Þjóðviljinn - 13.08.1972, Síða 13

Sunnudagur 13. ágúst 1972' ÞJÓÐVILJINN — StÐA 13.
EVARAAAM:
AAANNFALL
OG
AAEYJAVAL
—Það verðurðu, sagði Brita.
—Æææææ, stundi Gunda og
hélt um ennið meðan hún bruddi
taugatöfluna og skolaði henni
niður með klórþefjandi vatninu i
Totta.
Föstudagskvöld eitt i desember
þegar snjórinn hafði lagt fyrstu,
gegnsæju blæjuna yfir vegi og
götur og himinninn var þrunginn
fyrirheitum um meiri snjó, hélt
nýja bæjarstjórnin fyrsta fund
sinn. Gamla bæjarstjórnin var
búin að halda lokafundinn,og eins
og siðvenja var i Totta sátu þeir
kyrrir, sem taka áttu sæti i nýju
bæjarstjórninni, en hinir frá-
farandi risu á fætur og drógu
fram stóla handa nýju fulltrúun-
um. Þennan fallega sið hafði
Storhaug forseti innleitt á sinum
tima. Siðan drógu hinir frá-
farandi sig i hlé, sumir með kökk i
hálsinum; þarna höfðu þeir setið
sem fulltrúar fólksins i mörg ár
og voru orðnir vanir stólnum og
stöðunni. Þeir áttu sinn hluta að
borðplötunni. þekktu hana út og
inn, hverja rák og sprungu,
hafandi horft niður i hana oft og
iðulega meðan aörir töluðu. Já,
þaö ver eins og hluti af manns
eigin hjarta yrði þarna eftir.
Silvert Kroken var einn hinna
fráfarandi, og hann dró sig i hlé
sem niðurbrotinn maður. Þegar
endanleg úrslit kosninganna lágu
fyrir og það kom i ljós að ferill
hans var á enda. þar sem enn
fleiri höfðu strikað hann út en
Storhaug, gekk hann út og grét.
Og nú, þegar hannvarð að fara en
Storhaug sat eftir, skalf hann og
nölraði eins og af heiftugri
malariu, og það var vilja-
styrkurinn einn sem kom honum
heim.
Allmargir áhorfendur voru
komnir á vettvang, sem góndu
stóreygir og gapandi á nýju
bæjarstjórnina. Var það svo sem
nokkuð að undra þótt fólk horföi
dolfallið á bæjarstjórn sem
samanstóð af sextán konum og
aðeins niu karlmönnum, þar sem
borgarflokkarnir höfðu einnig
komið að tveim konum? Það var
eins og þessir veslings
nimenningar hyrfu i úthafi pilsa
og kjóla, og salurinn ilmaði af
kölnarvatni og nýlögðu hári, með
fátæklegu ivafi af rakvatni. Og
hinn venjulegi kliður sem vana-
lega fyllti salinn áður en fundur
var settur, karlaraddir og ræsk-
ingar og snýtur og hnerrar, hafði
nú orðið að vikja fyrir hvii og
flissi, jafnvel hlátrasköllum, og
það var undantekning ef karla-
hlátri tókst að komast upp á yfir-
borðið.
Ekki svo að skilja að karl-
mönnunum væri hlátur i hug. Nei,
ónei. Það var frekar ástæða til að
gráta yfir öllu saman. Fjórtán
fulltrúa hafði Kvennaflokkurinn
fengið og Verkamannaflokkurinn
hafði sett sorglega ofan með
aðeins vesæla sjö fulltrúa. Fyrir
tvo þeirra, Hermann Henriksen
og Storhaug forseta, var
hreinasta kvöl að sitja þarna.
Bilasmiðurinn átti konu sem allar
likur voru á að yrði kosin forseti.
Storhaug vissi að honum var
óhætt að afskrifa forsetaem-
bættið, en samt bjó hann yfir frá-
leitri von um að kraftaverk
gerðist,*- að konurnar samþykktu
til að mynda að gera karlmann að
forseta. Karlmann sem kunni
tökin á hlutunum, sem vissi hvað
sneri upp og niður á fjárhags-
áætlun, sem skildi einfaldlega
bæjarmálin niður i kjölinn.
Vatne pipulagningamaður var
kominn i bæjarstjórn i fyrsta
skipti á ævinni og hann hagræddi
sér i stólnum sem Silvert Kroken
hafði rétt i þessu yfirgefið, og þar
fór vel um hann. Fyrir hann hafði
lifið tekið á sig nýjan svip og hann
var uppfyllur af gleði og bjart-
sýni; það hlyti að verða auðvelt
að losna við þessar kerlingar.
Og það var ágætt að bæði
Olaussen bifvélavirki, Torsrud
þjónn og Fiskevann garðyrkju-
maður sátu milli hans og
Persruds snikkara, svo að þeir
komust hjá þvi að talast við,
þurftu ekki einu sinni að segja:
„Meira kaffi?” i kaffihléinu.
Fyrir Hægri flokkinn var
ástandið næstum enn dapurlegra
en hjá Verkamannaflokknum.
Það voru aðeins þrir eftir til að
halda vörð um ihaldsvirkið:
Kjemperud kaupmaður,
Hvistendal pipulagningameistari
(sem hafði gengið i flokkinn á
siðustu stundu til að komast á
listann), og Merete Bang. Hjá
vinstri flokknum var ástandið
bókstaflega átakanlegt. Ein •
einasta sál, hún Rigmor
Hammerheim, átti aö halda uppi
kyndli frjálslyndisstefnunnar i
bæjarstjórninni i Totta. Að tvær
konur skyldu komast að frá
gömlu flokkunum var tákn þess
að vegir kjósenda væru
órannsakanlegir, og báðar voru
þær himinlifandi yfir heiörinum.
En þegar Merete Bang átti að
heilsa formanninum i nýja meiri-
hlutaflokknum, Gundu Henrik-
sen, var hún svo vandræðaleg að
hún vissi ekki hvert hún átti að
horfa og lét augnaráðið flögra
uppundir loftið eins og hún væri i
heilögum transi. Og með upp-
numið augnaráð tautaði hún:
—Ég óska til hamingju!
—-Þakk fyrir, sagði Gunda. —
Ég veit ekki hvort nokkur ástæða
er til að óska til hamingju.
Vingjarnleg röddin gerði það að
verkum að Merete fékk hugrekki
til að láta augnaráðiö siga og þeg-
ar hún sá að Gunda sýndist ekki
vera neinn fjandmaður Merete
Bang af fyrstu gráðu. sagði hún i
skyndi:
—Ó, frú Henriksen, ég vona að
þér séuð ekki reiðar mér! Út af
þvi sem ég sagði um málfarið
yðar og allt það!
—Nei, sagði Gunda, — auðvitað
sárnaöi mér, ef ég á að segja eins
og er, en ég er ekki reið, þvi að ég
veit sjálf hvernig ég tala. En ef ég
ætti að fara að tala einhvern
veginn öðru visi, þá væri ég ekki
lengur Gunda Henriksen, og það
væri synd og skömm, því.aö úe, vil
vera eins og é(g er. Það er ek'íi
hægt að ste'ýpa alla i sama móti.
Tökuir' 'ál að mynda litina. Ef
regnbo ginn væri nú ekki til og allt
væri Yivitt eða svart — ?
M'irete hló dálitið vandræða-
le-ga.
—Fja, ég get auðvitað ekki
verið sammála — En ég er reglu-
lega fegin þvi að þér skuluð ekki
vera reiðar mér. Kærar þakkir, —
eigum við kannski að þúast — ?
Gunda horfði ihugandi á hana,
svo hristi hún höfuðið.
—-Ég held ekki, sagði hún alvar-
leg i bragði og Mere “ stokk-
roðnaði.
Nú settist Storhaug fráfarandi
forseti, við borðsendann til að
stjórna fundi i siðasta sinn.
, —Fundur er settur, sagði hann
og barði hamrinum i borðið. Hann
sýndist ósofinn og rauðeygður og
meðhöndlaði hamarinn með þvi-
likri varfærni að höggið heyrðist
varla.
Fyrst gat hann um sæg af sim-
skeytum og bréfum frá Noregi
þverum og endilöngum; einkum
voru það kvenfélög sem vildu á
SUNNUDAGUR 13. ágúst
8.00 Morgunandakt. Biskup
Islands flytur ritningarorö
og bæn.
8.10 Fréttir og veðurfregnir.
8.15 Létt morgunlög. „All-
Star” lúðrasveitin og Prom-
enade hljómsveitin i Berlin
leika létt lög eftir ýmsa höf-
unda.
9.00 Fréttir. Útdráttur úr
forustugreinum dagblað-
anna.
9.15 Morguntónleikar a.
Sembalkonsert nr. 5 eftir
Jean-Philippe Rameau. Fé-
lagar i Bernica hljómsveit-
inni leika. b. óbókonsert
eftir Domenico Cimarosaþ
Leon Goossens og Konungl.
hljómsveitin i Liverpool
leika, Sir Malcolm Sargent
stj. c. Sinfónia i g-moll
(K550) eftir Wolfgang Ama-
deus Mozart. Brezka
kammerkljómsveitin leik-
ur, Benjamin Britten stj.
10.10 Veðurfregnir.
10.25 Loft, láð og lögur. Grét-
ar Eiriksson tæknifræð-
ingur talar um fuglaskoðun
með berum augum og að-
stoð ljósmyndavélar
10.45 Tónleikar : Marcel
Dupré leikur Fantasiu i A-
dúr eftir César Franck.
11.00 Messa i Frikirkju
Hafnarfjarðar. Prestur:
Séra Guðmundur óskar
Ólafsson. Organleikari:
Birgir As Guömundsson.
12.25 Dagákráin. Tónleikar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar. Tónleikar.
13.30 Landslag og leiðir.
MagnúsKristinsson mennta
skólakennari flytur siöara
erindi sitt um öskju i
Dyngjufjöllum.
14.00 Miðdegistónleikar: Frá
listahátið i Reykjavík.
Maynie Sirén söngkonafrá
Finnlandi syngur létt lög við
undirleik Einars Englunds.
Hljóöritun frá tónleikum i
Norræna húsinu 8. júni.
15.30 Kaffitfminn. Lúðrasveit
Hafnarfjarðar leikur létt
lög, Hans P. Franzson.
16.00 Fréttir. Sunnudagsiögin.
16.55 Veðurfregnir.
17.00 Barnatimi: Ólga Guðrón
Arnadóttir stjórnar.a. Úr -
ævintýraheimi Arnar Jóns-
son og Olga Guðrún lesa tvö
ævintýri frá Nýja Sjálandi
og eitt rússneskt ævintýri.
Einnig eru leikin og sungin
lög frá þessum löndum. b.
Kæri barnatimi. Lesið úr
bréfum frá börnum. c.
Framhaldss.: „Hanna
Maria” eftir Magneu frá
Kieifum, Heiðdis Norðfjörð
les (3).
18.00 Fréttir á ensku.
18.10 Stundarkorn meö
franska söngvaranum Gér-
ard Souzay.
18.30 Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.30 Styrjaldarleiðtogarnir,
VII.: Frankiin Delano
RooseveltPáll Heiðar Jóns-
son og Dagur Þorleifsson
taka saman. Flytjendur
með þeim: Þorsteinn
Hannesson, Pétur Péturs-
son, Margrét Guömunds-
dóttir, Knútur R. Magnús-
son. Auk þeirra kemur fram
Henrik Sv. Björnsson am-
bassador.
20.25 Pianótónlist eftir Fréd-
eric Chopin. Alexis Weiss-
enberg leikur á hljóm-
leikum i Schwetzingen 19.
mai s.l. a. Polonaise-fantas-
ie i As-dúr op. 81. b. Fimm
noktúrnur. c. Ballaða i f-
moll op. 52.
21.10 Smásaga vikunnar:
„Brottrekstur” eftir Björn
Bjarman. Höfundur flytur.
21.30 Arið 1944, siðaramisseri,
Bessi Jóhanns-
dóttir rif jar upp ýmis tiöindi
ársins.
22.00 Fréttir.
22.15 Veðurfregnir. Dansiög.
23.25 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.
MÁNUDAGUR 14. ágúst
7.00Morgunútvarp. Veður-
fregnir kl. 7.000 8.15 og
10.10. Fréttir kl. 7.30Ó 8.15
(og forustugr. landsmála-
bl.) 9.00 og 10.00. Morgun-
bænkl. 7.45: Auðúr Eir Vil-
hjálmsdóttir cand theol
(aþvþdþvþ) Morgunleikfimi
kl. 7.50: Valdimar Ornólfs-
son og Magnús Pétursson
pianóleikari (alla virka
daga vikunnar). Morgun-
stund barnanna kl. 8.45:
,,Vor i eyjum” eftir Ingólf
Jonsson frá Prestsbakka,
fyrri hluti. Tilkynningar kl.
9.30. Létt lög milli liða. Tón-
ieikarkl. 10.25: Hljómsveit-
in Filharmónia i Lundúnum
leikur „Till Eulenspiegel”,
sinfóniskt ljóð eftir Richard
Strauss. Erich Leinsdorf
stj. / Aldo Parisot og Óperu-
hljómsveitin i Vinarborg
leika Konsert nr. 2 fyrir
selló og hljómsveit eftir
Heitor Villa- Lobos, Gustav
Meier stjþ Fréttir kl. 11.00.
Brezk tónlist: Sinfóniuhlj
sveit leikur Fantasiu eftir
Vaughan Williams um stef
eftir Thomas Tallis, Leo-
pold Stokowsky stj. /
Hljómsveitin Filharmónia
leikur „Cockaigne”, forleik
eftir Elgar, Georg Weldon
stj. / Konunglega filharm-
óniuhljómsveitin leikur
Intermezzo og „Brigg
Fair”, enska rapsódiu eftir
Delius. Sir Thomas Beec-
ham stj.
12.00 Dagskráin Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar.
13.00 Við vinnuna: Tonleikar.
14.30 Siðdegissagan: „Þrútið
loft” eftir P.G. Wodehouse
Sunna Stefánsdóttir islenzk
aði. Jón Aöils leikari les (1).
15.00 Fréttir. Tilkynningar.
15.15 Miðdegistónleikar.
Leonid Kogan og André Myt
nik leika Fantasiu fyrir fiðlu
og pianó' op. 131 eftir Sch-
umann og Ungverskan dans
nr. 1 eftir Brahms. Julius
Katchen, Jösef Suk og Janos
Starker leika Pianótrióiö nr.
1 i H-dúr op. 8 eftir Brahms.
16.15 Veðurfregnir. Létt lög.
17.00 Fréttir. Tónleikar.
17.30 „Sagan af Sólrúnu” eftir
Dagbjörtu Dagsdóttur,
Þórunn Magnúsdóttir
leikkona les (9).
18.00 Fréttir á ensku.
18.10 Létt lög. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.30 Daglegt mál. Páll
Bjarnason menntaskóla-
kennari flytur þáttinn.
19.35 Um daginn og veginn.
Björn Matthíasson hagfræð
ingur talar.
19.35 Um daginn og veginn.
Björn Matthiasson hagfræð
ingur talar.
19.55 Mánudagslögin „Staldr-
að við hjá Stakkhliðingum”
Kristján Ingólfss. ræðir við
Baldvin Trausta og Sigurð
Stefánssyni.
21.05 Strcngjakvartett nr. 2
eftir llerman D. Koppel.
Koppel kvartettinn leikur.
21.30 Úlvarpssagan „Dalalif
” cftir Guðrúnu frá Lundi.
Valdimar Lárusson leikari
les (10).
22.00 Fréttir
22.15 Veðurfregnir. Búnaðar-
þáttur. Gísli Kristjánsson
ritstjóri talar um heyannir.
22.40 Hijómpiötusafnið i um-
sjá Gunnars Guðmunds-
sonar.
23.35 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.
rFT?
SUNNUDAGUR 13. ágúst 1972
17.00 Endurtekiö efni A sogu-
slóöum Njálu Ungur piltur,
örn Hafsteinsson, fer um
Njáluslóðir og nýtur leið-
sagnar afa sins, Arna
Böðvarssonar, cand. mag.
Umsjón Magnús Bjarn-
freðsson. Kvikmyndun Sig-
urður Sverrir Pálsson.
Hljóðsetning Sigfús Guð-
mundsson. Aður á dagskrá
30. júni siðastliðinn.
17.40 „Harpa syngur hörpu-
Ijóð” Pólýfónkórinn syngur
islenzk vor- og sumarlög.
Stjórnandi Ingólfur Guð-
brandsson. Aður á dagskrá
24. júni siðastliðinn.
17.55 Froskaprinsinn Brezk
ævintýramynd um konungs-
son, sem breytt er i frosk
meö göldrum, og i þvi gervi
verður hann að una, þar til
erfiðum skilyrðum er full-
nægt. Þýðandi Heba Július-
dóttir. Aður á dagskrá 17.
mai siðastliðinn.
18.45 Illé
20.00 Fréttir
20.20 Veður og auglýsingár
20.25 Lundatimi Mynd frá
Vestmannaeyjum, þar sem
sjá má lundaveiöar, eggja-
töku, bjargsig og fleira þess
háttar. Myndina gerði Ernst
Kettler, en textahöfundur er
Páll Steingrimsson og þulur
Stefán Jónsson.
20.55 Böl jarðar Framhalds-
leikrit, byggt á skáldsög-
unni Livsens ondskab eftir
Gustav Wied. 2. þáttur.
(Nordvision —Danska sjón-
MÁNUDAGUR 14. ágúst 1972
20.00 Fréttir
20.25 Veður og auglýsingar
20.30 Filhesturinn Leikrit eftir
Carl-Göran Ekerwald,
byggt á atburðum úr lifi
brezka heimspekingsins
Bertrands Russels. Leik-
stjóri Yngve Nordwall.
Aðalhlutverk Georg Arlin,
Ulf Johanson og Monica
Nordquist. Þýðandi Óskar
Ingimarsson. 1 draumi er
hestur tákn vizkunnar, og
„filhesturinn” i leikritinu er
Bertrand Russel sjálfur. I
fyrirlestrarferð vestanhafs
áriö 1914 heimsækir hann
unga stúlku, sem hann fellir
varpið) Þýðandi Dóra Haf-
steinsdóttir.
21.50 Hátiðartónleikar í Björg-
vin Sjónvarpsupptaka frá
upphafstónleikum tónlistar-
hátiðarinnar, sem haldin
var i Björgvin i vor. Sin-
fóniuhljómsveit Björgvinjar
flytur tónverkið Maria Trip-
tychon eftir svissneska tón-
skáldið Frank Martin,
ásamt Irmgard Seefried og
Wolfgang Schneiderhan.
Stjórnandi er Karsten And-
ersen.
22.20 Frá heimsmeistaraein-
viginu i skák Umsjónar-
maður Friðrik Ölafsson.
22.40 AðkvöldidagsBiskup ís-
lands, herra Sigurbjörn
Einarsson, flytur kvöldhug-
vekju.
hug til. En i hönd fara erfið-
ir timar og Russel hefur i
mörgu að snúast. (Nordvisi-
on — Sænska sjónvarpið)
21.55 Konsert eftir Corelii
Strengjasveit ungra nem-
enda Tónlistarskólans leik-
ur Consert op. 6, nr. 1 eftir
Frh. á bls. 15