Þjóðviljinn - 04.01.1970, Síða 6

0 8&ÐA — ÞJÓÐVTLJTNW — Suinnudagur 4. janiúar 1970
Áramót i Reykjavík
Landbunaðurinn í heiminum 1969:
Framleiðsluaukning sumsstað-
ar en samdráttur annarsstaðar
Horfumar á lengri lífdögum
virðast bafa batnað á fyrra
hclmingi áratugsins 1960—1970,
samkvæmt endurskoðuðum út-
reikningum á væntanlegum
mcðalaldri manna víðs vegar
um heim. tjtreikningarnir eru
birtir í skýrslu sem ber heitið
Concise Rcport on the World
Population Situation og var til
umræðu á fundi Manntals-
nefndar Sameinuðu þjóðanna í
Genf, sem lauk 14. nóvembcr.
Árið 1965 var meðalaldurinn
á þeiim svæðum hnattarins, sem
lengst eru kxxmin á þróunar-
brautinni, 69—71 ár, en vair 66—
71 ár fiimlm áruim áður. Á van-
þróuðum svæðutn hnattarins
var (meðailailidiurinn árið 1965 38
—60 ár, en fímaim árum fyrr var
hann 35—58 ár.
Bak við þassar tölur liglgja
greinilega hinar geysimiklu
framflarir sem orðið haía í
hrednlæti, heilsuvernd og laekn-
isfræði á síðustu áratuigum.
Þetta verður aug(ljóst þegar haft
er í huiga, að urn imdðja sdð-
ustu öld var varla til nokkur
fjöílmemi þjóð þer sem imieðal-
ailidur var hærri en 35 ár. Jaifn-
vel í byrjun þesisarar aldar var
meðalaldurinn ekki nema 45—
50 ár í miönguim þeirra landa,
sem nú eru len.gst á veg kiomdn.
ör þróun borga.
UmÆang þéttbýllisþróuinarinn-
ar á sér eirxga hliðstæðu 1 miainn-
kynssöigunni, segir ennfremur í
skýrslunnd. Uim aldamótin síð-
ustu bjó nálega hedmtngur af
borgarbúuim heiimisiins í Evrópu-
Árið 1980 er búizt við að Evr-
ópumenn verðd minna en
fimmitunigiur aif borgarbúum
heiimisdns.
Töílur skýrslunnar ledða í ljós,
að borgir verða siíMlit fleiri og
fjöflmenmiari, og að þróun borga
á vaniþróuðum sivæðuim, þar sem
íbúamir bjuiggu frá upphafi í
fámienniuim siaimfélöiguim, hefur

Efnahagsárbók um Asíu
Samkvæmt skýrslu sem lögð
var fram á ráðstefnu Matvæla-
og landbúnaðarstofnunar Sam-
einuðu þjóðanna í Róm nýlega,
má búast við að landbúnaðar-
framlciðslain á liðnu ári haíi
aukizt í Miðausturlöndum og
Rómönsku Ameríku, staðið í
stað frá árinu á undan í Norð-
ur-Ameríku og Vestur-Evrópu,
en dregizt saman £ Sovétríkj-
unum og Austur-Evrópu-
í skýrsíliunni er þvi spáð, að
í Mi ðausturiöndum aukiót land-
búnaðarfraimleiðslan um 7 pró-
sent — búizt er við að hvedti-
uppskeran aukist uim 14 pró-
sent og byggiuppskeran uim Í2
prósent.
í Rómöinsku Aimieríku hefur
brugðið til batniaðar aftir þurrk-
ana 1968, en ekki er búizt við
að framieiðsiuaukmngdn nemi
meira en 3 prósentum.
1 Sovétríkj unum og Ausitur-
Evrópu verður kornuppsikeran
sennilegia mdininá en á árinu
1968.
★
í s'kýrslunni eru ednnig út-
reikningar á væntanflegri. fram-
leiðslu Suðaiustur-Asíu (að Kín-
verska alllþýöulýöveiddnu frá-
töldu) þar sem segir, að endan-
leg miðurstaða velti rnjög á
hrísgrjónaeftirtekjunni-
— I>ær dreifðu uppflýsingar,
sem voru fyrir hendi, þegar
skýrsflan vair samin, benda lil
að komuppstkeran í vanþróuð-
um löndum þessa heimshluta
muni aukast enn, þó sú aukn-
ing verðd ekiki edns veruleg
og árið 1968.
Sé litið á heimdnn í heifld, er
gert ráð fyrir að' komuppskier-
an verði aUmodlklu mdnni en S
fyrra.
orðið miklu, örari en annars
staðar.
Enn segir í skýrslunni, að
stjómarstafna ednstakra landa,
löggjöf og skipulaigsáætlanir á
ýmsium sviðum geti haÆt áhrif
á fódksfjölligunina, skiptingu fbú-
anna og efinah'ags- og félagsieg
viðlhionf þedrra.
I öllflum löndurn, þar sem
íbúafjöldinn er yfiir 100 mdljón-
ir, baifa opinberar stofinandr á
hendi eftiriit með fólkstfjölgun
og tilsögn um takmörknn barn-
eigna, og árið 1969 höfðu um
30 vanþróuð lönd með nálega
tvo þriðju hluita af samanlögð-
um íbúaifjölda vaniþróuðu Jand-
annia afráðið að koma á opin-
beru eftirliti imieð bamedignum
í því skym að örva efnahags-^.
þróuinina.
Þegar til þeirra er ledtað
hjálpa Sameinuðu þjóðimar
þessum löndum til að mióta og
fraimkvæma áætbanir um tak-
imiörkun bam,edgina.
Sfðam Manntaisnefndin kom
saman síðast fyrir tveimur ár-
um haifa sérfræðdmigar henmar
um takrmörkun fólksfjöllgunar
■hedmsótt Alsír, Arabíska sam-
baedsflýðveilddð, Homdunas, Imd-
land, Indónesau, Kolumlbíu,
Maflajsíu, Pakistan, Vestur-
Saméa, tólf Afrikuríki, Mið-
Ameríku og eyjarnar á Karílba-
haifi.
t V. . -
,upp innan tvegigja ára með
hjálp Sameinuðu þjóöanna
tveiimur swæðisimiðstöðvum í
Afríku — anmiarri fýrir ensku-
mæflan:di Muta Afríku, hinni
fyrir frönskumiælandi hluta
hennar, Jafnframt manntals-
rannséknum eiga þessar stetfln-
anir að hafa samvinmu við
hliðstæðar stofnanir í Kaíró,
Bambay og Santiiago uim ýms-
ar áætflanir um takmörkun
manmfjölgunar og eftirlit með
baroied'gnum.
U Þant framkvæThdastjóri
Sameinuðu þjóðanna hefiur lagt
til, að haldin verði þrið'ja afl-
þjóðaráðstefna um fóflksfjölgun-
arvandaimáfl í ágúst 1974. Skuli
Framhald á 9- síðu,
V erkamannsafmæli
Heill þér sextugum,
Scemdardrengur,
vinur vina,
vaskur framherji
mannlífsbóta
og bræðralags
öreiga heims.
Heill sé þér.
Heitu hjarta
og huga ódeigum
hélzt fótviss fram
í fremstu víglínu,
hugðir aldreigi
á hefðarprjál
en barðist
þeim mun betur.
Mikils málstaðar
merki göfgu
hélztu hráustum
höndum,
meðan risháir
reyndust trauðla
vandanum vaxnir
að vera menn.
Lítil-látur
í Iífi þín sjálfs
en stórgeðja
fyrir stétt þína.
Lenins samherji
af lífi og sál.
Alþjóðasinni
og Islendingur.
Hart er í heimi
og hjartna kal.
Herjað og herjað
úr hörðustu átt.
Megi mál snauðra
mjög auðgast
þínum líkum.
Og þá er vel.
27/12 1969
Jón Rafnsson
■ ’ílti JiÖff Itó ic£
Stofnanir tH* að skipuleggja
takmörkun barneigna
Á fundiraum í Genf ræddi
Manntalsnefndin möguleikana á
því að koma á fót á, næstu tólf
uim alþjóðlegri stofnun í sam-
vinintu við sérstofnanir Sam-
einuðu þjóðanna.
Hflutverk stofnunarinnar ætti
að vera það að vedta æðrd
manntun á ýmsum sérhæfðum
sviðum og stuðla að rannsókn-
um á til dæmis stefinu sitjiórn-
vaflda varðandi eftiriit með
barneignum og vandamél fólks-
fjölgunar
Ennfremur er í réði að koma
Hærri melalaldur en áður
Dánartala barna á aldrmum 1
—4 ára en sennilega 20 sinnum
hcerri í vanþróuðum löndum en
til dcemis á Norðurlöndum, í
Vrakklandi eða Ástralíu.
Þessa niðurstöðu er að finna í
nýútkominni handbók frá Mat-
væla- og landbúnaðarstofnun
Sameinuðu þjóðanna (FAO), sem
nefnist Manual on Food and
Nutrition Policy. í handbókinni
er leitazt við að setja matvæla-
og næringarvandamálin inn í
stærra efnahags- og félagslegt
þróunarsamhengi.
í bókinni er bent á, að erfitt sé
að gera greinarmun á áhrifum
rangrar næringar og smitandi
sjúkdóma. Sá greinarmunur geti
að vissu marki orðið villandi, þar
sem þetta tvennt sé, nátengt og
ef!i hvort annað. Nefna megi sem
dæmi, að í Evrópu sé nánast lit-
ið á mislinga sem ertingarsjúk-
dóm, en í Nígeríu og mörgum
öðrum vanþróuðum löndum sé
hann oft banvænn sökum skorts
á eggjahvítuefnum og hitaeining-
um. \
í handbókinni kemur einnig
fram, að víða um heim má sjá
mörg merki þess, að matvælaá-
standið sé að hríðversna. Vaneldri,
leiðir af sér rýr vinnuafköst Ör
fólksfjölgun og hæg aukning
landbúnaðarframleiðslunnar á-
samt stöðugum straumi til þétt-
býlisins leiðir til þess, að æ fleira
fólk verður háð tiltölulega minna
magni matvæla.
Af þessu myndast vítahringur.
Lítil framleiðsla takmarkar bæði
magn og gæði matvælaframleiðsl-
unnar, en það leiðir til minni af-
kasta. Matvælaáætlanir fyrir
verkamenn færa þó út kvíarnar
eftir því sem stjórnvöld og at-
vinnurekendur gera sér betur
Ijóst, að framleiðnin er háð
vinnuaflinu, sem verður að hafa
nóg að bíta og brenna. Þessar á-
ætlanir eru þeim mun brýnni sem
flóttinn til þéttbýlisins hefur rifið
marga verkamenn úr tengslum við
matvælaforðabúr sem þeir áttu
aðgang að í sveitinni. (Frá S.Þ.).
Bóluefni seinkar
Um áramótin voru væntanlegir
10 þúsund skammtar a£ bólueifni
frá Bretlandi gegn inflúensu.
Eittlhvað hefur þessd sending taf-
izt vegna truflana á flugsamgöng-
um og gera læiknar hér í Reykja-
vík ekki ráð fyrir að'geta bólu-
sett gegn flensu fyfir en á morgun,
ef til vill sfðar á næistu dögum-
Áður var búið að flytja inn
10 þúsumd skammta af bófluefni
tig kostar þessi innfikutniingur
þjóðarbúið um 2 miljónir fcróna.
Er heildsöluverð um eitt hundrað
kr. hver skammtur í Bretlandi-
I
<