Þjóðviljinn - 22.11.1970, Side 9

lielgai<
aulci
Soíífía Guðmundsdóttir hefur
um nokkurt skeið verið ein af
forustumonnum Alþýðubanda-
lagsins á Akureyri og í Norður-
landi eystra; hún skipaði efsta
sæti framtooðslista Alþýðu-
bandalagsins á Akureyri s. 1.
vor og hlaut kosningu sem
bæiarfuilltrúi og frá því í fyrra
hefur hún verið formaður kjör-
daamisráðs ALþýðutoandalagsins
í Norðurlandskjördaemi eystra.
Var hún enduiríkjörih til þess
stairfa á aðalfundi kjördæmis-
ráðs í öndveröum septemtoer-
mánuði.
Á þeim fundi var gengið frá
framböðslista flokksins í kjör-
dæminu, og SoflfSa skipar annað
sæti listans.
SóKnarmoguleikar
— Vjð fögnum hverjum nýj-
um liðsmianni og vonium, að
framboð oktoar duigi Alþýðu-
þandalaiginu og máilstað þess
til góðs árangurs í kosning-
unum, segir Soffía, er blaða-
maður hittir hana að máli og
inniir hana eftir sikoðun henn-
ar á sikipan listans og mögu-
leilkum, en í efsita sæti lisit-
ans er edns og kunnugt er
Stefán Jónsson fréttamaður.
Framboð Alþýðuibandalagsins
eru nú komin fram í þremux
kjördæmum; NOrðurlandskjör-
dæmi eystra, Suðurlands- og
Vesturlandslkjördæmi. öll þessi
framboð staðfesta sófcnar- og
vaxtanmöguleika Alþýöubanda-
laigsins, og við víkjum fyrst að
því í viðtalinu, sem hér er
bdirt. ;
— Alþýðubandalagið heflur
náð staðfestu um allt land —
það sýndu úrslit sveitarstjóm-
arkosninganna í vor.
Þrátt fyrir nokkra óvissu á
Akureyri tókst að koma þar inn
bæjarifulltrúa og þar með að
styrkja stöðu oikkar til áfram-
haWandi sóknar.
Úrslit sveitarstjórnarkosning-
anna voru góð í öllu kjördæm-
iniu, á Raufaríhöfn vann Al-
þýðubandalagið glæsilegan sig-
ur, hafði ríflega tvo fimmtu
greiddra atkvæða. Útkoman á
Húsavík var sömuleiðis góð, en
þar skiptist fylgi Alþýðnbanda-
lagsins í landsmálum á tvo
lista.
Þá voru ekfci síður ánægjuleg
úrslitiin á Ölafsfirði — þar
vinna Alþýðutoandalagsmenn
ágæ'tt starf og tryigigðu sér bæj-
arfulltrúa í kosningunum í vor.
Þegar metin er útfcoma Al-
þýðulbandalagsins á Norður-
landi eystra, verður að hafa i
huga, að þetta . er höfuðvígi
Bjöms Jónssonar og þar með
hannibaMsta. Þetta er raunar
eina kjördæmið, sem talið var
geta veitt hannibaMstum eitt-
hvert umtalsvert fylgi.
Þó fór svo, að þeir gátu að-
eins boðið fram flokkslista á
einum stað í kjördæminu, á
Akureyri, og útköma þess lisita
í kosningunum var langt frá
því að geta kallazt sigur.
Kjördæmisstarfið
— Hvemig er starf Alþýðu-
bandalagsins í kjördæminu?
Viðtal við
Soffíu
Guðmundsdóttur,
bæjarfulltrúa
á Akureyri
— Sfcarfið befucr hvergi næœri
verið nógu mikið. Nú em hins
vegar á döfinm fyrirætlanir um
stóreflingu flokksstarfsins. í
kjördæminu eru starfandi sex
Alþýðuibandalagsfélög. Það, sem
mest hefur háð starfsemi okkar,
er skortur á fjármagni, til þess
að starfrækja erindrekstur, sem
gerir kleift að ástunda stöðugt
samstarf við félögin og flokks-
forustuna í Reykjavík. Nú á
síðasta aðalfundi kjördæmis-
ráðs voru þessi mál einmitt
mjög til umræðu, og var mikiM
áhiuigi ríkjandi á efMngu flokks-
starfsins, en fundinn sátu full-
trúar aMra Alþýðutoandalags-
félaganna í kjördæminu.
— 1 hvaða farveg beindust
þær umræður einna helzt?
— 1 fyrsta lagi ræddum við
um útgáfumál. Sérstök nefnd
fjallaði um það verkeiflni og
meðal annars komst hún að
þeirri niðurstöðu, að nauðsyn-
legt væri að leggja höfuð-
óherzlu á útbreiðslu Þjóðviljans
í kjördæminu. Ef við ætlum
að halda uppi öflugum flokiki
um allt land, hljótum við jafn-
framt að efla útgáfu blaðs á
landsmæUfcvarða, sem kemur
fyrir sjónir sem allra flestra
alls staðar á landinu. En um
leið og við verðum að leggja
áherzlu á úttoreiðslu Þjóðvilj-
ans, töldum við nauðsynlegt að
gefa út af og til eftir hentug-
leiítoum sérstaikt blað fyrir kjör-
dæmið, ekiki hvað sizt þegar
mikið stendur til eins og nú á
næstunni.
I öðru lagi — og raiunar ná-
tengt útgáflustarí£semdinni —
sitefnum við að þvi að sett verði
upp flokíksmiðstöð á Afoureyri,
þ. e. miðstöð flokksstarfsins í
kjördæminu. Þama yrði blaða-
útgáfa og miðstöð erindreksturs
fyiir kjördæmið. Til þess að
þetta verði fjárhagslega kleift
töldum við eðlilegt, að Norður-
landskjördæmin bæði standi að
slfkri starfsemi, ftokfcsmiðstöð
Alþýðubandalagsins á Norður-
landi, og verður stefnt að því
að þessi miðstöð kxxmist hið
fyrsta á laggimar.
— Þú segir, að AÍIþýðutoanda-
lagið hafi sóknarmöguliedltea, á
hverjiu byggirðu það?
— Vltanlega er auðvelt að
setja firam slíitoar staðhæfingar
— en hvað sem öðrtt líður:
kosninigamar í vor sýndiu^ að
Alþýðulbandailagið er eimi sterki
vcjrkalýðsfioldcurinn og aðstæð-
ur alliar í þjóðfléilaginu eru á
þann veg, að ftofckurinn á enn
að hafa stöðu til þess að bæta
við sig fylgi. í þessu sambandi
er efcki úr vegi að minnast á
það, að í kosningaibaráttunni í
vor, setti verfcalýðsforinginn
Björn Jónsson firam þá athygl-
isverðu kenningu, að fiaglega
baráttan mætti fyrir enga muni
tengjast sviði hinna póMtísku
átalfca. Það er e. t. v. skiljan-
legt, að hann vilji reyna að
fela hina póMtísfcu afstöðu sína
fyrir kjósendum, en skyldi það
ekki renna upp fyrir æ fleiirum,
að verkalýðshreyfingin getur
því aðeins náð varanlegum ár-
angri í hinni faglegu baráttu,
að hún eigi sér málsvara á
Alþdngi, sem tryggt geti árang-
urinn af starfi verkalýössam-
takanna?
I kjarasamningunum í vor
náðu verkal ý ðsfélögin fram
umtalsverðum árangri Kjami
samninganna þá var verðtrygg-
ing launa.
Einn
verklýðsflokkur
Nú hefur verðhækkanskiriða
dunið yfir undanfariS einis og
allir vita, og ennfremux eru nú
uppi meiri háttar áform af
bálfu ríkisvaldsins til firekari
skerðingar þeim réttindum,
sem launafólk náði fram í
samningunum í vor eftir laegt
fómfrekt verkfall.
SMfcax margendurtekn ar áriás-
ir á lífskjör launafólfos geta
þvi aðeins reynzt framkvæm-
anlegar, að hið póMtísfca vald
sé í höndum andstæðinga
verfcafólfcs. Með eflingu Al-
þýðutoandalagsins, ein,a verka-
lýðsflokksins, er unnt að koma
í veg fyrir það, að þessi skolla-
leikur endurtaki sig einlægt.
— En meðal annarra orða,
nú eru nýafstaðnar viðræður
miMi fuMtrúa ríkisstjómarinn-
ar og Alþýðusambands íslands.
Hvað segir þú um þaar við-
ræður?
— Er ekki rétt að setja hér
spurningarmerki?
Hvers vegraa eiiga fulltrú'ar
alþýðusamtakanna að sitja lon
og don á maraþonfundum tjl
þess að ræða við fulitrúa rík-
isvaldsins um aðgerðir í efina-
bagsmálum?
Voru menn ekki í sömu
sporum, er upp var staðið og
Alþýðusambandsmenn slitu
þessum viðræðum, nema tovað
toúið vair af hálfu ráðherra að
tilkynna fyrirhugaða verð-
stöðvun og gefa þannig gróða-
öflunum í þjóðfélaginu frest
til þess aö aiuka enn við sdg
á kostnað launafólks.
Spefcúlantar hafa svo sem
vænta mátti notfært sér þessa
aðvörun og hækfcað og bæfckað
verðlagið meðan náðartímjnn
entjst.
Ég sé ekkl, að viðræðlur
milli fyrrgreindra aðila geti
þjónað öðrum tilgangi en þeim
a0 reyna að lappa ögn upp á
kerfið.
Hér er um að ræða fullitrúa
fjandsamlegrar ríkisstjómiar
sem berlega sést þesisa dag-
ana, því að nú sfculu launin
stöðvað, ednkum þau lægstu, að
umdamgengnum verðhæfckunum,
og er ekki sífellt að grafia meir
undan trausti manna á því, að
yfirleitt sé nokfcurt hald ígerð-
um samninigium?
Sú þrócin mála, sem á und-
an er gengin á löngu árabili,
þ.e a.s. víxlhækfcanir fcaup-
gjalds og verðlags á rraáli hinna
æfðu póiitíkusa, á mæltu nráli
hrinigavitleyisa, ættó að vera
orðin hverjum marmi svo aug-
ljós, að almenningur snerist
öndverður og fyMatí sér um
þann stjómmálaflokk, sem einn
getur hiafit þor og möguleáka
til þess að standa fiast á rétti
launafólfcs inni á löggjafiar-
samkomiumni sjálflri.
Endurmat
allra hluta
— Nú hefur á síðustu misis-
erum komið firam endurma^ á
öUium aðstæðum og baráttu-
aðferðum. Hvað teliur þú, að
þetta enduxmiat þýði fyrir Al-
þýðubandaliagið og stefnu
þess?
— ÞaQ er rétt, mörg teikn
eru á lotti. Það kernur æ betur
í ljós, að valdakerfið íslenzka
þrenigir sífellt meira að hdnum
almeiina rraanni. Hann á stöð-
uigit erfiðara með að leita rétt-
aa- síns efitir venjule.gum, við-
teknum leiðum kurteislegra
ályktania og áskorana. Þess
vegna hafia ýmisir aðilar grip-
ið til róttækairi aðgerða oghafa
um leið sett vandarraál sín í
bredðara^ þjóðfélagslegt sam-
hengi. Ég nefni til að mynda
nárrasfólkið og ekki rraá gleyma
Þingeyingum. Ég nefni einnig
kvenfóikið t.d. rauðsokkurnar
vinkonur mínar. Þessar hireyf-
ingar staðfesta, að straumiur-
inn í þjóðfélaiginu liggur til
vinstri, og hann á vafialaust
eftir að verða enn öfluigrL
— Ert þú rauðsokka?
— Ég er aðeins ein af fjöl-
mörgum, sem lengi haf,a að-
hyMzt þara viðhorf, sem nú
hafa hrundið þessari hreyfingu
af stað.
Slíkri hreyfingu er vandi á
höndum. þegar velja skal har-
áttuaðferðir. Mér viríðist það
mikilvægt atriði, að hreyfiing-