Þjóðviljinn - 04.10.1972, Blaðsíða 8

8.S1ÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagur 4. október 1972.
MIÐVIKUDAGUR 4. október
7.00 Morgunútvarp. Veður-
fregnir kl. 7.00, 8.15 og 10.10.
Fréttir kl. 7.30, 8.15 (og for-
ustugr. dagbl.), 9.00 og
10.00. Morgunbæn kl. 7.45.
Morgunleikfimi kl. 7.50.
Morgunstund barnanna kl.
8.45: Guörún Guölaugsdótt-
ir heldur áfram aö lesa
„Vetrarundrin i Múmindal’’
eftir Tove Janson (9). Til-
kynningar kl. 9.30. Létt lög
milli liða. Kirkjutónlist kl.
10.25: Páll Isólfsson leikurá
orgel „Mein junges Leben
hat ein End” eftir Swee-
linck og Tokkötu i a-moll
eftir Frohberger/Kór Tóm-
asarkirkjunnar i Leipzig
syngur tvær mótettur eftir
Bach. Fréttir kl. 11.00 Tón-
leikar: Fílharmóniusveitin i
Vin leikur Rúmenska rap-
sódiu nr. 1. eftir Enesu,
Constantin Silvestri stj. /
Monique Haas leikur á
pianó Tokkötu eftir De--
bussy, Þrjá þætti fyrir pianó
eftir Roussel og Sónatinu
eftir Bartók / Hljómsveitin
Finlandia leikur „Lemmm-
inkáinen”, hljómsveitar-
verk eftir Aarre Merikanto;
Martti Simila stj. / Pavel
Lisitsian syngur iög eftir
Kabalevsky.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar.
13.00 Við vinnuna: Tónleikar.
14.30 „Lifð og ég”, Eggert
Stefánsson söngvari segir
frá. Pétur Pétursson les
(12).
15.00 Fréttir. Tilkynningar.
15.15 islenzk tónlist: a. „1
lundi ljóðs og hljóma”,
lagaflokkur eftir Sigurð
Þórðarson við kvæði eftir
Davið Stefánsson. b. Lög
eftir Emil Thoroddsen úr
sjónleiknum „Pilti og
stúlku. Sinfóniuhljómsveit
lslands leikur; Páll P. Páls-
son stj. c. Lög eftir Þórarin
Jónsson. Karlakór Reykja-
vikur syngur undir stjórn
Sigurðar Þórðarsonar og
Guðrún Agústsdóttir, Maria
Markan og Else Míihl
syngja við undirleik Fritz
Weisshappels og hljómsveit-
ar. d. Lög eftir Sigfús Ein-
arsson. Þorvaldur Stein-
grimsson og Fritz Weiss-
happei leika á fiölu og
pianó.
16.15 Veðurfregnir. Ködd eyði-
merkurinnar. Halldór Þor-
steinsson þýöir og flytur
erindi eftir Joseph Wood
Krutch.
16.40 Lög leikin á orgel.
17.00 Fréttir. Tónleikar.
17.30 Saga gæðings og gamalla
kunningja. Stefán
Ásbjarnarson segir frá (1).
18.00 Fréttir á ensku.
18.10 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.30 Daglegt mál. Páll
Bjarnason menntaskóla-
kennari flytur þáttinn.
19.35 Alitamál.Stefán Jónsson
stjórnar umræðuþætti.
20.00 tslenzk vögguljóö.
Sigriður E. Magnúsdóttir
syngur vögguljóð eftir is-
lenzka höfunda. Magnús
Bl. Jóhannsson leikur á
pianóið.
20.20 Sumarvaka. a. Glefsur
um þrjá sýslumenn.Halldór
Pétursson segir frá. b.
Dvergar. Þorsteinn frá
Hamri tekur saman og flyt-
ur ásamt Guðrúnu Svövu
Svavarsdóttur c. Vísnau.
þáttur. Kerskní og
glens eftir þekkta menn um
þekkta menn. Sveinn Berg-
sveinsson prófessor flytur.
d. Kórsöngur. Kammerkór-
inn syngur, Rut Magnússon
stjórnar.
21.30 Ú t v a r p s s a g a n :
„Minkapelsinn", smásaga
eftir Roald Dahl. örn
Snorrason þýðir söguna og
les fyrri hluta hennar en sið-
ari hlutann á föstudags-
kvöldið.
22.00 Fréttir.
22.15 Veðurfregnir. Endur-
minningar Jóngeirs. Jónas
Arnason les úr bók sinni
„Tekið i blökkina” (10).
22.35 Djassþátturi umsjá Jóns
Múla Arnasonar.
23.20 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.
MIÐVIKUDAGUR 4. október
kemst ekki héöan og ekki þessi
taska heldur, hver svo sem á
hana.
— Þú ert að gabba mig!
Bert kastaði sér yfir hann, en
hann smeygði sér undan, flýtti
sér aö dyrurum og opnaði.
— Það var ég sem hringdi,
sagði hann þreytulega. — Morð-
inginn er hérna lika. Við erum hér
samankomnir allir þrir.
Eftirmáli.
Regnið kom I rykkjum; þungir
dropar skullu harðhentir á þak-
inu. Malbikiö glóði eins og ópall
undir óveðursskýjunum; náttúran
öll var hjúpuð grárri móðu.
Hann ók hratt og fann hvernig
siitin dekkin skrensuðu i beygjun-
um. Ferlegur hávaði heyrðist yfir
höfði hans; það var þrumuveðriö
sem loksins kom. Regndroparnir
skullu á bilrúðunum og þær uröu I
á augabragði ógegnsæjar eins og
sandblásið gler. Hann varð að
hægja ferðina mjög til að geta
haldið áfram.
Hann kveikti i sigarettu og hall-
aði sér aftur á bak. Allt var næst-
um nákvæmlega eins og þennan
laugardag fyrir nokkrum mánuð-
um — fyrir heilli mannsævi — áð-
ur en allt byrjaði að gerast. Nú
eins og þá var hann á leiðinni i bú-
staðinn i tveggja vikna leyfi —
leyfi, það var nú svo... aðgeröar-
leysi að minnsta kosti. Bert slyppi
ekki út næstu árin — fyrirtækið
var ekki lengur til.
Þaö stytti upp og himinninn
opnaði skærbláan glugga, dálitið
hornskakkan og tættan i jaðrana i|
miðjum gráum óendanleikanum.
Opið stækkaði og varð að heilu
hafi; sólin brauzt fram eldsnöggt
eins og stutt væri á rofa. I nýju
birtunni varð allt hreint, nýþveg-
ið og gljáandi.
Þegar hann beygði út af aöal^
veginum og inn á malarveginn
fannst honum hann loksins frjáls.
Laus við nagandi angistina, laus
við allar sjúklegar hugmyndir, i-
myndanir og efasemdir. Hann ók
hraðar og af meira öryggi, naut
þess að hafa veginn út af fyrir sig,
naut þess að horfa á trjákrónurn-
ar breiða út sér og gera veginn
smám saman að grænni lauf-
hvelfingu.
Hann ók framhjá siðustu goif-
holunni við veginn og flautaði til
varðarins i kveðjuskyni. 1 kvöld
þurfti Fia ekkert bensin. Hann
hafði látið fylla geyminn i Málm-
ey kvöldið áður. Billinn ók inn i
bugðuna, framhjá stóra trénu —
trénu með krókódilshúð — og
hann stanzaði ekki. Sagan yrði
ekki endurtekin um alla eilifð.
Hálftima seinna ók Fia niður
langa ásinn sem hallaði niður að
bænum. Ljósin við bátahöfnina
depluðu vinsaiíiiega til hans og
hvit ljósrák vitans straukst næst-
um bliðlega yfir bilinn, sneri við
og kom til baka. Þaö var eins og
kveðja.
Hann lagði bilnum fyrir ofan
bústaðinn, tók töskuna út og læsti
bilnum. Hafið raulaði sönginn
sinn eins og það haföi alltaf gert
og myndi ævinlega gerafog það
skrjáfaði ögn i krónu risaasksins
yfir höfði hans.
Heima. Loksins.
Það var eins og hann hefði
aldrei fariö burt, aðeins tekið sér
smágöngu um nágrennið.
Dyrnar voru ólæstar eins og
hann haföi skiiið við þær. Hann
fór inn og kveikti á lampa. Leit i
kringum sig; ruggustóllinn, horn-
skápurinn, felliborðið, rauður
30
skorsteinninn. Umhverfið sem
ókunnugi maöurinn, sem ef til vill
var faðir hans, hafði skapaö sér.
Hann opnaði töskuna og tók upp
hnif — dolkinn frá Tyrklandi.
Lögreglan haföi afhent honum
hann, þegar búiö var að leysa
morðgátuna. Þegar búið var aö
leysa þrautina furöulegu og ekk-
ert var óljóst lengur.
Hann festi dolkinn á gamla
staðinn fyrir ofan bókaskápinn.
Toni kæmi ekki aftur og tæki
hann. Toni var dáinn. Drepinn
fyrir misskilning vegna þess að
svo vildi til að hann var á röngum
stað á röngum tíma. Drepinn af
vangá vegna þess að hann var
alltof likur öðrum manni, svo lik-
ur að jafnvel hans eigin vinir
höfðu villzt á þeim. Hvað hafði
Toni verið að hugsa um leið og
hann féll? Hafði hann þekkt
Beatrice i hálfdimmum gangin-
um?
Hann lagðist á rúmið og horföi
upp i loftið. Rööin af grasbrúsk-
um og sandhólum leið hægt yfir
þak og veggi, óendanlegt vegg-
fóðurslandslag sem hvarf undir
gólflistann og byrjaði aftur viö
fótgaflinn á rúminu. Hann staröi
á gult og grænt landslagið þar til
hann fékk dila fyrir augun: hann
reyndi að losna út úr sjálfum sér
og samlagast þvi, renna inn i það.
En svo lokaði hann augunum og
gafst upp. Það var ekki lengur
hægt að útiloka myndina af henni.
Hún hafði legið á bakinu i sand-
inum með andlitið afmyndað af
ótta og tár hennar höfðu vætt
hönd hans....
Hún lá með iokuð augun á rúm-
inu sinu i glaðlegu stúlkuherberg-
inu og dó...
Hún æpti á sjúkrahúsinu og
bandaði höndunum á móti honum
rétt eins og hann væri morðingi....
Mynd hennar bjó með honum
að eilifu; hann fengi aldrei að sjá
hana framar.
Með átaki tókst honum að
bægja frá sér umhugsuninni um
Mirjam. Hann hugsaði um Beötu
Lovén, gömiu konuna sem reynt
hafði að hjálpa honum og hann
hafði brugðizt. Fyrir peningana
hennar gæti hann keypt sér fjöl-
margt — nýjan bil, nýtt hús, nýja
stúlku. En hann kærði sig ekki um
neitt af þvi — hann vildi Fiu og
bústaðinn og Mirjam. Hann vildi
eiga postulinsfuglana, en þeir
lágu brotnir á góifinu undir bóka-
skápnum hans. Skyldi vera hægt
að gera við þá? Skyldi hann nokk-
urn tima getað byrjaö að lifa aft-
ur? An Berts, án Mirjams, án
paradisarfuglanna?
18.00 Teiknimyndir.
18.15 Chaplin.
18.35 Karius og Baktus.Barna-
leikrit eftir Thorbjörn
Egner. Leikstjóri Helgi
Skúlason. Leikendur Sigrið-
ur Hagalin, Borgar
Garðarsson og Skúli Helga-
son. Frumsýnt 4. janúar
1970.
19.00 Hlé.
20.00 Fréttir.
20.25 Veður og auglýsingar.
20.30 Dýralif i Kenýa.Langt
inni á öræfum Afrikurikis-
ins Kenýa er sérkennileg
gróðurvin, sem nefnist
Mzima. Þar hefur um alda-
raðir þrifizt fjölskrúðugt og
sérstætt dýralif i stopulum
tengslum við umheiminn.
Þýðandi og þulur er Gylfi
Pálsson.
21.20 Hver er maðurinn?
21.30 Leikkonan (The (The
Actress) Bandarisk bió-
mynd frá árinu 1953.
Leikstjóri George Cukor.
Aðalhlutverk Spencer
Tracy, Jean Simmons og
Tony Perkins. Þýðandi Jón
O. Edwald. Myndin greinir
frá ungri stúlku, sem á sér
þann draum að verða virt og
fræg leikkona. En hún verð-
ur að sigrast á mörgum
erfiðleikum áður en þvi
marki er náð, þar á meðal á
þrákelkni föður sins.
22.55 Dagskrárlok.
Skarpskyggn
ritdómur
Þótt Matthias Jóhannessen hafi
snemma vakið á sér mikla at-
hygli fyrir sérkennilega tækni við
ljóðagerð, má þó segja að furðu-
leg þögn hafi rikt um hann og fáir
hafi komið auga á burðarásinn i
skáldferli hans. En nýlega hefur
Morgunblaðið þó léð siðupiáss
fyrir skarpskyggnan ritdóm eftir
Jóhann Hjálmarsson, og þykir
okkur Stanglmönnum full ástæða
til að vekja athygli á honum, þvi
að fáa höfum við áður séð lýsa
hinu sérstæða i skáidskap Matt-
hiasar á svo snilldarlegan hátt:.
„Þegar ijóðabók Matthiasar
Johannessens Fagur er dalur
kom út fyrir sex árum vakti stærð
bókarinnar m.a. athygli. Það var
óvenjulegt að ungt skáld sendi frá
sér 150 bls. ljóðabók: margar
ljóðabækur yngri skálda hafa
verið 60 bls., sumar ekki nema 30-
40. En Matthias Johannessen fer
sinar eigin leiðir i þessu efni sem
mörgum öðruin. Nýlega kom út
eftir hann ijóðabók, sem er 192
bls.
Þess ber að gæta að nýja ljóða-
bókin, sem nefnist Mörg eru dags
augu, er i rauninni margar bækur
eða ljóðaflokkar. Hún er úrval
þess, sem Matthias hefur ort
siðan Fagur er dalur kom út.
Hann hefði eflaust getað haft
bókina miklu lengri”.
BILASKOÐUN & STILLING
Skúlagötu 32.
LJÖSASTILLINEAR
HJOLASTILIINGAR MÓTORSTILLINGAR
Látið stilla i tíma.
Fljót og örugg þjónusta.
13-10 0