Þjóðviljinn - 10.12.1969, Side 4
4 SlÐA — ÞJÓÐVIUTINM — MiLðwikudiaiguir 10. deseffnlbeir 1960»
DMUINN
— málgagn sósialisma, verkalýSshreyfingar og þjóðfrelsls —
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson (áb.), Magnús Kjartansson,
Slgurður Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Sigiirður V. Friðþjófsson.
Ritstj.fulltrúi: Svavar Gestsson.
Auglýsingastj.: Olafur Jónsson.
Framkv.stjóri: Eiður Bergmann.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðjá: Skólavörðust. 19. Siml 17500
(5 linur). — Askriftarverð kr. 165.00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 10.00.
EFTA og kjaramáHn
4 llmörg verkalýðsfélög hafa hú þegar samþykk't
ályktanir uim aðild íslands að FETA og niður-
stöður þeirra allra hafa verið á sömu lund: ein-
huga andstaða. Þetta mat launafólks er rökrétt
afleiðing af því að aðild íslands mundi hafa nei-
kvæð áhrif á atvinnuöryggi og lífskjör verkafólks
þegar á næstu árum. Á þeim sviðum blasa m.a.
við eftirtaldar staðreyndir:
J Allir viðurkenna að tollvemdaður iðnaður muni
lenda í örðugleikum og mörg fyrirtæki gefast
upp. Við tollverndaðan iðnað starfa um 4.000
manns eða fimmti hver iðnverkamaður á íslandi.
Verulegur samdráttur á því sviði er uggvænlegur
á sama tíma og fleiri menn em skráðir atvinnu-
lausir en nokkru sinni fyrr á þessuim tíma árs.
9 Aðild að EFTA hefur tafarlaus áhrif á verðlags-
* miál. Lækka á tolla á innfluttum iðnvamingi,
bæði þörfum og miður þörfum, um 500 miljónir
króna nú þegar, en sömu upphæð ætlar ríkissjóður
að taka með því að hækka söluskatt sem leggst á
allan varning. Þannig eiga íslenzkar framleiðsluvör-
ur, þar á meðal hversdagslegustu matvæli, fiskur
og búvömr, að hækka í verði til þess að unnt sé að
lækka tolla á þeim erlendu. Þessi umskipti skerða
kjör láglaunafólks, til að mynda barnafjölskyldna,
án þess að nokkrar vísitölubætur komi fyrir.
o Stjórnarvöld rökstyðja vonir sínar um að ís-
°* lenzkur iðnaður fái staðizt innan EFTA með
því að kaupgjald sé hér imun lægra en í nágranna-
löndunum, og þess .vegna hafi iðnaðurinn sam-
keppnisaðstöðu. Á sama hátt em hugmyndimar
um vaxandi innrás erlendra fyrirtækja rökstudd-
ar með því að hér eigi þau kost á ódýmstu orku og
lægsta kaupgjaldi sem sögur fari af í Vestur-Evr-
ópu norðanverðri. Hið smánarlega lága kaupgjald
á íslandi er því ein af meginforsendunum fyrir
inngöngu í EFTA; aðild að þeim samtökum mundi
torvelda verklýðsfélögunum stórlega hina óhjá-
kvæmilegu baráttu fyrir verulegum kauphækkun-
um.
i Með aðild að EFTA yrði íslendingum bannað
* að beita ýimsum hagstjórnartækjum sem oft;
hefur orðið að grípa til á erfiðleikatímum. í stað-
inn er lögð áherzla á það í greinargerð EFTA-til-
lögunnar að gengislækkanir verði aðalhagstjóm-
artækið, ef um er að ræða óhagkvæma verðlags-
þróun erlendis eða innlendar kauphækkanir sem
atvinnurekendur og stjómarvöld neita að fallast
á. Aðild að EFTA er þannig ávísun á enn örari
gengislækkanir en landsmenn hafa fengið að kynn-
ast á undanförnum, áratug, og höfum við þó algert
Evrópumet í þeirri óstjórn.
þessi atriði og fjölmörg önnur valda því að það er
verkalýðshreyfingunni mikið hagsmunamál að
koma í veg fyrir aðild íslands að EFTA, eins og
málum er nú háttað. í átökunum um EFTA er
einnig f jallað um atvinnuöryggi og lífskjör. — m.
Meiri húmor í Þjóðviljann. — Ekki kless-
ur, ferhyrningar, punktar og strik. — Ný
útflutningsalda hafin. — Atvinnuleysið er
þjóðarglæpur. — „Það er svertingjaskítur
á þessu.“ — Um heyþurrkun, raforku,
Kæri Bæjarpóstur.
Ég þakka þéir fyrir síðast.
>að ©r á misskilningi byggit,
að ég bafi verið að skammas't
út í Þjóðviljann. Gamall máls-
bátitiur segir: — Sá er vinur,
sem tál vamms segir. I>að sem
ég benti aðallega á var ónóg
fréttaþjónusta, sérstaklegia ut-
an af landi, og að ekki vaeiri
nógu mikið skrifað um mál-
efni verklýðsfélaigtanna, og að
mínum dómi lélegit stairf Al-
þýðuisambandsins, sem Þjóð-
viljinn ber vitanlega ekki á-
byrgð á. Ég veit, að Þjóðvilj-
inn hefur í mörg horn að líta,
og það þýðingairmikil, sem
þörf er á að sfcrifa um, svo
sem þingmál, bargairmálefni
o.fl. Mér finnst of þungt yf-
ir sumum skrifum blaðsins.
Það vantar í blaðið meiri
húmör, svo sem smásfcrýtlur.
Og ekki myndi það sfcemma
efni blaðsiins, þótt annað slag-
ið væru þirtar vel ortair vís-
ur, nýj-ar og gamlar. Sem saigit,
mér finnst eitthivað vanita,
sam hressir upp á mannskap-
inn, — nýjan anda, ferskt loft.
Mér finnst greinar Ausitra á-
gætar, þar er rnilrið af húmor,
og þetta eru einhverjar bezt
skrifuðu greinar, sem birtast
í -fslenzkum blöðutn. Þá eru
leiðarar blaðsins oft ágæfir.
Ég veit, að fjárbagur blaðsiins
' er þröngu-r og varður að sjálf-
sögðu að taka tillit til þess
jaínfram-t sem gerðar etru
auknar kröfur um fjölbreytni.
Það er vist að bera í bakka-
fullan lækinn að fara að
skrifa um málverkasýningu
Ragnars Páls. Það hafa mairg-
ir gert á undan mér. Ég sfcal
strax taka það fram, að ég
er ekki dómbær á Jjst, o-g
kann varla að nefna all-a þá
ism-a, sem menn tala um í
sambandi við list. En fróm-t
frá , , .sagt finnst mér mál-
verkasýriin.g Ragnairs Páls
m.iög góð eftir mínum smekk.
Maður sá og skildi þessi
íallegu málverk. Þaiu voru
ekki eintómar klessiur, fer-
hyrningar, punktar og ’ strik.
Vfir þessari sýningu var
ferskur i-slenzkur blær, —
íslenzk fjöll, fossar, braún,
bátar, blóm o.fl. o.fl. Bezt
þótti mér málverkið af
Drekkingarhyl og Hrafn-a-
björgum. Annars var etfitt
að gera upp á milli þessara
fögru málverka. Þó fannst
mér Utirnir full dökkir. Sýn-
ingin hefði verið enn glæsi-
legri að mínum dómi, ef í
henni hefði verið meira af
ljósum litum. Hvað um það.
Ég fór af þessari sýningu
mjög _ ánægður. H-afi Ragn-
ar PáR þökk fyrir sýning-
una.
Nú er aitvinnuleysdð að
skella á með öllum sínum
hörmun-gum. Það er óhu-gn-
anlegt. Nú eru þegar á þriðja
þúsund manns atvinnulaus-
ir. Það verða ekki gleðileg
jól hjá aitvinnuleysdngjum á
íslandi nú í ár. Það, sem
er þó alvairlegast við þetta
hörmungarásifcand er skiln-
ingsleysd þeirra manna, sem
með vöklin fara. Sjávamit-
frjálsan fréftaflutning
vegurinn hefur verið van-
ræktur .uppbyggin-g hanis
hefur veríð látin sdtja á
hakanum, eins og Lúðvík Jós-
epsison tók mjög skýrt fram í
sjónvarpsumræðum um diag-
inn. Engir togorar h-afa verið
keyptir til landsins í mörg
ár, en gamlir togarar, sem
taldir voru úreltix selddr úr
landi sem brotajárn. Útgerðin
hefur svo sann-arlega verið sú
mjólkurkýr, sem landsmenn
hafa að mestu lifað á marga
tu-gi ára. Svon-a ástand er
ekki hægt að þola í það óend-
anlega. Hér eru mál, siem
verklýðshreyfingin verður að
láta til sín taka og það í al-
vöru. Það er sjálfsagt ágætt
að kjósa nefndir til að rann-
saka byggdngu nýrra fisíki-
skipa svó sem skuttogara, en
það toar-a heyrist mjög lítið
frá þessari nefnd og öðrum
slíkum, sem um þesisi m-ál
fást. Verkatfólk til sjós og
lands lifir ekki á því, þótt
kosn-ar séu nefndir í hdn og
þessi mál sem eiga að fjalla
um nýbyggingu togaraflotans
o.fl. og skila máski aldired á-
liti. Hér þarf annað og meira
að koma tii.
Nú upplifum við það, að
tu-gir og hundruð ungra og
braustra íslendinga flýja land
í von um atvinnu í framandi
löndum. Kaupið hár er sivo
lágt að fjölskyldumenn geta
ekki lifað af því. Hvað þá,
þegar við bætist atvinnulej'si
í stórum stíl. Fyrir nokkrum
árum vantaði íslendinga fólk
í vinnu. Hundruð útlendin-ga,
einkum Færeyingar, komu
bingað á hverri vertíð til
sfcarfa í hraðfrystihúsum og á
fiskiskipunum. Nú er þessurn
inálum snúið við. Nú faira ís-
lendingar til Færóyja á fær-
eysk skip, iðnaðarmenn faira
til Svíþjóðar, Noregs, Þýzka-
lands, Ástralíu og Bandaríkj-
anna í atvinnuleit, — jafnvel
til Grænlands. Máski freisitar
hið háa kiaupgjald, sem greitt
er í þessu-m löndum margra
manna til slíks brottflutnings
af landi okk-a-r. Það er dýrt
spaug fyrir þjóðfélagið að
m-issa allt þett.a fólk úr 1-andi.
Hver veit, bvað miargt af því
kemiur aftur? Hér þarf að
gera á bragarbót. Buirt með
atvinnuleysið, — viðunandi
lífskjö-r með hækkuðu kaup-
gjaldi á að vera kjörorð verk-
lýðsstéttarinn-ar á íslandi. Ef
ekki verða nú þegar gerðar
róttækar ráðstafanir til úr-
bóta á þesisu ásfcandi er þjóð-
a-rvoði fyrix dyrum. Ný út-
flutningsalda á fólki er bafin.
Það er á valdi stjórnenda
þessa lands að sitöðva slíka ó-
heillaþróun. Ef þeir treysta
sér ektoj til þess að fara þær
leiðir sem get-a bætt úr þesisu
hroðalega ástandi, verða aðr-
ir sem betur sjá og skilja,
hveirt sitefnir, að takia við. At-
vinnuleysið er þjóðarglæpur,
sem etoki er hæigt að þola.
G. Jóh.
H.T. segir frá:
„Ég var í sitrætisivaigni á
dögunum og þá sá ég litia
telpu sem var með appelsínu.
Þegar hún var að flysja bana
drifu þar að strá-toar og báðu
um börk. En þá skiarst í leik-
inn ein lítil manneskja til við-
bótar, sem sýnilega táldi sig
nokkuð lífsreynda. Hún siagði:
— Iss Þið megið etoki éta
börkinn. Hann er eitraður.
Það veit hann pabbi minn og
bann getuir mei-ra að segj-a
tiekið á móti bömum. Hann
segir að svertingjar í Afríku
hafi káfað á þessum appelsín-
um. Það er fullt af svertingja-
bakiteríum á þessium beirki!
Kæri Bæjarpóstur.
Ég hef nú aldrei skrifað þér
neitt, þó-tt mi-g lang-aði til því
ég er áka-flega pennalatur, en
nú brýzt ég í því vegna þess
að roi-g langar að koma þönk-
um m-ínum á framfæri. Að
vísu er þetta nokkuð yfir-
gripsmikið en ég vona að þú
ljáir því pláss. En svo er
mál með vexti að ég er ákaf-
lega hrifinn af hu-gmynd
Benedikts af heyverkuninni,
að slá grasið strax og það er
orðdð ljátækt og þurrka það
í þar til gerðum þunrkun-ar-
ttiúsum með því að htta upp
loftið og blása því í gegnum
grasið. Benedikt nefndi til
olíukyntan útbún-að til að hita
upp loftið. Og þar er ég kom-
inn að veigami-klu atriði. Til
að gera hugsanir mínar betur
skiljanlegar ætla ég að víkja
frá þessu í bili að öðru
tengdu. Þannig er það hér í
bæ og vísit nokkrum öðrum
hér suðvestanlandis, þar sem
ekki er j-arðthiti til að kynd-a
upp hús og „blessuð viðreisn-
in“ hef-u-r hjálpað til með
kyndi-kostnaðinn undanfiarin
ár, því að visit var það dýrt
áður, en er ríú víða orðið
drep. (Og veit ég 'þess dæmá
að fólk hefur verið að bugsa
um að selja hús sán og £á
sér minni, og kátast verður
það þegar norðanáttin snýsit í
austanátt og ri-gningu) að það
fer í vöxt í nýbyggingum að
kynt sé með (raforku) raf-
magn/i. Það er nokkru dýraira,
en þeir von-a að það lækki
með auknum sitórvirkjunum og
af-gangsorku og eigi það þá að
verða samkeppnisfært við olíu
og þó ekki búið að éta upp
mismun á stofnkostnaði kyndi-
tækja fyrir olíu og rafmagn.
Og nú hefur „blessaður raf-
orkumálaráðherrainn" lofað
hækkun um áramó-tin til áð
greiða niður raforkuna fyrir
„dýrlingana" við Straum svo
fjær virðisit draumur hús-
byggjenda enn.
Ég hef hrifizt af hugmynd-
inni að nota íslenzka vatns-
orku til eigin þarfa en þar
virðasit Landsvirkjun og lands-
feður á annarri skoðun: í
þedrra fírkantaða haus kemst
ekkert nema útlendir auðjöfr-
ar. ÞeLr segja: Það er ekki
nógu stór markaður á íslandi
til að virkj-a stórt og ódýrt,
(þó er hann' nógu stór til að
greiða niður fyrir stórvirkj an-
irnar). Á sama tíma þeysa
fleiri olíubilar hver í slóð
annars um allar siveitir, hvað
þá í bæjunum, seljandi sömu
olíuna til húsahitunar. En ■ ég
held að ýnnsum myndi þykja
það búhnyktour að kynda upp
hús sín með rafmagni á 22
aiura kwst. Og álitleg væri sú
virkjun sem þyrfti til að full-
nægja þeim markaði. Og ein-
hverssitaðar hef ég heyrt baft
eftir sænskum rafmagnsverk-
fræðingum að það væri ódýr-
ara og hagkvæmara að reka
rafdreifingarkerfið sem meiri
orka væri seld um það. Og þá
er víst óhætt að tengja þetta
saman, á vetuirna væri mesit
þörf fyrir raforku til húshit-
unar í bæjunum og svettun-
um, en miklu minni á sumrin,
en þá vaeri stóraukin þörf til
að þuirrka grasið í sveitunum,
þannig a,ð þá nýtist raf-orkan
nokkuð vel jöfnum höndum og
atbugandi er hvað tækjiabún-
aður fyrir rafmagn er miklu
ódýrari en olíu.
Og ef að Landsvirkjun vill
ekki sinna þessu, hvernig
væri þá að hinir stærri bæir
hér suðvestanl-ands og sveit-
irnar slægju sam-an og fengju
að vdrkja í sína þágu eina
sprænu ef það er þá ekki bú-
ið að pamifca upp allt fýrir út-
lendingana.
Svo finnst mér engin þörf
að miða a-lltaf raforkuverðið
tii húsihitumar við orkuverið,
því að sanngjamara finnst
mér að við sæfcum við sama
borð ef mögulegt væri og höf-
uðborgarbúar og þá miðað við
heita vatnið eða bomist sem
næsfc því.
Einum sem enn finnst
Þjóðviljinn beata-..Waðiw*
Iandsins.
P.S.
Mikið hló ég þegar ég las
það sem Markús Örn sagðisfc
hafa sagt við Jónas og féLaga:
„Hvoirt þeir héldu að yfir sér
væri einhver skipuð nefnd er
segði honum fyrir verkum“.
Ég hélt satt að segja að menn
létu aldrei svo harnalegt út
úr sér; eins og allir sjái ekki
að það er miklu snjallara að
velja menn í svona sfcörf sem
vita alveg upp á sína tíu fing-
ur hvað íhaldið vili að komi
fram í fréttum og hvernig á
að matbúa þær í almenning,
og svo toallast það FRJÁLS
íréttaflutningur. Allir muna
þegar pexarinn í Reykjavik-
urbréfi skammaði þá á frétta-
stofu sjónvarpsins fyrir frjáls-
an f-réttaflutning af göngum
og afleiðingum þeirra.
Sj-aldan hef ég vorkennt
nokkrum manni sem Eggert í
sjónvarpinu um daginn- Það
var lítill greiði við hann og
fylgi krataflokksins, , helzt
fannst mér það sýn-a bann
sem hvert annað puntustrá í
rfkisstjóminni, og mikið mega
krafcarnir vera sterkir á taug-
um ef þeir hafa ekki skriðið
undir húsgögnin hjá sór með-
an á þættinum stóð.
Sami.
Kafbátadeildin, Ást og ótti, Flug og flótti
Þrjár þýddar bækur frá Hörpuútgáfunni
Kafbátadeildin, Ást og. ótti,
og Flug og flótti eru heiti 3ja
þýddra bóka sem Hörpuútgáfan
á Akranesi hefur sent frá sér-
Höfundur Kafbártadeildarinn-
ar er brezfcur, Alexander Full-
erton að nafni, en haim var kaf-
bátaforimgi í brezka sjóhemum
i síðari heimsstyrjöldinni og
hefur ritað nokfcrar bækur sem
hlotið hafa miklar vinsældir er-
lendis- Bókin Kafbátadcdldin er
um 160 síður, þýdd af Sfcúla
Jeni9syni, prentuð í Prentverki
Akraness hf
Ast t>g flótti er skáldsaga, sem
gerist í síðusfcu heimsstyrjöld
Höfundiurinn er Bodil Forsberg.
Bókin er 158 síður, þýdd af
Skúla Jenssyni, prentuð á Akra-
nesi-
Þriðja útgáfúbók Hörpuútgáf-
unnar er unglingabókin FliUg og
flótti, síðasta bókin um ævintýri
Hauiks fluigkappa og Markúsar.
Bókin er 120 síður Þýðandi
Skúli Jensson-
Hestastrákarnir
og dvergurinn
„Hestastróikamir og divergur-
inn“ nefnist ný bamabók eft-
ir Cliöfu Jónsdóttur, sem áðui
hefur sernt frá sér bæikur ei
hlotið hafa góða dóima og not-
ið vdmsælda hjá yngstu les-
endunum- Hin nýja bók Ölaf-
ar er 70 síður og prýða haœ
alllffnargar teikningar Halldón
Péturssonar. Útgefandi er
Prentverk hf.