Þjóðviljinn - 10.10.1972, Qupperneq 7

Þriðjudagur 10. oklóber 1972. ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 7.
Rœtt við Magnús Kjartansson,
iðnaðarráðherra? um
viðbrögð Morgunblaðsins við
iðnþróunaráœtluninni

pS ~ f i , - w

:
. ■■■::
|jjjlj|

.Núverandi rikisstjórn hefur sett sér það mark að tryggja iðn- .Eykon boðaði fagnandi i sjónvarpinu, að hér skyldu risa 20 erlendar álbræðslur á skömmum
þróun i höndum landsmanna sjálfra ” tima ”
Iðnþróunarstefna okkar
er gerólík áformum
viðreisnarstjórnarinnar
Nýlega gerði Magnús
Kjartansson opinbera
grein fyrir iðnþróunar-
áætlun, sem verið er að
fullgera á vegum
iðnaðarráðuneytisins. Þar
er m.a. ráðgert að fram-
leiðni i iðnaði meira en
tvöfaldist fram til ársins
1980 og að framleiðslu-
magnið meira en þrefald-
ist. Yrði þá svo komið að
iðnaðurinn sæi fyrir 60%
af útflutningi lands-
manna og væri orðinn
ótvíræð meginatvinnu-
grein íslendinga.
Áætlanir þessar hafa
vakið mikla athygli og
umtal i fjölmiðlum; m.a.
hefur Morgunblaðið
haldið þvi fram að hér
væri Magnús Kjartansson
að skreyta sig með
„stolnum fjöðrum"; hann
væri aðeins að fram-
kvæma það sem Jóhann
Hafstein hefði í rauninni
afrekað/ og til frekari
áherzlu hefur Morgun-
blaðið skreytt þessar
„fréttir" sínar um iðn-
þróunaráætlunina með
myndum af Jóhanni Haf-
stein. Þjóðviljinn sneri sér
til Magnúsar Kjartans-
sonar og spurði hvað hann
segði um þessi viðbrögð.
— Mér finnst þau afar spaugi-
leg , og man raunar ekki eftir
þvi að nokkur annar islenzkur
stjórnmálamaður hafi þannig
auglýst barnalega viðkvæmni
sina i garð eftirmanns sins i
ráðherrastóli. Viðbrögðin út af
iðnþróunaráætluninni eru
ekkert óvenjuleg. Oftast þegar
ég hef gert eitthvað eða sagt
eitthvað á sviði iðnaðarmála,
sem fréttnæmt hefur verið
talið, hafa frásagnir Morgun-
blaðsins verið i þvi fólgnar að
birta myndir af Jóhanni
Hafstein og segja að þetta hefði
hann nú einnig ætlað að gera —
ef hann hefði verið iðnaðarráð-
herra! En stundum hefur þetta
að visu ekki verið hægt.
Morgunblaðið gat til að
mynda ekki birt neina mynd af
Jóhanni Hafstein þegar ég
beitti mér fyrir þvi og fékk það
samþykkt á siðasta þingi að sett
voru lög um veðtryggingu iðn-
rekstrarlána, sem tryggja
iðnaðinum lögformlegt jafnrétti
við sjávarútveg og landbúnað i
skiptum við lánastofnanir. I tið
viðreisnarstjórnarinnar þótti
það sjálfsagt að iðnaðurinn
skipaði óæðri sess, og kröfur
iðnaðarins um jafnrétti á þessu
sviði glumdu á daufum eyrum
Jóhanns Hafsteins. En án jafn-
réttis á þessu sviði getur ekki
orðið um neina iðnþróun að
ræða á tslandi.
Morgunblaðið gat ekki heldur
birt neina mynd af Jóhanni
þegar sett voru lög um Sölu-
stofnun lagmetisiðnaðarins og
henni siðan komið á laggirnar,
en þeirri stofnun er ætlað að
tryggja að við hættum að vera
hráefnaframleiðendur á þessu
sviði en seljum i staðinn sjálfir
fullunnar dýrmætar afurðir. A
þessu máli var mikill áhugi i tið
viðreisnarstjórnarinnar og
mikið undirbúningsverk var
unnið fyrir tilstilli einkaaðila.
En framkvæmdir strönduðu á
áhugaleysi og framtaksleysi þá-
verandi rikisstjórnar.
Svo að ég nefni enn eitt dæmi
þá gat Morgunblaðið ekki
heldur birt neina mynd af
Jóhanni Hafstein þegar ég setti
reglugerð um ráðstafanir gegn
mengun frá iðjuverum — og
þarf ég ekki að rifja upp hvers
vegna.
— En ertu samt ekki að vinna
mörg verk sem undirbúin voru i
tið fyrirrennara þins?
— Auðvitað er ég að gera það.
Hver ný rikisstjórn tekur við
arfi hinnar fyrri og hlýtur að
miða athafnir sinar við ástandið
eins og það er i raun og veru. Á
vegum iðnaðarráðuneytisins og
þeirra stofnana sem undir það
heyra er verið að vinna mörg
verk sem voru ákveðin i tið
fyrirrennara mins, og ég er
mjög ánægður með. Ég hef ekki
nokkra löngun til þess að svipta
hann fjöðrum sem hann telur
skreyta sig. bað er til að mynda
alveg rétt að Jóhann Hafstein
undirritaði Sómninginn um að-
ild sérfræðinga frá Sameinuðu
þjóðunum að gerð iðnþróunar-
áætlunar vorið 1971, skömmu
áður en viðreisnarstjórnin fór
frá, en siðan hefur það lent á
mér að gegna störfum iðnaðar-
ráðherra meðan sjálft verkið
hefur verið unnið. Ég veit ekki
betur en allir islenzkir stjórn-
málaflokkar hafi siðustu árin
viðurkennt þá staðreynd að i
iðnaðinum hljóti vaxtarbroddur
atvinnuþróunarinnar að verða.
Allir flokkar hafa flutt tillögur
um það efni og staðið að gagn-
legum framkvæmdum. Mér
finnst metingur um almennan
vilja flokka og einstaklinga i
þessu efni heldur tilgangslitill.
Ilitt skiptir meginmáli að menn
gcri sér grein fyrir þeim
skoðanaágreiningi sem uppi er
um það hvernig að iðnþróun eigi
að standa, þvi að þar er tekizt á
um meginatriði sem haft geta
áhrif á alla þróun þjóðfélagsins
um langan aldur. t þeim
ágreiningi birtist ekki sizt
munurinn á núverandi rfkis-
stjórn og viðreisnarstjórninni.
— Og hver telur þú vera
meginatriði þessa ágreinings?
— Viðreisnarstjórnin hafði
vissulega áhuga á iðnþróun á
Islandi^en hún hafði ekki trú á
þvi að Islendingar sjálfir gætu
framkvæmtþau umskipti — það
yrði að vera verkefni erlendra
auðhringa og erlendra fyrir-
tækja. Þetta hefur verið skoðun
Jóhanns Hafsteins og Gylfa Þ.
Gislasonar siðan 1961, þegar
þeir'beittu sér opinskátt fyrir
þvi að ísland gengi i Efnahags-
bandalag Evrópu. Samkvæmt
hugmyndum þeirra átti framlag
tslendinga til stóriðju að vera
það eitt að framleiða ódýra
raforku og selja hana siðan sem
hráorku erlendum fyrirtækjum
á tslandi. Á þessum forsendum
var álsamningurinn gerður, og
þeirri stefnu átti sannarlega að
halda áfram — það er ástæðu-
laust að menn gleymi þvi„að
Eyjólfur Konráð Jónsson boðaði
það fagnandi i sjónvarpinu að
hér skyldu risa 20 erlendar
álbræðslur á skömmum tima. A
sama hátt voru uppi hugmyndir
og áform um að fá hingað erlend
fyrirtæki i léttan iðnað, einkum i
sambandi við inngönguna i
EFTA, og þá átti það að vera
hlutskipti tslendinga að tryggja
ódýrt vinnuafl. Það má kalla
slika stefnu áhuga á iðnþróun,
en i rauninni er hún alger upp-
gjöf andspænis þvi verkefni að
tryggja iönþróun i höndum
landsmanna sjáifra. Séu at-
vinnuvegirnir að verulegu ieyti
undir yfirráðum erlendra
manna og fyrirtækja hefur
stjórn efnahagsmála i sama
mæ|i> verið fiutt úr landi og þar
með yfirráðin yfir öðrum þátt-
um þjóðlifsins.
Ég tel það eitt mikilvægasta
atriðið i stefnuskrá núverandi
stjórnar að þessari óþjóðhollu
og duglausu stefnu hefur verið
hafnað. Núverandi stjórn hefur
sett sér það mark að tryggja
iðnþróun sem lúti yfirráðum
landsmanna sjálfra. Hún mun
ekki fallast á að fleiri erlend
stóriðjufyrirtæki risi hér á
Frh. á bls. 15