Þjóðviljinn - 23.09.1970, Síða 6
g SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN — Miðvifeudaigui- 23. september 1970.
Bólusetning gegm kóleru í
Líbanon.
í þessari grein, sem áður hefur verið getið hér í
blaðinu og birtist í franska dagblaðinu „Le Monde“
fyrir nokknim dögum, gerir læknirinn
Escoffier-Lambiotte grein fyrir því, að kólera sé
bölvaldur fátækra þjóða sem búa í senn við læknisskort
og hafa heldur ekki tök á því að hlíta einföldustu
heilbrigðisreglum. Jafnframt bendir hann á
að þótt kóleran sé í senn hættulegur
og oft banvænn sjúkdómur, sé hún með meinlausari
farsóttum sem sótt geti á „ríka og vel nærða“
Evrópumenn. Greinin nefnist á fnHnmálinu
„Le silence et la pauvreté11 — eða „Þögnin og
fátæktin" — þögnin um raunverulega útbreiðslu drep-
sóttarinnar og örbirgðin sem er valdur að henni.
MkfiU.
mek~i
m
mumu®
ii'WÍik'Síf. n.’.l
WHtite'.
rHtHHHtHHrW
ííuí <í‘> fóolt/ra r'j'X/rinu'jfflifiiíítlfrí^nt o-.i wti
Hér birtist aftur til frekari glöggvunar lesendum kort þaö sem fylgdi grein dr. Escoffier-
Lambiotte og sýnir útbreiðslu kólerunnar. Dökku dílaruir sýna hvar hún hefur stungið sér
niður á síðustu mánuðum og misserum en innan hringanna er kóleran landlæg drepsótt.
Kólerusjúklingar á sjúkrahúsi í Suður-
Kóreu.
Franskur landamæravörður tekur á móti
gestum frá kólerulandi.
KÓLERAN,
BÖL
FÁTÆKRA
ÞJÓÐA
Bólusetning gegn kóleru er ekkj sársaukalaus en
veitir algera vörn gegn sjúkdómnum um
Frá ársbyrjun 1970 hefur ver-
ið skýrt opinberlega £rá því að
11218 menn hafi veikzt af kól-
eru í ellefu ríkjum í Asíu og
1833 látizt. Árið 1969 var tala
þeirra manna, sem voru af
stjómvöldum sagðir hafa látizt
úr kóleru, 4580. En allir sér-
fræðingar vita að þá tolu verð-
ur að margfalda með tuttugu
a.m.k. og enginn — nema Heil-
brigðismálastofnun Sameinuðu
þjóðanna (WHO) — hefur til
skamrns tíma haft miklar
áhyggjur af þessari drepsótt,
sem hefur í meira en öld verið
bundin við hinn fátækasta
hluita austurlanda
Árið 1965 barst þó kóleru-
sýkillinn alla leið að ströndum
Kaspíahafsins og Svartahafsins.
Hann barst wm Pakistan,
Afganistan og íran og komst
til Iraks og Tynkiands og dó
þar út í fyrstu vetrarkuldunum
í ofctóber 1966,
Sinnuleysi vcsturlandabúa.
Dagblöð skýrðu frá þessum
atburðum, en hinir auðugu og
vel nærðu vesturlandabúar
haifa ekki meiri áhuga á slíku
en þeim mikia feUi, sem þólu-
sótt og mislingar valda í þríðja
heiminum á ári hverju, Þeir
sem búa við allsnægtir líta á
ójafnrétti manna gagnvart
sjúkdómum og dauða, og ó-
réttláta skíptingu gæða vísind-
anna sem óumflýjanleg örlög á
okkar tíma, og menn gleyma
hættunni vegna fjarölægðarinn-
ar.
Kólerufarsóttar varð siðast
vart í Evrópu í lok nítjándu
aldar, en þá var hún mjög
staðbundin og kom aðeins upp
í hafnarborgum, þar m skipa-
kMmnur frá austurlöndum voru
tíðar. Fýrr á öldinni höfðu slík-
I
ar farsóttir gengið um aila
Evrópu.
Berst til Sovétríkjanna.
6. ógúst i sumar var skýrt
frá því í Moskvu að menn
hefðu sýkzt af kóleru í Astrak-
an (eins og 1965). Viku síðar
voru héruðin á ströndum
Kaspíahafs og Svartahafs sett í
stranga sóttkví. Ferðamönnum
var bannað að fara til Ödessu,
Batúm, Volgograd og Úljanof.
Margir evrópskir ferðamenn
dvöldust i nálægari Austur-
löndum, þar sem yfirvöld
Líbanons, Sýrlands og Jórdan-
íu fóm að bólusetja íbúana
en lýstu þvi þó yfir að þar
hefði eikki komið upp kólera.
Þá gusu upp alls kyns kvik-
sögur: Kóleran hafði borizt til
Sovétríkjanna frá Egyptalandi
með sovézkum hemaðarsér-
fræðingi.. Stjórn Egyptalands
neitaði þessu með krafti ör-
væntingarinnar, þvi að henni
voru í fersku minni þau öm-
urlegu áhrif, sem síðasta kól-
erufarsóttin í landinu, 1947,
hafði haft á efnahagslíf lands-
ins og ferðamannastrauminn
þangað
Kvittir og tilgátur.
En 20. ágúst lýsti stjórn
Libýu því yfir að „einstaka
menn“ hefðu sýkzt þar af kól-
eru, og ísraelsmenn skýrðu
frá því daginn eftir að sex
sjúkiingar hefðu verið fluttir
frá arabískum flóttamannabúð-
um í sjúkrahús. Sama dag er
skýrt frá því að „óþekkt far-
sótt“ geysi í Gíneu. Vegna
þagnarskyldu Heilbrigðisstofn-
unar Sameinuðu þjóðanna
gengu hinir furðulegustu kvittir
og tilgátur um farsóttina. Flest-
ar ríkisstjómir komu þá upp
hedlbrigðiseftirliti á landamær-
i
unum, en það dregur mjög úr
ferðamannastraumi, skaðar ut-
anríkisviðskipti og vekur skelf-
ingu almennings.
Dagtolöð skrilfuðu ógnvekjandi
greinar um drepsóttina, og í
enskum og bandarískum blöð-
um voru birt kort — venjulega
ónákvæm — um útbx’eiðslu
kólerusýkilsins E1 Tor frá Cele-
bes, þar sem hann kom upp
1961, til Kóreu, Suður-Rúss-
lands, Miðjarðarhafslandanna
og Afríku. Ferðamenn flykktust
að flugvöllum í austurlöndum
nær, og Parísarbúar streymdu í
læknamiðstöðvar til að láta
bólusetja sig, þótt sú bólusetn-
ing væri óþörf, því að engin
kólera var í FrakMandi.
Veitt áminning.
28. ágúst skýrði heilbrigðis-
stofnun Sameinuðu þjóðanna
frá þeim kólerusjúklingum, sem
tilikynnt hafði verið um í Israél,
Libanon og Libýu í hinni
vikxiiXegu skýrslu sinni, og gaf
þeim stjórnum einnig aðvörun,
sem væra „tregar til að sikýra
frá því að menn heíðu sýkzt
af kóleru í löndurn þeirra, þótt
trúverðugar en óopinberar
heimildir væru fyrir þvtf að
sjúkdómuxinn hefði borizt
þangað og athugun á útbreiðslu
hans annai’s staðar benti til
hins sama.“
í þessari skýrslu var skýrt
frá þeim fáránlegu ráðstöfunum
(bólusetningu ferðamanna o.þ.h.)
sem fjörutíu lönd höfðu gert
til að verjast sjúkdómnum, og
sýndi hann, að allir grunuðu
alla, og menn þóttust verða
sjúkdómsins varir alls staðar
nema í Vestur-Evrópu og
Ameríku.
Vegna þessarar ringulreiðar
og síaukins ótta almennings,
braut Heilbrigðisstofnun Sam-
einuðu þjóðanna sínar eigin
i
reglur og tilkynnti það opin-
berlega, að kólerufaraldur geis-
aði í Cíneu, og bar hún stjóm-
ir Irans og Egyptalands söteum
og gaf þeim löndum nýja að-
vörun, sem „skýrðu ekki frá
kólerufarsótt og vildu heldur
bjarga orðstír sánum og verzlun
en sjútelingum“.
Rcttmæt ádeila.
Þessi ádeila var fyllilega rétt-
mæt, en þad verður að harma
það að Heilbrigðisstofnunin
skuli ekki hafa fordæmt þær
ríkisstjórnir sem lokuðu landa-
mærum sínum í trássi við al-
þjóðlegar heilbrigðisregHur.
Þegar stjórn írans tók þá
ákvörðun 1965 að skýra opin-
berlega frá því að kólerufar-
aldur geisaði í landinu, lokuðu
nágrannaríkin ekki aðeins
landamærunum, heldur stöðv-
uðu allan útjflutning Irana á
ávöxtum og grænmeti og jafn-
vel á málmgrýti.
Gerði illt verra.
Þessar ráðstafanir gerðu það
að verkum að Iran var á vissan
hátt útskúfað úr samfélagi
þjóðanna og eftir þrjá mánuði
var allt efnahagslíf landsins í
kaldakoli og alvarleg ólga ríkti
í landinu. Fátæktin leiðir af
sér köleirufarsóttir, þvi að kól-
eran er órjúfanlega tengd fá-
tækt, dhreinlæti og fáfræði.
Viðskiptabannið við Iran gerði
því aðeins illt verra og var
alveg óréttlætanlegt, jafn órétt-
lætanlegt og hedlbrigðisvamir,
sem teomið er upp á landa-
mærum af handahófi, og ótti
vel nærðra Evrópubúa Stjóm
írans er nú reynslunni ríkari
og þegir sem fastast.
I
Takmörkuð vitneskja.
Þessi viðbrögð Evrópumanna
stalfa af ævailtomum ótta og
sjáifselsku og bex-a einteum
vitni xxm tatomarteaða vitnesteju
og reyndar fáfræði um srrxitun
og útbreiðslu kóleru.
Andstartt því sem Eivrópu-
menn trúa, þegar þeir draga
upp vinduibrýr sínar, þá er
engin drepsótt minna smitandi
en toólera þegar sæmilegs
hreiniætis er gætt.
Kólerusýteilinn er óvenj-ulega
veikbyggður: hann þolir eteki
að þoma (og getur þvi ekki
lifað á ávöxtum eða grænmeti),
hann þolir ekki só'lskin eða
teulda og engin sóttvarnarlyf
sem sett eru í vatn, þótt magn
þeirra sé mjög lítið. Hann þol-
ir eteki heldur mörg fúkkalyf.
Stafar af eymd og fáfræði
Kólera getur því ekki orðið
að farsótt nema þar sem hin
mesta eymd ríkir, og sem betur
fer eru slíks fá dæmi í Evrópu
nú.
I þunnum hægðum kóleru-
sjúklings (hann missir 9 til 10
lítra á dag) er einn miljarður
kóienisýkla í hverjum teninigs-
sentimetra. Menn sýkjast ekki af
kóleru nema þeir fái sýkilinn
í mat eða úr menguðu drykkj-
arvatni.
Kóleran veldur þvi að frum-
ur líkamans geta ekki haldið
neinu vatni, það berst burt úr
líkamanum í svita og uppköst-
um, en eintoum þó með hægðun-
um. Líteaminn þomar síðan uþp
og veldur það mjög miklum
þorsta, vöðvakrampa ogköfnun-
artilfinningu. Ef menn fá rétta
meðferð er unnt að lækna sjúk-
dómdnn á þremur dögum með
fúkkalyfjum og sykurviatnsi-
gjöf í æð. Það er mjög einföld
meðferð og hún dregur svo
mjög úr dauðsföllum að þau
Framhald á 9 síðu.
Varnaðarorð á plaggötuni í verzlunarhúsi í Moskvu til allra að
gæta fyllsta hreinlætis, til að sigrazt verði á faraldrinum, sem
þangað hafði komizt með ferðamönnum frá syðstu héruðum
Sovétríkjanna.