Þjóðviljinn - 13.11.1970, Blaðsíða 12

H-LISTINN
Á SELTJARNARNESI
UMRÆÐU- OG
SPILAKVÖLD
VinsitrimeTin á Seltjarn-
nesi efna til umræðn og
spilakvölds n.k. laiuigairdags-
kvöld kl. 8,30 í féagsheim-
ilinu — Rætt veirður um
skólamál í hreppnum og
spiluð félagsvist. Ákveðið
hefur verið að slík um-
ræðu- og skemmtikvöld
verði hialdin miánaðarlega
í vetur, annan laugardiag í
hverjum mánuði.
Meirihluti með
aðild Mína að SÞ
NEIW YORK 12/11 — Ríkin
átján sem bera fram tillö-gu um
að Al'þýðulýðveldið Kína taki
sasti Formósustjórnarinnar hjá
Sameinuðu þjóðunum hafa neit-
að málamiðlunartillögu um að
báðar stjómimar fái aðild að
samtökunum.
Búizt er við þvi að í fyrsta
sitnn sé hreinn meirihluti fyrir
því, að Alþýðulýðveldið fái aðild
að S.Þ. En Bandaríkin og ýmis
ríki önnur hafa borið framtillögu
um að % hluta atkvæða þurfi
til að samþykkja svo þýðingar-
mikið mál, og verið getur að
hún verði samþykkt. Fulltrúi
Bandaríkjanna virðist hafa gefizt
upp við andstöðu við aðild kín-
versku stjórnarinnar, en hefur
sagt, að hann harmi að því máli
sé blandað saman við brottrekst-
ur Fornuóöustj órnarinnar.
Brot á samn-
ingi um laun
starfsmanna
ríkisins
Eftirfarandi álykitun var
I samþykkt einróma á fundi
' stjómar StarfSmannafélIaigs
1 ríkisstofnana 11. nóv. 1970:
’ „Stjórn Starfsmannaff'élaigs
ríkisstofnaha mó'tmælir harð-
lega því ákvæði í frunwarpi
til laiga „um ráðstafanir t:J
stöðugs verðlags og atvinnu-
öryggis", sem nú liggiur fyrir
AJþingi, þar sem gert er ráð
fyrir röskun á útredknimg:
vísitölu framfærslukostnaðar.
Stjórnin bendir á, að sam-
kvaerot samningi Kjararáðs
og fjármélaráðherra firá 22.
júní, skulldbatt ráðherra sig
f.'h. rikiss'jóðs til að breyta
launum í hlutfaHIL: við hækk-
anir á vísitölu framfærslu-
kostnaðar, eins og hún var þá
reiknuð.
Meö þessu ákvæði frum-
varpsdns, gemgst ríkisstjómin
fyrirþví, aö veiigamiklarbreyt-
■ingar verðd gerðar á um-
ræddum samningi.
Stjóm Starfsmannafélags
ríkisstofnana telur, að verðí
ofangreint átovæði umrædds
frumvarps að lögum, hafi rfk-
isstjómin þar með brotiðfyrr-
nefndan samning um Jaiun
rílki:.sstainfsmanna“.
Rostropovítsj skrifar bréf:
Merk sovézk málsvörn fyr
ir Solzienitsín nóbelsskáld
MOSKVU 12/11 — Einn af
ágætuS'tu fulltrúum sovézkr-
ar hienningar, sellóleikarinn
Mstislav Rositropovítsj, hefur
tekið upp öfluga málsvöm
fyrir landa sinn. rithöfund-
inn Alexander Solzjenitsín,
se’m fyrir skömmu var út-
nefndur Nóbelsverðlauna-
hafi í bókmenntum. Rostrop-
ovítsj, sem nýtur mikillar
virðingar í heimalandi sínu
og víðar, fordæmdi þá her-
ferð gegn rithöfundinum
sem hefur farið fram í sov-
ézkum blöðum, og minnti á
fyrri misheppnaðar tilraun-
ir til að koma miklum lista-
mönnuVn á kné með valdboði.
Solzjenditsín var í fyrrai rekinn
úr sovézku rithöfudnasamtökun-
um og hefiur ekki fengið verk
sín útgefin í heimiall'andi sínu um
árabil. Rostropovítsj hefur háld-
ið hlífískiildi ylfiir honum, og hef-
ur hann búið og unnið í sum-
arhúsi séHóleikarans fyrir utan
Moslkvu
í harðorðu bréfi, sem' stílað
var til ritstjóra hellztu dagtolaða
Sovétríkjanna, segir Rostropovítsj
að hann sjái enga ástæðu til að
haílda leyndum samskiptum sín-
um við rithöfundinn. Hann seg-
ir, að það séu árásir blaðanna á
41 þingmaður í
neðri deild
Við atkjyæðagreiðslu á alþingi
í gær um frumjyarp ríkisstjóln-
arinnar um skerðingu á kjörum,
launafólks og ffleira gerðist það
hvað efitir snnað að skrilfiarar
þingdeildarinnar reyndust elkki
teija rétt atkvæði. Kom þaðainu
sinni fyrir í talningu þeirra að
þingmenn í neðri deild urðu alls
41, en þeir eru sem kunnuigt er
40. Varð að endurtaka atkvæða-
greiðsluna með naifnakaMi til
þess aö fá út rétta tölu í at-
kvæðagreið'slunni.
Fylklngln
í kvöld verður haldinn fund-
ur á vegum Fylkingarinnar, bar'
áttusamtaka sósíalista um kjara-
skerðingarfi-umvarp ríkisstjóm-
arinnar og viðbrögð verkalýðs
hreyfinigarinnar við því.
Á fundinum mætir Eðvarð Sig-
ui'ðsson, formaður Verkamanna-
félagsins Dagsbrúnar og tekur
þátt í umræðunum og svarar
fyrírspurnum.
Fundurinn verður haldinn í
Tjarnargötu 20 og hefst kl. 8.30.
Fundiurinn er öllum opinn.
Fylkingin,
Föstudagur 13. nóvember 1970 — 35. árgangur — 259. tölublað.
Solzjenitsín
Solzjenitsín eftir að hann fékk
NöbelS'Verðlaunin, sem hafa feng- |
ið sig til að skrifa bréfið.
Brófíð er dagsett 31. október,
en erlendir fréttamenn í Moskvu
sáu afrft af því fyrst í dag. Þar
segir m.a.:
Þetta er í þriðja sinn að sov-
ézkur rithöffunduir fær Nóbels-
verðlaun. í tveim tilvikum var
litið svo á, af sovézkri háflfu, að
hér væri um óþrifalegt pólitískt
spil að ræða, en þegar Sjolokfaof
fókk verðlaunin, var litið á það
sem réttimæta viðurkenningu á
alþjóðlegum áhrifum bókmennta
okkar. Elf að Sjolokhof hefði
neitað að taka á móti verðlaun-
unum úr sömu höndum og veittu
Pastemak þau vegna „kaílda
stríðsins", þá hefði ég getað skifl-
ið að við treystum ekki heiðar-
leik og ólhlutdrægni meðlima
sænsku aikademíunnar. En það
kemur í Ijós, að situndum tökum
v:.ð á rrtóti Nóbelsiverðlaununum
með þakklæti, og stundumi for-
dæmum við þau.
Rostropovítsj minnir á það,
hvemig aðrir menningarfrömuðir
hefðu áðuir í sögu Sovétríkjanna
verið fordæmd’ir, en síðan end-
Uirreistir og. hefðu hlotið alþjóð-
legan orðstír. Hann nefndi í því
sambandi tónskáldið Prckoféf og
Sjostakovítsj, sem í eina tíðvoru
harðlega foi-dæimdir í sovézkum
blöðum: ef menn lita á blöð frá
þeim tírna, þá hljóta þeir að
finna til mikillar blygðunar, seg-
ir Rositropovítsj.
Þá var til svairtur listi yfir
bönnuð verk, en nú er til edn-
hver skoðun, sem ákveður, hvað
verður uim listaverk; og við fá-
um ekki að vita hvaðan það á-
lit er komið, sem kom í veg
fyrir að skáldsaga Solzjenitsíns,
Krabibamieinsdeilldin, kæmii út,
þótt búið væri að setja söguna
fyrir tímaritið Noví Mír.
Ég fer ekíki inn á póllitísk eða
efnaihagsleg vanda'miál, sem, aðrir
skilja betur en ég. En gjöriðsvo
vel að segja mér, hvers vegna
því er svo háttað í bókmennt-
um okkar og listum, að úrslita-
orðið kemur svo ofit frá fólki,
sem ber ekkert skynbraigð á
þessa hluti, hvers veigna erþeim
veittur réttur til að sverta listir
okikar fyrir fólkinu? Ég miinnist
eíkki á þessa fortíð nema tili þess,
að við þurfum ekjki að blygð-
ast okkur eftir 20 ár þegar við
skoðum blöðdn frá því í daig„
Rostropovítsj segist ekki óttast
það, sem sagt verði um sdg eftir
að hann skrifar þe'tta bróf: ég
segi það sem ég hugsa. Þeirsem
skapa það, sem við erum stoltir
af, verða að fá að vinna án ótta
við refsingu. Ég þekki verk Solzj-
enitsdns og mér þykir vænt um
þau, og ég tel að hann hafí
þjáðst nóg til að vinna sér rétt
til að skrilfa sannleikann einsog
hann skilur hann.
Rostropovítsj hefur ásamtfiðlu-
leikaranum Ojstrakh og balllett-
fiokki Stóra leikhússins veriðum
langt skeið í tölu þeirra fulltrúa
sovézkrar menningar sem miestr-
ar virðdngar haifai notið. Hanni er
einhver fremsti sellósnillingur
sem heimurinn hefur eignazt, og
tónskáfld á borð við Prokoféf,
Sjostakovítsj og Benjamín Britt-
en hafa skrifað veiik beinlfnis
fýrir hann. Hann hefur víða
haldið hljómleika, og kom hing-
að til íslands kornungur maður
skömmu eftir 1950 og hélt
hljómileika á vegum MlR.
Stjórn BSRB um ráðstafanir ríkisstjórnarinnar:
Ófullnægjandi tíl að
stöðva verðbólguna
Bftirfarandi tillaga var sam-
þykkt á fundi stjórnar BSRB sl.
raiðvikudag, 11. þ.m.:
„Vegna frumvarps ríkisstjórn-
arinnar „um ráðstafanir til stöð-
uigs veii’dlags og aitvmnuörygjgis"
áiyktar stjórn Bandalags starfs-
manna wTkis og bæja:
Almenningur er löngu þreytt-
ur á síendurteknum bráðabirgða-
ráðstöfunum í dýrtíðarmóium..
Stjórn BSRB skorar því á Al-
þingi að grípa nú til nýrra úr-
ræða til að stöðva verðbóilguþró-
unina.
Stjómin telur þær aðgerðir,
sem frumvarpið gerir ráð fyrir
alls ófuilnægjandd tiil þess að
Mapús Torfason
skipaður dómari
í Hæstarétti
í gær barst Þjóðviiljanum eft-
irfanandi frétbatilkynning frá
dóms- og kirjkjumálaráðuneytinu:
„Forseti Islands hefúr hinn 11.
þessa mánaðar, samkv. tillögu
d'ómsmálaráðherra, veitt Maigjnús:
Þ. Torfasyni, prófessor, dómara-
embætti í Hæstarétti frá 5. þessa
mónaðar að telja“.
Magnús Þ. Torfason er 48 ára
að aldri, fæddur að Halldórs-
stöðuim í Laxárdal 5. maí 1922.
Stúdent firá MA 1942 og lauk
iögfræðipró'fi frá Hósiköla Isl.
1949. Stundaði framihaldsnám í
lögíræði við Kaupmannahafnar-
háskóla 1954-1955. Fulltrúi borg-
ardómaira í Reykjavík 1951-1955
og pnóifessor í lögum við Hóskóla
Islands frá 1955.
leysa sjálfan vandann — að stöðva
verðbólguna. Aðgerðimar eru
með saimia miarki brenndar og
allar dýrtíðarráðstafanir frá lok-
um síðari hedmsstyrjaldar — þær
eru biráðabirgöaúrræði nær al-
genlega á kostnað launþe'ga, en
árangurslausar sem framlbúðar-
lausn.
Stjóm BSRB gerir það að til-
lögu sinni, að allar peningalegar
tilfærslur, skuldir og innistæður,
laun og vextir verði tengdar
réttri vísiitölu, en gengið gefíð
að mestu leyti frjáflst.
Tákmartkaðar skammitímaráð-
stafanir auka aðeins á mdsréttið
í þjóðffélaiginu og vdðhalda jafn-
vægisleysi efnahagslífsdns.
Aðeins með samræmd,um;heiiM-
araðgerðum er von til að ráða
niðurlögum verðbólgunnar, en
hún er þjóðarböl.
I stað endurtelkinna bráða>-
birgðaráðstafana verða að koma
aðgerðir, sem koma á jafn.vægi,
jafnvel þótt þær skadi stondar-
hagsmuni einhverm“.
Stjárn Bl mótmælir ráðningu
fréttamanna Sjánvarps
— Gengið framhjá eina starfandi
félaga BÍ af 23 umsækjendum
■ Þjóðviljanum barst í gær samþykkt er gerð var á
fundi stjómiar Blaðamannafélags íslands í gærmorgun, þar
sem því er mótmælt, að við nýafstaðna ráðningu frétta-
mamna við Sjónvarpið var gengið framhjá eina umsækj-
amdanum sem er virkur félagi í Blaðamannafélagi íslands
og hefur margra ára starfsreynslu að baki auk háskóla-
menntunar. Samþykktin er í heild svohljóðandi, en hún
var send menntamálaráðherra, útvarpsstjóra, útvarpsráði
og fjölmiðlumum öllum í gær:
--------------------s>
Ríkisútvarpið sækir um lóð
■ Á síðasta borgarráðsfundi
var lagt fram bréf frá út-
varpsstjóra, þar sem sótt var
um byggimgarlóð fyrir Ríkis-
útvarpið vestam Háaleytis-
brautar og morðam Bústaða-
vegar.
Þjóðviljinn hafðj í gær tal af
Andirési Bjöirnasyni útvairps-
sitjóina °S innti bann efitir því,
hvort Ríkisútvairpið væri með
stóirtæfcair bygginigaráætlanir á
prjónumum. Kvað hann svo ekki
vera, en hins veigar væri orðið
mjög þröngt um starfsemi stofn-
uniarinnar í húsj Fiskifélaigsins
og þörf á nýju húsnæði væri
brýn. Útvarpið hefur um 1700
fermetra rými í húsi Fiskifélaigs-
ins, og rétt um þessar mundir,
verður innheimtudeildin, sem
verið hefur á götuhæð, að víkja,
og verður bún flutt í annað hiús-
næði.
Útvarpið hefuir lengist af ver-
ið í hiúsnæðisvandiræðum og úr-
bætur haffa venjulega strandað
á fjárskorti Ekki vildj útvarps-
stjóæi fullyrða, að útvarpi'ð hefði
nú firemur en í annan tíma fjár-
bagslegt bolma.gn til að hefja
byggingafiramkvæmdir, en lóðar-
umsóknin hefði verið send til
að minnia borgaryfirvöld á stofn-
unina, eins og hann orðaði það.
Ekki kvaðst hann vita nákvæm-
Jega hversiu stórt húsnæði Ríkis-
útvarpið þyirfti, og málið væri
ekki enn komið á það stig. að
leitað hefði verið álits arki-
tekta.
Stjórn Blaðamannafélaigs ís-
lands lýsir fuirðu sinni á ný-
afstaðinni ráðningu fréttamanna
við Sjónvarpið, þar sem gengið
var firam hjá edna umsækjand-
anurn af 23, sem er virkur fé-
lagi í BÍ með mairgra ára starfis-
reynslu í blaðamennsku að
baki, en reynslulaust fólk í
fréttamennsku ráði'ð í staðinn.
Að öðru jöfnu telutr stjóirn BÍ
eðlilegt, að miðað sé við starfs-
reynslu við ráðningu í þessi
störf sem önnur.
Jafnframt vítir stjómjn þau
vinnuibrögð, sem viðgengizt hafa
hjá Ríkisútvarpinu sem og alltof
mörgum öðrum opinberum
stofnunum, að starfsmenn skuli
ráðnir á’ður en viðkomandi störf
eru auglýst til umsóíknar, og þeir
síðan skipaðir í störfin að um-
sóknarfresti loknum á þeirri for-
sendu að þeir hafi hlotið reynslu
í stairfi".
Eins og áður hefur verið saigt
frá hér í Þjóðviljanum skipaði
menntamálaráðherra þrjá nýja
fréttamenn (dagskrármenn við
fréttadeild) nú í vikunni sam-
kvæmt tillögum meirihluta út-
varpsráðs, þau Svölu ThorJacius,
G-uðjón Einarsson og Jón Hákon
Magnússon. Tvö þau fyrst töldu
hafa boeði háskólapróf en hvor-
'Jigt neina reynslu í fréttaistörf-
um. Jón H. Magnússon vair hins
vegar um skeið blaðamaður við
Timann og nam einnig bliaða-
mennsku í skóla í Bandaríkjun-
um. Hins vega.r hefur hann ekki
stúdentspróf eða háskólamennt-
un. Hann hefur og starfað við
fréttamennsku hjá Sjónvarpinu
frá því að Markús Örn hætti þar
störfum sl. vor.
Auk }>essara þrjggja, er nú
hafia verið talin komu fram til-
lögur í útvarpsráði um tvo aðra
U'msækjendur: Vilborgu Harðar-
dóttur. blaðamann við Þjóðvilj-
ann, sem er eini umsækjandiinn
er var félagi i Blaðamannafélagi
íslands, hefur miklia reynslu og
fæmi i blaðamennsku og hef-
ur auk þess lokið háskólaprófi.
Framhald á 9. síðu.
Náðu sovétmenn
í leyniskjöl
frá NATÓ?
LONDON 12/11 — Lundúna-
blaðið Evening Standard heldur
því fram í dag, að Nató hafi
neyðzt til að endurskoða ýmsar
varnaráætianir sínar vegna þess
að leyniskjöl hafi fallið í hendur
óiviðkomandi aðila, þegar Palest-
ínustkæruliðar rændu risaflugvél
og flugu með hana til Kaíró í
september.
Flugvélin var sprengd í laft
upp, en blaðið héldur því fram,
að Egyptar hafi néð skjölunum
og sýnt þau sovézfcum hemað-
arsérfræðingum. Fulltrúar aðal-
stöða Nato í Brússel hafa ekki
viljað láta í ljósi álit sitt á
þessu máli.
Sahdey til Akra-
ness með sprengju
Óvenjulegur farmur kiom með
Sandeynni tdl Akraness í fyrra-
daig: sprengja! Hafði dæluskipið
fengið sprengju þessa upp er
]>að var að dæla upp eifni fyrir
Sementsverksmdðj'Una af hafe-
botai. Sprengja þesisi var mikið
fomaldarverkfæri eins og lög-
regluþjónninn á Afcranes: orð-
aði það. Sprengjusérfræðingur
tilkvaddur frá Reykjavfk gizk-
aði á, að sprengjan væri frá því
í fyrri heimsstyrjöld inn;. Hlólk-
urinn utan um sprengjubúnaðinn
var tommuþyktour en sjálf var
sprengjan 33ja sm löng og 13
sm að þvermiál/.
! FH vann 21:19 !
í gærkvöld fór framleik-
ur í handknattleik miili
FH pg Fram — leikurinn
var á vegum íþróttafrétta-
ritara Leiknum lauk svo
að FH sigraði með 21 mark:
gegn 19 mörkum Fram. I
hálfHeik var staðan 11:10
fyrir FH. Leikurinn var
mjög harður en minna um
góðan handknattieik. Nán-
ar á morgun.