Þjóðviljinn - 26.01.1972, Blaðsíða 3

—möEm&mmt—s3
w\
AF ERLENDUM VETTVANGI
Ítalía:
Höfum forseta ■
vantar stjórn
á Italíu hafa löng-
urn baft orö á sér fyör
lausumg og sumdmuiig, og nú
stendur pólítísk kreppa þar
fyaásr dyrum aö vamda. Fyrir
mánuöi tófest lofesims að vedja
kristílega demóferatann Gio-
vanni Leone til forsetaem-
baettós, eftór atfiar langt þóf og
látlausar kosnimgar. Ein eikki
á af ítöiuim að ganga. Nú,
þegar þeir tiaÆa komið sór
upp forseta, steinda þeir uippi
stjómarlausir. Samsteypu-
stjónn Emilio Golombes, for-
saetísráðherra, % baðst lausnar
fyrir fáeimum dögum, vegna
deilna sem spruttu upp mlttli
mið- og vinstriflokkanna sem
að henni stóðu. Síðan hefur
Leone forseti rætt við tugi
stjórnmálamanima um mynd-
um nýrrar stjórnar.
Engum blandast þó hugur
um að það verk takist inn-
an tíðar, og að Itaiir fái
nýja stjóm, ef til vili enn
með Coiomtbe við stýrið. En
hitt er óvíst, hivort þeirri
stjóm tekst að leysa ágrein-
ingimn, sem varð síðustu
stjóm að falli. Hún lagði upp
laupana eftir að minnsti
st jóma'rfJoldkuirinn, Repúblik-
anar, sögðu sig úr hemni. I
sjö ár hafá miðflolkikar og
vinstritflokkar farið með vöid-
in á ítalíu; Kristilegir demó-
kratar Sósíalistar, Sósíal-
demófcratar og Repúblikanar.
Sá síðastnefndi hætti sam-
staxfinu vegna þess að ráða-
menn hans töddu að stjómin
gæti og ætti ékki að halda
áfram umbótastefnu þeirri,
sem svo mikill styr hefur
staðið um á síðairi árum, og
telja hana ekkd hafa borið
néinh' raumhæfan árangur.
Repúblikanamir hafa snúið
við blaðinu, og krefjast nú
stóraukinnar sparsemi hins
opinbera, þar eð ósannað mál
sé, hvort ríkið hafi efni á að
stainda straum af þeim fé-
lagsumbótum sem ráðgerðar
eru. Að mirmsta kosti er þetta
hin opinbera ástæða fyrir
uppsögn þeirra úr stjóminni.
Fréttaskýrendur telja þó, að
tvær aðrar gildar ástæður
li'ggi að baki stefnuibreytingu
Repúblikana. það er að segja
klofningurinm innan kristi-
legra demókrata og aukin
sófen nýfasista í landinu.
Fylgisaukning fasistanna i
Róm og á Suður-ítalíu í síð-
ustu borgar- og sveitarstjórn-
arkosningum skýtur Repú-
blikönum skelk í bringu þar
eð hún hefur einmitt orðið
á þeirra kostmað. Því þykir
leiðtogum flokksins vænleg-
ast að halda sér lengra til
hægri, O'g lcoma á fhaidssamri
sam'Steypustióm. til að vernda
hagsmuni sína.
Þar sem Repúblikanar ótt-
ast fylgistap til hægrisinnaðra
öfgaflokka. óttast. Kristilegir
demókratar aftur á móti
fylgistap til kommúnista-
flokksins. Þrátt fyrir ýmsan
minniháttar kiofning. hefur
kommúnistum stóraukizt ás-
megin að undanförnu. Mið-
og vinstriflokkar samsteypu-
stiórnarinnar telja sig því á
milli tvegffia elda. og það
hefur kiofið samstarfið.
Franslca heimsblaðið Le
Monde segir í leiðara sínuan
þann átjánda janúar síðast-
liðinn að hin raunverulega
ástæða fyrir afsögn Colombes
sé sú að hann vilji ná end-
urkjöri og þá sem leiðtogi
sterkari samsteypustjórnar en
áður. Það reynir nefnilega
mjöig á styife stjórnarmnar á
þessu ári, því að í haiust
renna saminángar verkaiýðs-
fiélagapna út, og búast má
við verkfölhum og öröuigu á-
standi á viminiumarkaðinum, og
jafnvel upplausnarástandi.
Ein þótt víst sé að Gotamibe
dreymi enn sem fiymr um
embætti forsætisiáðheirra, þá
er hitt eins víst, að hamn er
ófær um að leysa öngiþveitið
í efnahagsmáiunum. Á því
sviði sem flestum öðrum
gengur adlt á afturfótunum.
I ðnaðarframiei ðsla dróst sam-
an um sjö prósent í fyrra
og atvinnuleysi óx í sama
hdutfailli. Fréttaritari New
York Times sagði nýlega að
efnahagsástandið á Italíu
hefði ekki verið jafn bágbor-
ið síðan á árum síðari heims-
styrjaldarinnar.
Emilo Colomibe.
Ófremdarástandið er næst-
um því jafin illkyinijað á
stjómmáílasviðinu. Hvarki
meira né minna en tuttugu
og þrjár kosningar þurfti til
að hægt væri að koma Leone
í forsetastólinn. Saimsteypu-
stjóm Colombes, sem síðast
sagði af sér, var hin 32. í
röðinmi síðan konungsdæmið
leið undir lök 1946. Að visu
sat hún heila 17 mánuði, sem
þykir talsvert drjúgur tkni
af ítalskri ríkisstjórn að vera,
en að meðadtali sitja þær 10
mánuði.
Ef að Leone forseta tekst
ekki að tjasla saman nýrri
stjórn. hvort sem Coiombe
situr við stjómvöld eður ei,
bá er ekki annað sýnt. en
að halda verði þingkosningar
hið snarasta. Þær eiga réttu
lagi að fara fram 1973 og 1974,
og er þó fyrra árið kosið til
fulltrúadeildar en hið síðara
til öldungadeildar. Ef stjóm-
arkreppan levsist ekki. verð-
ur Leone eð boða til kosn-
inga, ef tid vill i apríl, og
,þá verður bað minmtihluta-
stióm Kristidegra demó'krata,
sem undirbýr og sér um
fraimk-írap.rnd beirra. ■
Ef að kosningunu'm verður
flýtt. leikur naumast vafi á
að ko'mmúnistar sækja á, og
það svo urn tminar. En þó
svo að stjórnarmyndun tak-
ist og kosningamar yrðu
haldnafi á tilsettum tima. er
einnig víst að kommúnistar
bæta við sig fylgi, enda hef-
ur slagorð þeirra löngum ver-
ið: ,,Án Kommúnistaflokksins
verður aldrei nein stjórn á
Itaiiu”.
(gæ tók saman).
Q I vidtali við Öddu
Báru Sigfúsdóttur, að-
stoðarmann ráðherra í
Heilbrigðis- og trygg-
ingam álaxáðu n eytinu,
sem birtist hér í blað-
inu s.l. miðvikudag var
rætt um rétt aldraðra
og öryrkja til trygg-
ingabóta. í þeim hluta
viðtalsins sem hér birt-
ist er rætt um rétt
bama i tryggingunum.
□ Síðasti hluti við-
talsins mun svo fjalla
um rétt mæðra og eki-
stæðra foreldra.
— Hver er réttur bama í
tryggi ngakerf i n u ?
— Það hefur lengi verið lít-
ið svo á að faðir barns væri
eini raunveruilegi firamifærandi
þess, og sarhkivæmt þessum
skiilningi var í upphafi áfcveítið
að greiða lífeyri með bömum,
sem höfðu misst föður sinn eða
áttu föður, sem var öryrki. Þau
viðhorf, sem mótað hsifa þetta
fyrirfoomulag hafa simám sam-
an verið að breytast. Mennhafa
með öðrum orðum tekið að við-
unkenna að móðirin sé einnig
framfærandi. í fyrstu var veitt
heimild til að gireiða lífeyri
með bami lótinnar móður og
einnig ef móðirin var öryrki.
Þessi hedmdld var að vísu afar
lítið notuð.
Nú hefiur orðið sú breyting a,
að bam á rétt á lífeyri, ef
anmiar hvar framfærandi bess,
faðir eða rnóðir, er látinn eða
■ er öryrfoi. Oig sóu báðir foreldr-
arnir látnir eða öryrkjar, á
bamid samkvæmt eðli málsiins
rétt á tvöföldum bamailífeyri.
Bamalífeyririnn er nú 3.310 kr.
á mánuöi ef maata þairf hálfri
framfærslu, en 6.620,00 ki\, ef
báðir framfærendur eru látnir
eða ófærir um að annasit fram-
færsiu baimsins, Þessi tvöfalda
lífeyrisgreiðsla er lítíð eitt
hæirri en sá iífeyi'ir sem allir
öryrkjar eiga rétt á, sem er
6.468,00 kr. á rnánuði.
— -Má líta svo á, að bessi
tvöfaldi lífeyrir sé viss viður-
kenning á breyttri stöðu kon-
unnar í þjóðfélaigiinu?
— Já, hann er viðurkenning
á því að bam é tvo fremfœr-
endur, föður og móður.
— Kemur barnalífeyrir til
greina í fleiri tilvikuim?
— Já, þar er um að ræða
heimild sem kom intn í lögin
núna og etaki hefur verið áður.
Fyrri hedmiildin varðar barn,
sem á flöður í gæzlu- eðarefsi-
vist. Á slíkum heimilum getírr
að sjálfsögðu verið um mijög
mifeil fjáriiaigsvandræði að raeða
og Tryggingarstofnuninni verð-
ur að vera hedmilt að hiaupa
undir bagga í svona tilfeUum,
án þess að til hjónasfeilnaðar
þurfi að koma. Til að mynda
hefur konia refsifanga til þessa
aðeins átt um tvennt að velja,
annaðhvort að standa ein uppi
með framfœrslu bama sinna
eða skilja við mann sinn, fá
meðlagsúrskurð á hendur hon-
um, og síðan meðlag greitt gegn-
um Tryggingarstofnunina. Þetta
RETTUR BARNA /
TR YCGINGUNUM
viðhorf er naumast sæmandi
þjóðfélagi, sem viM. vinna að
fjöllskylduvemd.
Bf til kæmi að móðir sæ+.ti
refsivist, miyndi faðir njóta
samia réttar.
önnur heimild til greiðslu
bamalíiffeyris var einnig sett
inn í lögin núna, og hún snert-
ir mæður, vonandi ekki marg-
ar, sem ekki geta feðrað börn
sín. Ég vil taka bað skýrtfram,
að með þessari heimild er alls
ekki ætiuiniin að auðveíl.da kon-
um að léta vera að feðra börn
sín, því að það er alger skylda
þeirra gagnvairt bömunum, nð
þau fái að vita hver er faðir
þeirra. Bngu að saður vituim
við öil, að ekiki er í öllum til-
vikum gerlegt að sanna fað-
emið. Undir slíkum kringum-
stæðum verður að vera hægt
að aðstoða við upneldi þess
bams, sem engan föður á á
pappímum.
Fleira er bað í nauninni ekki,
sem ég vildi taka fram í sam-
bandi við rétt til bamalífeyris
sem Trygginigairstofnunin greið-
ir. Við ræddurn í síðasta við-
talii um heimild til að gireiða
örorkustyrk vegna bama inn-
an 16 ára.
— Bf við víkjum svo að
bamsmeðlögum?
— Tryiggingarstofnunin greiðir
þeim mæðrum meðlög, sem
fengið hafa meðlaigsúrskurð hjá
viðkomandi yfirvaldi. Meðlögin
eru jafnhá og bamialíffeyririnn.
Þetta meðlag á síðan að inn-
heimta hjá bamsfiöður, þannig
að Ti-yggi ngars'toiBnun in er hér
aiðeins miliigöniguaðili. Þannig
bitnar það ekfei á bamdnu, ef
faðirinn ékki stendur í skilum
— þeir eru alltof margir, sem
ekki standa í skilum. Þetta
fyrirkomutag hefur verið á
síðan Tryggingarstafnun irn tók
til starfa. Sú breyting er hins-
vegar nú orðin á að bamalíf-
eyrir og bamsmeðlög eru greidd
til 17 ára aldurs bemsims, i
stað 16 ána áður. Jafinfiramt
hefur framfærsiluskylda fior-
eldra verið hœkfcuð til 17 ára
aldurs.
— Og þá er komið að fijöl-
skyldubótunum?
— Öll böm eig,a rétt á fjöl-
skyldubótum. Þær eru greiddar
með öl lum bömurn, án tillits
til aöstæðna. Þær em ei&ki
ýkja hóar, 667,- fer. á barn á
mánuði', en eru þó áreiðanlega
nokkur hjálp fyrir fólk. Fjöl-
skyldubætumar hafa verið
nokfcuð annars eðlis en aðrar,
trygginigabætur; þær bafa í
fyrsta lagi verið greiddar öll-
um jafnt og í öðru lagi hefur
ríkið greitt þær að öllu leyti,
en hvorki sveitarffléllög eðaein-
stafolingar hafa staðið undir
þedm, eitns og giilt hefur um
aðrar bætur. — Nú um ára-
mótin varð raunar á sú breyt-
ing, að hlutur sveitarfélaiga og
einstaklinga hverfur og rikið
tekur á sig allar bætumar. —
Hækkun á þessum bótum hef-
ur sjaldnast verið í beinum
tenigslum við hækkanir á öðr-
um , bótum, heldur hafá þær
alltaf verið tengdar ýmsum
efnahagsráðstötfúnum. En fjöl-
skyldubætur eru þó réttur, sem
böm eiga og því eðlilegt að
tafoa þær hér meS. — gg
GALLABUXUR
13 oz. no 4 - 6 fcr. 220,00
— 8-10 fcr. 230,00
— 12-14 kr. 240,00
FuRorðinsstærðir fcr. 350.00
LITLI SKÖGUR
Snorrabraut 22.
Siml 25644.
Mánaðargreiðslur
vegna harna
Ramalífeyrir ef annað
foreldri er látið eða öryrki . kr. 3.310,00
Bamalífeyrir ef báðir foreldr-
ar eru látnir eða öryrkjar ... kr. 6.620,00
Fjölskyldubætur með hverju bami kr. 667,00
Sölu- og markaðsstarfsemi
Mánudaginn 31. janúar hefst námskeið á vegum
Stj órniunarfélags íslands í Sölu- og markaðsstarf-
sem’i. Námskeið þetta er ætlað stjómendum fyrir-
tœkja. sölustjórum og sölumönnum. >að verður
m.a. fjallað um:
■ Hlutverk sölustarfsemmnar
■ Kaupákvarðanir
■ Skipulagningu sölustarfseminnar
■ Verðákvarðanir
■ Ski pu 1 a gsuppbyggi'rigu heildsölu
og smásöhi.
■ Söluráða — auglýsingar, þjónusta,
vörugæði, sölutnenn
■ Birgðahald o.fl.
Námskeiðið samanstendur af fyrirlestrum. verk-
legum æfingum og hópurmæðum og verður haldið
á tímabilinu 31. janúar ti] 14. febrúar.
Leiðbeinandi verður Dr. Guðmundur Magnússon
prófessor við Viðskiptadeild Háskóla íslands.
Þátttaka tilkynnist í síma Stjómunarfélagsins
8 29 30 fyrir 28. janúar.
Áth. að öllum er heimil þátttaka.