
\ Japanir, sem í fyrra fluttu
t út till Bandaríikjanna vetfnað-
/ arvörur fyrir uim 494 miQjón-
/ ir dollara eða sem svarar
\ fjórðung framleiðsilu sinnar,
Ihafa haildiö þvi fram, að
Bandarfkin þurfi ekki á siík-
um inntflutnings'hömlum að
halda, þar eð þau flytji ekiki
inn nema sem svarar 8% af
árlegri neyzlu slikrar vöru.
Röksemidir japainskra forysitu-
manna virðast samt ekki hafa
nein áhrif á bandaríska þin.g-
ið, sem mun haí'.da fast við
sínar kröfur.
Japönsk stjóm-völd munn
tilleiðanleg að því er varðar
tilslaikanir á fjánmagnsmark-
WASHINGTON 21/11 — í daig
var undirriitað í Washington sam-
komulaig milli fufltrúa banda-
rísk'ra og japanskra stjórnvald'a
um það, að Ríu-K*íu-eyjiar og
þar með Okinava,' verði atfhentar
Japan árið 1972, en Bandaríkin
hatfa hemumið þetba japanska
land síðan stríðinu lauk. Þessu
fylgir þó, að Bandaríkjamenn
haildi þeim herstöðvum, sem tald-
ar eru skipta máli fyrir öryggi
rikjanna beggja, eins og það
heitir í sámed'ginlegri yfirlýsingu
Saito forsætisráðherra og Nixons
forseta. Það hefur þó fenigizt
fram. að ekki megi geyma
kjaimavopn á japönsku l'andd og
að sækja verði um leyfi til jap-
önsku stjórnarinnar til að beitt
verði í Asíu þvi bandiarísku her-
liði sem komið er fyrir á jiap-
önsku landi.
Talið er að Japanir bafi orð-
aöi. Bandarfkjamenn hatfa
kralfizt þess, að Japanir opni !
umsvifalaust fyrir erlenda i
fjárfestingu og leyfi þá sér- í
staklega erlendu fjármagni að /
hreiðra um sig í bílaiðnaði \
þeirra. Hafa Japanir þegar \
látið undan í ýmsuim greinum, (
og aðrar voru til athugunar.
Tillsiakanir í bílaiðnaðinum
áttu upphaflega að fara fram
árið 1971. En Chrysler og
japanski hrinigurinn Mitsu-
bishi höfðu gert meö sér
bandailag þeigar í maa, og etftir
að þrýstingur af hálfu Banda-
ríkjamanna hefur va.xið, auk-
ast líkur á því að Japanir
fallist á að hraða undanhaldi
á þessu sviði.
Margir Japanár telja mikla
hættu fólgna í þessari þróun *
og álíta að iðnaður þeirra, J
þótt ötflugur sé, sé ekki nasgi- 1
lega sterkur till aö hatfa í fullu (
tré við hagsmuni stiórra er- I
lendra fyrirtækja, Hinsvegar /
miun Sato utanríkisráðhen-a \
vera á öðru máíli og er talinn (
reiðubúinn till að láta undan í
toanjdiarískum feröifum til að fá
Okinava aftur og tryggja sér
pólitískt svigrúim heima. Enda
hlaut hann varmiar kveðjur ,
frá róttækum öfilum áður en \
hann fór til Washington, eins \
og fyrr segir. i
Þá er ednnig talið, að Jap- /
önum verðd gert að borga J
fyrir bandarísk mannviftki á 1
Okinövu — en eyjaskeggjar
hatfa hinsvegar bent á það að
rnieð þessum manmvirlkjum
hafi miklu ílandi verið spiflt,
svo og menguð sitór svæðd og
hafið umhverfis eyna- Enn-
freimur er talið, að Banda-
ríkjamenn haiö flleiri krötfur í
erminni til að gera það erfitt
og dýrt fýrir Japand að end- /
urheimta þeirra eigin eyju. J
ið að ganga að ýmsum mjög erf-
iðum kostum til að ná þó þessu
samkomulagi, einkum að því er
varðar ívilnanir fyrir bandarískt
fjármagn í Jiapan.
WASHINGTON 19/11 — Útflit er
fyrir að Nixon forseti rnuni bdða
ósigur þegar þingið greiðir at-
tovæði um þá ákvörðun hans að
skipa Clement Haynsworth í
emibætti hæstaréttardióanarai.
Einn atf áhrifámönnum Repúblik-
ana\ í öldu ngadedfidinni, -John
Wifliams frá Delaware, sagðist
í daig myndu greiða atfcvæði
gegn skipan Haynsworths. Áður
en Williams lýsti þessu yfir hafði
leiðtogi Damókrata í deildinni,
Mike. Manstfield, saigt að líkur
væru. á að atkvæðin myndu
skiptast jatfnt, 50 á móti * 50 og
atkvæði Agnews varaforseta
deildarinnar, þá ráða úrslitum.
Ölhim vinwn og vandamönnum, vinnu-
félögum, einstaklingum og félagasamtökum,
þakka ég innilega fyrir alla þá veldvild og
vinarhug er mér var sýndur meö ■ heilla-
skeytum, blómum, dýrmætum gjöfum og
heiðursmerki begar ég átti sjötugsafmœli
9. nóvember s.l. — Guð blessi ykkur öll.
BJÖRN E. JÓNSSON
Miklubraiuit 20, Rvk.
Sendisveinn
áslcast allan eða hálfan daglTm. Þarf að h-afa
hjól. — Upplýsingar á skófstofu Þjóð-
yiljans.
1—--------------------------
Kíló af beitu á 25 krónur
Nokkrir sovéthöfundar gegn
brottvikningu Soijenitsins
Verða Olympíuleikarnir árið
'76 haldnir í Sovétrikjunum
Japanir fá Okinövu, en her-
stöðvar USA verða þar ena
*