Þjóðviljinn - 12.03.1972, Page 1
Aukablað
um fisk og fiskvinnslu á Suðurnesjum
RÆTT VIÐ
FEÐGANA
I KOTHÚSUM,
GARÐI
Yzt við Faxaflóann sunnanverðan, þar sem öldar
Atlanzhafsins leita hvildar eftir langa og stranga ferð,
er lítið sjávarþorp þar sem búa 700 manneskjur.
Þorpið stendur í jaðri hrjóstrugrar heiðar, Miðnesheiðar,
landkostir eru litlir, en hið stóra Atlanzhaf er gjöfult
ibúum þorpsins, þegar það gjálfrar við ströndina
ög er í skapi til að hleypa sjómönnunum að fiskimiðum
sinum sem eru ekki nema steinsnar undan. — Þetta þorp
heitir Gerðar, og þessir 700 íbúar hafa nóg að starfa,
þarna eru fjögur hraðfrystihús og fimmtán saltfisk- og
skreiðarverkanir. Og með hjálp þessara fyrirtækja
var verðmætasköpun fólksins þarna hátt á fimmta hundrað
miljónir króna. Atvinnulifið er lika i blóma, unga fólkið
hætt að flytjast í burtu, það er um kyrrt og tekur þátt
í verðmætasköpuninni. Fólk er meira að segja farið
að flytjast þarna suðureftir og nú eru um 20 ibúðarhús
í smiðum.
Úr flökunarsalnum.
WÆfé
• Vetrarvertiðin hefur nú
staðið i um tvo mánuði, en
hingað til hefur hún nokkuð
fallið í skuggann af fréttum
frá loðnumokstrinum. Þó
lítið hafi verið talað um ver-
tiðina meðal venjuiegra
landkrabba, hefur hún engu
að síður gengið sinn vana-
gang og aflað tekna í þjóð-
arbúið.
• Reyndar hefur vertiðin
ekki gengið allt of vel hing-
að til, aðailega vegna
ógæfta, en lika vegna fiski-
leysis á mörgum stöðum.
• En samt ákváðum við að
skreppa á nokkrar ver-
stöðvar á Suðurnesjum og
athuga hvað þeir segja sem
eru í beinni snertingu við
vertíðina, og það kom í ljós,
að fyrir utan það að fæstir
þessara manna missa móð-
inn þó ekki blási byrlega i
bili, er ýmislegt í sambandi
við vertíðina sem ekki er
daglega á siðum blaðanna
en vert er að segja lesend-
um frá.
• Meðal þeirra staða sem
við heimsóttum er Neta-
gerð Suðurnesja, en þar
var þessi mynd tekin.
ViTRAR
VtRTIÐ
En það er ekki þar með sagt,
að iífsbaráttan sé þessu fólki auð-
veld. í Garðinum má heita að sé
engin höfn, þar er að vísu stein-
bryggja, en sökum legu hennar
er ekki hægt að leggjast þar að
nema í góðu veðri. Þess vegna
leggja allir þeir 12 eða 14 bátar,
sem gerðir eru út frá Garðinum,
tipp víðsvegar á Reykjanesinu, þó
mest í Keflavík, Grindavík og
Sandgerði. Af þessu leiðir að
flytja þarf allan fiskinn á vöru-
bílum til vinnslu í Garðinum.
Sú var tíðin, að Garðsbúar
stunduðu sjávarútveg og landbún-
að jöfnum höndum. Þá var þarna
> -1..:
stór verstöð og mtkið fjölmenni.
Þessi gullöld stóð frá því um
aldamót og fram til um 1920,
þegar vélbátamir komu til sög-
unnar. Þá flutti fólk sig til ná-
grannabæjanna, þar sem hafnar-
skilyrði voru betri fyrir bátana.
Það var svo ekki fyrr en nú á
seinni árum, að hlutirnir tóku
enn nýja stefnu, betri vegir og
stærri flutningatæki á landi en
þekktust áður, gerðu mönnum
kleift að leggja upp þar sem
hafnarskiíyrðin voru bezt og láta
vinna aflann heimafyrir. Þannig
fengu allir vinnu, til sjós og lands.
Framhald á 2. síðu.
mmtnauim
Gunnar Sveinbjörnsson, ásanit einum af starfsmönmun frysti-
hússins í hinni glæssilegu kaffistofu.
►
*
í