Þjóðviljinn - 27.01.1970, Qupperneq 3

‘wrffc..

feíðflMdagua? 32. Janúar 1»70.
ÞJÓÐVKiJiINH — Sl«A
Samningaviðrœður hafnar hj á LKAB:
Krafízt að lágmarkskaupið
sé 260 ísl. kr. á tímann
Auk þess kröfur um margvíslegar aðrar kjarabœtur,
vinna hefst ekki fyrr en samningar hafa tekizt
STOKKHÓLMI 26/1 — Samningainefnd námumanna hjá'®
LKAB í Norður-Svíþjóð sem verið hafa í verkfalli -um
tvo mánuði lagði í dag fratn kröfur þeirra á fundi 'með
samningamönnum fyrirtækisins. Verkfallsmenn gera marg-
ar kröfur um kjara- og réttarbætur og fara þeir m.a. fram
á að lágmarkskaup þeirra á klukkustund verði 15 -17
sænskar krónur (um 260-290 ísl. kr.) eftir því hvort unnið
er ofan jarðar eða neðan.
Verkamenn lijá Burmeister & Wain í Kaupmannahöfn á fundi
Verkafálk hjá B& W
hefur vinnu á ný
KAUPMANNAHÖFN 26/1 — Verkamenn í skipasmíða-
stöð Burmeisters & Wains á Refshaleöen í Kaupmanna-
höfn 'satnþykktu í morgun með naumum meirihluta at-
kvæða að hefja aftur vinnu, en samtímis berast fréttir af
ólgu og vinnustöðvunum á öðrum vinnustöðum í Dan-
mörku, einkum í málmiðnaði og sláturhúsum.
Krötfur sænsiku niáJmnmann-
ainna enu þessar helztari
1) Trygging fyjir því að þeir
saimningar sem kunna að verða
gerðir verði ekki lýstir ógildir af
sænska vinnuveitendasaimiband-
inu-
2) Ijaunakiröiur. Þær eiru í sex
liðum og eru þær helztar að lág-
nwksíkaup á Mukikustund verði
15 kr. sænslkar þegar unnið er
afan jarðar en 17 krónur þegar
unnið er í nátmugöngiunuim. Auik
þess 12 prósent álag þegiar um
sérlega erfiða vinnu er að ræða.
Tékinar verði upp mánaðar-
greiðsllur þar sem því verður við
kömdð. Sérstakt álag verði greitt
á laun þegar illa viðrar. Lærling-
ar fáj, sörnu laun og þeir höfðu
að meðaltali áður en þeir hófu
nálm. Greitt verði álag á kaup
vegna óreglulegs vinnutíma.
3) Þá eru ýmsar aðrar kröfur
um kjarábætur. Þannig verði
“ verikaimenn fluttir tál vinnustaö-
ar og frá þeim að kostnaðar-
lausu. Flari þeir í eiigiin bílum
I fái þeir uppbætur á sama hátt
og starfsmenn fyrirtækisins.
Lifeyrisgrei ðslur hefjist við 60
ára aldur og verði hæk'kaöar
verulega frá því sem nú er,
ednnig til þedrra s©m þegar njlóita
lífleyris. Vinnutfmignum verði
breytt þannig að efitirleiðis verði
aðeins unnið frá miánudegi til
föstudaigB, 40 síumdir saimtalls.
4) Þá enu ýimsar kröffur um
bætta aflbúð og ráðstafanir til
að draga úr slysalhsettu. Þannig
verði loftið á námunum rann-
sakað reglulega, og verkamenn
fái ókeypis varnarkiæðnað.
Náimuimenh krefjaist einnig aá
aftu-rkölluð verði hækkun á húsa-
leigu í fbúðarhúsum fyrirtækis-
ins, að aðaiskrifstofur þe.ss verði
fluttar tiil námusvæðisins og að
LKAB fari úr sænska vinmuveit-
endasambandinu. Sænska ríkds-
stjórnin mun þegar halfla ákveð-
ið að verða við þessairi síðustu
kröfu.
Tekið er fram að vinna verði
ekki haffín aftur í námunum
fyrr en gengiið hefur verið að
1 öllum meginkrötfum verkfallis-
manna.
i Hafa samúð almennings
Samkvæmt skoðamakönnun
sem sænska útvarpið skýrði Sná
í dag er meirihluti sænsks al-
mennings þeirrar skoðunar að
námumenn í Norrbotten ha.fi
hafft fullan rétt tíl að leiggja nið-
ur vinnu þótt það hafi veirið
brot á samningum heiildarsam-
takanna. 57 prósent lýstu stuðn-
ingi við námumenn, en aðeins
19 prósent töldu að þeir héfðu
brotið aff sér. Aðrir sem spurðir
Sovézk risaþota
MOSKVU 26/1 — FlugméJaráð-
herra Sovétríkjanna, Évgení
Loginof, skýrði frá því í gær að
ákveðið heffði verið að simíða
risaþotu til farþegafllutninga í
Sovétrfkjunum. Sovézk a risaþo't-
•a mun. takia 300-500 iEairþega.
1
voru kváðust enga skoðun haffa
rnyndað sér um vinnudeiluna
hjá LKAB.
43 prósemt telja einnig að
námumenn eigi að hadda verk-
falli sínu áfram, en 39 prósent
eru þeirrar skoðunar að þeir
hafi átt of lengi í verkfalli.
Það eru nokkuð skiptar skoð-
anir um hverjar séu miegiinarsak-
ir verktfallsins, en flestir telja
að óánægja með vinnuskii^rðdn
hafi átt þátt í því.
Skæruhernaðurinn
Skæruhemaðurinn á sænskum
vinnumarkaði að undanfömu
hefiur þegar borið talsverðan
árangur fyrir launþega. Samnð
var fyrir 3.600 verkamenn hjá
Volvo-verlksmiðjunum í Oloí-
strölm, Mjalllby og Konga og
gengur hinn nýi saimningur í
gildd 1. febrúair. Samkvæmt hon-
um mum tímaikaupið að meðal-
hækikar að meðailtali uim 12.6 af
taili hækka um 12,8 próserit.
Greiðsla fyrir ákvæðisvinnu
hundraði.
Við máimbræðslu Asea í Vast-
erás var samið um heilgina fyrir
350 verkamienn sem fenigu launa-
hækkanir innian raimm'a heildar-
saimninganna.
Deild námumiannasamlbadnsins
í Grangesiberg hafnaði tilboði ait-
viinnurekenda um 10 prósení
kauphækun og nýtt launakerfi.
Þar er samningaviðræðum haPd-
ið áfram, en vinna hefur hafizt
að nýju.
BBLGRAD 26/1 — Júgóslav-
neska fréttastoffain Tanyug, sikýrði
frá þvf í dag að Alexander Dub-
cök, fyrrverainidi aðalritari
.Kommúndstalflokks Tékkóslóvak-
íu, heffði sagt sig úr miðstjórn
fHokksins.
Duibcek kom til Tyrkilands í
gær en hann cmiun taka, þar við
stöðu sendiherra Tékikósllóvakíu.
Fréttastofan segir að hann hafi
verið neydidur til að segja siig úr
miiðstjórniinini af íhatósöflum í
GóÖ sjósókn hjá
Keflvíkingum
■KEFLAVlK 26/1 — Sextán tii
átján bátair stunda linuiróðra
héðan og hafa fengið frá 2 til
7 tonn í róðri að undanförnu.
Þeir er fasitast bafa sótt hafia
farið 14 til 15 róðra í jianúar.
Er það ekki siæm sjósókn í
skammdeginu. Þeir er hafia lagt
línun.a lengra og dýpra úti á
Jökuldijúpi hafa aflaö betur en á
grunnmiðum. Hafa sumir bát-
ar verið lengur en sólarhring í
róðri.
Þá eru suimir bátar á útilegu.
Keflvíkingur kom með 50 tonna
afla eftir fjórair lagnir núna á
dögunum.
Verkamenn hjá Burmeister &
Wain samþykktu í morgun með
1090 atkvæðum gegn 797 að
hefja aftur vinnu, en þeir hafa
varið í verkfalli í hálfan þriðja
dag. Samninganefnd verka-
manna hafði lagt til að vinna
hæfist aiftutf og sagði formaður
hennar, Bent Fjellerad aðaltrún-
aðairmaður, að verkamenn- gætu
talizt hafa unnið siigur í fyrstu
fflokfcnum sem hafi fen>gið Hus-
ak, núverandi flokkjsritara, tid
að samþykkjia það með því að
Oldrich Cernik
hóta því að ella myndi þess kraf-
izt að Dulbcek yrði leiddur fyrir
rétt, sakaður um að haffa hald-
ið þannig á málum rneðan hann
var leiðtogi fflokiksáns að innrás
Varsjárbaindalagsrikjanna hatfi
verið óumfflýjanleg.
Fundur verður haldinn í miið-
stjóminni í þessari vi'ku, sá
fyrsti síðan í september. Orð-
rómur er uppi í Prag um að
enn muni verða sótt gegn um-
bótaimönmuim í fllokfcnum siem
þar eiga ennþá sœti. Einnig er
því haldið fram að Oldrich Cer-
nik forsætisráðherra verði látinn
víkja úr embætti en hann tók
við þvi samtímis sem Dubcek
varð flokkisritari- í janúar 1968.
lotu deilunnar, þar sern aðgerð-
ir þfefffira hel'ðu komtð af stað
vinnustöðvunum og kiröfugerð-
um um allt landið.
í ályktuninni sem veirkamenn
samiþykktu með þessum nautna
meiirihluta eru þó sett ýms skdl-
yrði fyrir þvd að vinna hefjist
aftuir. Verkamenn segjast munu
bíða átekta í nokkra daga og
er gefið fyllilega í skyn að
vinna verði aftur lögð niður ef
þeir fá etoki fram kröfu sína
um uppbætur vegna vaxandi
verð'bólgu. Þá eru vdnnuvedt-
endur vairaðir við því að reyna
að fá verkamenn dæmda í fjár-
sektir fyrir brot á vinnulög-
gjöfinni.
Verkföll annars staðar
1 frétt frá Ritzauis Bureau er
nefnit sem dæmi um hinar miklu
aðgerðir á vinnumarkaðinum
víðs vegar í Danmörku að 600
verkamenn í skipasmíðastöðinni
í Svendborg hafi stöðvað vinnu
í dag í þriðja sinn á tveim vik-
um til þess að fylgja á eftir
kiröfu sinni um að lágmiarkskaup
þeinra verði 15 krónur danskar
(um 180 ísl. kr.) á tímann. 1100
verkamenn í kæliskápaverk-
smiðju Grams á Suður-Jótlandi
hafa lagt niður vinnu til að
knýja fram 1-2 d.kr. kiaup-
hækkun á tímann.
50i vélviirkjiar hjá Dana Ford
í Kaupmannahöín lögðu niður
vinnu í dag vegna þess að kröfu
þeiinra um að timafcaupið verði
tafarlauist hækk'að um eina
danska fcrónu hafði verið hafn-
að.
77 verkamenn í siáturhúsi í
Nörresundby ákváðu við lok
vinnutíma í dag að koma ekki
til vinnu á morgun í mótmæla-
skyni við nýjan ákvæðisvinnu-
taxta.
Kröfur um kauphækkanir
hafa verið gerðar í skipasmíða-
stöðinni í Nakskov,. Dan-skipa-
smíðastöðvunum í Álaborg,
Fredriksihavn, Helsingör og Ar-
ósum og einnig í skipasmíða-
stöðunum í Lindö og Odense.
Dubcek ár miðstjórninni og
likur á að Cernik fari frá
Bardagar í Suður- Vietnam
eru sagðir fara harðnandi
SAIGON 26/1 — Frá því var
skýrt í Saigon í dag að bardagar
hefðu harðnað í Suður-Vietnam
síðustu daga svo um munaði og
væri það talinn undanfari þeirrar
sóknar þjóðfrelsishersins sem bú-
izt hefur verið við að hann hæfi
upp úr tunglnýárinu sem er í
fyrsitu viku febrúarmánaðar.
Bandarískar flugvélar af gerð-
inni B-52 gerðu í dag mdklar
loftárásir á Suður-Vietnam, þær
mestu sem að sögn hafa verið
gerðar síðustu níu mánuði.
Mesbu loftárásimar voru gerð-
ar á A Shau-dal, sem er við
landamæri Kambodja. 1 gær
hatfði verið sagt í Saigon að
„norðurvietnömsk“ vöruibílalest
væri á leið um dalinn í fyrsta
simn síðan í fyrrasumar þegar
harðir bardagar vom háðir þar.
Bílalestin var talin enn eitt
merkið um að þjóðfrelsisherinn
hyggði á nýja sókn á næstunni.
Þjóðfrelsisiherinn gerði árásir
með flugskeytum og úr sprengju-
vörpum á fimmtán skotmörk i
Suður-Vietnam í gær, m.a. á
bandarísfcu fLugstöðina í Phan
Rang.
AFP-fréttastofan. skýrir frá
því að herréttur í Suður-Vietnam
hafi dæmt 24 ára gamlan stúdent
i fimm ára hegningarvinmu fyrir
að hafa samið og geffið út fjóra
söngva gegn stríðinu.
Sameiginlegar ráðstafanir
EBE-landa gegn verðbólgu
BRUSSEL 26/1 — Fjármála- og
efn'ahaigsmálajráðherrair aðildar-
ríkja Efnahagsbandalaigs Evrópu
hafa komið sér samam um að
ríkin geri í sameiningu sérstak-
ar ráðstafanir til varnar gegn
verðbólgunni sem gerir vart við
sig að meira eða minna leyti
í þeim öllum.
Það var framkvæmdasitjórn
bandalagsins sem . lagði til að
slíkar ráðstafanir yrðu gerð'ar,
en þær verða fólgnar í aðgerð-
um ti.l að. draga úr\ ha.gvextin-
um með' ta'kmörkun lánsfjár og
bindingu kaupgjalds og , verð-
iags.
Lánsfjártakmörkunin , verður
bæði framkvæmd með því að
draga úr útiánum banka og með
auknum sköttum. Útlán við-
skiptabanka verða sennilega
takmörkuð með því að skylda
þá til að, hinda ákveðinn hluta
af innstæðum sínum í seðla-
bönkunum.
Þá urðu ráðherrairnir á fundi
sínum í Brussel í daig sammála
um aukna samvinnu í gjaldmið-
ilsmálum, m.a. á þann hátt að
hvért aðildarríkjanna geti leit-
að til hinna um miljarð dollara
gj aldeyrislán vegna tímabund-
inna g.i aldeyri sö;rð ugleik a.
í greinairgerð þeirri sem
lö'gð var fyirir ráðherrana er
gert ráð fyrir árlegri hækkun
verðlags í aðildarríkjunum um
2,5 til 3 prósient árin 1971 - 1975.
Þessi mynd var tekin í Port Harcourt í Austurfylki Nígeríu á
fimmtudaginn var af deyjandi og dauðvona börnum
SÞ-skýrsla frá Nígeríu:
Hermenn ár sambandshernum
Hfíátnir fyrir nauðganir
NEW YORK 26/1 — Birt heffur
verið skýrsla um áistandið í
austurhéruðum Nígeríu sem sér-
stakur erindreki U Þants fram-
kvæmdastjóira SÞ, paikistanski
hershöfði nginn Said-Udddn Khian,
hefur tekið saman, en hann hef-
Ur verið þar á ferð að undian-
fömu til að kynna sór bæði á-
standið eins og það er nú og
eins' og búast má við að það
verði á næstu árum.
1 skýrslunni er sagit m.a. að
enda þótt hætta á frekari blóðs-
úthellingum og ofbeldisverkum
muini verða bægt frá, muniliung-
urdauði vofa yfir íbúunum enn
í marga mánuði. Allar hjálpar-
stofnanir verði að leggja sig í
líma til þess að afstýra hætt-
unni á hungursneyð.
Khan segist hvergi hiafa séð
nein merki um fjöldamorð, en
hins vegar staðfestir bann frá-
sagnir af nauðgunum og grip-
deil'dum hermanna úr sambands-
hernum. Hann segir þó að for-
ingjar í sambandshernum taiki
mjö'g strangt á hvers konar aga-
brotum og hafi a.m.k. tveir her-
menn sem gerzt höfðu sekir um
nauðganir verið teknir af lífi
opinberlega. Liðsforingi er saigð-
ur hafa sk-otið hermann sem
staðinn var að gripdeildum og
aðrir haffa verið húðsbrýktir
fyrir sömu sakir.
Aðsúgur að Marcos
MANILA 26jl — Þúsundir stúd-
enta og annarra ungmemna gerðu
í dag aðsúg að Marcos, forseta
Fililpeyja, þegar hamn kom út
úr þinghúsinu í Manila.