Þjóðviljinn - 28.07.1972, Qupperneq 2

2.SÍDA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur. 28. júli 1972
Allt mat á hlutum, efnislegum
og huglægum, miöast við sam-
anburð. Gott og illt er raunar
ekki til nema viömiðun sé höfð.
Rikar þjóðir og fátækar þjóðir
eru þá ekki heldur til, nema i
þessum samanburði, þvi að al-
gilt gæðamat hefur aldrei veriö
til á þessari jörðu.
En ef haft er i huga hið efna-
hagslega ástand i þjóðafjöl-
skyldunni, þá eru tslendingar
með rikustu þjóðum heims. ts-
land er „velferðarþjóðfélag”
svo notað sé hið útjaskaða orð.
tslendingar framleiða svo mikil
verðmæti aö nægja mundi til
þess að allir þegnarnir hefðu
meira en nóg til að bita og
brenna. bað er þess vegna
Klippt út
úr miðöldum
nokkuð furðulegt að vissir þætt-
ir i þessu tiltölulega þróaða
þjóðfélagi skuli vera eins og
klipptir út úr miööldum. Hér á
ég fyrst og fremst við aðbúnað
ýmissa þeirra hópa, sem eru i
þeirri aðstööu að vera háðir ein-
göngu skömmtun rikisvaldsins,
hafa annaðhvort orðið undir
vegna veikinda eða annarrar
ógæfu, eða hafa lokið beinu hlut-
verki sinu og eru ekki lengur
þátttakendur i framleiðslunni.
bess ber þó að geta, að siðustu
tólf mánuði hefur verið gert
mikið átak til að rétta hlut þessa
fólks. betta átak hefur þó aðeins
beinzt að þvi, að þetta fólk liði
ekki lengur beinan skort eins og
áður var, — að það þurfi ekki að
liða vannæringu eða vera háð
beinni ölmusu frá góðhjörtuðu
fólki. En maðurinn lifir ekki á
einu saman brauði og allra sizt
fyrrnefnt fólk. Og enn virðast
miöaldirnar gægjast fyrir horn-
ið. Ekki er sýnilegt, að uppi séu
miklar ráðagerðir um að gera
öldruðu fólki kleift að njóta lifs-
ins eins og möguleikar væru á.
bað sjónarmið virðist enn eiga
einhver itök á lslandi.að þegar
gamla fólkið leggur frá sér haka
og skóflu fari fram óformleg
jarðarför, sem siðar sé staðfest
af presti. t blöðunum þessa dag-
ana eru uppi miklir kveinstafir
hjá ýmsum mönnum sem þurfa
að borga skatta af tekjum sem
eru t.d. frá kr. 700 þúsund til
einnar miljónar á ári og ekki
minni hjá þeim sem hærri eru.
bað gamla fólk sem fær
álagningu á laun frá Almanna-
tryggingum og úr lifeyrissjóð-
um hefur ekki uppi eins mikla
kveinstafi. bessari kynslóð er
það þó fyrst og fremst að þakka
að tsland situr nú við efnahags-
legt og menningarlegt háborð
hjá þjóðafjölskyldunni. Sam-
vizka manna er misjöfn og oft-
ast ekki á marga fiska. bó býð-
ur min samvizka mér að skrifa
þessar linur.
H.S.
Enn skulum við líta að-
eins í sérprentun úr út-
svarsskrá Keflavikur og
Njarðvíkur í þetta skipti
þó á nokkurn annan hátt
en áður.
I Njarðvíkum búa Ame-
ríkumenn í 70 íbúðum,
meira eða minna eftir
hvernig stendur á með
flutninga þeirra. I þessum
70 íbúðum gætu búið 70
útsvarsg jaldendur, is-
lenzkir, en eins og menn
vita greiða hermennirnir
ekki gjöld. Meðalgjöld
einstaklinga til hreppsins
nema 43 þúsundum. 43
þúsund sinnum 70 gera
rúmar 3 miljónir; sem
sagt: N jarðvíkurhreppur
tapar 3 miljónum króna
árlega á því að hafa dát-
ana í byggðinni.
Nú kann einhver að
segja, að eitthvað af þess-
um peningum skili sér í
hækkuðum útsvörum
þeirra sem leigja könum.
Við skulum reikna dæmið
til enda, en til þess þurf-
um við að finna út hverja
meðalleigu á íbúð hver
Ameríkani greiðir.
Nokkrar íbúði’r eru
leigðar Ameríkönum á
130-200 dollara: flestar
þeirra eru leigðar á 200-
250 dollara, en nokkrar á
yfir 300 dollara.
Það getur því ekki talizt
ósanngjarnt að miða við,
að meðalleiga á íbúð til
Ameríkana sé 200 dollar-
ar, og til að gera dæmið
léttara i reikningi skulum
við reikna með dollaran-
um á 90 krónur, en draga
síðan 1000 kr. frá heildar-
upphæðinni þannig að
meðaltalsleiga á mánuði
sé samsvarandi 17 þúsund
isl. krónum. 17 þúsund
sinnum 70 ibúðir er 1
miljón 190 þúsund sem
leigusalar í Njarðvíkum
fá í kanaleigu mánaðar-
lega, en allt árið yrði það
14 miljónir 280 þúsund
krónur.
Otsvör af þessum 14
miljónum yrði rúmlega
1,5 miljón væru allar
Horn
✓
í
Er bandaríski
herinn á íslandi
mestur allra
skattsvikara?
húsaleigutekjur taldar
fram til skatts. Miðað við
fyllsta heiðarleika hjá
leigusölunum væri beint
tap Njarðvíkurhrepps af
Kanaleigu 1,5 miljón
króna á ári.
En telja leigusalarnir
allar leigutekjurnar fram
til skatts?
Til að komast eftir því
skulum við kíkja í út-
svarsskrána. Þar tinnum
við mann, leigubifreiðar-
stjóra að atvinnu; fast-
eignasafnara, þvi hann á
alls 8 íbúðir í Kanaleigu.
Útsvar þessa ágæta is-
lenzka ríkisborgara er 39
þúsund krónur, en það
bendir til þess, að hann
hafi talið fram um 400
þúsund króna tekjur fyrir
síðasta ár, samanlagt af
húsaleigu og bilaakstri.
Við vorum búin að finna
út, að meðalleiga af íbúð
væri 17 þúsund krónur á
mánuði. 8 íbúðir í leigu
fyrir 17 þúsund krónur á
mánuði í 12 mánuði gerir
svo mikið sem 1 miljón
632 þúsund krónur i árs-
tekjur, eða rúmlega fjór-
um sinnum meira en talið
er fram til skatts. Þessi
maður er þar með orðinn
ber að 400% skattsvikum,
að slepptum tekjum og
prósentum af bilaakstri
og smásvindli sem því
fylgir.
Til þessaðætla ekki öll-
um þeim sem Könum
leigja jafn gifurlegt
svindl og þessi maður
stundar, sem dæmi var
tekið af, skal gert ráð fyr-
ir því, að leigusalar telji
fram sem svarar 1/5 hluta
leigutekna, en það þýðir
að af rúmlega 14 miljón-
um króna leigutekjum séu
taldar fram 2 miljónir 856
þúsund, en með 11% út-
svari gerir það rúmar 300
þúsund krónur til hrepps-
inS/ hreint tap hreppsfé-
lagsins 2,7 miljónir króna
miðað við að Islendingar
hefðu búið í íbúðunum, en
þá er heldur ekki allt ann-
að tap reiknað með, sem
aldrei verður fundið út í
krónum. Þar er um að
ræða verðmætamat, sem
peningamælar ná ekki að
marka.
Þess má geta í leiðinni
að í Keflavik eru þessar
tölur fjórfalt hærri, því
um 280 ibúðir þar eru
leigðar dátum: það þýðir
að ef íslendingar byggðu
þær ykjust greiðslur til
bæjarins um 12 miljónir:
tekjur einstaklinga þar af
Kanaleigunni eru 57 milj-
ónir og sannanlegt tap
bæjarfélagsins rúmar 10
mil jónir.
í Keflavík og Njarðvik
eru því sviknar undan
sköttum um 60 miljónir
króna miðað við síðastlið-
ið ár, og sjást þar rök
þeirra manna, sem halda
vilja þvi fram að
fjárhagslegu öryggi Suð-
urnesjasvæðisins væri
stefnt í voða með brottför
dátanna.
Einhver kann að undr-
ast það hvers vegna Kan-
ar geti greitt svo háa
húsaleigu. Skýringin á því
er einföld: herinn greiðir
stærstan hluta húsaleigu
hvers dáta.
Með því að hernaðaryf-
irvöld gefa ekki upp
hversu mikið þau greiði í
húsaleigu fyrir dáta sína,
og hversu mikið og til
hvaða islendinga hver
dáti greiðir, eru þau orðin
aðili að umfangsmesta
skattsvikamáli hérlendis:
skattsv i ka má I i sem
sennilega fæst ekki tekið
til dóms vegna þess
Framhald á bls. 11.