Þjóðviljinn - 05.01.1971, Blaðsíða 2

2 BÉBA — WOBWELJ1NN — íwiðjuidiagtir 6. janiúar 1971,
Minningarorð
----4
argrét Guðjónsdóttir
I dts cr bocta til hinztu
hvíltt í Fossvoeaiciifcjugarði
Margrét Ingibjörg GoOjónsdiótt-
ir, frá Annamúpi í Dýraflröi,
sem lézt 27. des. eftir tiltölulega
skamjma en óvenju erfiða sjúk-
dómslegu.
Magga fraenka, eins og við
fraendsystkinin fllest kölluðuim
frá Arnarnúpi
haaa, fæddist að Amamúpi 10.
desember 1906 og var því rétt 64
ára er hún lézt.
Foreldrar hennar voru hjlón-
in Blíniborg Guðmundsdóttir og
Guðjón Þorgeirssion og var hún
sjöunda í röðiinni af þrettón
bömum þeirra, sex sonum og
sjö dsetrum.
------------------------------«>
Leikfélag Reykjavikur efnir
til Tómasarkynningar í fðnó
I tilefni af sj otugsafmæli Tóm-
asar Guðmundssonar skúllds,
gengst Ledikfélag Reykj avíkur fyr-
ir lítiQM dagskrá, þar sem rifjuð
verða uipp sum vinsælustu Ijóð
skáldsáns. Sjö leikarar munu
lesa og syngja ljóð Tómasar, )
þaj Anna Kiristín Amgrímsdiótt- j
ir, BiynjétEur Jéhamnessan, Bdda
Þórarinsdóttir, GÆsili Hafldórsson,
Guðrún Ásmundsdóttir, Kjarban
Ragnarsson og Sigríður Hagah'n.
Lesin verða nokfcur kvæði. þeirra
á meðal ýmis Reyk j avfkutfcvæði
þessa fyrsta skálds höfuðborgar-
innar, og önnur sungin, við lög
eftir mja. GyMa Þ. Gíslason, Sig-
fus Halldárssoin, Pál ísóllífsson.
Þessi dagskrá verður flutt á a£-
mæilisdaginn á þrettándanum og
hafst kl 16.30. Hún tefcur tæip-
en klufcfcutíma í filutninigi. Að-
Tómas Guðmundsson
ganigur er ókeypis og ölllum heim-
lE
Orð-
inn ófeiminn
Gylíj Þ. GísJasan var lenigi
vel mjög kappsfuiEur baráititu-
maiður gegn hwesrs kyrts er-
lendiri ásælni. Hann beitti sér
a£ aleíli gegn bandairískum
herstöðvum á íslandi; bann
taldi firáleitt að ísilentimgar
gerðust aðili að hemaðar-
bandaLagi — hlutleysi væri
edna sitefnan sem vopnlausiri
smáþjóð vætri sæmandi. Um
þessi efni skarifaði Gylfi svo
margar grednar og héit það
margar ræður að fylla myndi
hedla bók ef því væri öilu
haidið til baga. Hann notaði
þessi mál mjög innan Alþýðu-
flokfcsáins í þedm langvinnu og
harkaiegu deilum sem tryggðu
honum að lokum fiormennsk-
una. Og þótt Gylfi hafi snú-
izt í þessum málum eins og
öllum öðrum má bann ediga
það, að bann hefux til skamms
tíma verið feiminn við að
rasða um utanríkisstefnu fs-
lendinga og eftirlátið öðrum
flokksbræðrum sínum það
verkefni. En í áramótahuig-
vekju sinni í Alþýðublaðinu
SOasta desember hristir bann
heldur betur af sér feimnina.
Hann segir:
„Á styrjaldarárunum huríu
íslendingar frá hlutleysis-
stefnu. og mun yfipgnæfandi
meirihluti þjóðarihnar nú
vera á þeirri skoðun, að það
hafi verið rétt og nauðsyn-
legt. Síðan Atlanzhafsbanda-
lagið var stofnað, hefur ut-
anríkisstefna ísiands byggzt
á aðild að því bandalagi og
vamarsamstarfi við Banda-
ríkin Mjög mikili meirihluti
þjóðarinnar er án nokkurs
vafa þeirrar skoðunar, að
vegna legu landsins og mikdl-
vægis þess frá bemaðarsjón-
armiði séu bér nokkrar land-
vamir nauðsynlegar og jafn-
framt vegna fiámennis þjóðar-
innar geti hún sjálf ekki ann-
azt þessar wamir. Þá sé eðli-
legast, að um þær sé samið
við Atlantsba£sbandaliagið og
Bandaríkin. Að óbneyttu á-
standi hedmsimála komi önnur
skipan þessara máJia ekki til
greina. Hins vegar munu
væntanlega allir ísJendingar
óska þess, að heimsfriður
geiti orðið svo traustar, að
örygigi ianda eins ög ísJands
geti verið tryggt án land-
vama og jafnvel að hemað-
arbandalög verði óþörí. En
þangað til þeár tímar koma,
mun íslenzk uitanríkis®tefna
áreiðanlega verða sú, sem
hún er nú í grundvaJlaratrið-
um. Engin sú ríkisstjóm er
hugsanleg að næstu kosning-
um loknum, sem gera mundi
grundvailarbreytingiar á þess-
ari utanríkisstefnu.“
Hér er það athyglisvert að
Gylfi lýsir ekki aðeins holl-
ustu við Atlanzhafsbandalag-
ig heldur og við hemámið og
telur bvorttveggja til grund-
vallaratriða í utanríkisstefnu
íslendinga. Hann telur að ekki
megi aflétta hemáminu um
ófyrirsjáanlega framtóð og er
þannig annarrar skoðunar en
1956 þegar hann beitti sér
fyrir því að herinn færi þótt
fsland væri áfram 5 Nató.
Eftir þessu hljóta ungir jafn-
aðarmenn að taka alveg sér-
staklega, en þeir hafa á síð-
ustu þingum sínum lýst and-
stöðu við hemámið og raun-
ar gagnrýnt herstöðvakerfi
risaveldanna beggja.
— Austri.
Af &ysitruinium er Magga sú
fyrsta, sem hverfur á vit feðr-
anna, en aðedns ednn hróðirinn,
Ásgeir, er eftirlifiaindi.
I foreldráhúsum ólst Magga
upp og dvaldd að mestu þar til
hún 23 ára filuttist alfarinn til
Reykjavíkur, þar sem hún síðan
bjó og staríaði meðan kraftar
entust.
Að Díkum lætur, að á svo
bamimörgu og fjölmennu heim-
ili, sem Amarnúpsheimilið ætíð
var, hatfa sysitkinin ekfci verið
orðin ýfcja gömul þegar reyndi
á starfsfcraftana og þé efcki sízt
þeirra sem eJdri varu.
Islenzk alþýða bjó við bág
Ikjör, svo að afit mátti það al-
þýðuheimiii teOjast hólpdð sem
fékk hafldið hungurvofunni utan
dyra. Átak, þrautsedgju og mik-
ið hugrekki hefur cft þurft til
að alfla bjargar í baráttu við
óblíð náttúruöfl vestfirzkrar
veðráttu, bæði til lands og
sjávar. Og víst fékk heimdlið
aö kynnast því áþreifanlega, því
að á bezta aidri sflasaðisit heim-
ilistfaðirinn iflla í aftafcaveðri og
var bæklaður alla ævi upp frá
því.
En bamahópurinn var stór og
því varð að dugai eða drepast, í
bókstaflegri merfcingu. Og það
var dugað á Amamúpsheimil-
inu.
Hér syöra stumdaði Magga
aflla aílgmga vinnu, sem þá og
þá var heflzt að hafa, var m.a.
í vist á ndfckrum reýkvískum
heimOum og segir það sína sögu
að þeir húsfoændur hennar urðu
jafniframf góðvinir bennar upp
frá því.
1937 réðist Magga róðskona
að Bergstaðasitræti 39, tifl þess
mæta marms Einars Ámasonar,
Hljómsifcálagarðsvarðar, og hélt
fyrir hann heimili, þar tifl hann
andaðist 1949, en jafnframt
vann hún ýms störf utan heim-
ilisins.
Eiginflega get ég efldci hugsað
mér mlnndnguna um Möggu
frænlkiu, án þess að fyrir hug-
skotssjónir svífi litiai gufla húsið
á Bergstaðastræti 39, og Einar.
eða afi á Bergstó, edns og við
kölluðum hann mörg, og þanni*:
hefld ég að hljóti einnig að
vera fiairið filcstum systkina-
bömunum hennair, því segja má
að mörg okkar hafi áitt þar
lengi sdtt annaö heimili.
Þótt húsið væri lítið og af
litflu að taka, stóð heimiflið öfllu
frændfólki, vinum og kunnimgj-
um ætíð opið. Og þetta var 6-
venju stór hópur.
Raupar var Bergstaðastræti
39 griðastaður ættingja og vina,
som á þeim árum þurftu að
leita til Reyfcjavifcur, og þá
dkki sízt Arnamúpsiæittarinnar.
Ef ég ætti að lýsa manngerð
Möggu frænku, kæmist ég efcki
hjá að nota þau orð, sem ég
veit að hún sjáfllf hefði talið
túflka afligjört ofl’oif, jafinvel
naprasta háð.
En segir það efcki mikllu
meira en hástemmd lýsing, með
innfjállgu orðalaigi, að afitan við
nafnið hennar var ætí'ð slkeytt
orðunum systir eða frænka og
þau sögð á þamn hátt að lýsti
virði.ngu og væntumþykju.
Hún varð elkiki gömul hún
Maiggia fræn'ka, en þó var hún
slitin slf erfiði harðrar lídEsbar-
áttu álþýðukonunnar. Því var
henni hvil’din fciær.
Þess ósfca ég þér, frænfca, að
sú trú þín og sanmfæring rætist
að þú sért farin til emnþá feg-
urra og betra lifs.
Hafðu þöfck fyrir allt.
Þess er ljúft að minnast að
halfa kynnzt þér og átt þig að
vini.
JSnÞ.
Frá aðalfundi Öldunnar:
Landhelgismálið
þolir enga bið
Á aðalfumdi Skipstjóra- og
sitýrimianmafélagsins öfldunnar,
sam hafldinn var fyrir áramótin,
var lýst stjómarkjöri. Forrnað-
úr fiéflaigsdns var floosinn Lotftur
Júlíussom, var aform aður Páll
Guðmundsson, gjafldlkeri Guðjón
Pétursson, rítari Hröbjartur
Lúthersson og meðsitjómendur
Haraldur Ágústssom, Guðmumdjir
Ibsen og Bjöm 0. Þorfinmsson.
Frálfarandi forimaður, Guðm.
H. Oddsson, er igegnt hefur fior-
miannsstörfum s.l. 14 ár, gaf
ekki kost á sér til endurkjörs.
Voru Guðmundi þölklfcuð firábær
störf fyrir féflagið og samþykkt
að flasra honum höfðingflega
gjöf sem þakkflætisvott.
A fundinum voru ræddýmis
hagsmuna- otg fcjaramál, á-
samt öryggismjálum og etftirfar-
andi tiflflögur m.a. samþýkfctaf
einróma:
★ Fundurinn telur að land-
helgismiáldð þofli enga biðog
skorar á ríikisstjómina að
hefja nú þegar virlkan und-
irbúning að frekciri útfærsflu
fisfloveiðiflamdhelgi ofldkar, og
jafinfiramt verði endursikoð-
aðar veiðiheimildir þær sem
nú eru imnan hennar.
★ Fundurinn skorar á sam-
göngumóflaráðherra að sjá
um að neflnd sú, sem skipuð
var fyrir 3 árum til að at-
huga með að koma hér upp
vdð strendur landsins
Decca staðarálkvörðunarkerf-
inu fljúfld sitörfum nú þeigar.
★ flTundurinn fljeinir þeim til-
mælum til sjávarútvegsráð-
herra og póst- og símamóla-
ráðherra að þedr beiti áhrif-
um sínum til: að útvegs-
mönnum, sem eiga sjálfirtal-
stöðvar í bótum sínum, sé
heimilt að leita til löggiltra
útvarpsvirkj ameistara sem
þedr treysta fl>ezt um viðhald
tækja sinna, án afiskipta
Landssj'mans.
Jafnframt átefljir fflundurinn
þá framikomu Landssímans
að vera með ofsóknir á fliend-
ur útvarpsivirkjaimejstíji-um
fyrir að hafa aðstoðað við
að þessi öryggistæki séu höfð
í sem 'bezta lagi.
★ Fundurinn styður eindregið
flraimkomnar áskoranir um
bættar menkingar við inn-
siglingu á Hornalfjörð, og
fuflllcomna fj arskiptaþj ónustu
þar.
★ Fundiurinn sflcorar á sigling-
armáflaróðherm að sjá um að
skip verði ávaflit tdl öryggis
og eftirhts fisfldskipafllotan-
um yfir vetrarmánuðina fýr-
ir Suðvestíirflandi.
★ Fundurinn flagnar tiflflcomu
hafrannsófcnarsikipsáns Bjama
Sæmundssonar og ósfcarHaif-
rannsióknarstofnuninni og á-
höfn sfldpsdns til fliaminigju
með sflcipið, sem sjómenn
vænta mikils af í framtíð-
inni til fljedlfla landi og lýð.
★ Fundurinn lýsir edndregnum
stuðningi við framikomnar
tiflflöigur á Ailþingi um. tvö-
faldan efllih'feyri til alldraðra
sjómianna og flán til nemv
enda stýri ma nnasflcól ans.
S>-
Bmkamannœkélim e fnir til
nýs framhaldsnámskeiBs s jan.
1 framlfliaildi a£ námskeiði
Banlkamannaslkólans árið 1969,
er nú áikveðið að haflda fram-
haldsnámskeið með liku sniði
i byrjun árs 1971. Fjöldi nem-
enda verður 25-30 og skulu þeir
valdir af starfSmannastjórum
og skrifstofustjórum í samráði
við stjóm sflcólans, sem telur
æskilegt, að þeir starfsmenn,
sitji að öðru jöfnu fyrir um
setu á þessu framhaldsnám-
skeiði, enda námsefnið ákveðið
með tilliti til þess.
1 Gert er ráð fyrir kennslu á
morgnana frá ld. 9.15 til 11.00
og 9.15 til 12, efitir þvi sem á
stendur, fjóra til fimim daga
vikunnar, en ná'kvæm stunda-
skrá verður tilbúin í upphafi
námskeiðsins.
Aðalnámsgreinar verða:
Dankabókfærsla og verður
kennslan m.a. byggð á danskri
bók, þeirri beztu, sem nú er fá-
anleg, - BANKBOGHOLDERI -
KONTOLÆRE — eftir Gunnar
Heeholm, annarri útgáfu, og hef-
ur skólinn þegar tryggt sér nægj-
anflegt upplag a£ bókinni ásamt
tilheyrandi verflcefnum og
vinnublöðum. Kennari verður
væntanlega Valdimar Hergeirs-
son, cand. oecon., sem annast
kennslu í fljóflcfærsflu við Við-
skiptadeld Háskóla íslands og
er jafnfram yfirkennari í Verzl-
unarsflcóla Islands.
Viðskiptaenska: Kennari
Björn Matthlasson, hagfræðing-
ur. Við kennsluna verður niot-
uð hóik, er nefnist: Modem
Englislh Business Letters —
Commercial Correspondence for
Foreign Students.
Ýrnsir þættir gjaldeyrismála:
Kennari verður Bjöm Tryggva-
son, aðstoðarþanikastjóri Seðfla-
bankans.
Verkstjóm og skipulagsmál:
(„Lederudbilding" og „Organ-
isasjonteori"). Verður kennslan
miðuð við norskar bækur, sem
gefnar eru út með samvinnu
við danska og sænska banflca Og
Den norske Creditbanlk, sem
var með siík námskeið fyrir
bankamenn á sínum vegum
í s. 1. septembermánuði, og
sótti það fulltrúi frá sfcól-
anum, og mun hann væntan-
lega annast þessa lcennslu.
Fyrirlestrar Jónasar H. Haralz
og Kristins V. Hallgrímssonar.
Fyrirtiugað er einnig, að Jónas
H. Haralz, bankastjóri Lands-
bankans og Kristinn V. Hall-
grímsson, hagfræðingur Seðla-
bankans haldi fyrirlestra um
ákveðið efni, er varðar hank-
ana og starfsemi þeirra.
Stjómendur og kennarar
Bankamannaskólans cru:
Skólanefnd: Bjöm Tryggva-
son, aðstoðarbankastjóri Seðfla-
banlca Islands, Gunnlaugur G.
Bjömsson, fulitrúi í afurða-
lánadeild Otvegsbanka Islands.
Hannes Pálsson, bankaútibús-
stjóri í Austarliæjarútibúi Bún-
aðarloanka Islands og Höskuld-
ur Ölafsson, skrifstofustjóri í
Landsbanka íslands.
Skólastjóri: Gunnar G.
Blöndal.
Kennarar: Adolf Bjömssbn,
banlcairulltrúi í Otvegsbanka Is-
lands, Bjarni Magnússon, deifld-
arstjóri í hlaupareikningsdeild
Landsbanka Islands, Björn
Tryggvason, aðstoðarbanka-
stjóri Seðlabanflca íslands, Ein-
varður Hallvarðsson, starfs-
mannastjóri Landsbanlca ís-
lands, Guðmundur I. Guðjóns-
son, kennari við Kennara&kóla
Islands, Gunnar H. Blöndal,
fulltrúi í Búnaðarbanka Is-
lands, Hannes Pálsson, útibús-
stjóri við Austurbæjarútibú
Búnaðarbanka Islands, Haukur
Þorleifsson, aðalbófcari Búnað-
arbanka íslands, Höskuldur Öl-
afsson, skrifstotfustjóri Lands-
banka íslands, Ingólfur Þor-
steinsson, skrifstofustjóri 1
gjaldeyrisdeild fljankanna, Jakob
Ármannsson, bankafulltrúi Ot-
vegsbanka Islands, Torfi Ólafs-
son, deildarstjóri í Seðlabanka
Islands og Þorsteinn Magnús-
son, viðskiptafræðingur, flcenn-
ari við Verzliunarsflcóla Isíands.
Miklar iafir á
inmnlaadsflBsi
Innanlandsflug hefur geugið
allerfiðlega að undanfömu vegna
slæmra voðurskilyrða víðast hvar
á landinu. A sunnudag rofaði
nokkuð til, en flugvélar Flugfé-
Iagsins höfðu alls ekki undan að
flytja þá sem biðu flutnings eftir
nýárshelgina, og síðdegis í gær
biðu hundruð manna eftir fari.
Til Alcureyrar var fyrst flogið
á sunnudagsflcvöfld frá því á igaml-
ársdag, og voru þá famar fjórar
ferðir ag þrjár fierðir voru í gær
áætllaðar mifllli Aflcureyrar og R-
víkur. Fjórar ferðir vom famar
tiil Isafjaröar á sunnuda.g, en í
gær var ófært þangað, og tíigir
manna biðu aftir fiari. Talfir höfðu
einnig orðið á flugsamgöngum til
Vestanannaeyja, en í gærmorguin
rofaöi til og var þá ihiæigt að flytja
milli lands og Eyja fjöflda fiófllcs,
sem flengi hafði beðið. I gaar var
búizt við að .ffljúga tvær ferðir
til Sauðáricróks, þar serni 200
manns biðu, og ennfremiur vom
éætlaðar ferðir til Patreflcsfjarðar,
en þar biðu um 90 farþegar.
Hthugasemd frá
flugmákstjörn
Þjóðviljanum barst í gær eftir-
farandi athuigasemd frá flug-
málastjóm:
Að gefnu tilefni vill filug-
málastjóm talca fram, að frá
hennar hálfu hefur að sjálf-
sögðu eflckert verið fullyrt um
orsakir flugslyssins í Dacca, 2.
des. s. 1. Einungis hafa verið
staðfest ýmis atriði, sem rann-
sókn beinist nú sérstaklega að.
Rannsókn slyssins er sam-
kvæmt alþjóðareglum í hönd-
um filugmálastjórnar Pakistan
og mun hún að rannsókn lok-
inni gefa skýrslu um sflysið
eftir að hafa áður haft samráð
við íslenzku flugmálastjórnina.
BifreiðastöSuE hann-
aðaE í
Samþykkt hefur verið sú
tillága umferðamefndar að
banna bifreiðastöður í Stór-
holti norðanverðu, frá
Raiuðarárstíg að Þverlho-lti.