Þjóðviljinn - 20.03.1970, Blaðsíða 1
Frelsi og sjálfstæði þjóðanna verður ekki
tryggt með aðild að hernaðarbandalögum
0 í almennum umræðum um utanríkismál í gær^
flutti Gils Guðmundsson, talsmaður Alþýðubanda-
lagsins, efnismikla ræðu og tók þar sérstakleg'a
til meðferðar Efnahagsbandalag Norðurlanda,
Nordek; landhelgismálið, aðstoð við fátækar þjóð-
ir, þjónustusemi íslenzkra stjórnarvalda við
bandaríska utanríkisstefnu, aðild Kína að Samein-
uðu þjóðunum, viðurkenningu Íslands á Austur-
Þýzkalandi, og hina fyrirhuguðu ráðstefnu um ör-
yggismál Evrópu. Langýtarlegasti kafli ræðunnar
•fjallaði um aðild íslands að Atlanzhafsbandalag-
inu og uim reynsluna af hernaðarbandalögum.
Sýndi ræðumaður fram á með skýrum dæmum
hversu því fer fjarri að aðild smáríkja að hernað-
arbandalögum 'tryggi frelsi þeirra og sjálfstæði .
Emil Jónsson utanríkisráðherra
flutti á Ifiundi samednaðs þingis í
gær stkýrslu sína um utanrákis-
mál, en gódu heilli er það orðinn
Gils Guðmundsson
íasitir liðiir í stairíi Alþingis ár
hvert að utanríkisráðherra flytji
skýnslu um utanríkismál Islands
og alþjóðamálin, og kostur sé
gefinn á að raeða hana og utan-
rí'kismáiin aknennt á Alþtogi.
Umræðu- og
starfsfundur um
uppeldismál
í 'kvöld verður haldinn fundur
í Lindarbæ uppi á vegum félags-
málaráðs Alþýðubandalaigsins.
Hefet fundurton kl 20,30 og er
efni hans stefnumótun í uppeld-
ismálum.
Þessi fyrsti funduir Atþýðu-
bandalagsins um stefnumótun í
u ppekiismálum er umræðu og
STARFSFUNDUR og er skiorað
á Alþýðubandalagsmenn og ann-
að áhuigiafólk að fjöhnenna á
fundton.
Undtobúningsnefnd.
Áratuigum saman hafa þingmenn
sósíalista og Aliþýðubandalagsins
krafizt þess að þessi háttur væri
á hafður Hóf Gils Guðmundsson
ræðu sína á því, að fara um
það viðurkenninigamrðum að nú-
verandi utanri-kisráðherra hefði
orðið við kröfunni um almennar
utanrfkisumræðuir, þó lítill tími
væri til þeirra ætlaður, en um-
ræðunni í gær var fresitað er hún
hafði staðið svo að segja stanz-
laust til kl. sex.
1 ræðu sinni ræddi utanríikis-
ráðherra ýtarlega um Nordek-
samninginn og taldi einsýnt að
fsiendingar stefindu að því að
verða þar aðilar, ef óhjákvæmí-
legum skilyrðum yrði fulinægt
sem vörðuðu sérstöðu íslendtoiga.
Hann ræddi einnig í alllöngu
máli þátttöku Islendinga í starfi
Sameinuðu þjóðanna, og lagði þar
einikum' áherzlu á mólflutning
fslands og tillögur varðamdi land-
helgismál, hafebotnismáf og vam-
ir gegn mengiun hafsins. Ríkis-
stjórnin teldi rétt að íslendtogar
héldu áfram þátttöku í Atlanz-
hafsbandalaginu, enda þótt kalda-
striðinu væri lokið, þvi viðsjár
væru víða um heim. — Skýrsla
utanríikisráðherra hafði ekki ver-
ið prentuð sem þingskjaf, og
verður vikið að einstölcum þátt-
um hennar þegar hún hefur ver-
ið birt.
tfr ræðu Gils Guðmundssonar
Hér verður gripið á fáeinum
atriðum úr ræðu Gils Guðmunds-
sonar, en henni gerð betri skil
á næstunni hér í blaðinu.
■ NORDEK
Gils rakti fyrst aðdraganda að
stofnmn Nordeks, Efnahagsibanda-
lags Norðurlanda, og sagði m.
a.: „Nú er svo komið að stofnun
Nordeks má heita staðreynd. Ég
fagna þeirri þróun og vænti góðs
af henni. Ég tei að okkur íslend-
ingum beri að fylgjast gaum-
gæfilega með þesisum málum og
kanna möguleikama á því að
gerast aðilar að norræinu efna- -
hagssamstarfi. Til þess þurfum
við vafalaTJst að ná sérsamning-
Friamihald á 9. síðu.
Syngjandi
í gjólunni
„. . . til að kenna að kókettera
Kvennaskólastúlkunum“
var einu sinni sungið, en nú er
slíkt löngu úrelt orðið og þarf
víst ekki að kenna ungum stúlk-
um þvilítoar 'listir, hvorki í
Kvenn askólanum né annarsstað-
ar. — Stúlkunum þeim arna,
úr 3. og 4. bekk Kvennaskólans,
mætti ljó=smyndiairinn okkar, A.
K., syngjandi í gjólunni í gær,
en þá var hinn árlegi peysufata-
dagur skólans.
Ragnar Arnalds í viðtali -
• 9
. maí nk.
Þá erts 30 ár frá því hernámii hófsl
Alþýðubandalagið hefur frumkvæði að þessum aðgerðum
Q Alþýðubandaiagið mun gangiast fyrir því,
að efnt verði til fjöldagöngu og útifundar
sunnudaginn 10. maí næstkomandi, en þann '
dag verða liðin 30 ár síðan erlendur her steig
hér fyrst á land. Mynduð hefur verið fimm
manna , framkvæmdanefnd, sem þegar mun
hefja undirbúningsstörf og er hún þannig skip-
uð: Gils Guðmundsson, Gunnar Guttormsson,
Jónas Ámason, Kjartan Óiafsson og Ragnar
\ Arnalds.
Þjóðviljanum bai’st í gær
fréttatilkynning ' frá Alþýðu-
bandalaginu um þetta mái og
sneri bliaðið sér til Ragnairs
Amaldis, formanns Alþýðu-
bandalagsins, af því tileíni.
— Andstæðjngar hersetu á
íslandi hafa frá fyx’stu tíð
haldið uppi harðri andstöðu
gegn hernámsstefnunni. En nú
þegar ísland hefur verið her-
numið í þrjá áratugi er svo
komið, að medra en helming-
ur þjóðarinnar þekkir ekki
annað ástand af eigin i*aun.
Þessum aðgerðum er ekki
hvað sízt ætlað að mtona ungu
kynslóðtoa á þá staðreynd, að
eitt sinn var ísland laust und-
an ágangi ei’lendra herja og
hvetja hana til baráttu gegn
hersetu Bandaríkjamanna og
aðild fslands að NATO.
— Verða aðgerðimar 10. maí
aðeins bundnar við þessi tvö
mál?
— Nei, að sjáifsögðu hljóta
ýmis skyfd mál að fléttast inn
í, m.a. baráttan fyrir íslenzku
sjálfstæði á öllum sviðum,
málefni friðarins f heiminum,
styrjöldin í Vietnam, brjálæð-
isilegt vígbúnaðarkapphilaup
stórveldanna o.s.frv.
— Mun • Alþýðutbandaiagið
standa eitt að þassum aðgerð-
um?
— Nei, við viljum fyrst og
fremst tryggja, að þeim verði
komið í framkvæmd í vor, en
við munum að sjálfeögðu leit-
ast við að skapa sem almenn-
asta samstöðu um málið með
því að fá etonig í fram-
kvæmdanefndina stuðnings-
menn annarra flolcka og utan-
ftokkamenin. • Einnig gerum við
ráð' fyrir, • að siðar verði efnt
til ráðstefnu, sem verði öllum
opin, og þar verði nánar rætt
um tdlhögun og frekari fram-
kvæmd þessara aðgerða.
Eins og kunnugt er voi*u Al-
þý ðub ancjalagsmenn forystu-
aflið í Samtökum hemáms-
andstæðinga, sem því miður
hafa verið óvirk nú um skeið.
Það hefur orðið hlutvei'k Al-
þýðubandalagsins með aðstoð
þingmanna sinna og Þjóðvilj-
ans að halda uppi samfelldri
málefnalegri andstöðu gegn
NATO og hersetunni innan
þings og utan öll þessi ár. Það
er þvi eðlilegt, að Alþýðu-
bandalagið eigi nú enn frum-
kvæðið.
— Hafa þessar aðgerðir ekki
áhrif á kosningaundiribúntog-
inmi?
— Auðvitað er það tilvifjun,
Framhald á 9. síðu.
Föstudagur 20. marz 1970 — 35. árgangur — 66. tölublað.
Jón Þórir Jónsson verkstjóri
drukknaði í Hafnarfjarðarhöfn
um hádegisbilið I dag. Ekki er
vitað með hvaða hætti það
hörmulega slys varð, en rann-
sóknarlögreglan í Hafnarf irði
vinnur nú að athugun þess.
Jón heitinn vann ásiamt öðrum
verkaimiönnum að uppskipun úr
Maí í miorigun. Minnast fólagar
hans þess að hafa séð hann að
störfum um kll. hálftólf, en eft-
ir þann tfma viarð hans ekki
vart. Þó var ekki tekið efitir
MABUR DRUKKNAÐÍ í
HAFNARFJARÐARHÖFN
hvanfi hans, en uim hádegi urðu
verkamenn varir við, að eitthvað
var á floti í höfninni og minnti
það heilzt á mannsiík. Var lög-
reglunni þegar gert viðvart, og
var lóðsbátnum hx-undið á filot
og siglt að líkinu. Reyndist það
þá verá af Jóni Þóri. Gerðar
voru lífigunartilraunir á honum,
en þær reyndust árangurslausar.
Enga áverka var á Ukinu að
sjá. Hefur Jóni heitton ef til vill
skrikað fótxir á hafnarbakkanum,
þar sem talsverð hálka var, en
rannsoknariöigreglan í Hafnar-
firði tjáði bilaðinu í gasr, að alllt
Framhafd á 9. síðu.
I<&-
Gils GuSmundsson, falsmaSur AlþýSubandalagsins I umrœtSum um ufanrlkismál:
i \